KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE

Selçuk ŞİRİN, Funda

KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE

Funda SELÇUK ŞİRİN (Kocaeli Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Tarih Bölümü, Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Anabilim Dalı, İzmit, Türkiye)

Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi

45 6

Yıl: 2023 Cilt: Sayı: Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye Sayfa Aralığı: 106 - 141 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 08-11-2023

KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE

Öz:

İmparatorluktan ulus devlete geçiş sürecinin en temel özelliklerinden biri uzun soluklu savaşlardı. Kaybedilen savaşlar sonucunda giderek daralan ülke sınırları, siyasi, sosyal, ekonomik ve toplumsal pek çok ve önemli değişime zemin hazırladı. Ancak bu uzun soluklu savaşlar aynı zamanda ulus devlet inşa sürecinin önemli dinamiklerinden biri de oldu. Savaşlarla şekillenen bu kaotik ortamın, Türkler açısından en belirgin özelliği var olmak ve yaşamak için savaşmak zorunluluğu olmuştur. Osmanlı Devleti’nin paylaşım planlarının uygulandığı I. Dünya Savaşı, imparatorluğun sonunu getirirken mütareke dönemi ve Kurtuluş Savaşı, Anadolu’da bir ulus devletin temellerini attı. Kuva-yı Milliye, bu süreçte kullanılan temel ve baskın kavramlardan biridir. Dar anlamıyla bir teşkilat geniş anlamıyla ise bir zihniyeti ifaden Kuva-yı Milliye, özellikle Balkan Savaşları’ndaki kullanımıyla Milli Mücadele yıllarındaki Kuva-yı Milliye teşkilat ve zihniyetine temel olmuştur. Kuva-yı Milliye kavramını ele aldığımız çalışmamızda tarihsel süreç içinde kavramın ortaya çıkışı, kavrama yüklenen farklı anlamlar üzerine odaklanacağız. Özellikle Milli Mücadele yıllarındaki Kuva-yı Milliye yapısı üzerinde durarak hem teşkilat hem de bir zihniyet olarak hangi anlam ve içerik ile kullanıldığını tespit edeceğiz. Bu bağlamda Kuva-yı Milliye’nin İstanbul ve Ankara hükümetleri tarafından nasıl, hangi anlam ve kavramlarla birlikte kullanıldığını da belirteceğiz. Çalışmanın devamında Kuva-yı Milliye’nin sadece savaş yıllarında değil sonraki dönemlerdeki kullanım şeklide ele alınılacaktır. Bu bağlamda konuyla ilgili birinci el kaynaklar, dönem basını, hatıralar yanında ele alınan dönemin edebi literatürü de kullanılarak bir içerik analizi yapılacaktır.

Anahtar Kelime: Kuva-yı Milliye Milli Mücadele Müdafaa-ı Hukuk Misak-ı Milli

FROM CONCEPT TO MOVEMENT: KUVA-YI MİLLİYE

Öz:

One of the fundamental features of the process from Empire to national state was the long-termed wars. The country’s boundaries, which were gradually contracted as to lost wars, paved way to many social, political and economic changes. However, these long-termed wars became significant dynamic of the process of nation-state’s foundation. The most prominent feature of this chaotic environment shaped by wars for the Turks was the obligation to exist and to wage war to live. In the time of First World War, when the division plans were fostered for the Ottoman Empire, brought to an end to the Empire, also, Armistice Period and the War of Independence laid the foundation of a new nation-state in Anatolia. National Forces was among the main and dominant concepts of that time. National Forces means an organization in the strict sense while it indicates a mentality in broad terms. Particularly with its use in Balkan Wars, it became base for National Forces’ organization and mentality in the years of National Struggle. This study deals with the emergence of the concept in the historical process and the meaning it gained over time.

Anahtar Kelime: National Forces National Struggle Defence of National Rights National Pact

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Abadan, Yavuz. 1971. Mustafa Kemal ve Çetecilik, İstanbul: Varlık Yayınları.
Acaroğlu, Türker.1941. “93 Harbi ve Edebiyatımız” Ülkü Halkevleri Dergisi, Cilt: 17 Sayı: 97-102, s. 440- 444.
Adıvar, Halide Edip.2015. Vurun Kahpeye, İstanbul: Can Yayınları.
Ağaoğlu, Samet.1981. Kuvayı Milliye Ruhu, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Akın, Rıdvan.2008. TBMM Devleti (1920-1923), Birinci Meclis Döneminde Devlet Erkleri ve İdare, İstanbul: İletişim Yayınları.
Aksakal, H.2009. “Güler Yüzlü” bir Sosyalist, ilkeli bir Siyasetçi: Mehmet Ali Aybar’ın Türk
Siyasal Yaşamındaki Yeri ve Önemi. SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, ss.79-102
Akşin, Sina.1992. İstanbul Hükûmetleri ve Milli Mücadele - Son Meşrutiyet (1919–1920), C. 2, İstanbul: Cem Yayınevi.
Albayrak, Mustafa.1998. Milli Mücadele Dönemi’nde Batı Anadolu Kongreleri (17 Mart 1919-2 Ağustos 1920), Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
Apak, Rahmi.1990. İstiklal Savaşı’nda Garp Cephesi Nasıl Kuruldu, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Aralov, Semiyon Ivanoviç.1967. Bir Sovyet Diplomatının Türkiye Anıları, (Çev.) Hasan Ali Ediz, İstanbul: Burçak Yayınevi.
Argunşah, Hülya.2000. “Millî Edebiyat”, Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı 1839-2000, Ankara: Grafiker Yayınları.
Arı, Kemal. 2014. ”İstiklal Harbinde Türk Ordusunun Yapılanması ve Düzenli Orduya Geçiş”, Türk istiklal Harbinde Kuva-yı Milliye, Düzenli Ordu ve Cepheler, Ankara: Genel Kurmay Yayınevi.
Atatürk, Mustafa Kemal. 1970. Nutuk, 2 Cilt, İstanbul : Milli Eğitim Basımevi.
Atatürk’ün Milli Dış Politikası, C. I, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri.1989. C.I, Ankara : Türk tarih Kurumu Yayınları.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri.1992. Cilt: II (1906-1938), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Atay, Falih Rıfkı.1933. “Kuvayı Milliye”, Kadro, Sayı: 16, s.3.
Atay, Falih Rıfkı.1980. Çankaya, İstanbul: Bateş Yayınları.
Avcıoğlu, Gürcan Şevket. 2013. “Kriz Dönemlerinde Sosyal Bütünleşme: Milli Mücadele Örneği”, Tarihin Peşinde, Sayı: 10, s.155-170.
Aybars, Ergün.2000. Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, C. I, İzmir: Ercan Kitabevi.
Aydemir, Şevket Süreyya. 1981. Aydemir Tek Adam, Cilt:2,(1919-1922), İstanbul: Remzi Kitapevi.
Aydemir, Şevket Süreyya .1981. Tek Adam. Cilt: 2 (1919-1922), İstanbul: Remzi Kitapevi.
Aydın, Mustafa.2005. “Bir Milli İslamcılık Serüveni: Mücadelecilik” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: İslamcılık, İstanbul: İletişim Yayınları, ss. 452-468.
Aydınoğlu, E. 2013. “Hikmet Kıvılcımlı ve 1960’lar Türkiye Solu”, Dr Hikmet Kıvılcımlı Sempozyumu, İstanbul, ss. 75-92.
Bakır, Sinan. 2022.“Çete Romanında Milli Bilincin Uyanışı: Hatay Örneği”, Hikmet Akademik Edebiyat Dergisi, Yıl 8, Sayı: 17 (Güz), ss..263-265.
Balıkesir ve Alaşehir Kongreleri ve Hacim Muhittin Çarıklı’nın Kuvayı Millîye Hatıraları (1919 1920).1967. Ankara: Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Yayınları.
Banoğlu, Niyazi.1986. “Milli Kongre ve Faaliyetleri”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: III, Sayı: 7, ss.19-29.
Bayar, Celal.1997. Ben de Yazdım: Milli Mücadeleye Giriş, Cilt: 7, İstanbul: Medya Ofset.
Baykal, Bekir Sıtkı.1974. Tarih Terimleri Sözlüğ, Ankara:Türk Dil Kurumu Yayınları.
Bayraktar, Bayram.2020. Kurtuluş Savaşı’nda Millîyetçi ve Devrimci Nitelikte Millî Halk
Ayaklanması Olarak Kuva-yi Millîye Üzerine Tarihsel ve Kuramsal Bir Yaklaşım, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi XX/40, ss.28-29.
Belen, Fahri.1983. Türk Kurtuluş Savaşı, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Beşikçi, Mehmet.2015.“Başıbozuk Savaşçıdan ‘Makbul’ Tebaaya: 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Osmanlı Ordusunda Çerkez Muhacirler”, Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, Sayı: 23, ss.85-123
Beyoğlu, Süleyman.2009. Milli Mücadele Kahramanı Giresunlu Osman Ağa: Yayınlanmamış Bilgi ve Belgelerle, İstanbul: Bengi Yayınları.
Bıyıklıoğlu, Tevfik.1992. Trakya’da Milli Mücadele, Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Bilgiç, A.Timur.2012. Tarih Terimleri Sözlüğü İstanbul:Toplumsal Dönüşüm Yayınları.
Bilgin, Mehmet.2008. Rus İşgalinde Trabzon Direnişi, Trabzon: Serander Basın Yayıncılık.
Bora, Tanıl.2018. Cereyanlar Türkiye’de Siyasi İdeolojiler, İstanbul: İletişim Yayınları.
Bulut, Taner.2009. “Kuva-yı Milliye’nin 90. Yılında İzmir ve Batı Anadolu”, ÇTTAD, VIII, Sayı: 18-19 (Bahar-Güz ), s.332-345.
Bütünüyle Erzurum Kongresi. 1993.Yayına Haz. Fahrettin Kırzıoğlu, Ankara: Kültür Ofset Yayınları.
Cebesoy, Ali Fuat.1953. Milli Mücadele Hatıraları, İstanbul: Vatan Neşriyat.
Copeaux, Etienne.1998. Tarih Ders Kitaplarında (1931-1933) Türk Tarih Tezinden Türk İslam Sentezine, Çev. Halil Berktay, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Çağatay, Mustafa. 2004. Okutan, Bozkurt’tan Turan’a Milli Türk Talebe Birliği (MTTB), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Çatalbaş, Erkan-Aksu, Fuat. 2020. Kuva-yı Milliye Direnişine Etki Eden Osmanlı Gayrinizami Harp Deneyimi, Toros Üniversitesi İİBF Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 12, ss.65-66.
Çay, Abdülhaluk M. Ve Kalafat, Yaşar.1990. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Kuvay-ı Milliye Hareketleri, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları.
Çetişli, İ. 2007. “II. Meşrutiyet Dönemi’nde Milliyetçilik Düşüncesi ve Türk Edebiyatına Yansıması”, II. Meşrutiyet Dönemi Türk Edebiyatı, Ankara: Akçağ Yayınları.
Çınar, Metin.2013. Anadoluculuk ve Tek Parti CHP’de Sağ Kanat, İstanbul: İletişim Yayınları.
Çoşkun, Alev.2009. Kuvayı Milliye’nin Kuruluşu, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları.
Çoşkun, Alev.2014. Ödemiş’te Kuvayı Milliye’nin Kuruluşu: İlkkurşun Savaşı, İzmir: Efe Ofset Matbaacılık.
Dayanç, Muharrem. 2012. “Milli Edebiyat Dönemi, Milliyetçi Edebiyat ve Milli Edebiyat Kavramı Üzerine Düşünceler”, Eskişehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 13(1), ss.91- 103.
Dayanç, Muharrem.1997. Sırat-ı Müstakim Dergisindeki Dil Edebiyat ve Sosyal Kavramların Sistematik İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
Dayı, Sinever Esin.2013. Elviye-i Selâse’de (Kars, Ardahan, Batum) Milli Teşkilatlanma, Erzurum: Kültür ve Eğitim Vakfı Yayınları.
Demir, Eyüp Ensar. 2011. Türk Siyasal Hayatında Yeniden Milli Mücadele Hareketi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yükesk Lisans Tezi ,Kocaeli.
Devellioğlu, Ferit.2002. Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara: Kitabevi Yayınları.
Doğanay, Rahime ve Yılmaz, Gül.2022. “Milli Mücadeleye Karşı Yürütülen Kara Propaganda ve Oluşturulmak İstenen Mustafa Kemal ve Kuva-yı Milliye İmajı”, International Journal of Turkish Academic Studies, Cilt/Volume 3, Sayı/Issue 1, s.135-137.
Duman Harun ve Güreşir, Salih Koralp.2009. “Yeni Türk Edebiyatının Kaynakları: Savaş ve Edebiyat Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4 /1-I Winter , s.s43-58.
Duman, Haluk Harun.2019. Türk Savaş Edebiyatı, İstanbul: Duyap Yayınları.
Durgun, Sezgin. 2018. Memalik-i Şahane’den Vatan’a. İstanbul: İletişim Yayınları.
Eliçin, Emin Türk.1970. Kemalist Devrim İdeolojisi, İstanbul: Ant Yayınları.
Ener, Kasım. 1970. Çukurova Kurtuluş Savaşında Adana Cephesi, Ankara: San Matbaası
Ercan, Yavuz.1985. "Kuva-yı Milliye'nin Yapısı ve Niteliği Üzerine Bir Tahlil" İkinci Askeri Tarih Semineri Bildiriler, Ankara: Gnkur. Basımevi, ss. 330-345.
Ercilasun, B.1997. “Edebiyatta Millîlik ve Milliyetçilik”, Yeni Türk Edebiyatı Üzerine İncelemeler 1, Ankara: Akçağ Yayınları.
Ersan, Vehbi.2014. 1970’lerde Türkiye Solu, İstanbul: İletişim Yayınları.
Gencer, Sedat.2010.“1960’lı Yıllarda Yazılan Bazı Romanlarda Kuva-yı Milliye ve Milli Mücadele”, Kuva-yı Milliye’nin 90. Yılında İzmir ve Batı Anadolu Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, İzmir, ss.290-309.
Genç Kalemler Dergisi.1999. Yayına Hazırlayan İsmail Parlatır Nurullah Çetin, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Goloğlu, Mahmut.1973. Anadolu'nun Milli Devleti Pontos, Ankara: Kalite Matbaası.
Gökalp, Ziya .1338/1922b .“Büyük Farz”. Küçük Mecmua, 3 Temmuz 1338/1922b, Yıl 1, Sayı 5, s.20
Gökalp, Ziya.1338/1922 a .“Kara Destan”, Küçük Mecmua, 26 Haziran 1338 Yıl:1, Sayı:4, s.13.
Gökalp, Ziya.1338/1922c. “İngiliz’den Sakın”, Küçük Mecmua, 10 Temmuz 1338/1922c, Yıl 1, Sayı 6, s.11-12.
Gökalp, Ziya.1338/1922d.“İngiliz’e”, Küçük Mecmua, 11 Eylül 1338/1922d, Yıl 1, Sayı 15, s.17
Gökdemir, Ahmet Ender.1998. Cenub-i Garbi Kafkas Hükümeti, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
Göktürk, Eren Deniz (Tol).2008. “1919-1923 Dönemi Türk Milliyetçilikleri”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Cilt: 4, İstanbul: İletişim Yayınları.
Göyünç, Nejat.1985."Milli Mücadele'de Sivil ve Askeri İdare İlişkileri" İkinci Askeri Tarım Semineri Bildiriler, Ankara: Genel Kurmay Basımevi, ss. 216-230.
Güneri, Zekai.1990. Milli Mücadele Dönemi Beyannameleri ve Basın, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
Güneş, Ali.2020. Gayrinizami Harp: Balkan Harbi’nde Komita-Çete-Jandarma ve Milisler 1912-1913, İstanbul: Kronik Yayınları.
Güneş, Günver. 2019. “Mondros Mütarekesi’nden İtalyan ve Yunan İşgaline Aydın Sançağı”, 19 Mayıs’ın 100. Yıldönümünde Atatürk Ve Türk İstiklâli Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, ss. 19-30.
Güneş, Günver. https://ataturkansiklopedisi.gov.tr
Güngör, Berkan.2021. “1960’lı Yıllarda Türk Solunun Almaşıklığı: Sosyalizm ve Milliyetçilik”,
Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 23/3 s.861-890. “Hareket-i Milliye En Muazzam Hareket-i Medeniyedir”, İrade-i Milliye, 2 Teşrin-i Evvel 1335/1919a
Heinzelmann, Tobies. 2009. Cihaddan Vatan Savunmasına Osmanlı İmparatoluğu‟nda Genel Askerlik Yükümlülüğü 1826-1856, Çev. Türkis Noyan, İstanbul: Kitap Yayınevi.
Huyugüzel, Ö.F. 1988. Necip Türkçü, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Irmak, Erkan.2011. Kayıp Destanın İzinde Kuva-yı Milliye ve Memleketimden İnsan Manzaraları’nda Milliyetçilik Propaganda ve İdeoloji, İstanbul: İletişim Yayınları.
İlgürel, Mücteba.1999. Milli Mücadelede Balıkesir Kogreleri, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi yayınları.
İlhan, Attila.2005. Bir Sap Kırmızı Karanfil, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
İlhan, Attila.2014. Kurtlar Sofrası, İstanbul:Türkiye İş Bankası Yayınları.
İnönü, İsmet.1985. Hatıralar, 1. Kitap,Haz. Sabahattin Selek, İstanbul: Bilgi Yayınevi.
Jaeschke, Gotthard.1968. “İngiliz Belgelerinin Işığı Altında Yunanlıların İzmir Çıkarması”, (Çev.) Mihin Eren, Belleten, Cilt: XXXII, Sayı: 125-128, sa. 567-576.
Jaeschke, Gotthard.1971. Kurtuluş̧ Savaşı ile İlgili İngiliz Belgeleri, (Çev..) Cemal Köprülü, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Kandemir, Feridun.1965. Hatıraları ve Söyleyemedikleriyle Rauf Orbay, İstanbul Sinan Matbaası.
Kansu, Mazhar Müfit.1968. Erzurum’dan Ölümüne Kadar Atatürk’le Beraber, 2.Cilt, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Karabekir, Kazım.1952. İstiklal Harbimizin Esasları, İstanbul: Sinan Matbaası.
Karabekir, Kazım.1960. İstiklal Harbimiz, İstanbul: Türkiye Yayınevi.
Karay, Refik Halit.2017. Çete, İstanbul:İnkılâp Yayınları.
Kaymaz, Nejat. 1976. “Türk Kurtuluş Savaşının Tarihsel Konumu ve Niteliği”, Belleten, Cilt: IX, Sayı: 160, s. 607-659
Keleşyılmaz, Vahdet.1992. Milli Mücadelede İzmir’e Doğru, Hacettepe Üniversitesi AİİT Enstitüsü, Ankara .
Kılıç, Murat. 2016. Allah Vatan Soy Milli Mukaddesat Türk Milliyetçiler Derneği (1951-1953), İstanbul: İletişim Yayınları
Kırzıoğlu, Fahrettin. 1958. Edebiyatımızda Kars II, İstanbul: Işıl Matbaası.
Kırzıoğlu, M.Fahrettin.1984. “Cihângiroğlu İbrâhim Aydın (1874-1948)’daki Milli Mücadele’de Kars ve Atatürk ile İlgili Belgeler”, Belleten, Cilt: XLVIII, Sayı: 189-190, ss. 109-144.
Kıvılcımlı, Hikmet.2008. İkinci Kuvayi Milliyeciliğimiz, İstanbul: Derleniş Yayınları.
Kocatürk, Utkan.1987. Atatürk, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Köprülü, Fuat.1999. “Millî Edebiyat Cereyanının İlk Mübeşşirleri”, Edebiyat Araştırmaları, Ankara:TTK
Köylü, Murat.2016. “Milli Mücadele Döneminde Türk-Yunan Lojistik Sisteminin Karşılaştırılması”, Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 5, ss. 68-69.
Kurat, YuluğTekin. 1986. “Yunanistan’ın Küçük Asya Macerası”, Üçüncü Askeri Tarih Semineri Bildirileri, Ankara: Genelkurmay Basımevi, ss. 407-424.
Levent, Agah Sırrı. 1972. Türk Dilinde Gelişme ve Sadeleşme Evreleri, Ankara: TDK
Levent, Zeynel.2019. Teşkilât-ı Mahsusa’dan Kuva-yı Milli’ye Gayrinizami Harp (1913-1922) Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, Doktora Tezi Ankara.
Lugat-i Naci.1900. İstanbul: Asr Matbaası.
M. Süha Ünsal.1996. Dr. Hikmet Kıvılcımlı ve Vatan Partisi, Yüksek Lisans Tezi Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
M.Şefik Aker, 57’nci Tümen Aydın Millî Mücadelesi (1918-1920).2006. Ankara: Genelkurmay Basımevi.
Manela, Erez.2020. Kendi Kaderini Tayin Hakkı ve Sömürge Karşıtı Milliyetçiliğin Kökenleri: Wilsoncu Moment, İstanbul: İletişim Yayınları.
Meşe, Ertuğrul.2017. Komünizimle Mücadele Dernekleri, İstanbul: İletişim Yayınları.
“Millet Davası”, İrade-i Milliye, 28 Eylül 1335/1919b
Miralay Mehmet Arif Bey.1992. Anadolu İnkılabı Milli Mücadele Anıları (1919-1923), Yayına Haz. Bülent Demirbaş, İstanbul: Araba Yayınları.
Mumcu, Uğur. 1992. “Kuva-yı Milliye Nedir”, Cumhuriyet Gazetesi, (19 Mayıs 1992)
“Müdafaa-ı Hukuk’un Vahdeti”, Albayrak, 4 Ekim 1335/1919a
Müderrisoğlu, Alptekin.2013. Kurtuluş Savaşı’nın Mali Kaynakları, Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
Nail, Moralı.2009. Mütarekede İzmir Olayları, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları
Nalçaoğlu, Halil. 2002. “Vatan: Toprakların Altı Üstü ve Ötesi” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik, İstanbul: İletişim Yayınları.
Namık Kemal. 2018. “Hubbu’l Vatan Mine‘l İman”, Sürgünde Muhalefet: Namık Kemal’in Hürriyet Gazetesi (1868-1869), C. 1, İstanbul: Vakıf Bank Kültür Yayınları.
Okay, M. Orhan.2005. “Millî Edebiyat Akımı”, TDV İslâm Ansiklopedisi, c. 30, İstanbul: TDV Yayınları.
Okay, Orhan.1999. Milli Edebiyat”, Batılılaşma Devri Türk Edebiyatı, İstanbul: Dergah Yayınları.
Okur, Mehmet.2006. Milli Mücadele’de Karadeniz Bölgesi’ne Yönelik İngiliz Faaliyetleri, Ankara: Genelkurmay Başkanlığı ATASE Yayınları.
Ortaylı, İlber.2018. Gazi Mustafa Kemal Atatürk, İstanbul Kronik Yayınları.
Öke, Mim Kemal. 1988. Güney Asya Müslümanlarının İstiklal Davası ve Türk Milli Mücadelesi, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
Öksüz, Yusuf Z. 1995. Türkçenin Sadeleşme Tarihi Genç Kalemler ve Yeni Lisan Hareketi, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Öner, Bekir Ozan.2021. Attila İlhan’ın Romanlarında Kuva-yı Milliye Düşüncesi, İstanbul: Paradigma Yayınları.
Örnek, Cangül.2005. Türkiye’nin Soğuk Savaş Düşünce Hayatı, Antikomünizm ve Amerikan Etkisi, İstanbul: Can Yayınları.
Özalp, Kazım.1988. Milli Mücadele (1919-1922)I, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları .
Özcan, Fatma Yurttaş.2014. 27 Mayıs Sonrası Milliyetçi Muhafazakar Aydınların Örgütlenme Çabaları ve Siyasi Gelişmeler Üzerindeki Etkileri: Aydınlar Ocağı, Muhafazakar Düşünce, Sayı:40, ss.107- 134.
Özdal, Ahmet.2008. Türklerin Savaş Sanatı: Aldatıcı Taktikler&Farklılaşan Stratejiler, Doruk Yayımcılık.
Özdemir, Ahmet.1990. “Savaş Esirlerinin Milli Mücadeledeki Yeri”, A.U. TİTE Atatürk Yolu Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 6, s. 333-342
Özgül, Kayhan.2008. “Millî Edebiyat, ‘Güdümlü Edebiyat’ mıdır?”, 1908 Meşrutiyeti Sanat Ve Edebiyat (30-31 Ekim 2008), Bildiriler , IJT Publications, Paris ss. 71-88.
Özkan, Hande.2002. “Türkiye’de Tek Parti Dönemi Coğrafya ve Mekan Anlayışları: Yatay Bir Dönemlendirme Denemesi” Toplum ve Bilim, Sayı: 94, ss.143-174.
Öztan, Güven Gürkan.2014.“Ezeli Düşman ile Hesaplaşmak: Türk Sağında Moskof İmgesi”, Türk Sağı Mitler, Fetişler, Düşman İmgeleri, Derleyenler: İnci Özkan Kerestecioğlu, Güven Gürkan Özkan, İstanbul: İletişim Yayınları, ss.75-104.
Öztoprak, İzzet. 1985. "Düzenli Ordunun Kuruluşu", İkinci Askeri Tarih Semineri Bildiriler, Ankara: Genelkurmay Basımevi, ss.264-272
Öztoprak, İzzet.1991. “Adana ve Çevresinde Müdafaa-i Hukuk Çalışmaları”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: VIII, Sayı: 22, ss. 117-139.
Özüçetin, Yaşar ve Dağıstanlı, H. Mehmet.2010. Meclis Celse Zabıtlarında Kuvayı Milliye, ÇTTAD, IX, 20-21 (Bahar-Güz), s. 3-30.
Pınar, Mehmet.2018. "Sosyalizmin Aykırı Bir Sesi: Vatan Partisi" Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı 33, ss.255-267.
Polat, Nazım.1991. Müdafaa-I Milliye Cemiyeti, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Refi Cevat, “Bir Hasbihal”, Alemdar, 17 Haziran 1920.
Safa, Peyami.1981. Türk İnkılabına Bakışlar, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Sakallı, Bayram.1997. Milli Mücadelenin Sosyal Tarihi, İstanbul: İz Yayıncılık
Sami, Şemseddin.1899. Kamus-i Türki, İstanbul: İkdam Matbaası.
Sander, Oral.1993. Anka’nın Yükselişi ve Düşüşü: Osmanlı Diplomasi Tarihi, Ankara: İmge Kitabevi,
Sarmaşık, Belgin.1987. Attila İlhan: Söyletme Kötüyü, (Röportaj), Ankara: Bilgi Yayınevi.
Selek, Sabahattin. 1981. Anadolu İhtilali, İstanbul:
Selek, Sabahattin.1966. Milli Mücadele-I: Anadolu İhtilalı, İstanbul: Burçak Yayınevi.
Selvi, Haluk.2007. İşgal ve Protesto, Sakarya: Değişim Yayınları.
Sevinç, Canan. 2009. “Atatürk Dönemi (1923-1938) Türk Romanında Millî Mücadele” Turkish Studies, Volume 4/I-II Winter, ss.2011-2040.
Sezer, Cemal.2023. “1897 Osmanlı Yunan Savaşında Gönüllü Osmanlılar”, Karadeniz Araştırmaları, Sayı: XX/77, ss.139-155.
Steinhaus, Kurt. 1999. Atatürk Devrimi Sosyolojisi, Cilt: I, (Çev.) Necdet Sander, İstanbul: Yeni Gün Basın ve Yayıncılık.
Şapolyo, Enver Behnan.1957. Kuva-yı Milliye Tarihi: Gerilla, Ankara: Ayyıldız Matbaası.
Şimşek, Abdulazim.2021. Komünistin Eşkali Türkiye’de Antikomünizm (1945-1971), İstanbul: İletişim Yayınları.
Şirin, İbrahim.2014.”İki Hükümet Bir Teşkilat: Garbi Trakya Hükümeti Muvakkatesi’nden Cenubi Garbi Kafkas Hükümeti Muvakkate-i Milliye’si”, History Studies, Volume: 6, ss.323-342.
Şirin, Funda Selçuk.2019. “93 Harbi ve Balkan Savaşları’nın İmparatorluktan Ulus Devlete Geçiş Sürecine Etkileri”, 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı “93 Harbi”, Vatan Neresi Uluslararası Sempozyumu Bildirileri, İstanbul: Türk Ocakları İstanbul Şubesi Yayınları.
Tanör, Bülent.1992. Türkiye’de Yerel Kongre İktidarları (1918-1920), İstanbul:Afa Yayınları.
Tanör, Bülent.2004. Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Tanpınar, Ahmet Hamdi.1977. “Türk Edebiyatının Umumi Meseleleri: Devirler, Nesiller ve Cereyanlar”, Edebiyat Üzerine Makaleler, İstanbul: Dergah Yayınları.
Tansel, Fevziye Abdullah. 1989. Mehmet Emin Yurdakul’un Şiirleri 1, Ankara: TTK Yayınları.
Taştan, Yahya Kemal.2017. Balkan Savaşları ve Türk Milliyetçiliğinin Doğuşu, İstanbul: Ötüken Yayınları.
TBMM Gizli Celse Zabıtları.1985. D.I.C.1, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
TBMM Zabıt Ceridesi. 1981. D. 1, C. I, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Tekeli, İlhan- İlkin, Selim.1989. Ege’deki Sivil Direnişten Kurtuluş Savaş’ına Geçerken Uşak Heyet-i Merkeziyesi ve İbrahim (Tahtakılıç) Bey, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Tekir, Süleyman.2022. Süleyman Askeri Bey Teşkilat-ı Mahsusa’nın İlk Başkanı, İstanbul: Kronik Yayınları.
Timur, Taner.1993. Türk Devrimi ve Sonrası, Ankara: İmge Yayınları.
Toprak Zafer.1984.“Osmanlı Narodnikleri Halka Doğru Gidenler”, Toplum ve Bilim, Sayı: 24
Toprak Zafer.1995. “Aydın, Ulus-Devlet ve Popülizm”, Türk Aydını ve Kimlik Sorunu, Der. Sabahattin Şen. İstanbul:Bağlam Yayınları.
Toprak, Zafer.2017. Türkiye’de Yeni Hayat: İnkılap ve Travma, İstanbul Doğan Kitap.
Topçu, Ümmihan Bilgin.1999. Anadoluculuk Hareketi ve Türk Edebiyatına Etkileri, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara.
Törenek, Mehmet.2013. Türk Romanında İşgal İstanbul’u, İstanbul:Kitabevi Yayınları.
Tuna, Pınar.2005. İstanbul Basınında Kuva-yı Milliye Algılamaları (1918-1922), İstanbul Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İstanbul.
Tunaya, Tarık Zafer.1986. Türkiye’de Siyasal Partiler, Cilt: II, İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.
Tunaya, Tarık Zafer.1964. Devrim Hareketleri İçinde Atatürk ve Atatürkçülük, İstanbul Baha Matbaası.
Turan, Şerafettin.1992. Türk Devrim Tarihi: Ulusal Direnişten Türkiye Cumhuriyeti’ne, 2. Kitap, Ankara: Bilgi Yayınevi.
Türk İstiklal Harbi.1992. Cilt: II, 1. Kısım, Ankara: Genel Kurmay Basımevi.
Türk Silahlı Kuvvetleri Tarihi. 1985. Osmanlı Devri: 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi, Kafkas Cephesi Harekatı, Ankara: Genelkurmay Basımevi.
Türkçe sözlük 2011. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Türkmen, Zekeriya 2010. “Kuvayı Milliye Döneminde İstanbul-Anadolu İlişkilerinde Yumuşa Dönemine Geçiş: Ali Rıza Paşa Kabinesi-Mustafa Kemal Paşa İlişkileri”, Atatürk Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 1 s.200-234.
Türkmen, Zekeriya.2001. Mütareke Döneminde Ordunun Durumu ve Yeniden Yapılanması (1915- 1920), Ankara:Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Türkölmez, Onur.2020. Milliyetçiliğe Karşı Milliyetçilik Yön-Devrim Hareketi ve Aydınlar Ocağının İktidar Stratejilerinde Milliyetçiliğin Yeri, İstanbul: Çizgi Yayınları.
Uçak, Nurcan.1997. 1877-1878 Osmanlı Rus Harbinin Edebiyattaki Akisleri, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara.
Uçar, Nail.1978. Gazi Osman Paşa ve Plevne , İstanbul : Orkun Yayınları.
Ulucutsoy, Hasan. 2019.Türk Savaş Edebiyatı ve Propaganda (1828-1912) Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
Ülkütaşır, M. Şakir.1979. Plevne Kahramanı Gazi Osman Paşa ve Şanlı Savunma Savaşları Üzerine Yakılmış Türkü Yapılmış Marş ve Yazılmış Destanları, Türk Halkbilim Araştırmaları Yıllığı, Ankara : Üniversitesi Basımevi.
Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet.1990. İlk Meclis Milli Mücadele’de Anadolu, İstanbul: Çağdaş Yayınları.
Yalçın, Abdullah Kutalmış.2021.“Türk Siyasi Hayatında Yeniden Milli Mücadele Hareketi”, Journal Of Universal History Studies, Sayı: 41 (I), ss.79-97.
Yalçın, Süleyman.1988. Aydınlar Ocağı ve Türk İslam Sentezi, İstanbul: Aydınlar Ocağı Yayınları.
Yaman, Ahmet Emin.2014a. “Milli Ordudan Düzenli Orduya”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 2/6, ss. 356-377.
Yaman, Ahmet Emin.2014b. “Milli Ordu”, Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, 1/2, ss.115-140.
Yaşar, Hakan.2015. II. Meşrutiyet’in İlanından Yunan İşgaline Batı Anadolu’da Eşkıyalık (1908-1919), Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Doktora Tezi, Ankara.
Yavuz, Bige.1994. Kurtuluş Savaşı Döneminde Fransız Arşiv Belgeleri Açısından Türk-Fransız İlişkileri (1919- 1922), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Yetkin, Sabri.2019. Ege’de Eşkıyalar, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Yıldırım, Tahsin.2009. İşgal, Feryad ve Direniş, Milli Mücadelede İstanbul Mitingleri, İstanbul: Ketebe Yayınları.
Yıldırmaz, Sinan.2014.“Nefretin ve Korkunun Rengi: Kızıl”, Türk Sağı Mitler, Fetişler, Düşman İmgeleri, Derleyenler: İnci Özkan Kerestecioğlu, Güven Gürkan Özkan, İstanbul: İletişim Yayınları, ss.47- 74.
Yıldız, Ahmet.2013. Ne Mutlu Türküm Diyebilene Türk Ulusal Kimliğinin Etno Seküler Sınırları (1919-1938), İstanbul: İletişim Yayınları.
Yıldız, Gültekin.2013. “Kara Kuvvetleri” Osmanlı Askerî Tarihi: Kara, Deniz ve Hava Kuvvetleri, 1792-1918, (G. Yıldız, Ed.) İstanbul: Timaş Yayınları.
Yılmaz, Erdal.1989. Dört Devirde Bir Muhalif Abdülkadir Cami Baykurt (1877-1949) (Mütareke Dönemi Hatıralarıyla Birlikte), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Yorulmaz, Şerife.2005. “Çukurova’da Kuva-yı Milliye Yapılanmasının Temel Özellikleri”, A.Ü. TİTE Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 35, ss. 347-348.
White Jenny.2013. Müslüman Milliyetçiliği ve Yeni Türkler, Çev. Fuat Güllüpınar ve Çoşkun Taştan, İstanbul: İletişim Yayınları.

APA	Selçuk ŞİRİN F (2023). KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. , 106 - 141.
Chicago	Selçuk ŞİRİN Funda KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. (2023): 106 - 141.
MLA	Selçuk ŞİRİN Funda KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. , 2023, ss.106 - 141.
AMA	Selçuk ŞİRİN F KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. . 2023; 106 - 141.
Vancouver	Selçuk ŞİRİN F KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. . 2023; 106 - 141.
IEEE	Selçuk ŞİRİN F "KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE." , ss.106 - 141, 2023.
ISNAD	Selçuk ŞİRİN, Funda. "KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE". (2023), 106-141.

APA	Selçuk ŞİRİN F (2023). KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, (Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye), 106 - 141.
Chicago	Selçuk ŞİRİN Funda KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi , no.Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye (2023): 106 - 141.
MLA	Selçuk ŞİRİN Funda KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, vol., no.Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye, 2023, ss.106 - 141.
AMA	Selçuk ŞİRİN F KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. 2023; (Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye): 106 - 141.
Vancouver	Selçuk ŞİRİN F KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi. 2023; (Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye): 106 - 141.
IEEE	Selçuk ŞİRİN F "KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE." Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, , ss.106 - 141, 2023.
ISNAD	Selçuk ŞİRİN, Funda. "KAVRAMDAN HAREKETE KUVA-YI MİLLİYE". Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi Cumhuriyet'in 100. Yılında Türkiye (2023), 106-141.