Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği
Yıl: 2021 Cilt: 38 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 75 - 96 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.52597/buje.990925 İndeks Tarihi: 17-11-2023
Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği
Öz: Bu çalışmada, 2018 Hayat Bilgisi Öğretim Programı ve 3. Sınıf Hayat Bilgisi Ders Kitabı incelenerek program ögeleri arası uyum ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada kuramsal çerçeve olarak Yenilenmiş Bloom Taksonomisi temele alınmıştır. Çalışma durum çalışması deseniyle yürütülmüştür. Veriler, doküman incelemesiyle toplanmış ve tematik analiz ile çözümlenmiştir. Öğretim programında yer alan “Güvenli Hayat Ünitesi” kazanımları Yenilenmiş Bloom Taksonomisi matrisine göre incelenerek matrise yerleştirilmiştir. Devamında, ders kitabından ilgili kazanımlara yönelik hazırlanmış konu, etkinlik ve değerlendirme soruları incelenip matrise yerleştirilerek program ögeleri arasındaki uyum ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Bu inceleme sonucunda; ağırlıklı olarak kazanımların "anlama," öğrenme etkinliklerinin "hatırlama" ve "anlama," değerlendirme etkinliklerinin ise "hatırlama" basamağında yer aldığı belirlenmiştir. Program ögeleri uyumu açısından; “çok güçlü” kategorisinde bir, “daha zayıf” ve “en zayıf” kategorisinde üçer kazanımın olduğu belirlenmiştir. Elde edilen bulgular doğrultusunda, program ögeleri arasındaki uyumun ağırlıklı olarak “daha zayıf ve “en zayıf” düzeyinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuç, öğretim programı ve ders kitaplarının hazırlanmasında program ögeleri arasındaki uyumun dikkate alınması gerekliliğini ortaya koymuştur.
Anahtar Kelime: Investigation of Curriculum and Textbooks in Terms of Curriculum Alignment: Life Science Case
Öz: In this study, it was aimed to reveal alignments among curriculum elements by examining the 2018 Life Science Curriculum and the 3rd Grade Life Science Textbook. The study was conducted within the scope of theoretical framework of Revised Bloom's Taxonomy. This study was designed as a case study. The data were collected by document review and analyzed by thematic analysis. Objectives of "Safe Life Unit" in the curriculum were examined according to the Revised Bloom’s Taxonomy matrix and placed in the matrix. Afterwards, alignments among curriculum elements were tried to be revealed by examining the content, activity and evaluation questions prepared for the relevant objectives from the textbook and placing them in the matrix. As a result of this review, it has been determined that the objectives are mainly in the "comprehension (understand)", learning activities in the "knowledge (remember)" and "comprehension (understand)", and evaluation activities in the "knowledge (remember)" level. In terms of curriculum alignment, one objective was found in the “very strong”, three objectives “weaker” and three objectives in “the weakest” category. In line with the findings, it was concluded that the curriculum alignment was predominantly at the "weaker" and "the weakest" category. This result revealed the necessity of considering the curriculum alignment in the preparation of the curriculum and textbook.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, B.İ. (2007). 2005–2006 Öğretim yılı ilköğretim okulları hayat bilgisi ders kitaplarının pedagojik açıdan değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
- Aksu, H. H. (2008). Öğretmenlerin yeni ilköğretim matematik programına ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 1-10.
- Amer, A. (2006). Reflections on Bloom's revised taxonomy. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 4(1), 213-230.
- Anderson, L. W. ve Krathwohl, D. R. (Haz.) (2018). Öğrenme öğretim ve değerlendirme ile ilgili bir sınıflama: Bloom’un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflamasının güncelleştirilmiş biçimi. (D. A. Özçelik, Çev.) (3. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık.
- Baykara, K. (2017). İçeriğin ve eğitim durumlarının düzenlenmesi. H. Şeker (Haz.) Eğitimde Program Geliştirme Kavramlar Yaklaşımlar (s.163-181) içinde. Anı Yayıncılık.
- Braun, V. ve Clarke, V. (2019). Psikolojide tematik analizin kullanımı. (S. N. Şad, N. Özer ve A. Atli, Çev.). Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi – Journal of Qualitative Research in Education, 7(2), 873-898.
- Bulger, S.M., Housner, L. D. ve Lee, A. M., (2008). Curriculum alignment: A view from physical education teacher education. Journal Of Physical Education, Recreation and Dance, 79(7), 44-49.
- Bümen, N. T. (2010). Program geliştirmede bir dönüm noktası: Yenilenmiş Bloom taksonomisi. Eğitim ve Bilim, 32(142).
- Bümen, N. T., Çakar, E. ve Yıldız, D. G. (2014). Türkiye’de öğretim programına bağlılık ve bağlılığı etkileyen etkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 203-228.
- Corbin, J. ve Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Sage.
- Dane, A. V. ve Schneider, B. H. (1998). Program integrity in primary and early secondary prevention: Are implementation efects out of control? Clinical Psychology Review, 18, 23-45.
- Demirel, Ö. (2012). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme (19. Baskı). Pegem Akademi.
- Eryılmaz, R. (2020). Bilim ve sanat merkezleri türkçe dersi öğretim programının yenilenmiş bloom taksonomisi açısından değerlendirilmesi. Journal of World of Turks/Zeitschrift für die Welt der Türken, 12(3), 59-83.
- Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Nobel Yayın Dağıtım.
- Görgen, İ. (2017). Program geliştirmede temel kavramlar. H. Şeker (Haz.) Eğitimde Program Geliştirme Kavramlar Yaklaşımlar (s. 1-18). Anı Yayıncılık.
- Gümüş, M. ve Aykaç, N. (2012). Hayat bilgisi dersi öğretim programının değerlendirme öğesinin öğretmen görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(40), 59-68.
- Güven, S. (2010). İlköğretim hayat bilgisi dersi ders ve öğrenci çalışma kitaplarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 35(156), 84-95.
- Kabapınar, Y., Akaydın, B. B. , Çetin, H., Keleş, C. ve Çelikten, L., (2018, Nisan, 11-14). On ikinci yılında yapılandırmacı hayat bilgisi ders kitaplarını sorgulamak: bir muhasebe denemesi [Sözlü sunum] 17. Uluslararası Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu, Ankara, Türkiye.
- Kabapınar, Y., Kalender, B. ve Urfalıoğlu, K. (2020, Eylül, 16-19). Sınıf öğretmenlerinin perspektifinden hayat bilgisi ders kitaplarının yapılandırmacı anlayış çerçevesinde 2005’ten günümüze dönüşümü/değişimi: “uzlaşma mı, geriye dönüş mü?” [Sözlü Sunum]. International Pegem Conference on Education (IPCEDU), 1191-1202. Çevrimiçi Kongre.
- Kablan, Z. (2017). Hedef belirleme: bilişsel, duyuşsal ve devinişsel alanlar. H. Şeker (Haz.) Eğitimde Program Geliştirme Kavramlar Yaklaşımlar (s. 127-160). Anı Yayıncılık.
- Kalender, B. (2020). Hayat bilgisi dersi öğretim programlarının çocuk hakları sözleşmesinin eğitim hedefleri maddesi açısından incelenmesi: Tarihsel bir analiz. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11 (1) , 44-70.
- Kara, K., Karakoç, B., Yıldırım, İ. ve Erdal, B. (2017). Sekizinci sınıf matematik öğretiminde teori ve uygulama bağlamında “program uyumluluğunun” incelenmesi. Harran Maarif Dergisi, 2(1), 26-40.
- Kohn, L. T. (1997). Methods in case study analysis. The Center for Studying Health System Change.
- Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory into Practice, 41(4), 212-218.
- McDonald, R. ve Van Der Horst, H. (2007) Curriculum alignment, globalization, and quality assurance in South African higher education, Journal of Curriculum Studies, 39(1), 1-9.
- MEB (2018). Hayat bilgisi dersi öğretim programı (İlkokul 1,2 ve 3.sınıflar). www.meb.gov.tr.
- MEB (2021). Ders itaplarını Değerlendirme Raporu (Öğretmen Görüşleri). İzleme ve Değerlendirme Daire Başkanlığı
- Merrill, M. D. (1983). Instructional Design Theories and Models. Lawrence Erlbaum Associates.
- Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006). 1998-2005 hayat bilgisi ders programlarının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Afhonkarahisar il örneği). Millî Eğitim, 35(172), 40-54.
- Ornstein, A. C. ve Hunkins, F. P. (2017). Curriculum: Foundations, Principles and Issues. Pearson Education.
- Özkan, R. (2010). Türk eğitim sisteminde himayeci değerler: İlköğretim ders kitapları örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7 (1).
- Sönmez, V. (2008). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Anı Yayıncılık.
- Tan, Ş. (2007). Öğretimi Planlama ve Değerlendirme (11. Baskı). Pegem Yayıncılık.
- Tay, B. ve Baş, M. (2016). 2009 Ve 2015 Yılı Hayat Bilgisi Dersi Öğretim Programlarının Karşılaştırılması. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 10 (2), 341-374.
- Turan, R. (2018). 2017 İlkokul ve ortaokul sosyal bilgiler dersi öğretim programı üzerine genel bir değerlendirme. Diyalektolog Ulusal Sosyal Bilimler Dergisi, 19, 295-328.
- Uzunkol, E. (2014). Hayat bilgisi öğretiminde uygulanan değerler eğitimi programının öğrencilerin özsaygı düzeyleri, sosyal problem çözme becerileri ve empati düzeylerine etkisi. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
- Wach, E. ve Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. Institute of Development Studies. 13.03.2021 tarihinde https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/handle/20.500.12413/2989 adresinden erişilmiştir.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
| APA | kalender b, BAYSAL Z (2021). Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. , 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| Chicago | kalender baris,BAYSAL ZELIHA NURDAN Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. (2021): 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| MLA | kalender baris,BAYSAL ZELIHA NURDAN Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. , 2021, ss.75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| AMA | kalender b,BAYSAL Z Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. . 2021; 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| Vancouver | kalender b,BAYSAL Z Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. . 2021; 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| IEEE | kalender b,BAYSAL Z "Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği." , ss.75 - 96, 2021. 10.52597/buje.990925 |
| ISNAD | kalender, baris - BAYSAL, ZELIHA NURDAN. "Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği". (2021), 75-96. https://doi.org/10.52597/buje.990925 |
| APA | kalender b, BAYSAL Z (2021). Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 38(2), 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| Chicago | kalender baris,BAYSAL ZELIHA NURDAN Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi 38, no.2 (2021): 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| MLA | kalender baris,BAYSAL ZELIHA NURDAN Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, vol.38, no.2, 2021, ss.75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| AMA | kalender b,BAYSAL Z Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi. 2021; 38(2): 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| Vancouver | kalender b,BAYSAL Z Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi. 2021; 38(2): 75 - 96. 10.52597/buje.990925 |
| IEEE | kalender b,BAYSAL Z "Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği." Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 38, ss.75 - 96, 2021. 10.52597/buje.990925 |
| ISNAD | kalender, baris - BAYSAL, ZELIHA NURDAN. "Öğretim Programı ve Ders Kitaplarının Program Ögelerinin Uyumu Açısından İncelenmesi: Hayat Bilgisi Örneği". Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi 38/2 (2021), 75-96. https://doi.org/10.52597/buje.990925 |
