TY - JOUR TI - Betonarme kolonların hasar sınır eğriliklerinin belirlenmesi AB - Son yıllarda, özellikle mevcut yapıların değerlendirilmesinde, kuvvete dayalı tasarım yöntemleri yerine şekil değiştirme esaslı tasarım yöntemleri giderek yaygın bir biçimde kullanılmaya başlanmıştır. Şekil değiştirme esaslı tasarım yöntemleri; malzemenin elastik ötesi davranışını hesaba katmaya olanak verdiklerinden kuvvete dayalı tasarım yöntemleriyle karşılaştırıldığında, yer hareketi etkisiyle ortaya çıkması muhtemel yapısal hasarın tahmini de daha gerçekçi olur. Şekil değiştirme esaslı tasarım için yapısal elemanlarda oluşan şekil değiştirme taleplerini belirli bir hasar seviyesine ulaşma olasılığıyla ilişkilendirmek gerekmektedir. Bu noktadan hareketle, Türk Deprem Yönetmeliği'nde, sünek taşıyıcı sistem elemanlarının kritik kesitlerinde oluşması muhtemel hasarı tarif eden üç farklı hasar sınırı ve bunların sınırladığı hasar bölgeleri tanımlanmıştır: Minimum Hasar Sınırı (MN), Güvenlik Sınırı (GV) ve Göçme Sınırı (GÇ). Söz konusu hasar sınırlarının nicel ifadesi olarak da taşıyıcı sistem elemanlarında oluşmasına izin verilen en büyük beton ve donatı çeliği birim şekil değiştirme sınırları verilmiştir. Bu çalışmada; bileşik eğilme etkisindeki betonarme kolonlarda sözü edilen hasar sınırlarına ilişkin toplam eğriliğin kısa sürede saptanmasına yönelik bir hesap yöntemi tanıtılmış ve başta eksenel yük seviyesi olmak üzere çeşitli tasarım değişkenlerinin hasar sınır eğriliği ile etkileşimleri incelenmiştir. 2007 tarihli Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik'de tanımlanmış hasar sınırları esas alınarak, betonarme kolonlar için “boyutsuz tarafsız eksen derinliği-boyutsuz eksenel yük” ilişkilerinden hareketle, söz konusu hasar seviyelerine ilişkin sınır eğriliklerin belirlenebilmesi için bir bağıntı önerilmiştir. Önerilen bağıntıyla elde edilen sonuçlar moment-eğrilik analizi sonuçlarıyla karşılaştırılmıştır. AU - Aydemir, Cem AU - HANCIOĞLU, Baykal AU - KIRÇIL, MURAT SERDAR AU - ZORBOZAN, Mustafa PY - 2011 JO - Teknik Dergi VL - 22 IS - 4 SN - 1300-3453 SP - 5613 EP - 5642 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/120858 ER -