Yıl: 2007 Cilt: 9 Sayı: 11 Sayfa Aralığı: 1 - 10 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi

Öz:
XIX. yüzyılın ilk yarısında anıt özelliği gösteren yapıların restorasyonu ile başlayan koruma çalışmaları, özellikle I. ve II. Dünya Savaşları’ndan sonra tarihi doku ya da kentin korunması ve yenilenmesi sürecine kadar gelişim göstermiştir. 1975 yılından sonra da, “bütünleşik koruma” kavramı gündeme gelmiş, fizikî yapı ve sosyo-kültürel yapının birlikte korunması hedeflenmiştir. Araştırmada, tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin gelişim süreci uluslar arası ve ulusal boyutta incelenmiştir. Fakat, yapılan uygulamalar koruma ve yenileme çalışmalarında çoğunlukla tarihi yapıların sadece restore edildiğini ya da cephe restorasyonu ile yetinildiğini, tarihi bina ile bahçesinin birlikte ele alınmadığını ve kentsel peyzaj öğelerinin korumaya dahil edilmediğini göstermektedir. Bu nedenle yürürlükte olan 2863 sayılı (5226 sayılı Kanun ile değişik) Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma (KTVK) Kanunu kentsel peyzaj tasarımı kapsamında irdelenmiş ve Koruma Kanunu özelinde önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca, koruma ve yenileme çalışmalarında, tarihi binaların bahçesiyle bütün olarak ele alınmasının ve tarihi dokularda peyzaj çalışmalarının gerekliliği vurgulanmıştır.
Anahtar Kelime: tarih koruma alanları çevre koruma tarihi yapılar yönetmelikler koruma kanunlar kentsel peyzaj

Konular: Mimarlık Çevre Çalışmaları Coğrafya Kentsel Çalışmalar

According to urban landscape design, the determination of legislation and regulation for conservation of historical environment

Öz:
Preservation practices which began with the restoration of the monumental structures during the first half of the nineteenth century have developed till the period including the conservation and renovation of historical texture or city especially after the first and the second world wars. After the year 1975, “integral preservation” concept has become a current issue and preservation of the physical and socio-cultural structure together has been targeted. In the research, the development process of legislation and regulation for conservation of historical environment was examined in international and national levels. However, applications reveal that during the preservation and renovation practices, mostly historical buildings and/or façades were restored as the buildings and their gardens together while the urban landscape elements were ignored. For this reason, the validity of conservation law no: 2863 of cultural and natural values was determined according to urban landscape design and suggestions were given in the subject of the conservation law. Moreover, in the preservation and renovation practices, the necessity of consideration of the historical building and its’ garden together, and the urban landscape design were emphasized.
Anahtar Kelime: regulations conservation legislation urban landscape history conservation areas environmental protection historic buildings

Konular: Mimarlık Çevre Çalışmaları Coğrafya Kentsel Çalışmalar
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • o Ahunbay, Z. 2004. Tarihî Çevre Koruma ve Restorasyon, Yapı Yayın:28, İstanbul.
  • o Akay, Z. 1992. 21. Dünya Şehircilik Kolokyumu, Peyzaj Mimarlığı Dergisi, Peyzaj Mimarlığı Odası İstanbul Bölge Şubesi Yayını, İstanbul.
  • o Binan, C. 1999. Mimari Koruma Alanında Venedik Tüzüğü’nden Günümüze Düşünsel Gelişmenin Uluslar arası Evrim Süreci, Yıldız Teknik Üniversitesi Basım Yayın Merkezi, Yayın No:489, 6-108, İstanbul.
  • o Bostancı, F. 1989. Korunması Gerekli Tarihî Kentsel Dokulardaki Bozulma Nedenleri ve İskilip Çarşı Mahallesinde Örneklenmesi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Bölümü, Yüksek Lisans Tezi (basılmamış), Ankara.
  • o CE, 2006. Türkiye Antlaşması, Avrupa Konseyi (Council of Europe), http://www.avrupakonseyi.org.tr/tur/antlasma, (Erişim:25.01.2007).
  • o Çeçener, B. 1992. Ülkemizde Taşınmaz Kültür ve Doğa Varlıklarını Koruma Olayı ve Bu Konuda Bazı Eleştirel Görüşler, Ege Mimarlık Dergisi, Sayı:2, 47, İzmir.
  • o EC, 2007. Culture, European Commission, http://www.ec.europa.eu/culture/eac/culture2007/historique/historic, (Erişim:10.02.2007).
  • o Eke, F. ve Özcan, Ü. 1988. Tarihî Dokunun Korunması ve Uluslar arası Deneyimler, Mimarlık Dergisi, Sayı:2, 34-35, Ankara.
  • o Kaplan, A. ve Küçükerbaş, E. 2000. Kentsel Tasarımda Peyzaj Mimarlığının Yeri ve Kentsel Peyzaj Tasarımı, Peyzaj Mimarlığı Kongresi, 50-55, Ankara.
  • o Karaman, A. 1995. Basılmamış Ders Notları,Mimar Sinan Üniversitesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul.
  • o Keleş, R. 1981. Kentbilim Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları, No:474, Ankara.
  • o KTB, 2004. Mevzuat, TC Kültür ve Turizm Bakanlığı, htpp//www.kultur.gov.tr., (Erişim: 02.08.2004).
  • o Madran, E. 1989. Son Yirmi Yılda Koruma Yasaları Tarihî Kentlerde Planlama/Düzenleme Sorunları, Türkiye 11. Dünya Şehircilik Günü Kolokyumu, Ankara.
  • o Özyaba, M. 1999. Kentsel Alanların Planlanması ve Tasarımı, Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik- Mimarlık Fakültesi, Ders Notları No:54, 424-467, Trabzon.
  • o Palalı, E. 1992. Neyi Korumak İsteriz? Peyzaj Mimarlığı Dergisi, Peyzaj Mimarlığı Odası İstanbul Bölge Şubesi Yayını, İstanbul.
  • o Yağlıcı, F. İ. 1988. Ankara Kalesi ve Çevresinin Peyzaj Planlama Açısından Koruma ve Geliştirilmesi Üzerinde Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi (basılmamış), Ankara.
  • o Yaşlıca, E., Tanrıvermiş, E. ve Akay, A., 1999. Peyzaj Tasarımının Kentsel Tasarım Süreci İçindeki Yeri, Türkiye 10. Kentsel Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu Çerçevesinde Bir değerlendirme, Mimar Sinan Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, İstanbul.
  • o Yazgan, M. E. 1979. Safranbolu Kenti ve Yakın Çevresi Peyzajının Korunması ve Geliştirilmesi Üzerinde Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Doktora Tezi (basılmamış), Ankara.
  • o Yazgan, M. E. ve Erdoğan, E. 1992. Tarihî Çevrelerde Peyzaj Planlama, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü, Peyzaj Mimarisi Derneği Yayınları:2, 87, Ankara.
APA ÇELİK D, YAZGAN M (2007). Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. , 1 - 10.
Chicago ÇELİK DENİZ,YAZGAN Murat E. Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. (2007): 1 - 10.
MLA ÇELİK DENİZ,YAZGAN Murat E. Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. , 2007, ss.1 - 10.
AMA ÇELİK D,YAZGAN M Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. . 2007; 1 - 10.
Vancouver ÇELİK D,YAZGAN M Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. . 2007; 1 - 10.
IEEE ÇELİK D,YAZGAN M "Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi." , ss.1 - 10, 2007.
ISNAD ÇELİK, DENİZ - YAZGAN, Murat E.. "Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi". (2007), 1-10.
APA ÇELİK D, YAZGAN M (2007). Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 9(11), 1 - 10.
Chicago ÇELİK DENİZ,YAZGAN Murat E. Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 9, no.11 (2007): 1 - 10.
MLA ÇELİK DENİZ,YAZGAN Murat E. Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, vol.9, no.11, 2007, ss.1 - 10.
AMA ÇELİK D,YAZGAN M Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi. 2007; 9(11): 1 - 10.
Vancouver ÇELİK D,YAZGAN M Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi. Bartın Orman Fakültesi Dergisi. 2007; 9(11): 1 - 10.
IEEE ÇELİK D,YAZGAN M "Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi." Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 9, ss.1 - 10, 2007.
ISNAD ÇELİK, DENİZ - YAZGAN, Murat E.. "Kentsel peyzaj tasarımı kapsamında tarihi çevre korumaya yönelik yasa ve yönetmeliklerin irdelenmesi". Bartın Orman Fakültesi Dergisi 9/11 (2007), 1-10.