Yıl: 2023 Cilt: 27 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 733 - 754 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 30-12-2023

KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ

Öz:
Okul öncesi dönem, insan gelişiminde temel oluşturma özelliğine sahiptir. Zira bu dönem çocukları, sosyalleşmeyle beraber, toplumsal değerlere ve değer yargılarına uyum sağlama süreci içerisindedirler. Bundan dolayıdır ki, okul dönemine hazırlık aşaması olan okul öncesi eğitim kademesinin değerler eğitimi açısından önemi büyüktür. Günümüzde bütün dünyada toplumların değerlere ve değer eğitimine ilgisi artmaktadır. Teknolojik ve toplumsal alanda yaşanan hızlı değişimler, değerler eğitimini toplumda daha da önemli kılmaktadır. Bu süreçte önem kazanan okul öncesi eğitim, çocukların tüm gelişim alanlarını desteklemektedir. Aynı zamanda değerlerin bu dönemde çocuğa kazandırılması, çocuğun bütün hayatı boyunca kullanacağı becerileri de kazanmasına yardımcı olur. Bu yüzden okul öncesi eğitimde değerler eğitimine önem verilmesi büyük önem arz etmektedir. İyi bir değerler eğitimi, çocuğun sadece kişilik gelişimini değil, aynı zamanda akademik başarısını da olumlu etkilemektedir. Bu çalışma ile Kosova’da bulunan okul öncesi eğitim kurumlarındaki değerler eğitimi uygulamalarının incelenmesi hedeflenmiştir. Bu kapsamda Kosova’nın farklı bölgelerindeki farklı özellikteki okullar ziyaret edilmiş, idareci ve öğretmenler ile görüşülmüş, sınıf içinde gözlemler yapılmış ve öğretmenlerden daha önce hazırlanan okul ve değerler eğitimi ile ilgili sorulara cevap vermeleri istenmiştir. Ziyaret edilen beş okulda toplam on öğretmen ile görüşme imkânı bulunmuştur. Öğretmenler ile yapılan görüşmeler not alınmış ve cümleler aynen aktarılarak burada yer verilmiştir. Çalışmamız, farklı etnik yapıdaki grupların bir arada bulunduğu bir ülkede değerler eğitiminin nasıl ve ne şekilde verildiğini tespit etmeyi amaçlamaktadır ve karma yöntemle yapılmıştır.
Anahtar Kelime: Okul öncesi eğitimi Değer Değerler eğitimi Kosova Kültürel miras

A STUATION DETECTION ON VALUES EDUCATION IN PRE-SCHOOL EDUCATION IN KOSOVA

Öz:
Pre-school period has the feature of forming the basis of human development. Because, children of this period are in the process of adapting to social values and value judgments along with socialization. For this reason, the pre-school education stage, which is the preparation stage for the school period, is of great importance in terms of values education. Today, the interest of societies in values and value education is increasing all over the world. Rapid changes in the technological and social fields make values education even more important in society. Preschool education, which gains importance in this process, supports all development areas of children. At the same time, bringing the values to the child during this period helps the child gain the skills that he will use throughout his life. Therefore, it is of great importance to give importance to values education in pre-school education. A good values education affects not only the personality development of the child, but also the academic success of the child positively. With this study, it is aimed to examine the values education practices in pre-school education institutions in Kosovo. In this context, schools with different characteristics in different regions of Kosovo were visited, the administrators and teachers were interviewed, observations were made in the classroom and the teachers were asked to answer the questions about the school and values education prepared before. A total of ten teachers were interviewed at the five schools visited. The interviews with the teachers were noted down and the sentences were quoted exactly and included here. Our study aims to determine that how and in what way values education is given in a country where groups of different ethnicities coexist, and it was conducted with a mixed method.
Anahtar Kelime: Pre-school education Value Values education Kosovo Cultural heritage

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının (değerlerinin) İlköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Akduman G. (2015). ̈Okul öncesi eğitimin tanımı ve önemi ̈, Ed. Gülden Uyanık Balat, Okul öncesi Eğitime Giriş, 5. Basım, Ankara: Nobel Yayınları.
  • Ay, M. E. (1998). Çocuklara iman esaslarının öğretimi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Sempozyumu. İstanbul.
  • Babayonuz Bajmakua, B. (2017). Çokkültürlü eğitim perspektifinden Kosova'da sosyal bilgilerin yapılandırılması MBD 2017, 85-93.
  • Balat Uyanık, G. (2012). Okul öncesinde değerler eğitimi İçinde. G. Balat Uyanık (Ed.), Okul öncesinde değerler eğitimi ve etkinlik örnekleri, Ankara: Pegem A, 2-33.
  • Bilgin, B. (1981). Din eğitiminin genel eğitimdeki yeri. AÜİF Dergisi, 469-483.
  • Bilgin, B. (1990). İslam ve çocuk. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayıncılık.
  • Demir, K. ve Demirhan İşcan, C. (2007). Hayat bilgisi dersinde değerler ve değerler eğitimi. 1. Ulusal İlköğretim Kongresi, 15-17 Kasım 2007, 1-15.
  • Ergül, H. F. (2009). Kosova'da Türkçe eğitim ve sınıf öğretmeni yetiştirme ihtiyacı. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 13:39-51.
  • Güler Yıldız, T. (2014). Ailenin tanımı, tarihsel gelişimi ve aile çeşitleri. Ankara: Pegem.
  • Güler Yıldız, T. (2017). Ailenin tanımı, tarihsel gelişimi ve aile çeşitleri. T. Güler Yıldız, (Ed.). Anne Baba Eğitimi (4. Baskı) içinde Ankara: Pegem Akademi, 13-35.
  • İşcan Demirhan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi.
  • Kazu, İ. Y. ve Yılmaz, M. (2018). Çokkültürlü eğitim perspektifinden kosova'da sosyal bilgilerin yapılandırılması, Turkish Journal Of Educational Studies, 5(2), 64-75.
  • Kazu, İ. Y. ve Yılmaz, M. (2018). Ülkemizdeki okul öncesi eğitimin bazı veriler açısından oecd ve ab üyesi ülkeleri ile karşılaştırılması, Turkish Journal Of Educational Studies, 5(2), 64-75.
  • Koro, B. (2000). Kosova’da Türkçe eğitimin gelişimi (1). Sofra Kültür ve Sanat Dergisi, 1, 4, 22-23.
  • Koro, B. (2014). Kosova Cumhuriyeti ilköğretim okullarının tarih dersi müfredatında ve ders kitaplarında Balkan Savaşları, Ayrıbasım.
  • Kuşdil, M.E., ve Kağıtçıbaşı, Ç. (2000). Türk öğretmenlerin değerler yönelimi ve Schwartz Değer Kuramı. Türk Psikoloji Dergisi, 15(45), 59-76.
  • Lorch, E.P., Anderson, D.R., & Levın, S. R. (1979). The relationship between visual attention and children’s comprehension of television. Child Development, 722-727.
  • Metlilo, E. (2017). Öğretmen ve veli görüşlerine göre ailelerin eğitime katılım (Kosova Örneği), Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Poyraz, T. (2007). Etnik sosyoloji açısından Kosova Türkleri: Prizren ve Mamuşa Örneği. Hacettepe Üniversitesi.
  • Pupovci, D. (2002). Teacher Education System in Kosovo. Metodika, 3(5), 125-145.
  • (http://www.seeeducoop.net/education... /teacher_education _in_kos-enlt05.pdf) adresinden 21 Haziran 2022’de alınmıştır.
  • Selçuk, M. (1991). Çocuk eğitiminde dini motifler (Okul Öncesi Çağ), Din Öğretimi Dergisi, 32-52.
  • Topsakal C. ve Koro, B. (2007). Kosova’da yaşayan Türkçe eğitim. Bay Yayınları.
  • Türk Dünyasının Eğitim Sistemleri ve Sorunları Eğitim Raporu, 2017.
  • Ulusoy, K. ve Dilmaç, B. (2014). Değerler eğitimi. (2. Baskı). Ankara: Pegem A.
  • Yıldırım, B. ve Yıldırım, S. (2012). Kosova’da öğretmen yetiştirme politikası (1990-2010). e-Journal of New World Sciences Academy, 7(4), 57-74.
  • Yiğittir, S. (2012). İlköğretim 5.sınıf öğrencilerinin değer yönelimlerinin Rokeach ve Schwartz değer sınıflandırmasına göre değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 19: 1-15.
  • Zengin, M. ve Topsakal, C. (2008). Kosova Eğitim Sistemi ve Türkiye Eğitim Sistemi le Karşılaştırılması. Karadeniz Araştırmaları Dergisi, 8: 107-126.
  • Eğitim, Bilim ve Teknoloji Bakanlığı. (2001). Yeni Kosova Müfredat Çerçevesi, Priştine. https://shfnaimfrasheri.weebly.com/, (erişim tarihi: 26.06.2022).
  • https://www.caritaskosova.org/en/research-analysis (erişim tarihi: 17.06.2022).
  • https://www.flickr.com/photos/38380117@N05/, (erişim tarihi: 15 Haziran 2022).
  • http://www.mfa.gov.tr/kosova-kunyesi.tr.mfa (erişim tarihi: 18.06.2020).
  • http://www.tdk.gov.tr, (erişim tarihi: 21 Haziran 2022).
  • http://www.tdk.gov.tr, (erişim tarihi: 25 Eylül 2019).
APA ŞANVER M, SARITUNÇ B, Gjelaj M, Ünsal A (2023). KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. , 733 - 754.
Chicago ŞANVER Mehmet,SARITUNÇ BERRİN,Gjelaj Majlinda,Ünsal Asude KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. (2023): 733 - 754.
MLA ŞANVER Mehmet,SARITUNÇ BERRİN,Gjelaj Majlinda,Ünsal Asude KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. , 2023, ss.733 - 754.
AMA ŞANVER M,SARITUNÇ B,Gjelaj M,Ünsal A KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. . 2023; 733 - 754.
Vancouver ŞANVER M,SARITUNÇ B,Gjelaj M,Ünsal A KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. . 2023; 733 - 754.
IEEE ŞANVER M,SARITUNÇ B,Gjelaj M,Ünsal A "KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ." , ss.733 - 754, 2023.
ISNAD ŞANVER, Mehmet vd. "KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ". (2023), 733-754.
APA ŞANVER M, SARITUNÇ B, Gjelaj M, Ünsal A (2023). KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 27(3), 733 - 754.
Chicago ŞANVER Mehmet,SARITUNÇ BERRİN,Gjelaj Majlinda,Ünsal Asude KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 27, no.3 (2023): 733 - 754.
MLA ŞANVER Mehmet,SARITUNÇ BERRİN,Gjelaj Majlinda,Ünsal Asude KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, vol.27, no.3, 2023, ss.733 - 754.
AMA ŞANVER M,SARITUNÇ B,Gjelaj M,Ünsal A KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2023; 27(3): 733 - 754.
Vancouver ŞANVER M,SARITUNÇ B,Gjelaj M,Ünsal A KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2023; 27(3): 733 - 754.
IEEE ŞANVER M,SARITUNÇ B,Gjelaj M,Ünsal A "KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ." Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 27, ss.733 - 754, 2023.
ISNAD ŞANVER, Mehmet vd. "KOSOVA’DA OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINDA DEĞERLER EĞİTİMİNE DAİR BİR DURUM TESPİTİ". Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 27/3 (2023), 733-754.