Yıl: 2023 Cilt: 27 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 337 - 350 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19113/sdufenbed.1150536 İndeks Tarihi: 02-01-2024

Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme

Öz:
Betonarme binaların mevcut deprem güvenliklerinin belirlenmesi için 2018 Bina Deprem Yönetmeliğinde (TBDY-2018) doğrusal ve doğrusal olmayan hesap yöntemleri tanımlanmıştır. İlgili hesap yöntemleri çok sayıda binada uygulandıktan sonra elde edilen tecrübe üç katlı mevcut bir betonarme bina üzerinde sayısal olarak örneklenerek, doğrusal değerlendirme yönteminin çok mu konservatif olduğu sorusuna cevap aranmıştır. İncelenen betonarme binanın deprem performansı TBDY-2018 de önerilen doğrusal elastik yöntem uygulandığında, binanın ‘Kontrollü Hasar (KH)’ performans seviyesini sağlayamadığı sonucuna ulaşılmıştır. Buna karşılık yığılı plastik mafsal kabulü ile 11 adet deprem kaydı kullanılarak zaman tanım alanında gerçekleştirilen doğrusal olmayan analizler ile yayılı şekil değiştirme durumunu esas alan itme analizleri sonucunda binanın, ‘Kontrollü Hasar (KH)’ performans seviyesini sağladığı ortak sonucuna ulaşılmıştır. Değerlendirme farkının, TBDY-2018 Bölüm EK 15.A.2‘de yer alan yer değiştirmiş eksen dönmesi alt başlığındaki (15A.1) denkleminde en alt kat kolonlarında alt uçlarında dönmenin “sıfır (0)” alınmasından kaynaklandığı görüşüne ulaşılmıştır.
Anahtar Kelime: Performans değerlendirmesi Doğrusal hesap yöntemi Doğrusal olmayan hesap yöntemi Deprem güvenliği

A Study on the Application of Linear Calculation Method Recommended in TBDY-2018 to Determine the Existing Earthquake Performance of Reinforced Concrete Buildings

Öz:
Linear and nonlinear analysis methods are defined in the 2018 Turkish Building Earthquake Code (TBDY-2018) to determine the existing earthquake safety of reinforced concrete (RC) buildings. After applying the relevant calculation methods in many buildings, the experience gained was numerically sampled on an existing three-story RC building, and an answer was sought as to whether the linear analysis method is too conservative. When the seismic performance of the RC building was applied using the linear analysis method suggested in TBDY-2018, it was concluded that the building could not provide the 'Controlled Damage (KH)' performance level. On the other hand, as a result of non-linear time history analysesusing 11 earthquake records with the assumption of lumped plastic hinges and pushover analyses based on the spread plasticity, it was concluded that the building provides the 'Controlled Damage (KH)' performance level. It has been concluded that the difference in the evaluation is due to the fact that rotation is taken as "zero (0)" at the lower ends of the lowest story columns in the equation (15A.1) in the sub-title of displaced axis rotation in TBDY-2018 Section Annex 15.A.2.
Anahtar Kelime: Performance evaluation Linear static analysis Non-linear analysis Seismic safety

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, 2018 (TBDY- 2018). Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara, Türkiye.
  • [2] Jungheinrich İstif Makinaları San. ve Tic. Ltd. Şti Binasının (B Blok) Deprem Güvenliğinin Belirlenmesi ‘Rise Mühendislik, Kasım 2020, İstanbul’
  • [3] Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik, 2007 (DBYBHY 2007). T.C. Bayındırlıkve İskan Bakanlığı, Ankara, Türkiye.
  • [4] Rifai, Ş. 2018. Development of a computer program for analysis and linear seismic performance evaluation of frame type reinforced concrete buildings according to TSC-2018 [Betonarme çerçeve türü binaların analizi ve TBDY 2018’e göre doğrusal yöntemler ile performans değerlendirilmesi için bir yazılım geliştirilmesi] İstanbul Teknik Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 174s, İstanbul.
  • [5] CSI, “ETABS Software for Building Analysis and Design,” Computers and Structures Inc., Berkeley, California.
  • [6] Karadoğan, F., Pala, S., Yüksel, E., Durgun, Y. 2015. Yapısal Çözümleme Cilt: II. OYTEV, İstanbul.
  • [7] CSI, “SAP2000 Structural Analysis and Design,” Computers and Structures Inc., Berkeley, California.
  • [8] Mander, J.B., Priestly, M.J.N., Park, R. 1988. Theoretical Stress-Strain Model for Confined Concrete. Journal of Structural Division (ASCE), 114(8), 1804-1826.
APA Gokce T, KARAYEL V, ÇALIM F, RİFAİ Ş, ŞAHİN M, Yuksel E (2023). Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. , 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
Chicago Gokce Tansu,KARAYEL VAROL,ÇALIM FURKAN,RİFAİ ŞAHABEDDİN,ŞAHİN MEHMET FATİH,Yuksel Ercan Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. (2023): 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
MLA Gokce Tansu,KARAYEL VAROL,ÇALIM FURKAN,RİFAİ ŞAHABEDDİN,ŞAHİN MEHMET FATİH,Yuksel Ercan Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. , 2023, ss.337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
AMA Gokce T,KARAYEL V,ÇALIM F,RİFAİ Ş,ŞAHİN M,Yuksel E Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. . 2023; 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
Vancouver Gokce T,KARAYEL V,ÇALIM F,RİFAİ Ş,ŞAHİN M,Yuksel E Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. . 2023; 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
IEEE Gokce T,KARAYEL V,ÇALIM F,RİFAİ Ş,ŞAHİN M,Yuksel E "Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme." , ss.337 - 350, 2023. 10.19113/sdufenbed.1150536
ISNAD Gokce, Tansu vd. "Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme". (2023), 337-350. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1150536
APA Gokce T, KARAYEL V, ÇALIM F, RİFAİ Ş, ŞAHİN M, Yuksel E (2023). Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27(3), 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
Chicago Gokce Tansu,KARAYEL VAROL,ÇALIM FURKAN,RİFAİ ŞAHABEDDİN,ŞAHİN MEHMET FATİH,Yuksel Ercan Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 27, no.3 (2023): 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
MLA Gokce Tansu,KARAYEL VAROL,ÇALIM FURKAN,RİFAİ ŞAHABEDDİN,ŞAHİN MEHMET FATİH,Yuksel Ercan Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.27, no.3, 2023, ss.337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
AMA Gokce T,KARAYEL V,ÇALIM F,RİFAİ Ş,ŞAHİN M,Yuksel E Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2023; 27(3): 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
Vancouver Gokce T,KARAYEL V,ÇALIM F,RİFAİ Ş,ŞAHİN M,Yuksel E Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2023; 27(3): 337 - 350. 10.19113/sdufenbed.1150536
IEEE Gokce T,KARAYEL V,ÇALIM F,RİFAİ Ş,ŞAHİN M,Yuksel E "Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme." Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27, ss.337 - 350, 2023. 10.19113/sdufenbed.1150536
ISNAD Gokce, Tansu vd. "Betonarme Binaların Mevcut Deprem Performansının Belirlenmesi İçin TBDY-2018’ de Önerilen Doğrusal Hesap Yönteminin Uygulanması Üzerine Bir İrdeleme". Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 27/3 (2023), 337-350. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1150536