Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü  Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi

Özdemir, Onur; OZAYDIN, OZER; YILMAZ, VEYSEL

doi:10.19113/sdufenbed.1288243

Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi

Onur ÖZDEMİR, (Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Erciş Meslek Yüksekokulu, Bankacılık ve Sigortacılık Bölümü, Van, Türkiye)

Özer ÖZAYDIN, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, İstatistik Bölümü, Eskişehir, Türkiye)

Veysel YILMAZ (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Fakültesi, İstatistik Bölümü, Eskişehir, Türkiye)

Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi

1 1

Yıl: 2023 Cilt: 27 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 447 - 456 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.19113/sdufenbed.1288243 İndeks Tarihi: 02-01-2024

Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi

Öz:

Bu çalışmada, hidroelektrik santrallerin kabulüne etki eden faktörler bir yapısal model ile incelenmiştir. Modelde algılanan risk, algılanan yarar, algılanan güven ve kabul niyeti içsel değişken olarak ele alınırken, hidroelektrik santrallere ilişkin bilgi puanı dışsal değişken olarak değerlendirilmiştir. Araştırma modeli, öğrencilerin hidroelektrik santralleri hakkında bilgilerinin, santrallere yönelik risk, yarar ve güven algılarını doğrudan etkileyeceği, bu değişkenlerin de hidroelektrik santralleri kabulüne etkileri olabileceği değerlendirilerek kurgulanmıştır. Ayrıca kişilerin çevresel duyarlılık düzeylerinin, risk → kabul, güven → kabul ve yarar→kabul ilişkilerinde düzenleyici bir rol oynayıp oynamadığı da araştırılmıştır. Analiz sonuçlarına göre hidroelektrik santrallere ilişkin bilgi puanı ile risk algısı arasında pozitif, bilgi puanı ile güven ve yarar algısı arasında negatif bir yönde ilişki olduğu belirlenmiştir. Toplam bilgi puanındaki bir puanlık artış; risk algısında 0.347 puanlık bir artışa, güven ve yarar algılarında ise sırasıyla 0.106 ve 0.087 puanlık azalışa neden olacağı tespit edilmiştir. Sonuç olarak algılanan güvenin hidroelektrik santrallerin kabulünü etkileyen en önemli faktör olduğu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelime: Hidroelektrik Santraller Algılanan Risk Algılanan Yarar Santrallerin Kabulü İstatistik

Investigation of Factors Affecting the Acceptance of Hydroelectric Power Plants: Van Yüzüncü Yıl University Ercis Vocational School Students Sample

Öz:

In this study, the factors affecting the acceptance of hydroelectric power plants are examined with a structural model. In the model, perceived risk, perceived benefit, perceived trust and acceptance intention were considered as internal variables, while the knowledge score regarding hydroelectric power plants was evaluated as an external variable. The research model was designed by considering that students' knowledge of hydroelectric power plants will directly affect their perceptions of risk, benefit and trust towards power plants, and that these variables may have an impact on the acceptance of hydroelectric power plants. In addition, it was also investigated whether environmental sensitivity levels of individuals play a mediator role in risk→acceptance, trust→acceptance and benefit→acceptance relations. According to the results of the analysis, it was determined that there was a positive relationship between the knowledge score and risk perception regarding hydroelectric power plants, and a negative relationship between the knowledge score and the perception of trust and benefit. One point increase in total knowledge score; It has been determined that it will cause an increase of 0.347 points in risk perception and a decrease of 0.116 and 0.087 points in trust and benefit perceptions, respectively. As a result, it has been revealed that perceived trust is the most important factor affecting the acceptance of hydroelectric power plants.

Anahtar Kelime: Hydroelectric power plants Perceived risk Perceived benefit Acceptance of power plants Statistics

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] Erdem, K.O.Ç., Kadir, K. 2015. Enerji Kaynakları Yenilenebilir Enerji Durumu. Mühendis ve Makine, 56(668), 36-47.
[2] https://enerji.gov.tr/bilgi-merkezi-enerji hidrolik (Erişim Tarihi: 03.04.2023)
[3] Üçüncü, O., Demirel, Ö. 2020. HES projelerinin olumsuz çevresel etkileri üzerinde alınacak önlemler ve koruma eylemleri; Kılıçlı regülatörü ve HES projesi örneği. Türkiye Peyzaj Araştırmaları Dergisi, 3(1), 31-39.
[4] Mayeda, A. M., Boyd, A. D. 2020. Factors influencing public perceptions of hydpower projects: A systematic literatüre rewiew. Renewable and Sustainable Energy Reviews. 121, 109713.
[5] Jang, Y., Park, E. 2020. Social acceptance of nuclear power plants in Korea: The role of public perceptions following the Fukushima accident. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 128, 109894.
[6] Bronfman, N.C., Jimenez, R.B., Arevalo, P.C., Cifuentes, L.A. 2012. Understanding social acceptance of electricity generation sources. Energy policy, 46, 246-252.
[7] Xiao, O., Liu, H., Feldman, M.W. 2017. How does trust affect acceptance of a nuclear power plant (NPP): A survey among people living with Qinshan NPP in China. PloS One, 12(11), e0187941.
[8] Alzahrani, S.M., Alwafi, A.M., Alshehri, S.M. 2023. A framework of examining the factors affecting public acceptance of nuclear power plant: Case study in Saudi Arabia. Nuclear Engineering and Technology. 55(3), 908-918.
[9] Wang, Y., Gu, J., Wu, J. 2020. Explaining local residents acceptance of rebuilding nuclear power plants: The roles of perceived general benefit and perceived local benefit. Energy Policy, 140, 111410.
[10] Zhu, W., Lu, S., Huang, Z., Zeng, J., Wei, J. 2020. Study on public acceptance of nuclear power plants: Evidence from China. Human and Ecological Risk Assessment: An International Journal, 26(4), 873-889.
[11] Liu, F., Lyu, T., Pan, L., Wang, F. 2017. Influencing factors of public support for modern coal-fired power plant projects: An empiricial study from China. Energy Policy, 105, 398-406.
[12] Mah, D.N.Y., Hills, P., Tao, J. 2014. Risk perceptions, trust and public engagement in nuclear decision-making in Hong Kong. Energy Policy. 73, 368-390.
[13] Tanaka, Y. 2004. Major psychological factors determining public acceptance of the siting of the nuclear facilities. Journal of Applied Social Psychology. 34(6), 1147-1165.
[14] Yıldız, A., Arı, E. 2019. An Investigation on The Social Acceptance of Nuclear Energy: A Case Study on University Students. İzmir Journal of Economics. 34(2), 191-211.
[15] Kimura, H., Suzuki, A. 2003. Exploring research of factors affecting public acceptance of nuclear Energy. Result of a survey at Suginami ward, Tokyo. Nippon Genshiryoku Gakkai Wabun Ronbunshi, 2(1), 68-75.
[16] Wold, H. 1974. Causal flows with latent variables: partings of the ways in the light of NIPALS modelling. European economic review, 5(1), 67-86.
[17] Wold, H. 1980. Model construction and evaluation when theoretical knowledge is scarce: Theory and application of partial least squares. In Evaluation of econometric models, Academic Press. 47-74.
[18] Wold, H. (1982). “Soft modelling: the basic design and some extensions”, in Joreskog, K.G. and Wold, H. (Eds), Systems Under Indirect Observations: Part II, North-Holland, Amsterdam. 36-37.
[19] Fornell, C., Bookstein, F.L. 1982. Two structural equation models: LISREL and PLS applied to consumer exit-voice theory. Journal of Marketing research, 19(4), 440-452.
[20] Schneeweiss, H. 1991. Models with latens variables: LISREL versus PLS. Statistica Neerlandica, 45(2), 145-157.
[21] Vinzi, V.E., Trinchera, L., Amato, S. 2010. PLS path modelling: from foundations to recent developments and open issues for model assesment and improvement. Handbook of partial least squares; Concepts, methods and applications, 47-82.
[22] Wang, Y., Li, J. 2016. A causal model explaining Chinese university students’ acceptance of nuclear power. Progress in Nuclear Energy, 88, 165-174.
[23] Lopez-Navarro, M.A., Llorens-Monzonis, J., Tortosa-Edo, V. 2013. The effect of Social trust on citizens’ health risk perception in the context of a petrochemical industrial complex. International Journal of Environmental Research and Public Health, 10(1), 399-416.
[24] Visschers, V.H., Keller, C., Siegrist, M. 2011. Climate change benefits and Energy supply benefits as determinants of acceptance of nuclear power stations: Investigating an explanatory model. Energy policy. 39(6), 3621- 3629.
[25] Bronfman, N.C., Vazquez, E.L., Dorantes, G. 2009. An empiricial study for the direct and indirect links between trust in regulatory institutions and acceptability of hazards. Safety Science. 47(5), 686-692.
[26] Siegrist, M. 1999. A causal model explaining the perception and acceptance of gene technology. Journal of Applied Social Psychology, 29, 2093- 2106.
[27] Siegrist, M. 2000. The influence of trust and perceptions of risks and benefits on the acceptance of gene technology. Risk Analysis, 20, 195-203.
[28] Siegrist, M., Cousin, M.E., Kastenholz, H., Wiek, A. 2007. Public acceptance of nanotechnology foods and food packaginf: the influence of effect and trust. Appetite, 49, 459-466.
[29] Champion, V.L., Skinner, C.S. 2008. The health belief model. Health behavior and health education: theory, research and practice, (4), 189-193.
[30] Finucane, M.L., Alhakami, A., Slovic, P., Johnson, S.M. 2000. The affect heuristic in judgments of risks and benefits. Journal of Behavioral Decision Making, 13, 1-17.
[31] Frewer, L.J., Howard, C., Shepherd, R. 1998. Understanding public attitudes to technology. Journal of Risk Research, 1, 221-235.
[32] Wallquist, L., Visschers, V.H.M., Siegrist, M. 2010. Impact of knowledge and misconceptions on benefit and risk perception of CSS. Environmental Science & Technology, 44, 6557- 6562.
[33] Hammami, S.M., Triki, A. 2016. Identifying the determinants of community acceptance of renewable energy technologies: The case study of a wind Energy Project from Tunisia. Renewable and Sustainable Reviews, 54, 151- 160.
[34] Ricci, M., Bellaby, P., Flynn, R. 2008. What do we know about public perceptions and acceptance of hydrogen? A critical Review and new case study evidence. International Journal of Hydrogen Energy, 33(21), 5868-5880.
[35] Tarigan, A.K., Bayer, S.B., Langhelle, O., Thesen, G. 2012. Estimating determinants of public acceptance of hydrogen vehicles and refuelling stations in greater Stavanger. International Journal of Hydrogen Energy, 37(7), 6063-6073.
[36] Rijnsoever, F.J., Farla, J.C. 2014. Identifying and explaining public preferences for the attributes of energy technologies. Renewable and Sustainable Energy reviews, 31, 71-82.
[37] Sherry-Brennan, F., Devine-Wright, H., Devine Wright, P. 2010. Public understanding of hydrogen energy: a theoretical approach. Energy Policy, 38(10), 5311-5319.
[38] Fornell, C., Larcker, D.F. 1981. Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18(1), 39-50.
[39] Hair, J.F., Tatham, R.L., Anderson, R.E., Black, W. 1998. Multivariate data analysis with readings, and 5th Edn. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
[40] Henseler, J., Ringle, C.M., Sarstedt, M. 2015. A new criterion for assessing discriminant validity in varience-based structural equation modelling. Journal of the Academy of Marketing Science, 43, 115-135.

APA	Özdemir O, OZAYDIN O, YILMAZ V (2023). Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. , 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
Chicago	Özdemir Onur,OZAYDIN OZER,YILMAZ VEYSEL Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. (2023): 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
MLA	Özdemir Onur,OZAYDIN OZER,YILMAZ VEYSEL Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. , 2023, ss.447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
AMA	Özdemir O,OZAYDIN O,YILMAZ V Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. . 2023; 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
Vancouver	Özdemir O,OZAYDIN O,YILMAZ V Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. . 2023; 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
IEEE	Özdemir O,OZAYDIN O,YILMAZ V "Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi." , ss.447 - 456, 2023. 10.19113/sdufenbed.1288243
ISNAD	Özdemir, Onur vd. "Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi". (2023), 447-456. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1288243

APA	Özdemir O, OZAYDIN O, YILMAZ V (2023). Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27(3), 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
Chicago	Özdemir Onur,OZAYDIN OZER,YILMAZ VEYSEL Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 27, no.3 (2023): 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
MLA	Özdemir Onur,OZAYDIN OZER,YILMAZ VEYSEL Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, vol.27, no.3, 2023, ss.447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
AMA	Özdemir O,OZAYDIN O,YILMAZ V Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2023; 27(3): 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
Vancouver	Özdemir O,OZAYDIN O,YILMAZ V Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi. 2023; 27(3): 447 - 456. 10.19113/sdufenbed.1288243
IEEE	Özdemir O,OZAYDIN O,YILMAZ V "Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi." Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 27, ss.447 - 456, 2023. 10.19113/sdufenbed.1288243
ISNAD	Özdemir, Onur vd. "Hidroelektrik Santrallerin Kabulüne Etki Eden Faktörlerin Araştırılması: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Erciş Meslek Yüksekokulu Öğrencileri Örneklemi". Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 27/3 (2023), 447-456. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.1288243