Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi

Semih Sadi KILIÇ, (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Nükleer Enerji ve Uluslararası Projeler Genel Müdürlüğü, Ankara Türkiye)
Halil İbrahim VARİYENLİ (Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü, Ankara, Türkiye)
Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji
2 0
Yıl: 2023 Cilt: 11 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1183 - 1194 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.29109/gujsc.1395633 İndeks Tarihi: 04-01-2024

Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi

Öz:
Radyoaktif atık yönetimi nükleer alanda teknoloji sahibi ülkeleri yakından ilgilendirmektedir. Özellikle nükleer güç santraline sahip olan ülkeler depolamanın da ötesinde bertarafa ihtiyaç duymaktadır. Çok düşük seviyeli ve kısa ömürlü düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıklar, radyoaktif atık yönetiminin önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu çalışmada, çok düşük seviyeli ve kısa ömürlü düşük ve orta seviyeli radyoaktif atıklar için bertaraf tesisi maliyetlerinin bulunabilmesi ve Türkiye için uygun senaryo analizlerinin oluşturulması hedeflenmiştir. Maliyetlerin tespiti öncesinde ilk olarak bertaraf tesislerinin türleri, örnekleri ve teknik özellikleri incelenerek tesise dair teknik yaklaşım geliştirilmiştir. Sonrasında tesis kapasitesi, yıllık radyoaktif atık miktarı ve işletme süresinin belirlenebilmesi adına nükleer güç santralleri için işletme ve işletmeden çıkarma döneminde, diğer tesis ve uygulamalarda faaliyetlerin gerçekleştirildiği dönemlerde ortaya çıkan radyoaktif atık miktarları hacimsel bazda ayrı ayrı belirlenmiştir. Nihayetinde ekonomik analiz yöntemleri, maaş faktörü, ölçeklendirme ve belirsizlik yaklaşımları kullanılarak hendek ve tonoz yapılar için ayrı ayrı olmak üzere maliyet formülleri oluşturulmuştur. Bu formüller yakın yüzey bertaraf tesislerinde yüksek seviye maliyet tahmini yapacak ülkeler için ön çalışma veya çalışmaları doğrulayıcı olarak kullanılabilecektir. Ülkemiz içinde 8 veya 12 büyük ölçekli nükleer reaktörün kurulması yani yaklaşık kurulu gücün 10 GWe ve 15 GWe olması durumları için senaryo analizleri yapılarak önerilerde bulunulmuş ve genel değerlendirme yapılmıştır.
Anahtar Kelime: Yakın yüzey bertaraf tesisi Radyoaktif atık Çok düşük seviyeli atık Kısa yarı ömürlü düşük Ölçeklendirme

Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi

Öz:
The management of radioactive waste is of significant concern to countries with nuclear capabilities. Particularly, countries with nuclear power plants need more than just storage; they require proper disposal methods. Low-level and short-lived low and intermediate-level radioactive wastes constitute a substantial portion of radioactive waste management. This study aims to determine the costs of disposal facilities for very low-level, short-lived low, and intermediate-level radioactive wastes and to create suitable scenario analyses for Türkiye.Prior to cost determination, an initial technical approach for the facility was developed by examining the types, examples and technical specifications of disposal facilities. Subsequently, the capacities of the facilities, annual amounts of radioactive waste, and operational periods were determined separately for nuclear power plants during operation and decommissioning periods, as well as for other facilities and practices involving radioactive waste. Ultimately, cost formulas were developed separately for trench and vault structures using economic analysis methods, salary factor, scaling, and contingency approaches. These formulas can be used as a preliminary study or validation for countries that will make high-level cost estimates in near-surface disposal facilities. Scenario analyses were conducted for the installation of 8 or 12 large-scale nuclear reactors in the country, corresponding to approximately 10 GWe and 15 GWe of installed capacity, respectively. Recommendations were made based on these scenarios, and a comprehensive assessment was conducted.
Anahtar Kelime: Near-surface disposal facility Radioactive waste Very low-level waste Short-lived low and intermediate-level waste Facility costing Scaling

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • [1] TENMAK, Ulusal Radyoaktif Atık Yönetimi Planı, 2020
  • [2] IAEA, Selection of Technical Solutions for the Management of Radioactive Waste, IAEA TECDOC-1817, 2017
  • [3] Jürgen K., WOLFGANG N., DETLEF A., Nuclear Fuel Cycle, Heinrich Böll, 2006
  • [4] STRLSCHVO, Verordnung über den Schutz vor Schäden durch ionisierende Strahlung in der Fassung der Bekanntmachung vom, 2001
  • [5] IAEA, Scientific and Technical Basis for the Near-surface Disposal of Low and Intermediate Level Waste, Technical Reports Series No. 412, 2002
  • [6] IAEA, Considerations in the Development of Near-surface Repositories for Radioactive Waste, Technical Reports Series No. 417, 2003
  • [7] IAEA, Application of the Concepts of Exclusion, Exemption and Clearance, IAEA Safety Standards Series No. RS-G-1.7, 2004
  • [8] IAEA, Options for Management of Spent Fuel and Radioactive Waste for Countries developing New Nuclear Power Programmes, 2013
  • [9] IAEA, Costing Methods and Funding Schemes for Radioactive Waste Disposal Programmes, 2020
  • [10] OECD/NEA, The Economics of the Back End of the Nuclear Fuel Cycle, 2013
  • [11] Avrupa Komisyonu, Methodologies of Cost Assessment for Radioactive Waste and Spent Fuel Management an Overview of The Practices, 2020
  • [12] P. Carbol, J. Faltejsek, I. Mele ve diğerleri, Guidance on Cost Assessment and Financing Schemes of Radioactive Waste Management Programmes, 2020
  • [13] Micheal I. Ojovan ve Hans J. Steinmetz, Approaches to Disposal of Nuclear Waste, 2022
  • [14] Fan Xia, Jiyun Zhao ve diğerleri, Dynamic cost analysis for disposal of low and intermediate level nuclear waste in China, 2020
  • [15] US DoE, International Low Level Waste Disposal Practices and Facilities, 2011
  • [16] US DoE, Integrated Data Base Report: U.S. Spent Nuclear Fuel and Radioactive Waste Inventories, Projections, and Characteristics, 1997
  • [17] Haiying Chen, Chunming Zhang ve diğerleri, Discussion on Very Low-Level Radioactive Waste near Surface Disposal, 2013
  • [18] Rebecca Harms, Wolfgang Neumann ve diğerleri, The World Nuclear Waste Report, 2019
  • [19] IAEA, TECDOC 1572 Disposal Aspects of Low and Intemediate Level Decommissioning Waste, 2007
  • [20] IAEA, Estimation of Global Inventories of Radioactive Waste and Other Radioactive Materials, 2008
  • [21] OECD/NEA, Low-level Radioactive Waste Repositories, 1999
  • [22] Edward L. Parsons, J., Waste Management Project Contingency Analysis, 1999
  • [23] D. Pedram, Risk Engineering Society Contingency Guideline, 2019
  • [24] W. Georg, Capital Investment Costs of Nuclear Power Plants, 1985
  • [25] M.A. Tribe, R.L.W. Alpine, Scale Economies and the "'0.6 rule", Engineering Costs and Production Economics, 1986
  • [26] İnternet: El-Cabril Tesisi Resmi Sayfası URL: https://www.enresa.es/eng/index/activities-and-projects/el-cabril Son Erişim Tarihi:18.12.2023
  • [27] Tutar H., İşletme Yönetimi, Seçkin, İstanbul, 2015
  • [28] Okka M., Proje Yönetimi ve Mühendislik Ekonomisi, KTO, Konya, 2017
  • [29] Erdem H., Yatırımların Ekonomik Değer Ölçümü, YTÜ, İstanbul, 2020
  • [30] Ay S., Elektrik Enerjisi Ekonomisi, Birsen, İstanbul, 2008
  • [31] Yaşar N., Finansal Yönetim ve Mali Analiz, Seçkin, İstanbul, 2015
  • [32] Murray R., Understanding Radioactive Waste, Edited by Judith A. Powell, Columbus: Battelle Press, 1994
  • [33] OECD-NEA, Radioactive Waste in Perspective NEA No. 6350, 2010
  • [34] West PJ., Waste Management for Nuclear Power,1999
  • [35] IAEA, Improvements of Radioactive Waste Management at WWER Nuclear Power Plants, 2006
  • [36] Akkuyu NGS Elektrik Üretim A.Ş., 4.800 MWe Kurulu Gücünde Olan Akkuyu Nükleer Güç Santrali Projesi Nihai ÇED Raporu, 2014
  • [37] ICC, Sinop NGS Projesi, Sinop Nükleer Güç Santrali Projesi Nihai ÇED Raporu, 2020
APA KILIÇ S, VARIYENLI H (2023). Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. , 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
Chicago KILIÇ SEMİH SADİ,VARIYENLI HALIL IBRAHIM Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. (2023): 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
MLA KILIÇ SEMİH SADİ,VARIYENLI HALIL IBRAHIM Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. , 2023, ss.1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
AMA KILIÇ S,VARIYENLI H Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. . 2023; 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
Vancouver KILIÇ S,VARIYENLI H Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. . 2023; 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
IEEE KILIÇ S,VARIYENLI H "Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi." , ss.1183 - 1194, 2023. 10.29109/gujsc.1395633
ISNAD KILIÇ, SEMİH SADİ - VARIYENLI, HALIL IBRAHIM. "Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi". (2023), 1183-1194. https://doi.org/10.29109/gujsc.1395633
APA KILIÇ S, VARIYENLI H (2023). Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 11(4), 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
Chicago KILIÇ SEMİH SADİ,VARIYENLI HALIL IBRAHIM Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji 11, no.4 (2023): 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
MLA KILIÇ SEMİH SADİ,VARIYENLI HALIL IBRAHIM Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, vol.11, no.4, 2023, ss.1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
AMA KILIÇ S,VARIYENLI H Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji. 2023; 11(4): 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
Vancouver KILIÇ S,VARIYENLI H Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji. 2023; 11(4): 1183 - 1194. 10.29109/gujsc.1395633
IEEE KILIÇ S,VARIYENLI H "Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi." Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji, 11, ss.1183 - 1194, 2023. 10.29109/gujsc.1395633
ISNAD KILIÇ, SEMİH SADİ - VARIYENLI, HALIL IBRAHIM. "Yakın Yüzey Bertaraf Tesislerinin Maliyetlendirilmesi, Türkiye için Senaryo Analizi". Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi Part C: Tasarım ve Teknoloji 11/4 (2023), 1183-1194. https://doi.org/10.29109/gujsc.1395633
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 10:17

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları