BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA
Yıl: 2023 Cilt: Sayı: 33 Sayfa Aralığı: 61 - 80 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.34189/gtd.33.004 İndeks Tarihi: 09-01-2024
BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA
Öz: Memlükler döneminin ünlü kasîde yazarı Bûsîrî’nin, Hz. Peygamber’in methi üzerine kaleme aldığı Kasîdetü’l- bürde adlı şiiri sadece ait olduğu topluma değil, diğer Müslüman toplumlara da Hz. Peygamber’i anlama bağlamında ışık tutar. 160 beyitten oluşan bu kasîde, özellikle kaleme alınmasına sebep olan hikâyesiyle de ün kazanır. İslam coğrafyasının her bir tarafında değer gören bu kasîde düğün, sünnet, mübarek gün, bayram ve cenaze gibi birçok önemli zamanda okunan nadir eserler arasındadır. Özellikle kasîdenin yazılmasına sebep olan hikâyeden ötürü, hastalara şifa olacağına inanılır. Eserde, Hz. Peygamber’in doğduğu zaman, Kur’an’ın hikmet ve faziletleri, Mî’râc, Hz. Peygamber’e iltica, mağfiret ve şefaat talebinden oluşan birçok bölüm bulunur. Kasîdenin genel içeriğinde Hz. Peygamber’e övgü teması ağır basar. Peygamber, bir kurtarıcı, sığınılacak liman, Allah’ın Hz. Peygamber’e duyduğu muhabbet başlıca temalardandır. Memlükler döneminde yazılan bu kasîde, Türklere de yansımış birçok dini gün ve gece de okunmuştur. Türk edebiyatında Allah’ı ve Hz. Peygamber’i konu alan birçok esere doğrudan veya dolaylı ilham kaynağı olmuştur. Çalışmamızda 1200 ile 1300 yılları arasında yaşayan ve Kasîdetü’l- bürde eserini kaleme alan Bûsîrî’nin şiiri ile milli ve dini kaynakları referans alarak eserlerini kâğıda aktaran Arif Nihat Asya’nın Naat’ı (1967) Hz. Peygamber’e yaklaşım konusunda karşılaştırılacaktır. “Bayrak Şairi” adıyla Türk edebiyatı sahasında ün kazanan şairin İslam dinine yönelik bağının kalemine yansıdığı görülür. Şairin peygamber sevgisi ve özlemi Naat adlı şiirinde vücut bulur, edebiyatımızdaki önemli naatların ilk sıralarına yerleşir. Naat şiirinde, Hz. Peygamber’in doğumu, gençliği, yaşadıkları, dönemin İslam tarihi, sahabe ve halifelerin vaziyetleri, Hz. Peygamber’le müsemma olmuş sembol ve olaylar, şiirde ağırlıklı olarak yer alır. Bûsîrî’nin kasîdesi ve Arif Nihat Asya’nın şiiri tematik açıdan karşılaştırılarak ayrı dönemlerde Hz. Peygamber için ortaya konulan duygu ve düşünceler arasındaki benzerlik ve ayrımlar, Hz. Peygamber’i anma ve anlama konusunda farklı bir bakış sunacaktır.
Anahtar Kelime: A Thematic Comparison Of Bûsîrî's Kasîdetü'l-bürde and Arif Nihat Asya's Naat Poetry
Öz: One of the famous poets of the Mamluks period, Bûsîrî, Hz. The poem named Kasîdetü'l-bürde, which was written on the praise of the Prophet, is not only for the society to which he belongs, but also for other Muslim societies. It sheds light on the context of approaching the Prophet. This eulogy, which consists of 160 couplets, gains fame especially with the story that caused it to be written. This eulogy, which is appreciated in all parts of the Islamic geography, is among the rare works read on many important days such as weddings, circumcision, blessed days, holidays and funerals. Especially because of the story that caused the ode to be written, it is read for the healing of patients. Hz. When the Prophet was born, the wisdom and virtues of the Qur'an, Mi'raj, Hz. There are many parts of the Prophet asking for asylum, forgiveness and intercession. In the general content of the qasida, Hz. The theme of praise to the Prophet predominates. The Prophet, a savior, a safe harbor, Allah's Prophet. It is one of the themes that preserves the love taken to the Prophet. Written during the Mamluks period, this eulogy was recited on many religious days and nights, which was also reflected in the Turks. Allah and Hz. It has been a direct or a source of inspiration for many works on the Prophet. In our study, the poem of Bûsîrî, who lived between 1200 and 1300 and wrote his work Kasîdetü'l-bürde, and Arif Nihat Asya's Naat (1967), which transfers things to paper by taking national and religious sources as reference. He will compare the approach to the Prophet. It is seen that the poet's affiliation with the religion of Islam, who gained fame as the property of Turkish literature in the name of "Flag Poet", is reflected in his pen. The poet's prophet of love and his longing are embodied in his poem called Naat, and he is placed at the top of the important naats in our literature. In the Naat poem, Hz. The birth of the Prophet, his youth, his life, the history of Islam, the status of the companions and caliphs, Hz. Symbols and organs associated with the Prophet are heavily featured in the poem. Comparing Bûsîrî's eulogy and Arif Nihat Asya's poetry thematically, Hz. The distinctions and distinctions between the feelings and thoughts set forth for the Prophet, Hz. It will offer a different perspective on commemorating and understanding the Prophet.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- ANDI, M. F. (2004). “Arif Nihat Asya’nın Kısa Nesirleri”. Türk Edebiyatı Dergisi, Ağustos, 370-371: 22-25.
- APAK, A. (2010). Ana Hatlarıyla İslam Tarihi I. İstanbul: Ensar Neşriyat.
- ARMAĞAN, M. (2004). “Mağaradakilere Dağın Yüreğini Sunan Şair”. Türk Edebiyatı Dergisi, Ağustos, 2004/370-371:14-15.
- ARMUTÇUOĞLU, İ. (2009). Kasîde-i Bürde. İstanbul: Erkam Yayıncılık.
- ASYA, A. N. (1997). Dualar ve Âminler. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
- BERKİ, A. H., KESKİNOĞLU, O. (1956). Hatem’ül Enbiya Hz. Muhammed ve Hayatı. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
- BUHÂRÎ, E. A. M. (1993). el-Sahîhu’l Buhârî (thk. Mustafa Dib el-Buğa). Beyrut: Dâru İbn Kesîr.
- CİLACI, O. (2014). “Dua”. TDV İslam Ansiklopedisi (C. 9). 529-530.
- ÇELENK, A. (2020). “Baba Tâhir’in Hayatı, Eserleri, Tasavvuf ve Seyr u Sülûk Kavramlarına Yaklaşımı”. Kadim Hikmet Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3: 36-63.
- DERVEZE, İ. (2019). Kur’an’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı. İstanbul: Yarın Yayınları.
- DEVELİOĞLU, F. (2003). Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lügat. Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
- FAYDA, M. (2014). “Muhammed, Hayatı”. TDV İslam Ansiklopedisi (C. 30). 406-421.
- GAZZALÎ. (1968). Abidler Yolu. İstanbul: Yaylacık Matbaası.
- KARAKOÇ, S. (2022). “Bürüyen Kasîde”. Kasîde-i Bürde Tercümeleri (haz: Fatih Yıldız). İstanbul: Büyüyen Ay Yayıncılık.
- KÂŞÂNÎ, A. (2004). Tasavvuf Sözlüğü (çev.: Ekrem Demirli). İstanbul: İz Yayıncılık.
- KAYA, M. (2001). “Kasîdetü’l Bürde”. TDV İslam Ansiklopedisi (C. 24). 568-569.
- KEMİKLİ, B. (2019). Türk İslam Edebiyatı. Bursa: Bursa akademi Yayınları.
- KILIÇ, F. (2009). “Nazım Şekilleri”. Eski Türk Edebiyatı El Kitabı (ed. Mustafa İsen). Ankara: Grafiker Yayınları. 208-245.
- İBN MÂCE, E. A. B. M. (2009). es- Sünen (thk. Şayb el- Amaut, Adil Mürşit). Beyrut: Dâru’r Risâleti’l Alemiyye.
- MACİT, M., SOLDAN, U. (2004). Edebiyat Bilgi ve Teorileri. Ankara: Grafiker Yayınları.
- MACİT, M. (2004). “Arif Nihat Asya’nın Şiirlerinde Geleneğin Etkisi”. Türk Edebiyatı Dergisi, Ağustos, 370-371: 36-38.
- MÜSLîM, E. H. (1991). Sahîhu’l Muslîm (thk. Muhammed Fuad Abdulbaki). Kahire: Dâru İhyâi’l- Kütübi’l Arabiyye.
- ÖNGÖREN, R. (2014). “Tasavvuf”. TDV İslam Ansiklopedisi (C. 40). 119-126.
- SARAÇ, M. A. Y. (2017). Klâsik Edebiyat Bilgisi. İstanbul: Gökkube Yayınları.
- SERİN, R. (2006). Kasîde-i Bürde Şerhi, Havas ve Esrarı. İstanbul: Pamuk Yayıncılık.
- YILDIZ, S. (1991). Arif Nihat Asya Nesirler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
| APA | YAVUZER M (2023). BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. , 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| Chicago | YAVUZER Mehmet Şahin BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. (2023): 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| MLA | YAVUZER Mehmet Şahin BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. , 2023, ss.61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| AMA | YAVUZER M BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. . 2023; 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| Vancouver | YAVUZER M BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. . 2023; 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| IEEE | YAVUZER M "BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA." , ss.61 - 80, 2023. 10.34189/gtd.33.004 |
| ISNAD | YAVUZER, Mehmet Şahin. "BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA". (2023), 61-80. https://doi.org/10.34189/gtd.33.004 |
| APA | YAVUZER M (2023). BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. Gazi Türkiyat, (33), 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| Chicago | YAVUZER Mehmet Şahin BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. Gazi Türkiyat , no.33 (2023): 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| MLA | YAVUZER Mehmet Şahin BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. Gazi Türkiyat, vol., no.33, 2023, ss.61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| AMA | YAVUZER M BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. Gazi Türkiyat. 2023; (33): 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| Vancouver | YAVUZER M BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA. Gazi Türkiyat. 2023; (33): 61 - 80. 10.34189/gtd.33.004 |
| IEEE | YAVUZER M "BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA." Gazi Türkiyat, , ss.61 - 80, 2023. 10.34189/gtd.33.004 |
| ISNAD | YAVUZER, Mehmet Şahin. "BÛSÎRÎ’NİN KASİDETÜ’L- BÜRDE’Sİ İLE ARİF NİHAT ASYA’NIN NAAT ŞİİRİ ÜZERİNE TEMATİK BİR KARŞILAŞTIRMA". Gazi Türkiyat 33 (2023), 61-80. https://doi.org/10.34189/gtd.33.004 |
