EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Remziye CEYLAN, (Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)
Hale DERE ÇİFTÇİ, (İstanbul Arel Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)
Fuat ELKONCA, (Muş Alparslan Üniversitesi, Muş, Türkiye)
Feride GÖK ÇOLAK, (Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul, Türkiye)
Buket TAN (Kırklareli Üniversitesi, Kırklareli, Türkiye)
Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
4 2
Yıl: 2023 Cilt: 25 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 523 - 542 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.26468/trakyasobed.1252329 İndeks Tarihi: 10-01-2024

EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Öz:
Bu araştırmanın amacı, 3-6 (37-72 ay) yaş arasında çocuğu olan ebeveynlerin kitap seçme tercihini belirlemeye yönelik özgün ölçek geliştirmek ve ilgili ölçeğin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 3-6 yaş arasında çocuğu olan 320 ebeveyn oluşturmaktadır. Ölçek beşli likert tipinde derecelendirilerek geliştirilmiştir. Ebeveynlerin kitap seçme tercihini belirlemeye yönelik geliştirilen ölçeğin güvenirlik ve geçerliğine kanıt sunmak amacıyla kapsam geçerliği ve açımlayıcı faktör analizi işlemleri yapılmıştır. Açımlayıcı Faktör analizi işleminde Temel Eksenler Analizi yönteminden yararlanılmıştır. Kapsam geçerliliği için 10 uzman görüşüne başvurulmuştur. Uzmanlardan gelen görüşler doğrultusunda madde havuzuna ilişkin düzenlemeler yapılmıştır. Temel Eksenler analizi işlemi yapıldıktan sonra ölçeğin 8 faktörlü (Aile ve Öğretmen Önerileri, Yakın Çevrenin Önerileri, Popülerlik/Tanınmışlık, Ücret, Dış Yapı, Tema ve Konu, Kahramanlar, Dil ve Anlatım) ve 49 maddeden oluşan nihai yapısı ortaya çıkmıştır. Ölçeğin toplam varyansın %53’ünü açıkladığı saptanmıştır. Ölçeğin alt faktörlerinin güvenirlik katsayıları 0,64-0,90 arasında değişmektedir. Ölçekten elde edilen geçerlik ve güvenirlik analizi sonuçları, ölçeğin ebeveynlerin kitap seçme tercihlerini belirlemede kullanılabilir nitelikte geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime: çocuk edebiyatı çocuk kitapları ölçek ölçek geliştirme.

DEVELOPING PARENTS' BOOK PREFERENCE SCALE FOR THEIR CHILDREN AGED 3-6 YEARS: A STUDY OF VALIDITY AND RELIABILITY

Öz:
The aim of the present study is to develop a scale to determine the book preference of parents for their children between the ages of 3-6 (37-72 months), and to conduct the validity and reliability processes for the scale. The study group of the research consists of 320 parents with children between the ages of 3-6. The scale is graded on a 5- point Likert-type. Content validity and exploratory factor analyzes were performed to provide evidence for the reliability and validity of the scale developed to determine the book preference of parents. Principal Axis Analysis method was employed in the process of exploratory factor analysis. To ensure content validity, 10 experts were consulted for expert opinion. In line with the expert opinions, the item pool was reviewed and revised. Upon performing the Principal Axis Analysis, the final form of the scale consisting of 8 factors (Family and Teacher Suggestions, Suggestions of the Immediate Circle, Popularity/Recognition, Price, External Structure, Theme and Subject, Heroes, Language and Narration) and 49 items was created. It was found that the scale explained 53% of the total variance. The reliability coefficients of the sub-factors of the scale ranged from 0.64 to 0.90. The results of the validity and reliability analysis revealed that the scale is a valid and reliable measurement tool that can be used to determine the book preference of parents regarding selecting books for their children.
Anahtar Kelime: children’s literature children’s books scale scale development.

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adrián, J.E., Clemente, R.A., ve Villanueva, L. (2007). Mothers’ use of cognitive state verbs in picture-book reading and the development of children’s understanding of mind: A longitudinal study. Child Development, 78(4), 1052–1067. https://doi.org/10.1111/j.1467- 8624.2007.01052.x
  • Aram, D., ve Aviram, S. (2009). Mothers’ storybook reading and kindergartners’ socioemotional and literacy development. Reading Psychology, 30(2), 175–194. https://doi.org/10.1080/ 02702710802275348
  • Boraks, N., Hoffman A., ve Bauer, D. (1997) Children's book preferences: patterns, particulars, and possible implications, Reading Psychology, 18:4, 309 - 341, DOI: 10.1080/0270271970180401
  • Brookshire, J., Scharff, L. F. V., ve Moses, L. E. (2002). The influence of illustrations on children's book preferences and comprehension. Reading Psychology, 23(4), 323– 339. https://doi.org/10.1080/713775287
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
  • Can, B., Kılınçcı E., ve Şeker, P. T. (2022). Okul öncesi dönem çocuklarının resimli öykü kitapları ile ilgili tercihleri. Cumhuriyet International Journal of Education, 11(1), 240– 252.
  • Clark, C., ve Foster, A. (2005). Children's and young people's reading habits and preferences: the who, what, why, where and when. London: National Literacy Trust.
  • Collins, E. N. (2008). Infant- Toddlers Foundations. North Caroline: NC Division of Child Development. Erişim tarihi: 10 Ocak 2019. https://ncchildcare.ncdhhs.gov/Portals/0/documents/pdf/D/dcd_infant_toddler_early_found ations.pdf web adresinden erişilmiştir.
  • Coşgun, M. (2012). Popüler Kültür ve Tüketim Toplumu. Batman University International Participated Science and Culture Symposium, 18-20 April 2012 Batman, Türkiye.
  • Cunningham, A.E., ve Stanovich, K.E. (1997). Early reading acquisition and its relation to reading experience and ability 10 years later. Developmental Psychology, 33(6), 934– 945. https://doi.org/10.1037/0012-1649.33.6.934
  • Duros, I., ve Papadopoulos, C. (2009). Effects of a book club intervention on fifth graders' vocabulary, reading habit and attıtude. Boston: Boston University School of Education Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements For The Degree of Doctor of Education
  • Field, A. P. (2009). Discovering Statistics Using Spss. Sage: London.
  • Field, A. (2013) Discovering statistics using SPSS, 4th ed. London: SAGE
  • Gönen, M. (2000). Okul öncesi çocuk kitaplarının özellikleri nelerdir? (Ed. M.R. Şirin), 99 soruda çocuk edebiyatı içinde ss. (156-160). İstanbul: Çocuk Vakfı.
  • Gönen, M., Uludağ G., Fındık Tanrıbuyurdu, E. ve Tüfekç , E. (2014). 0-3 yaş çocuklarına yönelik resimli çocuk kitaplarının özelliklerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29 (1), 126-139.
  • Gürkan, T. (1993). Okul öncesi eğitimde kitap. 9. Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırması Semineri içinde ss. 50-53. İstanbul: YA-PA.
  • Huck, C. S.; Kiefer, B. Z.; Helper S. ve Hickman, J. (2004). Childrens literature in the elementary school. (8. Baskı). Michigan. McGraw Hill.
  • Jackman, H.l. (2005). Early Education Curriculum. A Child's Connection to the World (3. Baskı). New York: Thomson Oelmar learning.
  • Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi (23. Baskı), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kocabaş, İ. (1999). Çocuk Kitabı Seçim Kriterleri ve 1997 yılını kapsayan bir değerlendirme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kozak, S. ve Recchia, H. 2018. “Reading and the Development of Social Understanding: Implications for the Literacy Classroom”. The Reading Teacher, 72 (5), 569– 577.
  • Lawshe, C. H. (1975). A quantitative approach to content validity. Personel psychology, 28(4), 563-575.
  • Leppänen, U., Aunola, K., ve Nurmi, J. (2005). Beginning readers‟ reading performans and reading habits. J. Res. Read. 28(4):383-399.
  • Lüle, E. (2007). Yedi farklı çocuk kitabının çocuk yazını ilkelerine uygunluğunun değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (14), 17-30.
  • Maccahado, J. M. (2003). Early childhood experince in language arts efmerging literacy. Kanada: Delmar Learning.
  • Mar, R.A., Tackett, J.L., ve Moore, C. (2010). Exposure to media and theory-of-mind development in preschoolers. Cognitive Development, 25(1), 69–78. https://doi.org/10.1016/j. cogdev.2009.11.002
  • Mardia, K. V. (1970). Measures of multivariate skewness and kurtosis with applications. Biometrika, 57(3), 519-530.
  • Mol, S.E., ve Bus, A.G. (2011). To read or not to read: A meta-analysis of print exposure from infancy to adulthood. Psychological Bulletin, 137(2), 267–296. https://doi.org/10.1037/a0021890
  • Mohr, K. A. J. (2003) Chıldren S Choıces: A Comparıson Of Book Preferences Between Hıspanıc And Non-Hıspanıc Fırst-Graders, Reading Psychology, 24:2, 163- 176, DOI: 10.1080/02702710308231
  • Morrow, L. M. (2007). Developing Literacy in Preschool. Newyork: The Guilford. Oğuzkan, F. (2000). İyi bir çocuk kitabının, çocuğun ruhsal ve düşünsel gelişimine katkısı var mıdır?. (Ed. M.R. Şirin), 99 soruda çocuk edebiyatı içinde ss. (214-216). İstanbul: Çocuk Vakfı.
  • Oğuzkan, F. (2006). Çocuk Edebiyatı (8. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Osanmaz, M.S.B., ve Eren, S. (2017). Ebeveynlerin resimli çocuk kitapları tercih etme önceliklerinin incelenmesi. Social Sciences Studies Journal (SSSjournal). 3(10). 1455- 1460.
  • Özen, Y. ve Gül, A. 2007. “Sosyal ve Eğitim Bilimleri Araştırmalarında Evren- Örneklem Sorunu”. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (15), 394-422.
  • Sakallı, E (2014). Türkçe Popüler Kültür. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 3(2), 307-317.
  • Santora, L. A. (2013). Assessing children’s book collections using an anti-bias lens. New York, NY: Anti-Defamation League.
  • Sawyer, W.E. (2009). Growing up with literature (5.Baskı). USA: Delmar.
  • Şahin, E. Y., Çelik, G., ve Çelik, B. (2012). Anne-babaların çocuk edebiyatı kavramına ilişkin görüşleri (Çanakkale örneği). Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 10(12), 109-125.
  • Şani, A. E. (2021). TRT Çocuk Kitaplık uygulamasını 1 milyon kişi indirdi, Erişim tarihi: (20. 08.2021) Erişim adresi: https://www.aa.com.tr/tr/kultur-sanat/trt-cocuk- kitaplikuygulamasini-1-milyon-kisi-indirdi/2315461
  • Tekin, E. (2017). Süleyman Bulut’un Çocuk Kitaplarının Çocuk Edebiyatının Temel İlkeleri açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Ensititüsü, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir.
  • Tuba, S. B. (2017). A study on reading habits of social studies and history teachers in Turkey. Educational Research and Reviews, 12(10), 569-582.
  • Tuncer, N. (2000). Çocuk ve Kitap. (Ed. M.R. Şirin), 99 soruda çocuk edebiyatı içinde ss. (199-202). İstanbul: Çocuk Vakfı.
  • Turla, A. (2015). Okul Öncesi Dönemde Çocuk Edebiyatı. Ankara: Hedef CS.
  • Turan, F., Gönen, M. ve Aydos, E.H. (2017). Okul öncesi öğretmen adaylarının resimli öykü kitaplarının seçme konusunda yeterlik düzeyleri ve kendi yeterliklerine ilişkin algılarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 400-422.
  • Wortham, S.C. (2005). Early Childhood Curriculum. New Jersey: Pearson Merill Prentice Hall.
  • Yağcı, Y. 2007. “Çocuk ve Gençlerin Kitaba Ulaşmasındaki Köprüler”. Türk Kütüphaneciliği, 21 (1), 62-71.
  • Yüksek, Ö. ve Urhan, B. T. (2017). Kitap Okuma Tercihinde Popüler Kültürün Rolü: Çok Satan Kitap Okurları Üzerine Bir Araştırma, International Journal of Social Science, 62, 549-559.
  • Yükselen, A., Yumuş, M. ve Işık, E.. (2016). Çocuk K tabı Seçme Kr terlerine İlişkin Okul Öncesi Eğitimcilerin Görüşleri, Başkent University Journal of Education, 3 (2), 161- 168.
APA Ceylan R, Dere Çiftçi H, Elkonca F, Gök Çolak F, Tan B (2023). EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
Chicago Ceylan Remziye,Dere Çiftçi Hale,Elkonca Fuat,Gök Çolak Feride,Tan Buket EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. (2023): 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
MLA Ceylan Remziye,Dere Çiftçi Hale,Elkonca Fuat,Gök Çolak Feride,Tan Buket EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. , 2023, ss.523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
AMA Ceylan R,Dere Çiftçi H,Elkonca F,Gök Çolak F,Tan B EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2023; 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
Vancouver Ceylan R,Dere Çiftçi H,Elkonca F,Gök Çolak F,Tan B EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. . 2023; 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
IEEE Ceylan R,Dere Çiftçi H,Elkonca F,Gök Çolak F,Tan B "EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." , ss.523 - 542, 2023. 10.26468/trakyasobed.1252329
ISNAD Ceylan, Remziye vd. "EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". (2023), 523-542. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1252329
APA Ceylan R, Dere Çiftçi H, Elkonca F, Gök Çolak F, Tan B (2023). EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(2), 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
Chicago Ceylan Remziye,Dere Çiftçi Hale,Elkonca Fuat,Gök Çolak Feride,Tan Buket EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 25, no.2 (2023): 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
MLA Ceylan Remziye,Dere Çiftçi Hale,Elkonca Fuat,Gök Çolak Feride,Tan Buket EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.25, no.2, 2023, ss.523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
AMA Ceylan R,Dere Çiftçi H,Elkonca F,Gök Çolak F,Tan B EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 25(2): 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
Vancouver Ceylan R,Dere Çiftçi H,Elkonca F,Gök Çolak F,Tan B EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2023; 25(2): 523 - 542. 10.26468/trakyasobed.1252329
IEEE Ceylan R,Dere Çiftçi H,Elkonca F,Gök Çolak F,Tan B "EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI." Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25, ss.523 - 542, 2023. 10.26468/trakyasobed.1252329
ISNAD Ceylan, Remziye vd. "EBEVEYNLERİN 3-6 YAŞ ÇOCUKLARI İÇİN KİTAP TERCİH ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI". Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 25/2 (2023), 523-542. https://doi.org/10.26468/trakyasobed.1252329
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 10:29

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları