Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek
Yıl: 2024 Cilt: 5 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 151 - 171 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.47613/reflektif.2024.151 İndeks Tarihi: 12-03-2024
Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek
Öz: Sanat, farklı anlamlara bürünerek çağlar boyunca geniş bir tartışma alanı oluşturmuş, teknolojinin ilerlemesiyle teşhir edilebilirliği artmıştır. Frankfurt Okulu’na göre sanat, ticari değerlerle bütünleşerek etkisini yitirmiştir. Kapitalist pazarda anlam kaybeden sanat, bireylerin sahip olma arzularına tüketim nesnesi olarak yanıt vermiştir. Yapay zekâ ise sanatın anlamını çok derinden sarsmış ve artık herkesin doğru komutları verdiği sürece sanatçı olabileceğini gösterdiği bir ütopyayı yaşanılır kılmıştır. Bu bağlamda çalışmada, sanata ilişkin farklı yaklaşımlar üzerinden modern ve çağdaş sanatta değişen anlamları, sanatın nasıl bir tüketim nesnesi haline geldiği, Frankfurt Okulu’nun ve eleştirel teorisyenlerin sanatı bir çıkış yolu olarak görürken günümüzde yapay zekâ teknolojileri doğrultusunda sanatın nasıl kendi pazarını oluşturduğu ve öznesiz sanattaki anlam yitimi farklı başlıklar altında tartışılmaktadır.
Anahtar Kelime: Creating and Consuming Art in the Age of New Technologies
Öz: Art, evolving through various meanings, has formed a broad discussion area throughout the ages, and its visibility has increased with the advancement of technology. According to the Frankfurt School, art has integrated with commercial values, losing its impact. Art, losing its meaning in the capitalist market, has responded to individuals’ desires for ownership as a commodity. Artificial intelligence has profoundly shaken the meaning of art, presenting a utopia where anyone can be an artist as long as they give the right commands, making it livable. In this context, the study discusses the changing meanings of modern and contemporary art through different approaches, how art has become a commodity, the views of the Frankfurt School and critical theorists considering art as an exit strategy, and how art creates its own market through artificial intelligence technologies today, all under different headings addressing the loss of meaning in art without a subject.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık
- Artun, A. (2017). Sunuş / Sanat Piyasası ve Sanatın Özerkliği (2 Eylül 2015). E-skopdergi, 8/13 Mayıs 2017. (http://www.e-skop.com)
- Artut, S. (2019). Yapay zekâ olgusunun güncel sanat çalışmalarındaki açılımları. İnsan ve İnsan, 6 (22), 767-783.
- Arielli, E., ve Manovich, L. (2023) Yapay zekâ estetiği ve insan merkezli yaratıcılık miti. (çev. Kerem Ozan Bayraktar), Marmara Üniversitesi Sanat Ve Tasarım Dergisi, 14(1), 214-226.
- Aslan, E. (2019). Yapay zekâ resimleri ve sanatın başkalaşan mecrası üzerine. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (42), 231-242.
- Baudrillard, J. (2010). Sanat Komplosu, Sylvére Lotringer- Sanat Korsanlığı Sunuşu. (Çev. Elçin Gen-Işık Ergüden). İletişim Yayınları.
- Baudrillard, J. (2013b). Tüketim Toplumu (Çev. Hazal Deliceçaylı, Ferda Keskin). Ayrıntı Yayınları.
- Becker, Howard S. (2013). Sanat Dünyaları. (Çev. Evren Yılmaz). Ayrıntı Yayınları.
- Benjamin, W. (2014). Pasajlar. (Çev. A. Cemal). Yapı Kredi Yayınları.
- Benjamin, W. (2016b). Tekniğin olanaklarıyla yeniden üretilebildiği çağda sanat yapıtı. Pasajlar içinde (Çev. Ahmet Cemal, s. 50-87). Yapı Kredi Yayınları.
- Bourdieu, P. ve Darbel, A. (2011). Sanat Sevdası: Avrupa Sanat Müzeleri ve Ziyaretçi Kitlesi. (Çev. Sertaç Canbolat). Metis Yayıncılık.
- Bruno L. (2005). Reassembling the Social: An Introduction to Actor-Network-Theory. Oxford University Press.
- Chip, B. H. (1968). Theories of Modern Art: A Sourcebook by Artists and Critics. University of California Pres.
- Cohen, H. (1995). The further exploits of AARON, Painter. Stanford Humanities Review. 4/2, 141-158.
- Coşkun, R. (2014). Teknolojinin olanakları ile değişen sanat alanı. Sanat ve Tasarım Dergisi, 6 (6), 76-89.
- Danto, A. C. (2017). Sanat Nedir. (Çev. Zeynep Baransel). Sel Yayıncılık.
- Doğan, E. M. (2023). Yapay zekâ ve sanat: üretken yapay zekâ çağında sanat eseri ve aura kavramı. Yapay Zeka, Blockchain ve Nesnelerin İnterneti Kitap Serisi Yapay Zekâ: Alan Uygulamaları-2 içinde. Nobel Yayıncılık.
- Dörtbucak Özcan, O. (2001). Üretim ve Tüketim İlişkisinin Sanata Etkisi, Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Resim Ana Sanat Dalı, Resim Bölümü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tez, İstanbul.
- Düz, N. (2017). Sanatta özne-nesne ilişkisi ve yaratıcılık. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 28-36.
- Gans, H. J. ve İncirlioğlu, E. O. (2007). Popüler Kültür ve Yüksek Kültür. Yapı Kredi Yayınları.
- Güven Ak, K. (2020) Sanatın kimliği, kimliğin sanatı. Ulakbilge, 48, s. 601–620. doi: 10.7816/ulakbilge-08-48-10.
- Gombrich, E. H. (2002), Sanatın Öyküsü. (Çevirenler: Erol Erduran ve Ömer Erduran). Remzi Kitabevi.
- Hasgüler, S. B. (2012). Sanat ile teknolojiyi performansta birleştiren sanatçı: Stelarc. Msgsü Sosyal Bilimler, (5), 39-49.
- Hertzman, A. (2018). Can computers create art? Arts, 1-33. doi:10.3390/arts7020018.
- Karagöl, A., ve Kaplanoğlu, L. (2022). Sosyal Medya ve Sanat İlişkisi Bağlamında Sanat Profesyonellerinin Sosyal Medya Kullanımı. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (1), 126-138.
- Karaçalı, B. (2018). Çağdaş sanatın dili – malzemenin sözü. Sanat - Tasarım Dergisi (9), 29-35.
- Kılıç, A. G. (2023). Sanatta beden üzerine bir çalışma: Performans sanatı ‘’Marina Abramovic’’. Haliç Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 135-161.
- Kuspit, D. (2010). Sanatın Sonu. Metis Yayınları.
- Lenoir, B. (2004). Sanat Yapıtı. (Çev. A. Derman). Yapı Kredi Yayınları.
- Csikszentmihalyi, M. (1997). Flow and The Psychology of Discovery and Invention. Harper Perennial, s. 27-37.
- Moran, B. (2003). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İletişim Yayınları.
- Mülayim, S. (1983). Sanat Tarihi Metodu. Anadolu Sanat Yayınları.
- Mülayim, S. (1989). Sanata Giriş. Sanat Tarihi Araştırmaları Dergisi Yayınları.
- Oğuz, E. (2022). Sanat seri üretimi: Çağdaş sanat fabrikaları. İdil, 100, Aralık, doi: 10.7816/idil-11-100-08.
- Ötgün, C. (2008). Sanat yapıtına yaklaşım biçimleri. Sanat ve Tasarım Dergisi, 1(2).
- Read, H. (1974). Sanatın Anlamı. (Çev. N. Asgari ve G. İnal). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- Read, H. (2018). Sanat ve Toplum. (Çev. Elif Köksal). Hayalperest Yayınları.
- Rosenblum, N. (2022). History of Photography. Erişim Tarihi:15 Kasım 2023. Https://Www.Britannica.Com/Technology/Photography/Daguerreotype.
- San, İ. (2008). Sanat ve Eğitim, Yaratıcılık, Temel Sanat Kuramları, Sanat Eleştirisi Yaklaşımları. Ütopya Yayınevi.
- Saygın, E.P., ve Fındıklı, S., (2021). Tuvalden tuşa: Sanat pazarındaki dijital dönüşümde NFT’lerin rolü. BMIJ 9 (4): 1452-1466.
- Semercioğlu, C. (2019), ‘Duvara bantlanmış muz’un tarihi. Diken Gazetesi, https://www.Diken.Com.Tr/Duvara-Bantlanmis-Muzun-Tarihi/, Erişim Tarihi: 25/11/2023.
- Shiner, L. (2004). Sanatın İcadı. (Çev. İ. Türkmen). Ayrıntı Yayınları.
- Toprak, A. (2020). Yapay zekâ algoritmalarının dijital enstalasyona dönüşmesi. Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Düşünceler Hakemli E-Dergisi, (14), 47-59.
- Tunçelli, O. (2014). Günümüz Sanatında Sanat Eseri Ve Değerinin Değişkenleri; Andreas Gursky Örneği. Kocaeli Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Plastik Sanatlar Ana Sanat Dalı, Sanatta Yeterlilik Tezi, Kocaeli.
- Ünal, M. (2013), Kültür Sanat Haritası, https://www.marsmezat.com/blog/270/bir-yatirim-araci-olarak-sanat, Erişim Tarihi: 19/11/2023.
- Ünay Selçuk, S. Selçuk, E. (2017). Sanat piyasası ve sanatçı. İdil, 6 (36), s. 2233-2344.
- Wölfflin, H. (2002). Sanat Tarihinin Temel Kavramları. (H. Arz, Çev.). Remzi Kitapevi Yayınları.
- Wu, C. (2014). Kültürün Özelleştirilmesi. 1980’ler Sonrasında Şirketlerin Sanata Müdahalesi.Çeviren: Esin Soğancılar. İletişim Yayınları.
- Yağcı, U., ve Küpeli, A. E. (2022). Türkiye’de Şirketlerin Yatırım Aracı Olarak Sanat. Uluslararası Disiplinlerarası Ve Kültürlerarası Sanat, 7(14), 104-121.
- Yüksel, M. (2012). Damien Hirst’ün Sanat Pazarı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(3), 159-170.
- Yılmaz, S. T. (2016). Geçmişten Bugüne Kimlik Göstergesi Olarak Sanat. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9, 42.
| APA | ARSLAN K (2024). Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. , 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| Chicago | ARSLAN Kübra Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. (2024): 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| MLA | ARSLAN Kübra Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. , 2024, ss.151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| AMA | ARSLAN K Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. . 2024; 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| Vancouver | ARSLAN K Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. . 2024; 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| IEEE | ARSLAN K "Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek." , ss.151 - 171, 2024. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| ISNAD | ARSLAN, Kübra. "Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek". (2024), 151-171. https://doi.org/10.47613/reflektif.2024.151 |
| APA | ARSLAN K (2024). Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| Chicago | ARSLAN Kübra Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi 5, no.1 (2024): 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| MLA | ARSLAN Kübra Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, vol.5, no.1, 2024, ss.151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| AMA | ARSLAN K Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi. 2024; 5(1): 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| Vancouver | ARSLAN K Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek. Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi. 2024; 5(1): 151 - 171. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| IEEE | ARSLAN K "Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek." Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi, 5, ss.151 - 171, 2024. 10.47613/reflektif.2024.151 |
| ISNAD | ARSLAN, Kübra. "Yeni Teknolojiler Çağında Sanatı Üretmek ve Tüketmek". Reflektif Sosyal Bilimler Dergisi 5/1 (2024), 151-171. https://doi.org/10.47613/reflektif.2024.151 |
