Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi
Yıl: 2024 Cilt: 38 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 120 - 133 Metin Dili: Türkçe DOI: 10.33308/26674874.2024381643 İndeks Tarihi: 25-03-2024
Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi
Öz: Gerçekleştirilen çalışmanın amacı, ağır ve çoklu yetersizliğe (AÇY) sahip çocuğu olan ebeveynlerin evde eğitime ve çocuklarına yönelik gereksinimlerinin belirlenmesidir. Evde eğitim alan AÇY’ye sahip çocuğu olan üçü erkek, sekizi kadın olmak üzere toplam 11 ebeveyn araştırmanın katılımcılarını oluşturmuştur. Araştırmanın verileri nitel araştırma yöntemlerinden yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak toplanmıştır. Yapılan görüşmeler toplamda 223 dakika 15 saniye sürmüş olup görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiştir. Araştırmanın sonunda ebeveynler, çocuklarının sahip olduğu yetersizliklere yönelik yaşadıkları zorlukları ve bu zorluklara ilişkin gereksinimlerini ifade etmişlerdir. Ebeveynler; AÇY olan çocuğun aldığı evde eğitime yönelik; evde uygun ortama, maddi desteğe ve çocuğa uygun eğitim materyallerine gereksinimleri olduğunu ifade etmişlerdir. Çocuğun ev ortamında akademik becerileri kazanmalarına yönelik; ders saati sürelerinin arttırılmasına, uygun ortama, ders araç gereçlerine ve problem davranışlarla başa çıkma gereksinimi duyduklarını belirtmişlerdir. Ebeveynler çocuğun ev ortamında günlük yaşam becerilerini kazanmalarına yönelik; becerileri öğretmede bilgiye, çevre desteğine ve teknolojik desteğe gereksinim duyduklarını, çocuğun evde bağımsız olarak hareket edebilmeleri için ise çocuğa uygun yürütece, bastona ve yemek yemek için uygun aparatlara gereksinim duyduklarını belirtmişlerdir. Ayrıca ebeveynler, devletten alanında uzman öğretmenlerin atanmasını, verilen maddi desteğin arttırılmasını, evde eğitim ders saatlerinin arttırılmasını, evde sağlık bakımı desteği ve fizyoterapi desteğinin verilmesini istemişlerdir. Araştırma bulguları alanyazın ışığında tartışılarak önerilerde bulunulmuştur.
Anahtar Kelime: Determining the Needs regarding Home Education and their Children of Parents who have Children with Severe and Multiple Disabilities
Öz: This study aims to identify the needs regarding home education and their children of parents who have children with severe and multiple disabilities (SMD). Eight female and three male parents who were homeschooled and had children with SMD participated in the present study. The research data were collected using a semi-structured interview technique, one of the qualitative research methods. The interviews lasted 223 minutes and 15 seconds, and the data obtained from the interviews were analyzed by descriptive analysis technique. At the end of this study, parents expressed the difficulties they experienced regarding their children's inadequacies and their needs to tackle these difficulties. For the home education of the child with SMD, they stated t hat they needed a suitable environment at home, financial support, and educational materials proper for the child. For the child to gain academic skills in the home environment, they expressed that they needed to increase the duration of class hours, suitable environment, course materials, and cope with problem behaviors. For the child to gain daily life skills in the home environment, they needed information, environmental support and technological support in teaching skills and they needed a walker suitable for the child, a cane and appropriate apparatus for eating for the child to move independently at home. In addition, the parents asked the state to appoint specialist teachers, increase financial support, increase the hours of home education lessons, and provide home health care support and physiotherapy support. The research findings were discussed in the light of the literature, and suggestions were made.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Arora, T. (2006). Elective home education and special educational needs. Journal of Research in Special Educational Needs, 6(1), 55–66. https://doi.org/10.1111/j.1471-3802.2006.00059.x
- Arslan, Y. (2015). Türkiye’de kitlesel bir eğitim topluluğu: Gezerek özel eğitim hizmeti veren öğretmenler ve sorunları (Batm an örneği). Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3(4), 139-153.
- Atılgan, G. (2018). Öğretmenlerin ve ebeveynlerin evde eğitim hizmetine yönelik görüşlerinin ve uygulama sürecinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
- Aymen Peker, E., & Taş, E. (2017). Evde eğitim uygulaması üzerine bir durum çalışması: Evde fen eğitimi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 139-174.
- Barantota, V. (2016). İşitme ve zihinsel yetersizliği olan çocuklara sahip burundili ailelerin gereksinimlerinin belirlenmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
- Cavkaytar, A., & Diken İ. H. (2006). Özel eğitime giriş (2. Basım). Kök.
- Cavkaytar, A., Ceylan, E., Adıgüzel, O. C., Uysal, H., & Garan, O. (2012). Investigating education and support needs of families who have children with intellectual disabilities. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 3(4), 79-99. https://doi.org/10.17569/tojqi.74223
- Changnon, T. (2002). Meeting the needs of students with severe and/or profound multiple disabilities. (15.06.2012). http://www.stancoe.org/cfs/handouts/SpecialNds/pdf/sev ereandormultipledisabilities. pdf.
- Cogan, M.F. (2010). Exploring academic outcomes of homeschooled students. Journal of College Admission, 208, 18-25.
- Çay, E., & Eldeniz Çetin, M. (2022). Çoklu yetersizlikle ilgili temel kavramlar. E. Sardohan Yıldırım ve M. Eldeniz Çetin (Ed .), Özel gereksinimli çocuğu olan anne-baba el kitabı serisi içinde (ss.1-18) Eğiten Kitap.
- Çiftçi Tekinarslan, İ., Sivrikaya, T., Keskin, N. K., Özlü, Ö. & Rasmussen, M. U. (2018). Kaynaştırma eğitimi alan öğrenciler in ebeveynlerinin gereksinimlerinin belirlenmesi. İlköğretim Online, 17(1), 82-101. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.413746
- Demirbilek, M. (2013). Zihinsel engelli bireylerin ve ailelerinin gereksinimleri. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 7(3), 58- 64. https://doi.org/10.5455/tjfmpc.45355
- Dere Çiftçi, H. (2015). Zihinsel yetersizliği bulunan çocuk sahibi ebeveynlerin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi. International Journal of Human Sciences, 12(1), 36-54. https://doi.org/10.14687/ijhs.v12i1.2840
- Durualp, E., Kocabas, K., Arslan, A., & Özaydın, K. (2011). The examination of the needs and stress levels of the parents of handicapped children in terms of some variables. US-China Education Review B, 2, 260-272.
- Eldeniz Çetin, M., & Sönmez, M. (2019). Çoklu yetersizliğe sahip çocuğu olan annelerin yaşadığı güçlüklerin belirlenmesi. İlköğretim Online, 17(3), 1252-1267. https://doi.org/10.17051/ilkonline.2018.466339
- Erbasan, Ö., & Sağlam, A. (2020). Okuma güçlüğü olan evde eğitim öğrencisinin okuma becerilerinin geliştirilmesi. Temel Eğitim Dergisi, 2(1), 14-25.
- Harding, T. A. (2003). A submission for the home schooling review. Australian Christian Academy. Heward, W. L., Alber Morgan, S. R., & Konrad, M. (2017). Exceptional children. An introduction to special education. The Ohio State University.
- Isenberg, J. (2007). What have we learned about home schooling? Peabody Journal Of Educatıon, 82(2-3), 387– 409. https://doi.org/10.1080/01619560701312996
- Kahraman, Ö. G., & Çetin, A. (2015). Gelişimsel geriliği olan bebeğe sahip annelerin tanı sonrası yaşadıkları sürece ilişkin görüşlerinin ve gereksinimlerinin belirlenmesi. International Journal of Early Childhood Special Education, 7(1). 97-128. http://dx.doi.org/10.20489/intjecse.34518
- Kauffman, J. M., & Hallahan, D. P. (2005). Special education: what it is and why we need it. Allyn & Bacon.
- Kaytez, N., Durualp, E., & Kadan, G. (2015). Engelli çocuğu olan ailelerin gereksinimlerinin ve stres düzeylerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4(1), 197-214.
- Kirk, J., & Winthrop, R. (2006). Home-based schooling: Access to quality education for Afghan girls. Journal of Education for International Development, 2(2), 1-9.
- Kizir, M., & Çifci Tekinarslan, İ. (2018). Ağır ve çoklu yetersizliği (AÇYE) olan çocuk annelerinin yaşadıkları sorunların ve sorunlarla baş etme yöntemlerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 19(2), 233-256. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.321683
- Kumcağız, H., Bozkurt, Y., & Kurtoğlu, E. (2018). Zihinsel engelli öğrencilerin ailelerinin gereksinimlerinin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(1), 1-9.
- Küçüközyiğit, M. S., Aslan, C., & Yalçın, G. (2021). Görme yetersizliği olan çocuğa sahip ailelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. Cumhuriyet International Journal of Education, 10(3), 1214-1239. http://dx.doi.org/10.30703/cije.833902
- Merriam, S. B. (1998). Qualitative research and case study applications in education. Jossey-Bass.
- Miles, M, B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed). Sage.
- Olsson, I., & Roll-Pettersson, L. (2012). No no, you cannot say that!’ Perceptions and experiences of parents of preschool children wi th intellectual disabilities in Sweden. European Journal of Special Needs Education, 27(1), 69-80. https://doi.org/10.1080/08856257.2011.640486
- Önder, M., & Karabulut, A. (2017). Determining the needs of mothers with at least three intellectual disabled children. European Journal of Special Education Research, 2(6), 204-233.
- Özsoy, Y., Özyürek, M., & Eripek, S. (2002). Özel eğitime muhtaç çocuklar: Özel eğitime giriş. Karatepe.
- Özşenol, F., Işıkhan, A., Ünay, B., Aydın, H.İ., & Gökçay, E. (2003). Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendiril mesi. Gülhane Tıp Dergisi 45(2), 156-164.
- Parks, E. S. (2009). Deaf and hard of hearing homeschoolers: Sociocultural motivati- on and approach. Work Papers of the Summer Institute of Linguistics, University of North Dakota Session, 49.
- Pletsch, M. (2015). Multiple disabilities: Teacher training and teaching-learning processes. Cadernos De Pesquisa, 45(155), 11-27. http://dx.doi.org/10.1590/198053142862
- Pürsün, T., & Atbaşı, Z. (2021). Evde eğitim hizmetlerinin uygulama süreci ile ilgili öğretmen görüşlerinin belirlenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 21(52), 741-763. https://doi.org/10.21560/spcd. vi.690079
- Rubin, A., & Babbie, E. R. (2016). Research methods for social work. Brooks/Cole Cengage Learning. https://doi.org/10.1177/1049731514547906
- Sarı, H. (2013). Çoklu yetersizliği olan öğrenciler. İ. H. Diken (Ed.), Özel eğitime gereksinimi olan çocuklar ve özel eğitim (8. Baskı) içinde (ss.449-496). Pegem Yayınları.
- Sola, C., & Diken, H. İ. (2008). Gelişimsel gerilik riski altındaki prematüre ve düşük doğum ağırlıklı çocuğa sahip annelerin gereksinimlerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(2), 21-36. http://dx.doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000124
- Susam, B., Demir, M.K., & Şahin, Ç. (2019). Evde eğitim uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 5(2), 163-171.
- Şafak, P. (2013). Ağır ve çoklu yetersizliği olan çocukların eğitimi (2. baskı). Vize.
- Toker, M., Başgül, Ş., & Özaydın, L. (2019). Down sendromlu çocuğa sahip annelerin aile gereksinimlerinin belirlenmesi ve sos yal destek algılarına yönelik görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(4), 651-676. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.492808
- Westling, D. L., & Fox, L. (2009). Teaching students with severe disabilities (4th ed.). Pearson/Merrill/Prentice-Hall.
- Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (10. basım). Seçkin.
- Yıldırım, N., Talas, S., Yazıcı, L., Nural, H., Çelebi, İ, Çetin, K. & Çaylak, M. (2015). Evde eğitim alan öğrencilerin eğitim süreçlerinin değerlendirilmesi (Tokat ili örneği). Eğitim, Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 1(1), 33-52.
- Ytterhus, B., Wendelborg, C., & Lundeby, H. (2008). Managing turning points and transitions in childhood and parentho od – insights from families with disabled children in Norway. Disability & Society, 23(6), 625-636. http//dx.doi.org/10.1080/09687590802328535
| APA | Çay E (2024). Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. , 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| Chicago | Çay Evgin Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. (2024): 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| MLA | Çay Evgin Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. , 2024, ss.120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| AMA | Çay E Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. . 2024; 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| Vancouver | Çay E Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. . 2024; 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| IEEE | Çay E "Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi." , ss.120 - 133, 2024. 10.33308/26674874.2024381643 |
| ISNAD | Çay, Evgin. "Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi". (2024), 120-133. https://doi.org/10.33308/26674874.2024381643 |
| APA | Çay E (2024). Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 38(1), 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| Chicago | Çay Evgin Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi 38, no.1 (2024): 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| MLA | Çay Evgin Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, vol.38, no.1, 2024, ss.120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| AMA | Çay E Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 2024; 38(1): 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| Vancouver | Çay E Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi. Yaşadıkça Eğitim Dergisi. 2024; 38(1): 120 - 133. 10.33308/26674874.2024381643 |
| IEEE | Çay E "Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi." Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 38, ss.120 - 133, 2024. 10.33308/26674874.2024381643 |
| ISNAD | Çay, Evgin. "Ağır ve Çoklu Yetersizliğe Sahip Çocuğu Olan Ebeveynlerin Evde Eğitime ve Çocuklarına Yönelik Gereksinimlerinin Belirlenmesi". Yaşadıkça Eğitim Dergisi 38/1 (2024), 120-133. https://doi.org/10.33308/26674874.2024381643 |
