İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi

Mahmut DEMİR (Muğla Üniversitesi, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksek Okulu, Muğla, Türkiye)
Ege Akademik Bakış
17 1
Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 453 - 464 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi

Öz:
Bu çalışma, Dalaman havalimanında faaliyet gösteren ulaştırma, seyahat ve yer hizmetleri işletmelerinde işgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamaları-işte kalma niyeti-işe devamsızlık ilişkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Öncelikle konuyla ilgili bir literatür taraması yapılmıştır. Buradan elde edilen bilgilerle araştırma modeli oluşturulmuş ve buna göre bir anket geliştirilmiştir. Yüzyüze görüşme tekniği kullanılarak toplam 229 katılımcıya bir anket uygulanmıştır. Elde edilen veriler SPSS ve LISREL istatistik programları ile analiz edilerek açıklayıcı faktör analizi ile verilerin yapısal ve yakınsak geçerliliği yapılmıştır. Daha sonra çalışma yaşamı kalitesi-işte kalma niyeti-işe devamsızlık arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla oluşturulan hipotezlerin ölçülmesi için yapısal eşitlik modelinde doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Çalışma yaşamı kalitesi ile işte kalma niyeti faktörleri arasında pozitif yönlü bir ilişki tespit edilirken işe devamsızlık faktörü ile negatif yönlü bir ilişkinin varlığı ortaya konulmuştur. Diğer yandan işte kalma niyeti ile işe devamsızlık faktörleri arasında negatif yönlü bir ilişki olduğu saptanmıştır. Sonuçta oluşturulan tüm hipotezler desteklenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Relationships between employees’ perceptions of quality of work life, intent to remain with the organization and employee absenteeism

Öz:
This study examined the relationships between employees’ perceptions of quality of work life, intent to remain with the organization and employee absenteeism at the airport businesses in Dalaman. Previously a literature review was conducted for research model and then questionnaire was developed from the studies in the literature. Data were collected by researchers in face-to-face interviews with 229 employees and were analyzed with SPSS and LISREL statistical programs. Structural and convergent validity of the data have revealed with the explanatory factor analysis. And then, it was tested using a confirmatory factor analysis to determine the relationship among quality of work life, intent to remain with the organization and employee absenteeism in structural equation modelling. It was found to be a positive relationship between quality of work life factors and intent to remain with the organization factor while a negative relationship between quality of work life factors and employee absenteeism support factor. On the other hand, it was found to be a negative relationship between intent to remain with the organization and employee absenteeism. As a result, all hypotheses have been supported.
Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Adler, A. (1999) Normal Yaşamda ve İş Yaşamında Psikolojik Aktivite, (Çeviren: Belkıs Çorakçı), İstanbul, Say Yayınevi.
  • Arnold, J. ve Davey, K.M. (1999) “Graduates’ Work Experiences as Predictors of Organisational Commitment, Intention to Leave, and Turnover: Which Experiences Really Matter?” Applied Psychology: An International Review, 48(2): 211-238.
  • Aryee, S., Budhwar, P.S. ve Chen, Z.X. (2002) “Trust as a Mediator of the Relationship between Organizational Justice and Work Outcomes: Test of a Social Exchange Model” Journal of Organizational Behavior, 23(3): 267-285.
  • Bassi, L. J., ve Diğerleri (2000) Profiting from Learning: Do Firms. Investments in Education and Training Pay Off?, An ASTD/Saba White Paper.
  • Bayazıt, Ö. (1998) “Toplam Kalite Yönetiminin Yürütülmesinde Önemli Bir Araç: Kalite Çemberleri” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 53(1): 95-105.
  • Beauregard, T.A. ve Henry, L.C. (2009) “Making the Link between Work-Life Balance Practices and Organizational Performance” Human Resource Management Review, 19: 9-22.
  • Beh, L. ve Rose, R.C. (2007) “Linking QWL and Job Performance: Implications for Organizations” Performance Improvement, 46(6): 30-35.
  • Bowditch, J.L. ve Buono, A.F. (1994) A Primer on Organizational Behavior, USA: John Wiley and Sons Inc.
  • Browne, J. H. (2005) “High Performance Work Strategies: Empowerment or Repression For The Working Class?” Journal of Business & Economics Research, 3(7): 1-4.
  • Can, A. (1991) “Çalışma Hayatının Kalitesinin Geliştirilmesi” Ankara, I. Verimlilik Kongresi MPM Yayınları: 454: 89-101.
  • Carayon, P. ve Smith, M.J. (2000) “Work Organization and Ergonomics” Applied Ergonomics, 31: 649-662.
  • Carmeli, A., Elizur, D. ve Yaniv, E. (2007) “The Theory of Work Commitment: A Facet Analysis” Personnel Review, 36(4): 638-649.
  • Cooper, C.L. (2009) “The Transition from the Quality of Working Life to Organizational Behavior: The First Two Decades” Journal of Organizational Behavior, 30: 3–8.
  • Da Silva, N., Hutcheson, J., ve Wahl, G.D. (2010) “Organizational Strategy And Employee Outcomes: A Person– Organization Fit Perspective” The Journal of Psychology, 144(2): 145-161.
  • Danford, A. ve Diğerleri (2008) “Partnership, High Performance Work Systems and Quality of Working Life” New Technology, Work and Employment, 23(3): 151-166.
  • DeConinck, J.B. ve Stilwell, C.D. (2004) “Incorporating Organizational Justice, Role States, Pay Satisfaction and Supervisor Satisfaction in a Model of Turnover Intentions” Journal of Business Research, 57: 225-231.
  • Demir, M. (2002) “Konaklama İşletmelerinde İnsan Kaynakları Kapsamında İşgücü Devir Hızının Analizi ve Muğla Bölgesi Örneği” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir, DEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Demir, M. ve Tütüncü, O. (2010) “Ağırlama İşletmelerinde Örgütsel Sapma ile İşten Ayrılma Eğilimi Arasındaki İlişki” Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 61(1): 64-74.
  • Demir, M. (2010) “Duygusal Zekanın İnsan Kaynakları Seçimindeki Etkisi: Konaklama İşletmelerinde Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma” Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1): 1066-1081.
  • Fields, D., Pang, M. ve Chiu, C. (2000) “A Comparative Field Study of the Effects of Distributive and Procedural Justice in Hong Kong” Journal of Organizational Behaviour, 21(5): 547-562.
  • Fields, M. W. ve Thacker, J. W. (1992) “Influence of Quality of Work Life on Company and Union Commitment” Academy of Management Journal, 35(2): 439-450.
  • Fox, S., Spector, P.E. ve Miles, D. (2001) “Counterproductive Work Behavior (CWB) in Response to Job Stressors and Organizational Justice: Some Mediator and Moderator Tests for Autonomy and Emotions” Journal of Vocational Behavior, 59(3): 291-309.
  • Garg, P. ve Rastogi, R. (2006) “New Model of Job Design: Motivating Employees’ Performance” Journal of Management Development, 25(6): 572-587.
  • Genaidy, A., Abdallah, S., Salem, O., Karwowski, W. ve Shel, R. (2002) “The Fundamentals of Work System Compatibility Theory: An Integrated Approach to Optimization of Human Performance at Work”, Theoretical Issues in Ergonomics Science, 3(4): 346-368.
  • Giesecke, J. (2007) Emotional Intelligence, Lincoln, University of Nebraska-Faculty Publications.
  • Gilbert, B. (1989) “The Impact of Union Involvement on the Design and Introduction of Working Life” Human Relations, 42(12): 1057-1078.
  • Gillespie, M.A., Denison, D.R., Haaland, S., Smerek, R. ve Neale, W.S. (2008) “Linking Organizational Culture and Customer Satisfaction: Results from Two Companies in Different Industries” European Journal of Work and Organizational Psychology, 17(1): 112-132.
  • Gupta, A. K. ve Govindarajan, V. (2000) “The Social Ecology of a Knowledge Machine” Sloan Management Review, 42(1): 71-80.
  • Guthrie, J. P. (2000) “Alternative Pay Practices and Employee Turnover: An Organization Economics Perspective” Group & Organization Management, 25(4): 419-439.
  • Harris, D.H. (2000) “The Benefits of Exit Interviews” Information Systems Management, 17(3): 17-20.
  • Hian, C.C. ve Einstein, W.O. (1990) “Quality of Work Life (QWL): What Can Unions Do?” SAM Advanced Management Journal, 55(2): 17-22.
  • Huzzard, T. (2003) The Convergence of the Quality of Working Life and Competitiveness, Stockholm, National Institute for Working Life.
  • Joreskog, K. ve Sorbom, D. (2001) LISREL 8: User’s Reference Guide, Uppsala, Scientific Software International Inc. Kandasamy, I. ve Ancheri, S. (2009) “Hotel Employees’ Expectations of QWL: A Qualitative Study” International Journal of Hospitality Management, 28: 1-10.
  • Keser, A. (2005) “Çalışma Yaşamı ile Yaşam Doyumu İlişkisine Teorik Bakış” Prof.Dr. Toker Dereli’ye Armağan, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Dergisi, 897-913.
  • Kozak, M.A. ve Akçay, A.D. (2010) Otel Çalışanlarının İşte Kalma Niyeti Üzerine Bir Uygulama, V. Lisansüstü Turizm Öğrencileri Araştırma Kongresi Bildiriler Kitabı, 356- 376.
  • Lauver, K.J., ve Kristof-Brown, A. (2001) “Distinguishing between Employees’ Perceptions of Person-Job and Person- Organization Fit” Journal of Vocational Behavior, 59(3): 454-470.
  • Liou, K.T. (1998) “Employee Turnover Intention and Professional Orientation: A Study of Detention Workers” Public Administration Quarterly, 22(2): 161-175.
  • Liu, B., Liu, J. ve Hu, J. (2010) “Person-Organization Fit, Job Satisfaction, and Turnover Intention: An Empirical Study in the Chinese Public Sector” Social Behavior and Personality, 38 (5): 615-626.
  • Lowe, G.S. (2001) “Quality of Work-Quality of Life” Work/Life Balance and Employee Wellness Strategies Conference, 14 May 2001, Edmonton.
  • Markey, R., Lamm, F., Harris, C., Ravenswood, K. ve Williamson. D. (2008) “Improving Productivity through Enhancing Employee Wellness and Well-being” (Workshop 10: The Role of Participation for Occupational Health and Safety and a Good Working Life) Third European Congress of the Work and Labour Network, 24-26 September, Rome.
  • Martel, J.P. ve Dupuis, G. (2006) “Quality of Work Life: Theoretical and Methodological Problems, and Presentation of a New Model and Measuring Instrument” Social Indicators Research, 77: 333-368.
  • Meister, D. (2001) “Basic Premises and Principles of Human Factors Measurement” Theoretical Issues in Ergonomics Science, 2(1): 1-22.
  • Meyer J.P. ve Allen, N.J. (1997) Commitment in Workplace, Theory, Research and Application, London, Sage.
  • Meyer, J. P. ve Allen, N. J. (1991) “A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment” Human Resources Management Review, 1: 61-89.
  • Meyer, J.P., Stanley, D.J., Herscovitch, L. ve Topolnytsky, L. (2002) “Affective, Continuance, and Normative Commitment to the Organization: A Meta-analysis of Antecedents, Correlates, and Consequences” Journal of Vocational Behavior, 61: 20-52.
  • Moody, R. W. (2000) “Going, Going, Gone” Internal Auditor, 57(3): 36-41.
  • Morrow, P.C., McElroyb, J.C., Laczniakc, K.S. ve Fenton, J.B. (1999) “Using Absenteeism and Performance to Predict Employee Turnover: Early Detection through Company Records” Journal of Vocational Behavior, 55: 358-374.
  • Mowday, R., Porter, L., ve Steers, R. (1982) Employee- Organization Linkages: The Psychology of Commitment, Absenteeism and Turnover, New York, Academic Press.
  • Namasivayam, K. ve Zhao, X. (2007) An Investigation Of the Moderating Effects of Organizational Commitment on the Relationships Between Work–Family Conflict and Job Satisfaction Among Hospitality Employees in India, Tourism Management, 28: 1212-1223.
  • Newstorm, J. ve Davis, K. (1997) Organzational Behavior, Human Behavior at Work, NewYork, McGraw Hill.
  • Nichols, L.T. (2001) “Parsons and Simmel at Harvard: Scientific Paradigms and Organizational Culture” in Talcott Parsons Today: His Theory and Legacy in Contemporary Sociology (ed. A. Javier Trevino and Neil J. Smelser), 1-28, USA, Rowman & Littlefield.
  • Niemela, R., Hannulab, M., Rautioa, S., Reijulaa, K. ve Railioc, J. (2002) “The Effect of Air Temperature on Labour Productivity in Call Centres-A Case Study” Energy and Buildings, 34: 759-764.
  • Otto, A. ve Bourguet, C. (2006) “Quality of Work Life Programs in U.S. Medical Schools: Review and Case Studies” CUPA-HR Journal, Spring/Summer, 17-26.
  • Özgen, H., Öztürk A. ve Yalçın A. (2002) İnsan Kaynakları Yönetimi, Adana, Nobel Kitabevi.
  • Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2001) Örgütsel Davranış, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Eğitim, Sağlık ve Bilimsel Araştırma Çalışmaları Vakfı Yayınları.
  • Pizam, A. ve Thornburg, S.W. (2000) “Absenteeism and Voluntary Turnover in Central Florida Hotels: A Pilot Study” International Journal of Hospitality Management, 19: 211-217.
  • Rethinam, G.S. ve Ismail, M. (2008) “Constructs of Quality of Work Life: A Perspective of Information and Technology Professionals” European Journal of Social Sciences, 7(1): 58-70.
  • Riehl, B. (2000) “Job Enrichment: One Avenue to Retaining Strong Staff and Providing Quality Service or They Really can do More than Interpret” PEPNet 2000, 247-251.
  • Rose, M. (2003) “Good Deal, Bad Deal? Job Satisfaction in Occupations” Work, Employment and Society, 17 (3): 503-530.
  • Rose, R.C., Beh, L., Uli, J. ve Idris, K. (2006) “An Analysis of Quality of Work Life (QWL) and Career- Related Variables” American Journal of Applied Sciences, 3(12): 2151-2159.
  • Saraji, G. N. ve Dargahi, H. (2006) “Study of Quality of Work Life (QWL)” Iranian Journal Public Health, 35(4): 8-14.
  • Schulze, N. (1998) “Yaşam Kalitesini Yükselten Temel Unsur Olarak İşin İnsancıllaştırılması” 6. Ergonomi Kongresi, Ankara, M. P. M. Yayınları, 519-532.
  • Shoaf, C., Genaidy, A., Karwowski, W. ve Huang, S.W. (2004) “Improving Performance and Quality of Working Life: A Model for Organizational Health Assessment in Emerging Enterprises” Human Factors and Ergonomics in Manufacturing, 14(1): 81-95.
  • Şimşek, Ö. F. (2007) Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş: Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları, Ankara, Ekinoks Yayınevi. Şimşek, Ş., Akgemci, T. ve Çelik, A. (1998) Davranış Bilimlerine Giriş ve Örgütlerde Davranış, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım.
  • Sirgy, M. J., Efraty, D., Siegel, P. ve Lee, D.J. (2001) “A New Measure of Quality of Work Life (QWL) Based on Need Satisfaction and Spillover Theories” Social Indicators Research, 55(3): 241-302.
  • Sivadas, E. ve Baker-Prewitt, J.L. (2000) “An Examination of the Relationship between Service Quality, Customer Satisfaction, and Store Loyalty” International Journal of Retail & Distribution Management, 28(2): 73-82.
  • Syptak, J.M., Marsland, D.W. ve Ulmer, D. (1999) “Job Satisfaction: Putting Theory into Practice Family” Practice Management, 6(9): 26-31.
  • Timossi, L. S., Francisco, A.C., Junior, G.S. ve Xavier, A.A.P (2008) “Evaluation of Quality of Work Life: An Adaptation from the Walton’s QWL Model” XIV. International Conference on Industrial Engineering and Operations Management, 13-16 October, Rio de Janeiro.
  • Trau, R.N.C. ve Härtel, C.E. (2007) “Contextual Factors Affecting Quality of Work Life and Career Attitudes of Gay Men” The Employee Responsibilities and Rights Journal, 19(3): 207-219.
  • Tütüncü, Ö. (2000) “Karayolu İşletmelerinde İşten Ayrılma Eğilimin Analizi” Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4): 106-121.
  • Virick, M., Lilly, J.D. ve Casper, W.J. (2007) “Doing More with Less an Analysis of Work Life Balance among Layoff Survivors” Career Development International, 12(5): 463-480.
  • Walton, R.E., (1975) “Criteria for Quality of Working Life” In: Davis, L.E., Cherns, A.B. (Eds.) The Quality of Working Life, New York, The Free Press and Associates, 91- 104.
  • Wong, C.S. ve Law, K.S. (2002) “The Effects of Leader and Follower Emotional Intelligence on Performance and Attitude: An Exploratory Study” The Leadership Quarterly, 13: 243-274.
  • Yüksel, İ. (2004) “Çalışma Yaşamı Kalitesinin Tipik ve Atipik İstihdam Açısından İncelenmesi” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(1): 47-58.
  • Yüksel, Ö. (1998) İnsan Kaynakları Yönetimi, Ankara, Gazi Kitabevi.
APA DEMİR M (2011). İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. , 453 - 464.
Chicago DEMİR MAHMUT İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. (2011): 453 - 464.
MLA DEMİR MAHMUT İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. , 2011, ss.453 - 464.
AMA DEMİR M İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. . 2011; 453 - 464.
Vancouver DEMİR M İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. . 2011; 453 - 464.
IEEE DEMİR M "İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi." , ss.453 - 464, 2011.
ISNAD DEMİR, MAHMUT. "İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi". (2011), 453-464.
APA DEMİR M (2011). İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış, 11(3), 453 - 464.
Chicago DEMİR MAHMUT İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış 11, no.3 (2011): 453 - 464.
MLA DEMİR MAHMUT İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış, vol.11, no.3, 2011, ss.453 - 464.
AMA DEMİR M İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış. 2011; 11(3): 453 - 464.
Vancouver DEMİR M İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi. Ege Akademik Bakış. 2011; 11(3): 453 - 464.
IEEE DEMİR M "İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi." Ege Akademik Bakış, 11, ss.453 - 464, 2011.
ISNAD DEMİR, MAHMUT. "İşgörenlerin çalışma yaşamı kalitesi algılamalarının işte kalma niyeti ve işe devamsızlık ile ilişkisi". Ege Akademik Bakış 11/3 (2011), 453-464.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
16-04-2024 23:31

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları