Yıl: 2011 Cilt: 6 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 343 - 362 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü

Öz:
Gelişmekte olan ülkeler, 1980 yıllarda küreselleşmenin hızlanmasıyla dışa dönük büyüme modelini uygulamaya başlamışlardır. Ancak bu ülkeler imalat sanayi ürünleri ihracatlarını arttırma konusunda yeterince başarı gösterememişlerdir. Bunun sebebi ise teknolojiye ve girdiye olan bağımlılığın üretim ve ihracattaki artış ile birlikte giderek artmasıdır. Dışa bağımlılığı yüksek olan ve doğrudan yabancı sermaye yatırımı olarak ülkeye giren sektörlerden biri olan otomotiv sektöründe ise üretim artışı daha çok dış girdi kullanılmasını gerektirmektedir. Dolayısıyla otomobil sektörü üretimi içinde dış girdilerin payı ihracattaki artış ile birlikte giderek artmaktadır. Bu çalışmada, yabancı sermaye yatırımı olarak Türkiye’de üretim yapan otomotiv sektörü ihracatının 1998 sonrası dış bağımlılık düzeyi ölçülmeye çalışılmıştır. Bu ölçümü gerçekleştirmek için TÜİK’in 1998 ve 2002 girdi çıktı tabloları kullanılmıştır. Bu tablolar yardımıyla otomotiv ve yan sanayi ürünleri imalatına ait veriler toplulaştırılarak dış bağımlılık düzeyleri hesaplanmış, 2003‐2010 yılları arasında ise 2002 yılı girdi çıktı tablosu baz kabul edilerek ihracat ve ithalat toplam üretim ve toplam arz arasındaki farklılıklar hesaplanarak otomotiv sektörünün dışa bağımlılık düzeyi değerlendirilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme

The dependency of import to the export in Turkey: An example of automotive sector

Öz:
Developing countries have adopted outwardlooking policies at the end of the 1980’s. Nevertheless, developing countries could not increase their exports in the manufacturing industry. Developing countries have to buy intermediate goods in order to increase their production and exports. As it is known, manufacturing industry needs foreign intermediate goods to get more production. In this perspective, automobile industry has the same problem because this sector also needs intermediate goods which are generally imported. This study examines the foreign dependency of automobile industry in Turkey after the period of 1998. For this purpose, we use input‐output tables which are taken from Turk Stat (Turkish Statistical Institute) for the period of 1998 and 2002. Using these tables, the level of external dependency is calculated for automotive and side‐industrial products and during the period of 2003‐2010, 2002 inputoutput table is accepted as a base and calculating the difference between exports and imports and the differences between total production and total supply, the level of dependency of foreign automotive sector is evaluated.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbulut G. (2008), “Küresel Değişimler Bağlamında Dünya Enerji Kaynakları, Sorunlar ve Türkiye”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 32 (1), 117‐137.
  • Aktaş C. (2007), “Otomobil İhracatı ve İthalatı Fiyat Endeksi Verilerinin Farklı Varyanslılığının İncelenmesi” İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (11), 149‐162
  • Aydın F., Saygılı H., Saygılı M., G. Yılmaz (2010), Dış Ticarette Küresel Eğilimler ve Türkiye Ekonomisi”, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Çalışma Tebliği 10(01), Ankara.
  • Bocutoğlu, E. (1990), Endüstrilerarası İktisat, Teori ve Türkiye Uygulamaları, Trabzon: KTÜ Basımevi
  • Boratav K. (2003), Türk İktisat Tarihi (1908‐2002), 7.Baskı, İstanbul: İmge Yayınları.
  • Bouoiyour J. (2003), The Determining Factors of Foreign Direct Investment in Morocco, http://www.erf.org.eg/tenthconf/Trade_Background/Bouoiyour.pdf,14, (Erişim: 11.08.2010).
  • Büyükdere K. (2005), Türkiye’nin Dış Ticaretinin Gelişimi, Gümrük Dünyası Dergisi, 47(1), 1‐9.
  • Chan L.K.C. (1994), “Consumption, Inflation Risk, and Real Interest Rate: An Empirical Analysis”, Journal of Business , 67(1), 69‐96.
  • Erol M. (2001), “Üretme Kapasitesini Artıran Toplumsal Mekanizma Olarak Modernleşme”, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 25 (1), 25‐47.
  • Gerni C., Emsen Ö. S., M. K. Değer (2008), “ İthalata Dayalı İhracat ve Ekonomik Büyüme: 1980‐2006 Türkiye Deneyimi”, 2. Ulusal İktisat Kongresi , İzmir.
  • Hanson, G. (January‐2010), “Export Dependence in Developing Countries”, UC San Diego and NBER.
  • Huizinga J. (1993) Inflation uncertainty, relative price uncertainty, and investment in US manufacturing. Journal of Money, Credit, and Banking, 25(1), 521‐549.
  • Ngeno N.K. (2000), "The External Debt Problem of Kenya", External Debt and Capital , Flight in Sub‐Saharan Africa,(ed): Ajayi Ibi and KHAN Mohsin, Washington D.C.:IMF, 128‐159.
  • Nunnenkamp P., ve J. Spatz (2004) FDI and Economic Growth in Developing Economies:How Relevant are Host‐economy and Industry Characteristics?, Transnational Corporations, 13( 3), 53‐83.
  • Weil R. L. ( Apr., 1968), “TheDecomposition of Economic Production Systems”, Econometrica, 36(2), 260‐278.
  • Saygılı Ş., Cihan C., Yalçın C., T. Hamsici (2009), “Türkiye İmalat Sanayin İthalat Yapısı”, (Taslak Rapor Özeti), Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Araştırma ve Para Politikası Genel Müdürlüğü, Ankara.
  • Türkan E. (2006), “Türkiye’de Üretimin İthalat ve İhracat Bağımlılığı” Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Çalışma Raporu, Ankara.
  • Yıldırım Y. (2009), “Binek Otomobil‐Yerli Sanayi”, Mühendis ve Makine Dergisi, 50(596), 50‐54.
  • Yılmaz N. K. ve İ. S. Karakadılar (2010), “Türk Otomobil Pazarında Yerli Üretim ve İthal Araçların Verimliliklerinin Veri Zarflama Analizi ile Değerlendirilmesi”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 28(1), 499‐521.
  • Yükseler Z. ve E. Türkan (2008), “Türkiye’nin Üretim Ve Dış Ticaret Yapısında Dönüşüm: Küresel Yönelimler Ve Yansımalar”, Ekonomik Araştırma Forumu Çalışma Raporları Serisi, Tüsiad, http://eaf.ku.edu.tr/calisma_raporlari (Erişim: 15.08.2010).
APA İNANÇLI S, KONAK A (2011). Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. , 343 - 362.
Chicago İNANÇLI SELİM,KONAK ALİ Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. (2011): 343 - 362.
MLA İNANÇLI SELİM,KONAK ALİ Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. , 2011, ss.343 - 362.
AMA İNANÇLI S,KONAK A Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. . 2011; 343 - 362.
Vancouver İNANÇLI S,KONAK A Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. . 2011; 343 - 362.
IEEE İNANÇLI S,KONAK A "Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü." , ss.343 - 362, 2011.
ISNAD İNANÇLI, SELİM - KONAK, ALİ. "Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü". (2011), 343-362.
APA İNANÇLI S, KONAK A (2011). Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 343 - 362.
Chicago İNANÇLI SELİM,KONAK ALİ Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 6, no.2 (2011): 343 - 362.
MLA İNANÇLI SELİM,KONAK ALİ Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.6, no.2, 2011, ss.343 - 362.
AMA İNANÇLI S,KONAK A Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2011; 6(2): 343 - 362.
Vancouver İNANÇLI S,KONAK A Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2011; 6(2): 343 - 362.
IEEE İNANÇLI S,KONAK A "Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü." Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 6, ss.343 - 362, 2011.
ISNAD İNANÇLI, SELİM - KONAK, ALİ. "Türkiye’de ihracatın ithalata bağımlılığı: Otomotiv sektörü". Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 6/2 (2011), 343-362.