Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme

ÇAKIR, Sabri

Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme

Sabri ÇAKIR (Süleyman Demirel Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Sosyoloji Bölümü, Isparta, Türkiye)

Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi

77 7

Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 24 Sayfa Aralığı: 129 - 142 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme

Öz:

Türk dili ve kültüründe “göç” sözcüğü çok değişik anlamlarda kullanılmaktadır. Halk arasında en basit ve yaygın kullanımı, bir barınma yerinden/mekânından başka bir yere gitmek,taşınmaktır. Geleneksel kültürümüzde insan ve toplum yaşamı ve üretim biçimiyle ilgili çok farklı boyutlarda “göç ve konmak” eylemlerinden türetilmiş yeni sözcük ve kavramların yaygınlaştığını görmekteyiz. Bu kullanım alanlarından biri de yaşam biçimleri, ekonomileri hayvancılığa dayanan göçer, yarı göçer yaylacı topluluklarda görülür. Öte yandan, köyden kente göçenlerin barınma sorunlarının çözümünde kullandıkları ve “konmak/yerleşmek” eyleminden türetilen kondu, gecekondu, konuk, konak vb. çok sayıda kavram dilimizde ve toplumsal yaşamımızda yer almıştır.Göç sözcüğünün, bu kullanımlarının dışında birey ve toplum yaşamını çok yakından ilgilendiren ve ekonomik, politik, ekolojik, sosyo/kültürel nedenlerden kaynaklanan çok sayıda kavramsal anlamı, olgusal düzeyi ve etkileri vardır. Bundan dolayı göç olayı ve olgusu çeşitli bilim dallarınca farklı biçimlerde tanımlanıp açıklanmaktadır. Hangi boyutta ve hangi bilimsel yaklaşımla tanımlanırsa tanımlansın, göç, iki mekân arasındaki yer değiştirme, sosyal hareketlilik ve toplumsal değişme sürecidir. Sunumumuzda göç olgusunun/sürecinin kavramsal ve kuramsal yönü, tarihsel ve toplumsal boyutu, neden ve sonuç ilişkisi toplumsal değişme kuramı açısından yorumlanıp değerlendirilecektir.

Anahtar Kelime:

Immigration and social change in traditional Turkish culture

Öz:

The term “immigration” may come to various meanings in Turkish language and culture. The simplest and most widespread colloquial definition of the term is to depart from a habitat or population of origin and to introduce into new one. We observe the increasing prevalence of newly-coined phrases and concepts, which were lexicalized from the verbs “to immigrate and squat”, in our traditional culture in various dimensions as to the manner people and society live and engage in production activities. Nomadic or half-nomadic transhumant communities which base their life styles and economies on animal breeding frequently engage in one of these practices. On the other hand, numerous concepts like squatting, squatter house, settler, settlement, etc. lexicalized from the verbs “squat/settle” and employed by the people immigrating from rural areas to urban areas in order to resolve and express their housing problems are quite widespread in our language and community life. Besides aforementioned usages, the word “immigration” assumes numerous conceptual meanings, factual dimensions and impacts which stem from economical, political, ecological as well as socio/cultural grounds and are of particular concern to individual and society life.Hence, the event and concept of immigration are defined and portrayed distinctly by various branches of science. Immigration is a process of relocation between two locations, social mobility and transformation no matter in which dimension or by which scientific approach it is defined or characterized. The conceptual and theoretical nature, historical and social dimension as well as the causation of the phenomenon/process of immigration shall be reinterpreted and evaluated with a view to theory of social change in our study.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Çakır, Sabri, İnsan-Kültür ve Toplum Yazıları, Fakülte Kitabevi Yayınları, Isparta-2008
Çakır, Sabri “Giresun’da Kentleşme ve Kentsel Yerleşmelerin Kademelenmesi”, Fırat Üniversitesi Dergisi(Sosyal Bilimler), Cilt 5, Sayı 2, Elazığ-1991
Çakır, Sabri, Kentleşme ve Gecekondu Sorunu, Fakülte Kitabevi, Sosyoloji Dizisi: 11,Isparta-2007
Çakır, Sabri, “Türkiye’de Gecekondu Sorunu ve Politikaları”, Hukuka Felsefi ve Sosyolojik Bakışlar-IV Sempozyumu, 25-29 Ağustos 2008, İstanbul.
Çakır, Sabri, Mesut Sarı, “ Mersin’de Kentleşme, Göç ve Kentle Bütünleşme Sorunu”,Mersin Sempozyumu 2008 ( 19-22 Kasım)
Çakır, Sabri, “Elazığ’da Kentleşme ve Gecekondu Sorununa Genel Bir Bakış”, Fırat Havzasının Sosyal, Kültürel ve Ekonomik Kalkınması Sempozyumu(7-9 Nisan 1998), Fırat Üniversitesi Yayını, Elazığ-1991
Demirel, Bekir Ali, “Doğu’da Göçün Temelleri”, Pivolka (Başkent Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Eleştirel-Yaratıcı Düşünme ve Davranış AraştırmalarıLaboratuarı), Yıl 3, Sayı 14, Ankara-2004
Ersoy, Melih, “Göç ve Kentsel Bütünleşme”, Ankara-1985 Üniversitesi Dergisi ( sosyal Bilimler), Elazığ-1991
Güvenç, Bozkurt, İnsan ve Kültür, Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, Ankara-1972
Haris, John R., Michael H.Todaro, “Migration, Unemployment and Development: A Two –Sector Analyis”, American Ekonomic Reiew, Cilt:60, 126-142, 1970
İlbaşı, Tuçe, Sabri Çakır, “Antalya’da Gecekondu Ailelerinin Kentlileşme Süreci ve Sosyo-Ekonomik Yapıları (Ahatlı Mahallesi Örneği/Yayınlanmamış Bitirme Tezi) SDÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Bitirme Tezi, Isparta- 2010
Üner, Sunday, “Türkiye’de İller Arasında Göçler (1970-1980)”, Türkiye’de Sosyal Bilim Araştırmalarının Gelişimi, Türk Sosyal Bilimler Derneği, Ankara-198
Şahin Cengiz, “Yurt Dışı Göçün Bireyin Psikolojik Sağlığı Üzerindeki Etkisine İlişkin Kuramsal Bir İnceleme”, G.Ü, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 21, Sayı 2,Ankara-2001
Yalçın, Cemal, Göç Sosyolojisi, Anı, Ankara-2004

APA	ÇAKIR S (2011). Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. , 129 - 142.
Chicago	ÇAKIR Sabri Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. (2011): 129 - 142.
MLA	ÇAKIR Sabri Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. , 2011, ss.129 - 142.
AMA	ÇAKIR S Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. . 2011; 129 - 142.
Vancouver	ÇAKIR S Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. . 2011; 129 - 142.
IEEE	ÇAKIR S "Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme." , ss.129 - 142, 2011.
ISNAD	ÇAKIR, Sabri. "Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme". (2011), 129-142.

APA	ÇAKIR S (2011). Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(24), 129 - 142.
Chicago	ÇAKIR Sabri Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.24 (2011): 129 - 142.
MLA	ÇAKIR Sabri Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.24, 2011, ss.129 - 142.
AMA	ÇAKIR S Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2011; 0(24): 129 - 142.
Vancouver	ÇAKIR S Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2011; 0(24): 129 - 142.
IEEE	ÇAKIR S "Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme." Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.129 - 142, 2011.
ISNAD	ÇAKIR, Sabri. "Geleneksel türk kültüründe göç ve toplumsal değişme". Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi 24 (2011), 129-142.