Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi
Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 26 Sayfa Aralığı: 77 - 99 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi
Öz: Etkisi farklılaşmakla birlikte din, kapitalist sistemin yeniden üretim sürecinin temel ideolojik aygıtlardan biri olagelmiştir. Türkiye özgülünde de Necmettin Erbakan'ın 1970'lerde maddi ve manevi kalkınma kavramları etrafında şekillendirdiği Milli Görüş düşüncesi referanslarını islam dininden alan ideolojik ve politik bir akımdır. 1980 sonrasında artan etkisiyle siyasal islam'ın merkezi gücü olan Milli Görüş Hareketi'nin islami değerleri günümüz toplumuna uyarlayan yaklaşımının Türkiye'de, sermaye birikimine ivme kazandırmada ve yoğunlaşan emek sömürüsüne meşruluk sağlamada işlevsel kılındığı söylenebilir. Bu yönüyle "Anadolu sermayesi", "islami sermaye", "yeşil sermaye", "Müslüman burjuvazi" vb. kavramlaştırmalar, kapitalist nitelikteki maddi üretim tarzının kültürel/sembolik yeniden üretimle kesişme noktalarına işaret ettiği ölçüde bir anlam taşımakta ve bir sosyal gerçekliği ifade etmektedir. Bu gerçekliğin maddi yönünde esnek çalışma, taşeron ve fason üretim, sendikasız çalıştırma, kayıtdışı istihdam, düşük ücretler vb. yoğun sömürü koşulları hüküm sürerken, manevi yönünde ise biriken sermayenin hizmetine sokulan dini değer yargıları ve tarikat örgütlenmeleriyle şekillenen anlam dünyaları ve yaşam tarzları hüküm sürmektedir. Böylece maddi ve manevi öğeler, yeni temeller üzerinden birbirini gerçekleştirmekte ve dönüştürmektedir Ekonomik ve sosyal alanda kurulan bu ilişkiler, siyasal İslam'ın platformu olan partiler tarafından güçlü bir siyasal hegemonyanın temeli kılınabilmiştir.
Anahtar Kelime: National vision movement at the helix of religion and capitalism
Öz: Even though its effect has differed in time, religion has been a core ideological apparatus of the reproduction process of capitalism. In the instance of Turkey; National Movement ideation, formed by Necmettin Erbakan around the concepts of material and spiritual development in the 70s, is an ideological and political movement referring to Islam. One may say that National Vision Movement approach, which has been rendered into a central power of political Islam after 80s and has been adopting Islamic values to modern-day society, has been made functional to add impetus to the accumulation of capital and to legitimise the intensified exploitation of labour. From this aspect, "Anatolian capital", "Islamic capital", "gren capital", etc. conceptualisations make senses and reflect the social reality as long as they indicate the intersection points between the capitalist mode of material production and cultural/figurative reproduction. While flexible working hours, subcontracting and contract manufacturing, no union employment, shadow/informal employment, low wages policies, etc. conditions of intense exploitation prevail on the material aspect of this reality; religious values inserted into the service of the accumulated capital, and semantic worlds and styles formed by denominational organisations prevail on the spiritual aspect. Thus, material and spiritual elements'perform and transform each other over new basis. Those economic and social relations have been rendered into a basis of a powerful hegemony by the political Islamic parties. Justice and Development Party (AKP) represents such a process.
Anahtar Kelime: Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Akın, K. (2000) Milli Nizam'dan 28 Şubat'a Olay Adam Erbakan, İstanbul: Birey.
- Akçura, Y. (2007) Üç Tarz-ı Siyaset, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Althusser, L. (2002) İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, çev. Özışık, M. ve Y. Alp, İstanbul: İletişim.
- Aydın, E. (1996) islamiyet Gerçeği 4: Islamiyetin Ekonomi Politiği, Ankara: Doruk.
- Başaran, E. (2011) "Erbakan: Bir Çocuktan Alıp Diğerine Vermem", Radikal, 02.01.2011.
- Çakır, R: (1990) Ayet ve Slogan: Türkiye'de Islami Oluşumlar, İstanbul: Metis.
- Çakır, R. (1994) Ne Şeriat Ne Demokrasi, Refah Partisini Anlamak, İstanbul: Metis.
- Çakır, R. (2005) "Milli Görüş Hareketi", Aktay, Y. (der.), İslamcılık içinde, İstanbul: İletişim, 544-575.
- Çalışlar, O. (1997) Refah Partisi Nereden Nereye, İstanbul: Pencere.
- Çalmuk, F. (2005) "Necmettin Erbakan", Aktay, Y. (der.), İslamcılık içinde, istanbul: İletişim, 550-567. Davutoğlu, A. (2010) Stratejik Derinlik, İstanbul: Küre.
- Erbakan, N. (1975) Milli Görüş- Temel Görüş, A. Lelik (der.). Ankara: Dağarcık Neşriyat ve Dağıtım.
- Erbakan, N. (1976) Ağır Sanayi, istanbul: Saadet Partisi İstanbul il Başkanlığı.
- Ercan, F. (2002) "Çelişkili Bir Süreklilik Olarak Sermaye Birikimi (1)", Praksis (5): 25-75.
- Ercan, F. (2006) "Değer Teorisi: Kapitalizmde içsel ilişkilerin Örgütleyicisi", Ercan, F. vd. (der.), Kapitalizmi Anlamak içinde, Ankara: Dipnot, 31-56.
- Ercan, F. (2010) "Türkiye'yi Anlamak: Bir Çerçeve Denemesi", Güngen, A. R. vd. (der.), Emek ve Siyaset içinde, Ankara: Dipnot, 179-206.
- Evrensel (2010) "Türkiye'yi Milli Türk Talebe Birliği Yönetiyor", Evrensel Gazetesi, 20.09.2010.
- Gülalp, H. (1993) Kapitalizm, Sınıflar ve Devlet, istanbul: Belge.
- Gülalp, H. (2003) Kimlikler Siyaseti, Türkiye'de Siyasal İslam'ın Temelleri, İstanbul: Metis.
- Keyder, Ç. (2005) Türkiye'de Devlet ve Sınıflar, İstanbul: iletişim.
- Keyder, Ç. (2006) "Türkiye Demokrasisinin Ekonomi Politiği", Tonak E. A.ve Schick I. C. (der.), Geçiş Sürecinde Türkiye içinde, İstanbul: Belge, 38-73.
- Mardin, Ş. (2010) Türkiye'de Din ve Siyaset, İstanbul: İletişim.
- Mardin, Ş. (2010a) Din ve İdeoloji, istanbul: İletişim.
- Marx, K. (2005) Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı, çev. S. Belli, Ankara: Sol.
- MTTB (2011) "MTTB Tarihi", http://www.mttb.org.tr/7page_ick86, indirilme tarihi: 20.06.2011.
- Öncü, A. (2003) "Dictatorship Plus Hegemony: A Gramscian Analysis of the Turkish State", Science & Society (67/3): 303-328.
- Öner, Y. (1984) Din-Üretim Biçimleri Üstüne, İstanbul: İletişim.
- Özdalga, E. (2006) Islâmcılığın Türkiye Seyri: Sosyolojik Bir Persfektif, İstanbul: İletişim.
- Özdemir, H. (1997) "Siyasal Tarih (1960-1980)", Akşin, S. (Yay. Yön.), Türkiye Tarihi 4: Çağdaş Türkiye 1908-1980 içinde, İstanbul: Cem.
- Öztürk, M. Y. (2008) Geç Kapitalistleşme Sürecinde Kriz: Türkiye 1979 Krizi, istanbul: SAV.
- Rodinson, M. (1996) islam ve Kapitalizm, çev. F. L. Topaçoğlu, İstanbul: Spartaküs.
- Said, E. (1999) Şarkiyatçılık: Batı'nın Şark Anlayışları, çev. B. Ülner, İstanbul: Metis.
- Sarı, 0.(2010) "12 Eylül'de Bizi Kullananlar...". http://www.zaman.com.tr, indirilme tarihi: 11 Ocak 2011.
- Sarıbay,.A. Y. (1985) Türkiye'de Modernleşme Din ve Parti Politikası: MSP Örnek Olayı, İstanbul: Alan.
- Sayın, Z. B. (1997) "Filoloji ve islam: Yeni Bir Kültürel Okumaya Doğru", Birikim (95): 31-37.
- Sencer, M. (1974) Türkiyede Siyasal Partilerin Sosyal Temelleri, İstanbul: May.
- Subaşı, N. (2005) "1960 Öncesi islami Neşriyat: Sindirilme, Tahayyül ve Tefekkür", Aktay, Y. (der.), İslamcılık içinde, İstanbul: İletişim, 217-236.
- Şayian, G. (1992) Türkiye'de İslamcı Siyaset, Ankara: Verso.
- Şen, S. (1995) Refah Partisi'nin Teori ve Pratiği, Refah Partisi: Adil Düzen ve Kapitalizm, İstanbul: Sarmal.
- Şen, S. (2004) AKPMilliGörüşçü mü?, İstanbul: Nokta.
- Tunaya, Z. T. (1998) islamcılık Cereyanı-lll, İstanbul: Yenigün.
- Turan, S. (2005) "Türkiye'de Siyasal islamın Görece Yükselişi: 28 Şubat Dönemeci ve Sonuçları", Ercan, F. ve Y. Akkaya (der.), Kapitalizm ve Türkiye II içinde, Ankara: Dipnot Yayınları, 243-273.
- Türkay, M. (2009) Sermaye Birikimi, Kalkınma, Azgelişmişlik, İstanbul: SAV.
- Türköne, M. (1994) Siyasi İdeoloji Olarak İslamcılığın Doğuşu, İstanbul: İletişim.
- Vergin, N. (1985) "Toplumsal Değişme ve Dinsellikte Artış", Toplum ve Bilim (29/30): 9-28.
- Yalçın, S. (1999) Milli Nizam'dan Fazilet'e, Hangi Erbakan?, İstanbul: Su.
| APA | AKPINAR N, SİNAN A (2011). Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. , 77 - 99. |
| Chicago | AKPINAR Nazlı,SİNAN Araman Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. (2011): 77 - 99. |
| MLA | AKPINAR Nazlı,SİNAN Araman Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. , 2011, ss.77 - 99. |
| AMA | AKPINAR N,SİNAN A Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. . 2011; 77 - 99. |
| Vancouver | AKPINAR N,SİNAN A Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. . 2011; 77 - 99. |
| IEEE | AKPINAR N,SİNAN A "Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi." , ss.77 - 99, 2011. |
| ISNAD | AKPINAR, Nazlı - SİNAN, Araman. "Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi". (2011), 77-99. |
| APA | AKPINAR N, SİNAN A (2011). Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. Praksis, 0(26), 77 - 99. |
| Chicago | AKPINAR Nazlı,SİNAN Araman Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. Praksis 0, no.26 (2011): 77 - 99. |
| MLA | AKPINAR Nazlı,SİNAN Araman Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. Praksis, vol.0, no.26, 2011, ss.77 - 99. |
| AMA | AKPINAR N,SİNAN A Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. Praksis. 2011; 0(26): 77 - 99. |
| Vancouver | AKPINAR N,SİNAN A Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi. Praksis. 2011; 0(26): 77 - 99. |
| IEEE | AKPINAR N,SİNAN A "Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi." Praksis, 0, ss.77 - 99, 2011. |
| ISNAD | AKPINAR, Nazlı - SİNAN, Araman. "Din ve kapitalizm sarmalında milli görüş hareketi". Praksis 26 (2011), 77-99. |
