İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması

Filiz GÜLTEKİN (Uludağ Üniversitesi, Bursa, Türkiye)
Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
23 0
Yıl: 2011 Cilt: 2011 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 180 - 191 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması

Öz:
Bu çalışmada, ilköğretim ikinci kademe (6, 7, 8. sınıf) öğrencilerinin saldırganlık ve öfke düzeylerini azaltmak amacıyla hazırlanan Saldırganlık ve Öfkeyi Azaltma Programı (SÖAP)'nın etkililiğini belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmaya 27 öğrenci katılmış, deney grubuna SÖAP, plasebo grubuna mesleki rehberlik etkinlikleri uygulanmıştır. Kontrol grubuna herhangi bir müdahalede bulunulmamıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Saldırganlık Ölçeği, Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği'nin Sürekli Öfke ve Öfke Kontrolü Alt Ölçekleri kullanılmıştır. Deney grubunun ön test-son test-izleme testi puan dağılımlarının karşılaştırılması Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi; gruplarının son test-izleme testi puanlarının karşılaştırılması için Kruskal-Wallis H testi yapılmıştır. Araştırma sonucunda SÖAP'a katılan öğrencilerin saldırganlık ve sürekli öfke düzeylerinde düşüş olmadığı, öfke kontrolü puanlarında artış olduğu, bunun beş aylık izleme döneminde devam ettiği görülmüştür. Deney, kontrol ve plasebo gruplarının son test ve izleme testi puanları arasında ise anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Araştırma bulguları, konu ile ilgili daha önce yapılmış araştırma bulguları ile birlikte tartışılıp yorumlanmış ve öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akgül, H. (2000). Öfke denetimi eğitiminin ilköğretim II. kademe öğrencilerinin öfke denetimi becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Aydın, B.(2005). Öfke ile başa çılana grup çalışması. B. Aydın (Ed.). Ergenlikten yetişkinliğe grup çalışmaları (1-29). Ankara: Nobel Yayınevi.
  • Bilge, F. (1996). Danışandan hız alan ve bilişsel davranışçı yaklaşımlara dayalı olarak yapılan grupla psikolojik danışmanın üniversite öğrencilerinin kızgınlık düzeyleri üzerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Bundy, A. (2004). Efficacy of booster session maintenance in an anger prevention program and an optimistic resiliency program. Unpublished doctoral dissertation, Arizona State University, Arizona.
  • Centers for Disease Control and Prevention. (2003). Youth Risk Behavioral Surveillance System (2003). Retrieved 30.03.2005 from http://apps.nccd.cdc.gov/yrbss/
  • Center for Disease Control and Prevention. (2005). YRBSS national youth risk behavior survey 1991-2005. Retrieved 17.09. 2006 from www.cdc.gov/healthyyouth/yrbs
  • Centers for Disease Control and Prevention. (2007). Youth risk behavior survey: United States 2007percentage of students who were in a physical fight on school property one or more times during the 12 months before the survey. Retrieved 30.03.2009 from http://apps.nccd.cdc.gov/yrbss/QuestYearTable
  • Çabuk Kaya, N. (2006). Şiddetin sosyal dinamikleri. Toplumsal Bir Sorun Olarak Şiddet Sempozyumu (105-119). Ankara: EğitimSen Yayınları.
  • Deffenbacher, J. L. (2004). Anger-management programs: Issues and suggestions. Feature Article, 36-40. Retrieved 27.04.2007 from www.behavioral.net.
  • Demokrat Parti. (2006). Ekonomik ve Mali Değerlendirme Raporları-Okullarda Şiddet Raporu. 12.04.2008 tarihinde www.dp.org.tr/Ekonomilc_ve_Mali_Değerlendirme_Raporları/Okullarda Şiddet, doc adresinden alınmıştır.
  • Duran, Ö. (2004). Öfke kontrol programının 15-18 yaş arası ergenler üzerindeki etkililiğinin araştırılması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Uludağ Üniversitesi, Bursa.
  • Dykeman, B. (2000). Cognitive- behavior treatment of expressed anger in adolescents with conduct disorders. Education, 121(2), 298-307.
  • Eaton, D.K., Kann, L., Kinchen, S., Ross, J., Hawkins, J., Harris, W.A., et al. (2006). Youth risk behavior surveillance-United States 2005. Surveillance Summaries. Centers for Disease Control and Prevention, MMWR 55:1-108.
  • Englander, K.E. (2003). Understanding violence. (2nd ed.). Manhaw: Lawrence Erlbaum Associates, Publishers.
  • Fassino, S., Daga, G. A., Piero, A., Leombruni, P., & Rovera, G. G. (2001). Anger and personality in eating disorders. Journal of Psychosomatic Research, 51, 757- 764.
  • Geçtan, E. (1997). Psikodinamilcpsikiyatri ve normaldışı davranışlar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Gültekin, F. (2008). Saldırganlık ve öfke azaltma programının ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin saldırganlık ve öfke düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Gültekin, F. ve Voltan-Acar, N. (2006). Saldırganlık ve öfke kontrolü (SCARE) programının Türk kültürüne uyarlanması: Pilot uygulama. I. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Uygulamaları Kongresi. 21-23 Eylül 2006, Mersin.
  • Herrmann, D. S. (1999). The student created aggeression replacement education (SCARE) program: An experimental validation study. Unpublished doctoral dissertation, Arizona State University, Arizona.
  • Herrmann, D. S.,& McWhirter, J. J. (2001). SCARE: Student created aggression replacement education, anger reduction for students. Dubuque: Kendall/Hunt Publishing Company.
  • Herrmann, D. S., & McWhirter, J. J. (2003). Anger and aggression management in young adolescents: An experimental validation of the SCARE program. Education and Treatment of Children, 26(3), 273-302.
  • Hogo, M. A., ve Vaughan, G. M. (2006). Sosyal psikoloji. (Çev. İ.Yıldız ve A. Gelmez). Ankara: Ütopya Yayınları.
  • flowells, K., & Day, A. (2003). Readiness for anger management: clinical and theoretical issue. Clinical Psychology Review, 23,319-337.
  • Keane, J. (1998). Şiddetin uzun yüzyılı.(Çev.B. Peker). Ankara: Dost Yayınevi.
  • Kellner, M.H., & Bry, B.H. (1999). The effects of anger management groups in a day school for emotionally disturbed adolescents. Adolescence, 34(136),645-651.
  • Kısaç, İ.(1997). Gazi Üniversitesi öğrencilerinin sürekli öfke ve öfke ifade tarzları düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Köknel, Ö. (1994). Kaygıdan mutluluğa kişilik. İstanbul: Altın Kitaplar Basımevi.
  • Kuzgun, Y. (1998). Grup rehberliği el kitabı. Ankara: MEB Yayınları.
  • Lawson, M. (2005). Theoretical foundation. K. Sexton-Radek (Ed.). Violence in schools: Issues, consequence and expression (3-34). Westport, Connecticut: Praeger.
  • McCraty, R., Atkinson, M., Tomasino, D., Geolitz, J., & Mayrowitz, H. N. (1999). The impact of an emotional selfmanagement skills course on psychosocial fonctioning and autonomic recovery to stress in middle school children. Integrative Physiological and Behavioral Science, 34(4), 24-31.
  • McWhirter, B. T. (1999). Effect of anger management and goal setting group interventions on state-trait and self efficacy beliefs among high risk adolescents. Current Psychology, 18(2), 42-52.
  • McWhirter, J.J., McWhirter, B.T., McWhirter, E. H., & McWhirter, R. J. (2004). At-risk youth. Belmont: Thomson Brooks Cole.
  • Milli Eğitim Bakanlığı. (2006). Eğitim ortamında şiddetin önlenmesi ve azaltılması strateji ve eylem planı (2006-2011+). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
  • Moore, K, Jones, N., & Broadbent, E. (2008). School violence in OECD countries. Retrieved 22.04. 2009 from http://learnwithoutfear.org/downloads/school_violence_in_OECD_countries_pdf.
  • Navaro, L. (1999). Bir cadı masalı.. Istanbul: Sistem Yayıncılık.
  • O'Donnell, L., Stueve, A., Myint-U, A., Duran, R., Agronick, G., & Wilson-Simmons, R. (2006). Middle school aggression and subsequent intimate partner physical violence. Journal of Youth Adolescence, 35, 693-703.
  • Özer, K. (1994). Sürekli öfke ve öfke ifade tarzı ölçekleri ön çalışması. Türk Psikoloji Dergisi, 9(31), 26-35.
  • Ruangkanchanasetr, S., Plitponkarnpim, A., Hetrakul, P., & Kongsakon, R. (2005). Youth risk behavior survey: Bangkok, Thailand. Journal of Adolescent Health, 36, 227-235.
  • Savaşır, I., ve Şahin, N.H. (1997) Bilişsel-davranışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. Ankara: Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Sipsas-Herrmann, A. (2000). The student created aggression replacement education program: A cross-generational application. Unpublished doctoral dissertation, Arizona State University, Arizona.
  • Soen, D. (2002). School violence and its prevention in Israel. International Education Journal, 3(3), 188-205. Retrieved 22.04. 2009 from http://iej.cjb.net
  • Sukhodolsky, D.G., Solomon, R.M., & Perine, J. (2000). Cognitive- behavioural, anger-control intervention for elementary school children: A treatment-outcome study. Journal of Child and Adolescent Group Therapy, 10(3), 159-171.
  • Şahin, H. (2004). Öfke denetimi eğitiminin çocuklarda gözlenen saldırgan davranışlar üzerindeki etkisi, Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Tarazon, A. (2003). Effects of the student created aggression replacement education program with young adolescents. Unpublished doctoral dissertation, Arizona State University, Arizona.
  • Taylor, J. L., Novaco, R. W., Gillmer, B., & Thorne, I. (2002). Cognitive-behavioural treatment of anger intensity among offenders with intellectual disabilities. Journal of Applied Research in Intellectual Disabilities, 15, 151-165.
  • TBMM Meclis Araştırma Komisyonu (2007). Çocuklarda ve gençlerde artan şiddet eğilimi ile okullarda meydana gelen olayların araştırılarak alınması gereken önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan (10/337,343,356,357) esas numaralı meclis araştırma komisyonu raporu. 20.04.2008 tarihinde www.tbmm.gov.tr adresinden alınmıştır.
  • United State Department of Health and Human Services (2005). Youth violence: a report of the surgeon general. Washington, DC: U.S. Government Printing Office; 2001. Retrieved 12.02.2006 from http://www.surgeongeneral.gov/library/youthviolence/default.htm
  • Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Yılmaz, N. (2004). Öfke ile başa çıkma eğitiminin ve grupla psikolojik danışmanın ergenlerin öfke ile başa çıkabilmeleri üzerindeki etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
APA GÜLTEKİN F (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. , 180 - 191.
Chicago GÜLTEKİN Filiz İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. (2011): 180 - 191.
MLA GÜLTEKİN Filiz İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. , 2011, ss.180 - 191.
AMA GÜLTEKİN F İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. . 2011; 180 - 191.
Vancouver GÜLTEKİN F İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. . 2011; 180 - 191.
IEEE GÜLTEKİN F "İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması." , ss.180 - 191, 2011.
ISNAD GÜLTEKİN, Filiz. "İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması". (2011), 180-191.
APA GÜLTEKİN F (2011). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011(41), 180 - 191.
Chicago GÜLTEKİN Filiz İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2011, no.41 (2011): 180 - 191.
MLA GÜLTEKİN Filiz İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.2011, no.41, 2011, ss.180 - 191.
AMA GÜLTEKİN F İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2011; 2011(41): 180 - 191.
Vancouver GÜLTEKİN F İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2011; 2011(41): 180 - 191.
IEEE GÜLTEKİN F "İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması." Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2011, ss.180 - 191, 2011.
ISNAD GÜLTEKİN, Filiz. "İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin azaltılması". Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2011/41 (2011), 180-191.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 17:14

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları