Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği

DANIŞMAN GÖKLER, Ilgın; KÖKSAL, Serpil

Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği

Ilgın DANIŞMAN GÖKLER, (Maltepe Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Psikoloji Bölümü İstanbul, Türkiye)

Serpil KÖKSAL (İlk Umut Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Merkezi, İstanbul, Türkiye)

Türk Psikoloji Yazıları

28 5

Yıl: 2011 Cilt: 14 Sayı: 28 Sayfa Aralığı: 39 - 48 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği

Öz:

Bu araştırmanın amacı, Ailedeki Koruyucu Etkenler Ölçeği (AKE) Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin sınanmasıdır. Araştırmanın örneklemi 18-76 yaşları arasında 386 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırmada, AKE dışında, sosyodemografik bilgi formu ve ölçüt geçerliliğini sınamak amacıyla Aile Yapısını Değerlendirme Aracı (AYDA) kullanılmıştır. AKE'nin yapı geçerliliğini incelemek üzere faktör analizi yapılmış ve ölçek maddeleri, "Uyuma Yönelik Değerlendirme ve Telafi Edici Yaşantılar", "Sosyal Destek" ve "Stres Kaynaklarının Azlığı" olarak isimlendirilen üç faktör altında toplanmıştır. Ölçüt geçerliğini saptamak üzere AKE'den elde edilen toplam puanlarla, AYDA puanları arasındaki ilişkiye bakılmış ve iki ölçekten elde edilen puanlar arasında pozitif yönde anlamlı ilişki bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliğini test etmek üzere yürütülen analizler sonucunda ise Cronbach Alfa iç tu-tarlık katsayısı .85, iki yarım güvenirliği .70, test tekrar-test güvenirliği .42 bulunmuş; maddelerin toplam puanla ilişkisinin .17 ile .66 arasında değiştiği saptanmıştır. Bu araştırma, Ailedeki Koruyucu Etkenler Ölçeği'nin güçlü psikometrik özellikler taşıdığını ve ülkemizdeki ailelerle yapılacak olan çalışmalarda, aile içi koruyucu etkenleri ölçmek açısından uygun bir araç olduğunu ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Aile Çalışmaları

The reliability and validity of the Turkish version of inventory of family protective factors

Öz:

The aim of the current study is to investigate the psychometric properties of the Turkish version of Inventory of Family Protective Factors (IFPF). The sample is composed of 386 participants between the ages of 18 to 76. In addition to IFPF, a socio-demographic information form was also used to collect data; and 'Family Structure Assessment Device' (FSAD) was used to investigate the criterion validity. The factor analysis conducted to determine the construct validity of IFPF was resulted in 3 factors, namely "Adaptive Appraisal and Compensating Experiences", "Social Support", and "Fewer Stressors". A significant positive relationship was found between IFPF and FSAD scores. According to the reliability analysis, Cronbach alpha internal consistency was found to be .85, split-half reliability was found to be .70, test-retest reliability was found to be .42; the correlations between individual items and the total score were between .17 and .66. The current study provides evidence that the Inventory of Family Protective Factors is a psychometrically sound tool to evaluate the protective factors within the families in Turkish culture.

Anahtar Kelime:

Konular: Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Allen, R. I. ve Petr, C. G. (1996). Toward developing standards and measurements for family-centered practice in family support programs. I. G. H. S. Singer, A. P. Turnbull, H. R. Turnbull, III, L. K. Irvin ve L. E, Powers, (Ed.), Family, community, anddisability: Redefining family support. Innovations inpublic-private partnerships içinde (57-85). Baltimore: Brookes.
Anteqhini, M., Fonseca, H., Ireland, M. ve Blum, R. W. (2001). Health risk behaviors and associated risk and protective factors among Brazilian Adolescents in Santos, Brazil. Journal of Adolescent Health, 28(4), 295-302.
Anthony, E. K., Alter, C. F. Ve Jenson, J. M. (2009). Development of a risk and resilience-based out-of-school time program for children and youths. Social Work, 54( 1), 45-55.
Arthur, M. J., Hawkins, J. D., Pollard, J., Catalano, R. F. ve Baglioni Jr., A. J. (2002). Measuring risk and protective . factors for. substance use, delinquency, and other adolescent problem behaviors: The communities that care youth survey. Evaluation Review, 26, 575-601.
Barnes, G. E., Mitic, W., Leadbeater, B. ve Dhami, M. K. (2009). Risk and protective factors for adolescent substance use and mental health symptoms. Canadian Journal of Community Mental Health, 28(1), 1-15.
Benard, B. ve Marshall, K. (2001). Protective factors in individuals, families, and schools: National longitudinal study on adolescent health findings. National Resilience Resource Center University of Minnesota. http://www. hss.state.ak.us/dbh/prevention/programs/resiliency/docs/ Resilience_Research_for_Prevention_Programs.pdf adresinden indirilmştir.
De Jong, P., Kelly, S., Berg, I. K. ve Gonzales, L. (2002). Building strengths-based tools for child protection practice: A case of "parallel process". D. Saleeby, (Ed.), The strengths perspective in social work practice (3. baskı) içinde (106-123). Boston: Allyn & Bacon.
Early, T. J. (2001). Measures for practice with families from a strengths perspective. Families in Society, 82,225-232.
Gardner, D. L., Huber, C. H.,Steiner, R., Vazquez, L. A. ve Savage, T. A. (2008). The development and validation of the Inventory for Family Protective Factors: A Brief assessment for family counseling. The Family Journal: Counseling and Therapy for Couples and Families, 16(2), 107-117.
Gleason, E. T. (2007). A strengths-based approach to the social developmental study. Children & Schools, 29(1), 51-59.
Gönen, E. ve Purutçuoğlu, E. (2008). Kriz ve stres koşullarında aile direnci: Koruyucu ve iyileştirici faktörler. Ankara Üniversitesi Sağlık Hizmetleri e-Dergisi. http://www.sdergi. hacettepe.edu.tr/ailedirenci.pdf adresinden indirilmiştir.
Greenberg, M. T., Domitrovich, C. ve Bumbarger, B. (2001). The prevention of mental disorders in school-aged children: Current state of the field. Prevention and Treatment, 4, 27-47.
Gülerce, A. (1996). Türkiye'de ailelerin psikolojik örüntüleri. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayını.
Markson, S. ve Flese, B. H. (2000). Family rituals as a protective factor for children with asthma. Journal of Pediatric Psychology, 25(1), 471-479.
Matthews, D. W. (2000). Family resiliency. North Carolina Cooperative Extension Service, http://www.ces.ncsu.edu/ depts/fcs/pdfs/fcs-508.pdf adresinden indirilmiştir.
McCubbin, M. A. ve McCubbin, H. I. (1993). Family coping with health crises: The Resiliency Model of Family Stress and Adaptation. C. Danielson, B. Hamel-Bissel ve P. Winstead-Fry, (Ed.), Families, health, and illness içinde. New York: Mosby.
McCubbin, H. I. ve McCubbin, M. A. (1988). Typologies of resilient families: Emerging rples of social class and ethnicity. Family Relations, 37(3), 247-254.
Rak C. F. ve Patterson L. E. (1996) Promoting resilience in at risk children. Journal of Counseling and Development, 74, 368-373.
Saleeby, D. (2006). The strengths perspective in social work practice (4. baskı). Boston: Pearson Education, Inc.
Sheridan, S. M., Warnes, E. D., Cowan, R. J., Schemm, A. V. ve Clarke, B. L. (2004). Family-centered positive psychology: Focusing on strengths to build student success. Psychology in the Schools, 41( 1), 7-17.
Spooner, C., Hall, W. ve Lynskey, M. (2001). Structural determinants of youth drug use: The scope for youth health development. Australian National Council on Drugs, ACT. http://addictionstudies.dec.uwi.edu/Documents/ge-neric%20drug%20information/Stuctural_Determinants_of_Drug_Use.pdf adresinden indirilmiştir.
WHO. (2002). The world health report: Reducing risks, promoting heathy life. France: World Health Organization.
McCoy, J., (1995). Family resiliency: Building strengths to meet life's challenges. Iowa State University Extension and the National Network for Family Resiliency, http://www.ex-tension.iastate.edu/Publications/EDC53 .pdf adresinden indirilmiştir.
Silliman, B. 1995. Resilience families: Qualities of families who survive and thrive. University of Wyoming, Cooperative Extension Service. http://ces.uwyo.edu/PUBS/WY1018. PDF adresinden indirilmiştir.
Tedeschi, R. G. ve Kilmer, R. P. (2005). Assessing strengths, resilience, and growth to guide clinical interventions. Professional Psychology: Research and Practice , 36(3), 230-237.

APA	DANIŞMAN GÖKLER I, KÖKSAL S (2011). Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. , 39 - 48.
Chicago	DANIŞMAN GÖKLER Ilgın,KÖKSAL Serpil Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. (2011): 39 - 48.
MLA	DANIŞMAN GÖKLER Ilgın,KÖKSAL Serpil Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. , 2011, ss.39 - 48.
AMA	DANIŞMAN GÖKLER I,KÖKSAL S Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. . 2011; 39 - 48.
Vancouver	DANIŞMAN GÖKLER I,KÖKSAL S Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. . 2011; 39 - 48.
IEEE	DANIŞMAN GÖKLER I,KÖKSAL S "Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği." , ss.39 - 48, 2011.
ISNAD	DANIŞMAN GÖKLER, Ilgın - KÖKSAL, Serpil. "Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği". (2011), 39-48.

APA	DANIŞMAN GÖKLER I, KÖKSAL S (2011). Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. Türk Psikoloji Yazıları, 14(28), 39 - 48.
Chicago	DANIŞMAN GÖKLER Ilgın,KÖKSAL Serpil Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. Türk Psikoloji Yazıları 14, no.28 (2011): 39 - 48.
MLA	DANIŞMAN GÖKLER Ilgın,KÖKSAL Serpil Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. Türk Psikoloji Yazıları, vol.14, no.28, 2011, ss.39 - 48.
AMA	DANIŞMAN GÖKLER I,KÖKSAL S Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. Türk Psikoloji Yazıları. 2011; 14(28): 39 - 48.
Vancouver	DANIŞMAN GÖKLER I,KÖKSAL S Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği. Türk Psikoloji Yazıları. 2011; 14(28): 39 - 48.
IEEE	DANIŞMAN GÖKLER I,KÖKSAL S "Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği." Türk Psikoloji Yazıları, 14, ss.39 - 48, 2011.
ISNAD	DANIŞMAN GÖKLER, Ilgın - KÖKSAL, Serpil. "Ailedeki koruyucu etkenler ölçeği Türkçe formunun geçerlik e güvenirliği". Türk Psikoloji Yazıları 14/28 (2011), 39-48.