Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma

Sedat YAZICI, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat, Türkiye)
Mecnun ASLAN (Boş)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
8 0
Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2173 - 2188 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma

Öz:
Bu çalışma değerler eğitiminde rol model olarak kahramanlardan yararlanma durumunu sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahramanları rol model alma eğilimlerini karşılaştırarak incelemektedir. Böyle bir karşılaştırma Türk eğitim sisteminin resmi ve örtük programlarını sınırlı bir açıdan da olsa karşılaştırarak değer tercihini anlamamıza yardım etmesi açısından önemli görülebilir. Araştırma bulguları bu iki değişken arasında önemli benzerlik ve farklılıklar olduğunu ortaya koymaktadır. Cinsiyet açısından değerlendirildiğinde, ders kitaplarındaki kahramanların % 97,4’ü erkek, % 2,6’sı kadın; öğretmen adaylarının seçimlerinde belirtilen kahramanların tamamı erkek olmuştur. Yerellik ve evrensellik açısından ise ders kitaplarındaki kahramanların % 73,6’sı yerel, % 26,4’ü evrensel; öğretmen adaylarının seçimlerinin % 75’i yerel, % 25’i evrensel kahraman olmuştur. Ancak, kahraman ismi açısından sosyal bilgiler ders kitaplarıyla öğretmen adaylarının kahramanlarının örtüşme düzeyinin düşük olduğu bulgusuna rastlanmıştır. Ders kitaplarında rol model olarak en fazla Atatürk yer alırken, öğretmen adaylarının seçimlerinin ağırlıklı olarak Atatürk ile dini kahramanlardan oluştuğu görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Using heroes as role models in values education: A comparison between social studies textbooks and prospective teachers’ choice of hero or heroines

Öz:
This study explores the relationships between the frequency and identities of heroes as role models used in the social studies textbooks in teaching 20 core values and prospective teachers’ preferences of heroes. The findings indicated that there are striking similarities and differences between these two variables. For gender variable, 97,4 % of heroes found in the textbooks were male and % 2,6 was female, whereas all the heroes preferred by prospective teachers were male. Moreover, 73,6 % of heroes in the textbooks were national and 26,4 % was universal; 75 % of prospective students’ preferences were national and 25 % was international. However, the study indicated that there is a low level of congruence between the two variables in terms of the identities of the heroes. While Atatürk was the most frequently used role model in the textbooks, prospective teachers’ preferences of role models for the basic values constituted of Atatürk and religious heroes.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Bağlı, M. T. ve Esen, Y. (2003). Ders kitapları için insan hakları ışığında yol gösterici bazı somut öneriler. M. T. Bağlı ve Y. Esen (Ed.), İnsan haklarına duyarlı ders kitapları içinde (s. 127-153). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
  • Balswick, J. (1982). Heroes and heroines among American adolescents. Sex Roles, 8 (3), 243-249.
  • Bandura, A. (1977). Social learning theory. NJ: Prentice Hall.
  • Brodbelt, S., & Wall, R.E. (1985). An examination of the presentation of heroes and heroines in current (1974-1984) secondary level social studies textbooks. Retrieved September 6, 2008, from www.eric.ed.gov (ERIC Reproduction Document No: ED 257726).
  • Çarkoğlu A. ve Kalaycıoğlu, E. (2009). Türkiye’de dindarlık: Uluslararası bir karşılaştırma. http://research.sabancı.edu adresinden 25 Aralık 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Çarkoğlu A. ve Toprak B. (2000). Türkiye’de din, toplum ve siyaset. İstanbul: TESEV Yayınları.
  • Dağıstanlı, M. A. (2007). Sizin kahramanınız kim? İstanbul: NTV Yayınları.
  • Ders kitaplarında kadın kahraman dönemi. (2011). Star Gazetesi, 06 Mart 2011. www.stargazete.com/guncel/derskitabında- kadın-kahraman-donemi-335402.htm adresinden 06 Mart 2011 tarihinde edinilmiştir.
  • Doğanay, A. (2006). Değerler eğitimi. C. Öztürk (Ed.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (s. 223-256). Ankara: PegemA Yayıncılık.
  • Dökmen, Ü. (1984). Grimm ve Türk halk masallarındaki davranış modellerinin operant şartlanma ve denetim odağı açısından incelenmesi. http://www.education.ankara.edu.tr/ebfdergi/ pdfler/1984-17-1-2/185-209.pdf adresinden 15 Aralık 2010 tarihinde edinilmiştir.
  • Edwards, S. (1979). Political heroes and political education. North American Review, 264 (1), 8-13.
  • Fraenkel, J. R. (1968). Teaching strategies for value education in social studies: A theoretical position. Retrieved October 8, 2007, from www.eric.ed.gov (ERIC Document Reproduction No: ED 44320).
  • Gibbon, H. P., & Gomes, J. P. (2003). A call to heroism: Renewing America’s vision of greatness. Cambridge: Grove Press.
  • Gibbon, P. H. (2002). Heroes for our age: How heroes can elevate students’ lives. Retrieved September 6, 2008, from http:// www.aft.org/pubs-reports/american_educator/winter2002/ Heroes.html
  • Hall, D. (2003). Childhood heroes- lesson plan. Retrieved September 6, 2008, from http://hti.math.uh.edu/curriculum/ units/2003/03/03.03.04.php
  • Herken, H. ve Özkan, İ. (1998). Sigara ve sosyal öğrenme. Genel Tıp Dergisi, 8, 45-47.
  • Kymlicka, W. (2004). Çağdaş siyaset felsefesine giriş. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • McCrary, J. H. (1999). Children’s heroes and heroines: Developing values manifested through artwork. Retrieved November 11, 2008, from www.eric.ed.gov (ERIC Document Reproduction No: ED 437390).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (1973). Türk milli eğitim sisteminin genel yapısı. Milli Eğitim Temel Kanunu, 2 (1).
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (1998, Nisan). İlköğretim okulu sosyal bilgiler dersi öğretim programı. Tebliğler Dergisi, 2487.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2006). İlköğretim okulu sosyal bilgiler dersi 6. sınıf öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Yazar.
  • National Council for the Social Studies (NCSS). (2003). Etkili bir sosyal bilgiler öğretimi ve öğrenimi düşüncesi (çev. S. Yazıcı). Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (6), 427-439.
  • Peters, R. S. (1966). Ethics and education. London: Allen & Unwin.
  • Resnick, D. (2002). The role of heroes in Jewish education. Religious Education, 97 (2), 108-123.
  • Ryan, K., & Linkona, T. (1992).Character development: The challenge and the model. In K. Ryan & T. Linkona (Eds.), Character development in schools and beyond (pp. 3-27). Washington: The Council for Research in Values and Philosophy.
  • Sanchez, T. R. (1998a). Heroes, values, and transcending time using trade books to teach values. Retrieved October 8, 2007, from www.eric.ed.gov (ERIC Document Reproduction No: ED 426 923).
  • Sanchez, T. R. (1998b). Using stories about heroes to teach values. Retrieved October 8, 2007, from www.ericfacility.net/ericdigests/ ed424190.html.
  • Singh, M., & Lu, M. (2003). Exploring the function of heroes and heroines in children’s literature. Retrieved October 8, 2007 from www.eric.ed.gov (ERIC Document Reproduction No: ED 477609).
  • Sheridan, M. (1968). The emulation of heroes. The China Quarterly, 33, 47-72
  • Staats, S., Hupp, J. M., & Hagley, A. M. (2008). Honesty and heroes: A positive psychology view of heroism and academic honesty. The Journal of Psychology, 142, 357-372.
  • Tanrıöver, H. U. (2004). Gender discrimination in textbooks. In D. T. Ceylan & G. Irzık (Eds.), Human rights issues in textbooks: The Turkish case (pp. 193-209). İstanbul: The History Foundation of Turkey.
  • Titus, D. N. (1994). Value education in American secondary schools. Retrieved October 8, 2007, from www.eric.ed.gov (ERIC Document Reproduction No: ED 381423).
  • Weber, M. (2002). The Protestan ethic and spirit of capitalism. New York: Penguin Books.
  • Yazıcı, S. (2007). Değerler eğitimi. Çoluk Çocuk Dergisi, 66 (11), 48-51.
  • İncelenen Ders ve Çalışma Kitapları/The Textbooks and Study Books Examined in the Study
  • Kolukısa, E. A., Oruç, Ş., Akbaba, B. ve Dündar, H. (2007a). İlköğretim sosyal bilgiler 4 ders kitabı. Ankara: A Yayıncılık.
  • Kolukısa, E. A., Oruç, Ş., Akbaba, B. ve Dündar, H. (2007b). İlköğretim sosyal bilgiler 4 öğrenci çalışma kitabı. Ankara: A Yayıncılık.
  • Öztürk, C., Karabacak, Z., Öğrenir, L., Dayı, F., Baştürk, K., Ersoy, K. ve Günday, İ. (2007a). İlköğretim sosyal bilgiler 5 ders kitabı. İzmir: Sürat Yayınları.
  • Öztürk, C., Karabacak, Z., Öğrenir, L., Dayı, F., Baştürk, K., Ersoy, K. ve Günday, İ. (2007b). İlköğretim sosyal bilgiler 5 öğrenci çalışma kitabı. İzmir: Sürat Yayınları.
  • Kolukısa, E. A., Tokcan, H. ve Akbaba, B. (2007a). İlköğretim sosyal bilgiler 6 ders kitabı. Ankara: A Yayınları.
  • Kolukısa, E. A., Tokcan, H. ve Akbaba, B. (2007b). İlköğretim sosyal bilgiler 6 öğrenci çalışma kitabı. Ankara: A Yayınları.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2007a). İlköğretim sosyal bilgiler 7 ders kitabı. İstanbul: Doğan Yayıncılık.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2007b). İlköğretim sosyal bilgiler 7 öğrenci çalışma kitabı. İstanbul: Doğan Yayıncılık.
APA YAZICI S, ASLAN M (2011). Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. , 2173 - 2188.
Chicago YAZICI Sedat,ASLAN Mecnun Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. (2011): 2173 - 2188.
MLA YAZICI Sedat,ASLAN Mecnun Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. , 2011, ss.2173 - 2188.
AMA YAZICI S,ASLAN M Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. . 2011; 2173 - 2188.
Vancouver YAZICI S,ASLAN M Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. . 2011; 2173 - 2188.
IEEE YAZICI S,ASLAN M "Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma." , ss.2173 - 2188, 2011.
ISNAD YAZICI, Sedat - ASLAN, Mecnun. "Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma". (2011), 2173-2188.
APA YAZICI S, ASLAN M (2011). Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(4), 2173 - 2188.
Chicago YAZICI Sedat,ASLAN Mecnun Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.4 (2011): 2173 - 2188.
MLA YAZICI Sedat,ASLAN Mecnun Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.4, 2011, ss.2173 - 2188.
AMA YAZICI S,ASLAN M Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(4): 2173 - 2188.
Vancouver YAZICI S,ASLAN M Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(4): 2173 - 2188.
IEEE YAZICI S,ASLAN M "Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.2173 - 2188, 2011.
ISNAD YAZICI, Sedat - ASLAN, Mecnun. "Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma: sosyal bilgiler ders kitapları ile öğretmen adaylarının kahraman tercihlerinin karşılaştırılması üzerine bir çalışma". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/4 (2011), 2173-2188.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 17:18

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları