İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi

BABACANLI, Feride; SÜRÜCÜ, MUSTAFA

İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Feride BABACANLI, (Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Mustafa SÜRÜCÜ (Adıyaman Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Anabilim Dalı, Adıyaman, Türkiye)

Türk Eğitim Bilimleri Dergisi

8 4

Yıl: 2011 Cilt: 9 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 679 - 700 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi

Öz:

Bu araştırmanın amacı ilköğretim öğrencilerinin (6, 7 ve 8. sınıflardaki) ebeveynlerine bağlanmaları ilecinsiyetin birlikte kariyer gelişimlerini yordayıp yordamadığını incelemektir. Ayrıca araştırmadailköğretim öğrencilerinin kariyer gelişimlerini sınıf düzeyine, algılanan akademik başarıya, anne vebabanın öğrenim düzeylerine göre incelemek de amaçlanmıştır. Araştırma grubu 199 ilköğretim (104 kızve 95 erkek) 6., 7 ve 8. sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Araştırmada verilerin toplanmasında Ebeveynve Arkadaşlara Bağlanma Ölçeği (EABÖ), Çocuklar İçin Kariyer Gelişimi Ölçeği (ÇKGÖ) ve KişiselBilgi Formu kullanılmıştır. Verileri çözümlemek için Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi, t testi ve tekyönlü varyans analizi kullanılmıştır. İlköğretim öğrencilerinin EABÖ’nün anneye ve babaya bağlanma altölçeklerinden aldıkları puanlar ve cinsiyet birlikte ÇKGÖ puanlarına ilişkin toplam varyansın %13’ünüaçıklamıştır. Anneye bağlanma, kariyer gelişiminin en güçlü yordayıcısı olup bunu cinsiyet (kız olmak)izlemiştir. Öğrencilerin kariyer gelişim düzeylerinin sınıf düzeyine, anne ve babanın öğrenim düzeyine vealgılanan akademik başarıya göre anlamlı olarak farklılaştığı bulunmuştur. Sonuçlar, kariyer rehberliğive danışmanlığı ile gelecek araştırmalar için tartışılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

An examination of the relationships between attachment to parent and career development of elementary school students

Öz:

The purpose of this study is to examine whether attachment to parents of elementary school students (at6th , 7thand 8thgrade) predict their career development or not. In addition, the purpose of this study is toexamine career development of elementary school students according to perceived academicachievement, grade level, education levels of mother and father. The study group consisted of 199 (104female and 95 male) students from 6th , 7thand 8thgrade students in elementary schools. AdolescentDecision Making Questionnaire, Childhood Career Development Scale and Personal Information Formare used to collect data. Simultaneous Multiple Regression Analysis, t test and one way ANOVA are usedto analyze data. The attachment to mother and father scales scores and gender together accounted for asignificant proportion of the variance (% 13) of the career development scores. The attachment to motherand gender (for girls) is powerful predictors of the career development. There are significantlydifferences in career development scores of the students according to the grade level, the education levelsof mother and father, and perceived academic achievement. Results for career guidance and counsellingand future studies are discussed.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ainsworth, M. D. S. (1989). Attachments beyond infancy. American Psychologist, 44, 709-716.
Allen, J. P., Moore, C. W., Kuperminc, G. P. ve Bell, K. (1998). Attachment and adolescent psychosocial functioning. Child Development, 69 (5), 1406- 1419.
Armsden, G. C., Greenberg, M. T. (1987). The inventory of parent and peer attachment:Individual differences and their relationship to psychological well-being in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 16, 427-454.
Bacanlı, F., Özer, A. ve Sürücü, M. (2006) Çocuklar için kariyer gelişim ölçeğinin faktör yapısı ve güvenirliği. 9. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi.
Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: Asocial cognitive theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
Baumrind, D. (1991). The influence of parenting style on adolescent competence and substance use. Journal of Early Adolescence, 11, 56–95.
Bowlby, J. (1973). Attachment and loss: Vol. II. Separation. New York: Basic Books.
Bowlby, J. (1980). Attachment and loss Vol III: Loss: Sadness and depression. New York: Basic Books.
Bowlby, J. (1982). Attachment and loss: Vol I. Attachment (Second ed.). New York: Basic Books
Bowlby, J. (1988). A secure base. New York: Basic Books.
Blustein, D. L., Walbridge, M. M., Friedlander, M. L., Palladino, D. E. (1991). Contributions of psychological separation and parental attachment to the career development process. Journal of Counseling Psychology, 38(1), 39– 50
Blustein, D. L., Prezioso, M. S., Schultheiss, D. P. (1995). Attachment theory and career development – Current status and future directions. Counseling Psychologist, 23(3), 416–432.
Crites, J. O. (1978). Theory and research handbook for the Career Maturity Inventory (2nd ed.). Monterey, CA: CTB/McGraw-Hill.
Felsman, D. E., Blustein, D. L. (1999). The role of peer relatedness in late adolescent career development. Journal of Vocational Behavior, 54, 279- 295.
Ginzberg, E., Ginsburg, S.W., Axelrad, S., Herma, J.L. (1951). Occupational choice: An approach to a general theory. New York: Columbia University Press.
Gottfredson, L. S. (2002). Gottfredson’s theory of circumscription, compromise, and self-creation. In D. Brown & Associates (Eds). Career Choice and Development (4th ed.). Bensenville, II: Scholastic Testing Service.
Günaydın, G., Selçuk, E., Sümer, N., Uysal, A.(2005). Ebeveyn ve arkadaşlara bağlanma envanteri kısa formu’nun psikometrik açıdan değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Yazıları, 8(16),13-23.
Hargrove, B. K., Inman, A. G., Crane, R. L. (2005). Family interaction patterns, career planning attitudes, and vocational identity of high school adolescents. Journal of Career Development, Vol. 31( 4).
Hoffman, J. (1984). Psychological separation of late adolescents from their parents. Journal of Counseling Psychology, 31, 170-178.
Kenny, M. E. (1990). College seniors’ perceptions of parental attachments: The value and stability of family ties. Journal of College Student Development, 31, 39-46.
Kenny, M.E., Rice, K.G. (1995). Attachment to parents and adjustment in late adolescent college students: Current status, applications, and future considerations. The Counseling Psychologist, 23, 433-456.
Ketterson, T. U., Blustein, D. L. (1997). Attachment relationships and the career exploration process. Career Development Quarterly, 46, 167-178.
Kuzgun, Y. ve Bacanlı, F. (2011). Lise öğrencileri için mesleki grup rehberliği programı ve uygulama kılavuzu: 4. (Gözden Geçirilmiş 3. Baskı). Y. Kuzgun ve F. Bacanlı (Dizi Editörleri), Rehberlik ve Psikolojik Danışmada Kullanılan Ölçme Araçları ve Programlar Dizisi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Hargrove, B. K., Creagh, M. G., Burgess, B. L. (2002). Family interaction pattern as predictorsof vocational identity and career decision-making self-efficacy. Journal of Vocational Behavior, 61 (2), 185-201.
Hazan, C., Shaver, P. (1987). Romantic love conceptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511-524.
Hazan, C., Shaver, P. R. (1990). Love and work: An attachment-theoretical perspective. Journal of Personality and Social Psychology, 59, 270-280.
Lee, H. Y., Hughey, K. F. (2001). The relationship of psychological separation and parental attachment to the career maturity of college freshmen from intact families. Journal of Career Development, 27, 279-293.
Lent, R. W., Brown, S. D., Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic interest, choice, and performance [Monograph]. Journal of Vocational Behavior, 45, 79-122
Lopez, F. G. (1989). Current family dynamics, trait anxiety, and academic adjustment: Test of a family-based model of vocational identity. Journal of Vocational Behavior, 35, 76-87.
Lopez, F. G. (2003). The assessment of adult attachment security. In S. J. Lopez & C. R. Snyder (Eds.), Positive Psychological Assessment: A Handbook Of Models And Measures (pp. 285-299). Washington, DC: American Psychological Association.
Luzzo, D. A. (1993). Predicting the career maturity of undergraduates: A comparison of personal, educational, and psychological factors. Journal of College Student Development, 34, 271-275.
Main, M., Kaplan, N. ve Cassidy. J. (1985). Security in infancy, childhood, and adulthood: A move to the level of representation. I. retherton ve E. Waters, (Ed.), Growing Points Of Attachment Theory And Research. Monographs Of The Society For Research İn Child Development, 50 (1-2), Serial No. 209.
O’Brien, K. M., Friedman, S. C., Tipton, L. C., Linn, S. G. (2000). Attachment, separation, and women’s vocational development: A longitudinal analysis. Journal of Counseling Psychology, 47, 301-315.
O’Brien, K. M. (1996). The influence of psychological separation and parental attachment on the career development of adolescent women. Journal of Vocational Behavior, 48, 257-274.
Patton, W., Creed, P. A. (2001). Developmental issues in career maturity and career decision status. The Career Development Quarterly, 49, 336–351
Perrone, K. M., Webb, L. K., Jackson, Z. V. (2007). Relationships between parental attachment, work and family roles, and life satisfaction. Career Development Quarterly, 55,237-248.
Rainey, L. M., Borders, L. D. (1997). Influential factors in career orientation and career aspirations of early adolescent girls. Journal of Counseling Psychology, 44, 160-172.
Ryan, N. E., Solberg, V. S., Brown, S. D. (1996). Family dysfunction, parental attachment, and career search self-efficacy among community college students. Journal of Counseling Psychology, 43, 84-89.
Roe, A. (1956). The psychology of occupations. New York: Wiley.
Savickas, M. L. (1984). Time perspective in vocational maturity and career decisionmaking. Journal of Vocational Behavior, 25, 258–269.
Scott, D. J., Church, A. T. (2001). Separation/attachment theory and career decidedness and commitment: Effects of parental divorce. Journal of Vocational Behavior, 58, 328-347.
Super, D.E. (1957). The psychology of careers: An introduction to career development. New York: Harper & Row.
Super, D. E. (1990). A life-span, life-space approach to career development. In D. Brown, L. Brooks, & Associates (Eds.), Career Choice and Development (2nA ed., pp. 197—261). San Francisco: Jossey-Bass.
Super, D. E., Nevill, D. D. (1984). Work role salience as a determinant of career maturity in high school students. Journal of Vocational Behavior, 25, 30- 44.
Thompson, R. A. (1999). Early attachment and later development. J. Cassidy ve P. R. Shaver, (Ed.), Handbook Of Attachment içinde (265-286). New York: Guilford Press.
Tracey, T. J. G.; Lent, R. W., Brown, S. D., Soresi, S., Nota, L. (2006). Adherence to RIASEC structure in relation to career exploration and parenting style: Longitudinal and idiothetic considerations. Journal of Vocational Behavior, 69 (2), 248-261.
Trice, A. D., Hughes, M. A., Odom, C., Woods, K., McClellan, N. C. (1995). The origins of children’s career aspirations: IV. Testing hypotheses from four theories. The Career Development Quarterly, 43, 307-322.
Tokar, D. M., Withrow, J. R., Hall, R. J., Moradi, B. (2003). Psychological separation, attachment security, vocational self-concept crystallization, and career indecision: A structural equation analysis. Journal of Counseling Psychology, 50, 3-19.
Vignoli, E., Croity-Belz, S., Chapeland, V., Fillipis, A. D., Garcia, M. (2005). Career exploration in adolescents: The role of anxiety, attachment, and parenting style. Journal of Vocational Behavior, 67, 153-168.
Whiston, S. C., Keller, B. K. (2004). The influences of the family of origin on career development: A review and analysis. The Counseling Psychologist, 32, 493-568.
Wolfe, J. B., Betz, N. E. (2004). The relationship of attachment variables to career decisionmaking self-efficacy and fear of commitment. Career Development Quarterly, 52, 363-369.

APA	BABACANLI F, SÜRÜCÜ M (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. , 679 - 700.
Chicago	BABACANLI Feride,SÜRÜCÜ MUSTAFA İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. (2011): 679 - 700.
MLA	BABACANLI Feride,SÜRÜCÜ MUSTAFA İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. , 2011, ss.679 - 700.
AMA	BABACANLI F,SÜRÜCÜ M İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. . 2011; 679 - 700.
Vancouver	BABACANLI F,SÜRÜCÜ M İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. . 2011; 679 - 700.
IEEE	BABACANLI F,SÜRÜCÜ M "İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi." , ss.679 - 700, 2011.
ISNAD	BABACANLI, Feride - SÜRÜCÜ, MUSTAFA. "İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi". (2011), 679-700.

APA	BABACANLI F, SÜRÜCÜ M (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(4), 679 - 700.
Chicago	BABACANLI Feride,SÜRÜCÜ MUSTAFA İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 9, no.4 (2011): 679 - 700.
MLA	BABACANLI Feride,SÜRÜCÜ MUSTAFA İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, vol.9, no.4, 2011, ss.679 - 700.
AMA	BABACANLI F,SÜRÜCÜ M İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2011; 9(4): 679 - 700.
Vancouver	BABACANLI F,SÜRÜCÜ M İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 2011; 9(4): 679 - 700.
IEEE	BABACANLI F,SÜRÜCÜ M "İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi." Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9, ss.679 - 700, 2011.
ISNAD	BABACANLI, Feride - SÜRÜCÜ, MUSTAFA. "İlköğretim Öğrencilerinin Kariyer Gelişimleri ile Ebeveyne Bağlanmaları arasındaki ilişkilerin incelenmesi". Türk Eğitim Bilimleri Dergisi 9/4 (2011), 679-700.