TY - JOUR TI - Behavioral rating inventory and laboratory tests measure different aspects of executive functioning in boys: a validity study AB - Amaç: Bu çalışmanın amacı yönetici işlevleri (Yİ) ölçme açısından günlük yaşamdaki davranışları değerlendiren ekolojik bir test ile laboratuvar testleri ile arasındaki örtüşmeyi incelemek, ekolojik testin Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğunun (DEHB) tanısında kullanılabilirliğini incelemektir. Yöntem: Örneklem ilaç almamış ve kliniğe ilk kez başvurmuş olan, sadece DEHB tanısı olan ve alt tiplere göre ayrışmış bulunan (dikkat dağınıklığının önde geldiği grupta 22 çocuk, hiperaktivite/dürtüselliğin önde geldiği grupta 17; birleşik grupta 22 çocuk). Sağlıklı kontrol grubu yaş açısından eşleştirilmiş 19 erkek çocuktan oluşmuştur. Yİ’nin günlük yaşamda derecelendirilmesi için Davranış Derecelendirme Envanterinin (Behavioral Rating Inventory of Executive Functions: BRIEF) öğretmen ve ebeveyn formları kullanılmıştır (BRIEF-Ö ve BRIEF-E). Laboratuvar testleri Stroop Testi, Wisconsin Kart Eşleme Testi ve Raven Standart Progresif Matrisler Testinden oluşmuştur. Bulgular: DEHB grubunda, BRIEF’in faktör yapısı davranışsal düzenleme göstergesi ve üstbiliş göstergesinden oluşmuştur (açıklanan varyanslar BRIEF-Ö için %70.07 ve BRIEF-Ö için %72.29). Yönetici işlevleri ölçen ekolojik ve laboratuvar testleri aynı faktör altında yer almamıştır. Çok Değişkenli varyans analizi BRİEF puanları açısından grup etkisinin anlamlı olduğunu ancak altgruplar arasında anlamlı fark olmadığını ortaya koymuştur. BRIEF puanları ile yapılan lojistik regresyon analizinde duyarlık %90.20, özgüllük %63.20 olarak bulunmuştur. Tartışma: Çalışma Yİ’ye özel bilişsel özellikleri ve bunların davranışsal göstergelerini belirleyebilmek için ilgili özelliklerin bir arada taranmasını sağlayan ekolojik ve laboratuvar testlerinin kullanılması, bilgilerin hem öğretmen hem de ebeveynden ayrı ayrı alınması gerektiği ortaya konmuştur. BRIEF’in ve laboratuvar testlerinin ölçtüğü Yİ’nin aynı özellikler kümesinden oluşmadığına gösteren sonuçlar BRIEF’in Türk kültürü üzerindeki geçerliğine de ışık tutmaktadır. AU - TANER IŞIK, YAsemen AU - SOYSAL, Azime Şebnem AU - KARAKAŞ, Sirel AU - ERDOGAN BAKAR, EMEL AU - TURGAY, Atilla PY - 2011 JO - Klinik Psikofarmakoloji Bülteni VL - 21 IS - 4 SN - 1017-7833 SP - 302 EP - 316 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/127144 ER -