TY - JOUR TI - Mersin ilinde farklı su kaynaklarında Cryptosporidium spp. varlığının araştırılması AB - Cryptosporidium, insan ve hayvanlarda enterit etkeni olan hücre içi bir protozoondur. Oral-fekal yolla bulaşan parazitin en önemli kaynağı kontamine su ve besinlerdir. Gelişmekte olan ülkelerde kriptosporidiyoz prevalansının gelişmiş ülkelere oranla daha yüksek olduğu ve bu durumun içme sularının sanitasyon ve dezenfeksiyonunda uygulanan kuralların yetersiz olmasından kaynaklandığı bildirilmektedir. Cryptosporidium türleri arasında en sık saptanan enfeksiyon etkeni Cryptosporidium parvum olup, enfeksiyon sağlıklı kişilerde yüksek morbidite, immün sistemi baskılanmış hastalarda ise yüksek mortalite ile seyredebilir. Kriptosporidiyozun laboratuvar tanısında genellikle aside dirençli boyama tekniği kullanılmaktadır. Günümüzde geliştirilen moleküler yöntemler sayesinde, epidemiyolojik verilerin elde edilmesine yönelik olarak su kaynaklarında ve asemptomatik taşıyıcılarda Cryptosporidium saptanması ve tür düzeyinde tanımlanması mümkün olmuştur. Bu çalışmada, Mersin ilindeki farklı su kaynaklarında Cryptosporidium ookistlerinin varlığının belirlenmesi ve bunların tiplendirilmesi amaçlanmıştır. Mart 2007-Mayıs 2009 tarihleri arasında gerçekleştirilen çalışmada, Mersin şehir merkezi (n= 25) ile Tarsus (n= 32), Mezitli (n= 33) ve Karaduvar (n= 45) ilçelerinden alınan toplam 135 farklı su kaynağına ait örnekler (70 musluk suyu, 50 kuyu suyu, 15 atık su) değerlendirilmiştir. Su örnekleri 10ar litrelik hacimlerde alınarak por çapı 0.45 μm olan selüloz asetat membran filtresi bulunan vakum pompalı filtrasyon cihazında süzülmüştür. Süzüntüden Cryptosporidium ookistleri, modifiye Kinyounnun aside dirençli (soğuk) boyama yöntemi (MKSA) ve polimeraz zincir reaksiyonu (PCR) ile saptanmış ve RFLP (Restriction Fragment Length Polymorphism) yöntemiyle tiplendirilmiştir. Çalışmamızda MKSA yöntemiyle üç, PCR ile yedi örnekte Cryptosporidium varlığı saptanmış ve tüm suşlar C.parvum olarak tanımlanmıştır. MKSA ile Cryptosporidium ookistlerinin saptandığı üç örneğin hepsi PCR ile de pozitif sonuç vermiş, buna karşın dört örnek MKSA ile negatif bulunmuştur. Buna göre bölgemizdeki su kaynaklarında C.parvum prevalansı %5.2 (7/135) olarak tespit edilmiştir. Pozitifliğin saptandığı yedi örnekten biri şehir merkezinden alınan atık su örneği, altısı (iki musluk suyu, iki kuyu suyu, iki atık su) ise Karaduvardan alınan örnekler olup, bu sonuç dikkat çekici bulunmuştur. Karaduvar bölgesinde parazit oranının yüksek (6/45; %13.3) olması, bölgedeki alt yapının yetersiz olmasından ve kuyu sularının içme ve kullanma suyu olarak kullanılmasından kaynaklandığını düşündürmektedir. Gelecekte planlanacak epidemiyolojik çalışmalarla Cryptosporidium spp. genotiplendirmesi ve filogenetik ilişkinin belirlenmesi bulaş kaynaklarının saptanmasında yararlı olacaktır. AU - ASLAN, GÖNÜL AU - DİREKEL, ŞAHİN AU - EMEKDAŞ, Gürol AU - OTAĞ, Feza AU - ÇEBER, Kemal AU - BAYRAM ABİHA, GÜL AU - Taylan Ozkan, Aysegul PY - 2012 JO - Mikrobiyoloji Bülteni VL - 46 IS - 1 SN - 0374-9096 SP - 93 EP - 100 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/127333 ER -