TY  - JOUR
TI  - Biliş ve üstbiliş (metabiliş) kavramlarının zihin felsefesi açısından analizi
AB  - Bu çalışmanın amacı, eğitimbilim alanında öğrenme konusuyla ilgili olarak özellikle son yıllarda sıklıkla vurgu yapılan üstbiliş (metacognition) kavramını çeşitli bağlamlarda tartışmaktır. Nitel bir karakter arz eden çalışmanın yöntemi, literatür taraması olarak olup, veriler, ilgili yerli ve yabancı literatürden elde edilmiştir. Çalışmada öncelikle, biliş ve üstbiliş kavramları çeşitli boyutlarıyla ele alınarak betimlenmeye çalışılmıştır. Bundan sonra, biliş ve üstbiliş kavramları, zihin felsefesi ve kendilik psikoloji zemininde analiz edilmiştir. Bu analizler, üstbiliş yetisinin doğasının ve kaynağının ne olduğu ile biliş-üstbiliş ve üstbiliş-bilinç ilişkisinin nitelikleri üzerine yoğunlaşmıştır. Çalışmada ayrıca, eleştirel bir yaklaşımla, „biliş‟ten ayrışan bir „bilişötesi‟ yetisinin gerçekte mümkün olup olmadığı, bilinç perspektifinde tartışılmıştır. Çalışma sonunda, literatürde üstbiliş kavramına yönelik çok sayıda tanım olmasına rağmen, üstbiliş yetisinin doğası ve kaynağına yönelik tatmin edici açıklamaların olmadığı görülmüştür. Tek disipline dayalı ve genelde deneysel olarak yürütülen ilgili çalışmaların, daha çok üstbiliş yetisinin” öğrenme ve akademik başarı üzerindeki etkileri üzerine yoğunlaştığı; üstbilişin ne olduğu veya ne olmadığı konularına değinmediği belirlenmiştir. Çalışma sonunda, üstbiliş yetisinin, doğası, kaynağı/kaynakları ve tüm boyutlarıyla anlaşılması için, psikoloji, nöropsikoloji, eğitimbilim, antropoloji ve felsefe gibi disiplinleri içeren interdisipliner bir yaklaşımla yürütülecek kapsamlı analiz ve tartışmalara ihtiyaç olduğu değerlendirilmiştir.
AU  - AKPUNAR, Burhan
PY  - 2011
JO  - Turkish Studies (Elektronik)
VL  - 6
IS  - 4
SN  - 1308-2140
SP  - 353
EP  - 365
DB  - TRDizin
UR  - http://search/yayin/detay/129895
ER  -