Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma

ÇETİNKAYA, Melek; ÖZUTKU, Hatice

Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma

Melek ÇETİNKAYA, (Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Afyonkarahisar, Türkiye)

Hatice ÖZUTKU (Afyon Kocatepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü, Afyonkarahisar, Türkiye)

İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi

8 1

Yıl: 2012 Cilt: 41 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 142 - 161 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma

Öz:

Yöneticilerin yetkinliklerinin belirlenmesi, hem yöneticilerin kendi yönetsel işlerine, hemde çalıştıkları organizasyona yaptıkları katkı sebebiyle kritik bir öneme sahiptir.Yetkinliklerin değerlendirilmesi performans değerleme sürecinde önemli bir yertutmaktadır, dolayısıyla yönetsel yetkinlikler de yönetici performansınındeğerlendirilmesinde önemli bir kriteri oluşturmaktadır. Organizasyonlar için yönetselyetkinlikleri tanımlama ve performans yönetim sistemlerine uygulama yönünde hareketetme artık kaçınılmaz hale gelirken, yönetsel yetkinlikleri performans değerlemesüreçlerinin bir parçası olarak kullanıp kullanmadıkları konusu açık değildir. Bu çalışmanınamacı; başarılı yöneticilerin tanımlanabilmesi için organizasyonlar tarafından kullanılanyönetsel yetkinlikleri ilgili literatür çereçevesinde belirlemek ve bu yetkinliklerin yönetselperformans değerlendirme sürecinin bir parçası olarak organizasyonlar tarafındankullanılabilirliğini araştırmaktır. Bu amacı gerçekleştirmeye yönelik olarak Türk Otomotivsektöründe faaliyet gösteren 323 adet firma üzerinde ampirik bir araştırma yapılmıştır.Araştırma verilerine anket yöntemi ile ulaşılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcıistatistikler ve t-testi uygulanmıştır. Elde edilen bulgular Türk Otomotiv Sektöründeyönetsel yetkinliklerin tüm yönetim düzeyleri için önemli görüldüğünü ancak performansdeğerleme sürecinde dikkate alınmadığını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelime:

Competency-based approach to managerial performance: A study of Turkish automotive industry

Öz:

Determination of managerial competencies is critical because of their contribution to bothmanagers in their managerial tasks and managers in the organization they work.Competency assessment plays an important role in the performance appraisal process,so managerial competencies are important criteria for evaluating the performance ofmanagers. Defining managerial competencies for organizations and moving towards theimplementation of performance management systems have become inevitable,managerial competency is not clear whether to used or not as a part of their performanceappraisal systems. The purpose of this study is to identify a set of managerialcompetencies currently being used by the organizations to describe successful managersand to investigate the usability of them in the performance appraisal systems. In order to achieve this goal made an empirical research on the 323 companies operating in theTurkish Automotive Industry. Research data were obtained with survey method.Descriptive statistics and t-tests were applied to analyze the data. The findings show thatmanagerial competencies in the automotive sector have been considered as important forall managerial levels but not taken into account in performance appraisal systems ofparticipating organizations.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

[1] O.C. McClelland, Testing for Competence Rather Than for Intelligence. American Psychologist, 28, 1-14, (1973).
[2] C.K. Prahalad, G. Hamel, The Core Competence of the Corporation. Harvard Business Review, 68(3), 79-91, (1990).
[3] M.L. Spencer, M.S. Spencer, Competence at Work. John Wiley & Sons Inc., (1993).
[4] A.A. Lado, M.C. Wilson, Human Resource Sistems and Sustained Competitive Advantage: A Competency Based Perspective. Academy of Management Review, 19(4), 699-727, (1994).
[5] J. Mills, K. Platts, M. Bourne, Applying Resource-Based Theory: Methods, Outcomes and Utility for manafers. International Journal of Operations & Production Management, 23(2), 148-166, (2003).
[6] R.E. Boyatzis, The Competent Manager: A Model for Effective Performance. John Wiley&Son, (1982).
[7] J. Burgoyne, Cretating the Managerial Portfolio: Building on Competency Approachs to Management Development. Management Development and Education Journal, 20(1), 56-61, (1989).
[8] A. Collin, Manager‟s Competence, Rhetoric, Reallity, and Research. Personel Review, 18(6), 20-25, (1989).
[9] A.C. Acar, İşletmelerde Ücret Yapısının Oluşturulması ve Bir Uygulama. Literatür Yayıncılık, (2007).
[10] J.A. Raelin, A.S. Cooledge, From Generic to Organic Competencies. Human Resource Planning, 18(3), (1995).
[11] C.S. Barber, B.C. Tietje, Competency Requirements for Managerial Development in Manufacturing, Assembly and/or Material Processing Functions. Journal of Management Development, 23(6), 596-607, (2004).
[12] J. Collins, J.I. Porras, Building Your Company‟s Vision. Harvard Business Review, 78(3), 65-75, (1996).
[13] S.E. Abraham, et.al., Managerial Competencies and Managerial Performance Appraisal Process. Journal of Management Development, 20(10), 842-852, (2001).
[14] J.S. Shipmann, et.al., The Practice of Competency Modeling. Personnel Psychology, 53, 703-740, (2000).
[15] A.R. Levenson, W.A. Van der Stede, S.G. Cohen, Measuring the Relationship between Managerial Competencies and Performance. Journal of Management, 32(3), 360–380, (2006).
[16] S.E. Scullen, M.K. Mount, T.A. Judge, Evidence of Construct Validity of Developmental Ratings of Manageriel Performance. Journal of Applied Psychology, 88(1), 50-66, (2003).
[17] I. Robertson, P. Gıbbons, H. Baron, R. MacIver, G. Nyfield, Understanding Management Performance. British Journal of Management, 10, 5-12, (1999).
[18] M.I. Cheng, A.R.J. Dainty, D.R. Moore, Towards a Multidimensional Competency- Based Managerial Performance Framework. Journal of Managerial Psychology, 20(5), 380-396, (2005).
[19] C. Uyargil, İşletmelerde Performans Yönetimi Sistemi. 2. Bası, Arıkan Basım Yayım, (2008).
[20] G. Paperin, ENVS1130 Management Principles-An Introduction, 1st Year MSci Computer Science, Managerial Performance Cousework 1. (2000).
[21] C.O. Longenecker, Why Managerial Appraisals are Ineffective? Causes and Lessons. Career Development International, 2(5), 212-218, (1997).
[22] O. Bayraktar, İnsan Kanakları Yönetiminde Yetkinliklerin Kullanılması ve Bankacılık Sektöründe Bir Vaka Araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, İÜ SBE, İşletme Anabilim Dalı, İnsan Kaynakları Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul, (2002).
[23] M. Çetinkaya, Yönetsel Yetkinliklerin Analizi ve Yönetim Düzeyleri Açısından Yönetsel Yetkinliklere İlişkin Model Önerisi: Otomotiv Sektöründe Bir Uygulama. Doktora Tezi, A.K.Ü, S.B.E. İşletme Anabilim Dalı, Afyonkarahisar, (2009).
[24] L. Pickett, Competencies and Managerial Effectiveness: Putting Competencies to Work. Public Pesonnel Management, 27(1), 103-115, (1998).
[25] İ.S. Mert, S. Gürbüz, A.C.Acar, Bireysel Performans Değerlemede Kullanılacak Yetkinliklerin Belirlenmesi: Yöneticiler Üzerinde Bir Araştırma, 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Çukurova Üniversitesi İşletme Bölümü, 20-22 Mayıs, (2010).
[26] A. Yılmazer, H.Tutar, Yönetici Başarısında “Yönetsel Yetkinlikler ve Yönetsel Performans Değerlendirmeye Yönelik Bir Araştırma”, 16. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, İstanbul Kültür Üniversitesi, 16-18 Mayıs, (2008).
[27] E. Chong, managerial Competency Appraisal: A Cross-Cultural Study of American and East Asian Managers. Journal of Business Research, 61, 191-200, (2008).
[28] R.N. Sanyal, T. Güvenli, Perception of Managerial Characteristics and Organizational Performance: Comparative Evidence from Israel, Slovenia and the USA. Cross Cultural Management, 11(2), 35-57, (2004).
[29] J.P. Neelankavil, A. Mathur, Y. Zhang, Determinants of Managerial Performance: A Cross-Cultural Comparison of the Perceptions of Middle-Level Managers in Four Countries. Journal of Internationel Business Studies, 31(1), (2000).

APA	ÇETİNKAYA M, ÖZUTKU H (2012). Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. , 142 - 161.
Chicago	ÇETİNKAYA Melek,ÖZUTKU Hatice Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. (2012): 142 - 161.
MLA	ÇETİNKAYA Melek,ÖZUTKU Hatice Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. , 2012, ss.142 - 161.
AMA	ÇETİNKAYA M,ÖZUTKU H Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. . 2012; 142 - 161.
Vancouver	ÇETİNKAYA M,ÖZUTKU H Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. . 2012; 142 - 161.
IEEE	ÇETİNKAYA M,ÖZUTKU H "Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma." , ss.142 - 161, 2012.
ISNAD	ÇETİNKAYA, Melek - ÖZUTKU, Hatice. "Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma". (2012), 142-161.

APA	ÇETİNKAYA M, ÖZUTKU H (2012). Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41(1), 142 - 161.
Chicago	ÇETİNKAYA Melek,ÖZUTKU Hatice Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 41, no.1 (2012): 142 - 161.
MLA	ÇETİNKAYA Melek,ÖZUTKU Hatice Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, vol.41, no.1, 2012, ss.142 - 161.
AMA	ÇETİNKAYA M,ÖZUTKU H Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2012; 41(1): 142 - 161.
Vancouver	ÇETİNKAYA M,ÖZUTKU H Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 2012; 41(1): 142 - 161.
IEEE	ÇETİNKAYA M,ÖZUTKU H "Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma." İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 41, ss.142 - 161, 2012.
ISNAD	ÇETİNKAYA, Melek - ÖZUTKU, Hatice. "Yönetsel performansa yetkinlik temelli yaklaşım: Türk otomotiv sektöründe bir araştırma". İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi 41/1 (2012), 142-161.