Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi

Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 655 - 676 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi

Öz:
Bu araştırmada, çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının, ergenlerin karar verme stillerine olan etkisi incelenmiştir. Araştırma deneysel desen türündedir. Deney grubunda 18, kontrol grubunda 18 olmak üzere toplam 36 öğrenci araştırmaya katılmıştır. Deney ve kontrol gruplarına katılımcıların seçimi sürecinde grupların eşitlenmesi amacıyla Ergenlerde Karar Verme Ölçeği (EKVÖ), Sosyo-Ekonomik Düzey Ölçeği (SED), Problem Çözme Envanteri (PÇE), Kendine Saygı Ölçeği (KSÖ), Denetim Odağı Ölçeği (DOÖ) ve Anne-Baba Tutum Ölçeği (ABTÖ) uygulanmıştır. Araştırmada deney grubuna Çatışma Kuramı temel alınarak oluşturulan on oturumluk psiko-eğitim temelli bir grup uygulaması uygulanırken bu süreçte kontrol grubuna herhangi bir uygulamada bulunulmamıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiğinde, karar verme beceri eğitimi grup uygulamalarının ergenlerin karar vermede öz-saygı düzeylerini ve olumlu başa çıkma stilini kullanımını arttırdığı, olumsuz başa çıkma stillerini kullanımını ise azalttığı ve bu etkinin uzun süreli olduğu görülmüştür.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

The effect of conflict theory based decision-making skill training psycho-educational group experience on decision making styles of adolescents

Öz:
In this study, the effect of conflict theory based decision making skill training group applications on decision making styles of adolescents was investigated. A total of 36 students, including 18 students in experimental group and 18 students in control group, participated in the research. When assigning students to experimental group or control group, Decision Making Scale for Adolescents, Socio-Economic Status Scale, Problem Solving Inventory, Self-Esteem Scale, Locus of Control Scale, and Parental Style Inventory were used. While the experimental group participated in a psycho-educational based group application that was based upon Conflict Theory, the control group did not participate in any kind of application. The findings of the research indicated that decision making skill training group applications increased the self-esteem level of adolescents and the application of adaptive coping style, whereas there was a decline in the application of maladaptive coping style and this effect seemed to be long term.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Bal, N. P. (1998). Ergenlik döneminde mesleki karar verme olgunluğunun incelenmesi ve Mesleki Karar Verme Eğitim Programtnı'ntn etkisinin araştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Balcı, A. (2007). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: Pegema Yayıncılık.
  • Baron, J., & Brown, R. V. (1991). Toward improved instruction in decision making to adolescents: A conceptual framework and pilot program. In J. Baron 8c R.V. Brown (Eds.), Teaching decision making to adolescents (pp. 95-122). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Baron, J., Laskey, K., & Brown, R. V. (1989). Going through the goop: An introduction to decision making (Written for high-school students). Retrieved 21 march, 2008 from http://www. sas.upenn.edu/~baron/papers.htm/dmtext.htm.
  • Beyth-Marom, R., FischhofF, B., Jacobs-Quadrel, M., & Furby, L. (1991). Teaching decision making to adolescents: A critical review. In J. Baron 8c R.V. Brown (Eds.), Teaching decision, making to adolescents (pp. 19-60). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Bogenç, A. (2005). Kendine Saygı Ölçeği. Y. Kuzgun ve F. Bacanlı (Ed.), Rehberlik ve psikolojik danışmada kullanılan olcme araçları ve programlar dizisi: 1 içinde (s. 143-151). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Botvin, G. J. (1983). Prevention of adolescent substance abuse through the development of personal and social competence. In T. J. Glynn, C. G. Leukfeld, 8c J. P. Ludford (Eds.), Preventing adolescent drug Abuse: Intervention strategies (pp. 115-140). Washington DC: U.S. Government Printing Office.
  • Brown, N. W. (1998). Psychoeducational groups. USA: Taylor-Francis.
  • Brown, N. W. (2004). Psychoeducational groups process and practice. New York: Brunner-Routledge.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Byrnes, J. P. (1998). The nature and development of decisionmaking: A self regulation model. USA: Earlbaum Manwah NJ.
  • Byrnes, J. P., Miller, D. C., & Reynolds, M. (1999). Learning to make good decisions: A self-regulation perspective. Child Development, 70,1121-1140.
  • Çolakkadıoğlu, O. ve Güçray, S. S. (2007). Ergenlerde Karar Verme Ölçeği'ni Türkçe'ye uyarlama çalışması. Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7 (26), 61-71.
  • DeLucia-Waack, J. L. (2006). Leading psychoeducational groups for children and adolescents. United Kingdom: Sage.
  • Ersever, Ö. H. (1996). Karar stratejileri ile ana-baba tutumları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Fischhoff, B., Crowell, N. A., & Kipke, M. (1999). Adolescent decision making. Washington: National Academy Press.
  • Fletcher, B. H., & Wooddell, G. (1981). Education for a chancing world. Journal of Thought, 16,21-32.
  • Fuligni, A. J., & Eccles, J. S. (1993). Perceived parent-child relationships and early adolescents orientation toward pers. Developmental Psychology, 29, 622-632.
  • Furby, L., & Beyt-Marom, R. (1992). Risk taking in adolescence: A decision making perspective. Developmental Review, 12,1-44.
  • Graumlich, G., & Baron, J. (1991). Teaching decision making in the city: Two experiences. In J. Baron & R.V. Brown (Eds.), Teaching decision making to adolescents (pp. 147-160). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Güçray, S. S. (1998). Bazı kişisel değişkenler, algılanan sosyal destek ve atılganlığın karar verme stilleri ile ilişkisi. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (9), 7-16.
  • Güçray, S., Çolakkadıoğlu, O., & Çekici, F. (2009). Grup uygulamalarında aktiviteler/egzersizler; amaçları, çeşitleri ve uygulama örnekleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 194-208.
  • Hansen, W. B. (1992). School-based substance abuse prevention: A review of the state of the art in curriculum, 1980-1990. Health Education Research, 7, 403-430.
  • Harmoni, R. V (1989). Risk takingin adolescent health decision making. Unpublished master's thesis, Flinders University, Australia.
  • Harter, S. (1993). Causes and consequences of low self-esteem in children and adolescents. In R. F. Baumeister (Ed.), Self-esteem: The puzzle of low self-regard (pp. 87-116). New York: Plenum Press.
  • Heppner, P. P., & Petersen, C. H. (1982). The development and implications of a Personal Problem Solving Inventory. Journal of Counseling Psychology, 29 (1), 66-75.
  • Jacobs, E. E., Masson, L. R., & Harvill, R. L„ (2006). Group counseling strategies skills. USA: Thomson.
  • Janis, I. L., & Mann, L. (1977). Decision making: A psychological analysis of conflict, choice and commitment. New York: Free Press.
  • Josephs, R. A., Larrick, R„ Steele, C. M., & Nisbett, R. M. (1992). Self-esteem and risk aversion in decision-making. Journal of Personality and Social Psychology, 62 (1), 26-37.
  • Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel yayın Dağıtım.
  • Klaczynski, P. A., Byrnes, J. B., & Jacobs, J. E. (2001). Introduction: Special Issue on decision making. Journal of Applied Developmental Psychology, 22,225-236.
  • Koon, J. O. (1997). Attachment to parents and peers in late adolescence and their relationship with self image. Journal of Adolescence, 32 (126), 471-483.
  • Lamborn, S. D., Mounts, N. S., Steinberg, L., & Dornbusch, S. M. (1991). Patterns of competence and adjustment among adolescents from authoritative, authoritarian, indulgent, and neglectful families. Child Development, 62,1049-1065.
  • Lewis, C. E. (1983). Decision making related to helath: When could/should children act responsibly. In G. B. Melton., G. B. Koocher., & M. J. Saks (Eds.), Competence to consent (pp. 75-91). New York: Plenum Press.
  • Madrid, E., & Swanson, J. (1995). Psychoeducational groups for young adults with genital herpes: Training group facilitators. Journal of Community Health Nursing, 12 (4), 189-198
  • Mann, L., Beswick, G., Allouache, P., & Ivey, M. (1989). Decision workshops for the improvement of decision-making skills and confidence. Journal of Counseling and Development, 67,478-481.
  • Mann, L., Harmoni, R., & Power, C. (1988). Basic principles of decision making. Australia: Curriculum Development Centre Canberra.
  • Mann, L., Harmoni, R., & Power, C. (1989). Adolescent decisi-on-making: The development of competence. Journal of Adolescence, 12,265-278.
  • Mann, L., Harmoni, R., Power, C., Beswick, G., & Ormond, C. (1988). Effectiveness of the GOFER course in decision making for high school students. Journal of Behavioral Decision Making, 1, 159-168.
  • Miller, D. C., & Byrnes, J. P. (2001). Adolescents' decision making in social situations: A self-regulation perspective. Applied Developmental Psychology, 22,237-256.
  • Morganett, R. S. (2005). Yaşam Becerileri. Ergenler için grupla psikolojik danışma uygulamaları (çev. S. S. Güçray, A. Kaya, M. Saçkes). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Nelson, G. D. (1984). Assessment of health decision making skills of adolescents. Washington: US Department of Education.
  • Nickerson, R., Perkins D., & Smith, E. (1985). The teaching of thinking. Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Nowicki, S., & Strickland, B. R. (1973). A Locus of Control Scale for children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 40 (1), 148-154.
  • Öngen, D. (2003). Denetim odağı ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 9 (35), 436-447.
  • Ross, M. (1981). Self-centered biases in attribution of responsibility: Antecedents and consequences. In E. T. Higgins, C. P. Herman, & M. P. Zanna (Eds.), Social cognition: The Ontario symposium on personality and social psychology (Vol. 1., pp. 305-321). Hillsdale, N.J. LEA.
  • Schinke, S. P., & Gilchrist, L. D. (1984). Preventing cigarette smoking with youth. Journal of Primary Prevention, 5,48-56.
  • Schvaneveldt, J. D., & Adams, G. R. (1983). Adolescent and the decision-making process. Theory Into Practice, 22 (2), 98-104.
  • Shanteau, J., Grier, M., Johnson, J., & Berner, E. (1991). Teaching decision making skills to student nurses. In J. Baron., & R. V. Brown (Eds.), Teaching decision making to adolescents (pp. 185-190). Hillsdale, N. J.: Erlbaum.
  • Simmons, R. G. (1987). Self-esteem in adolescence. In T. Ho-ness, & K. Yardley (Eds.), Self and identity: Perspectives across the lifespan (pp.172-192). New York: Routledge 8c Kegan Paul.
  • Simon, H. A. (1980). Problem solving and education. In D. T. Tuma, & R. Reif (Eds.), Problem solving and education: Issues in teaching and research (pp. 81-96). Hillsdale, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
  • Sinangil, H. K. (1993). Yönetici adaylarında karar verme ile kaygı ilişkileri. R. Bayraktar, & İ. Dağ (Ed.), VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları içinde (s. 171-177). Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayını.
  • Spitzhoff, D., Ramirez, S., & Wills, T. A. (1982). The decision skills curriculum: A program for primary prevention of substance abuse. New York: American Health Foundation.
  • Strauss, S. S., & Clarke, B. A. (1992). Decision making patterns in adolescent mothers. Image: Journal of Nursing Scholarship, 24, 69-74.
  • Şahin, N., Şahin, N. H., & Heppner, P. P. (1993). Psychometric properties of the Problem Solving Inventory in a group of Turkish University students. Cognitive Therapy Research, 17(4), 379-396.
  • Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Kitabevi.
  • Şeyhun, H. (2000). Karar verme becerileri eğitim programının ilköğretim son sınıf öğrencilerinin karar verme becerilerine etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Taal, M., & De Carvalho, F. S. (1997). Stimulating adolescents decision making. Journal of Adolescence, 20, 223-226.
  • Taylan, S. (1990). Heppner'in Problem Çözme Envanterinin uyarlama güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Thunholm, P. (2004). Decision-making style: Habit, style or both? Personality & Individual Differences, 36 (4), 931-944.
  • Tuinstra, J., Van Sonderen, F. L. P., Groothoff, J. W„ Vanden Hewel, W. J. A. 8c Post, D. (2000). Reliability, validity and structure of the Adolescent Decision Making Questionnaire among adolescents in The Netherlands. Personality and Individual Differences, 28,273-285.
  • Von Winterfeldt, D., & Edwards, W. (1986). Decision analysis and behavioral research. New York: Cambridge University Press.
  • Whitehead, J. R., & Corbin, C. B. (1997). Self esteem in children and youth: The role of sport and physical education. In K. R. Fox, (Ed.), The physical self: Prom motivation to well-being (pp. 175-203). New York: Broun Brumfield.
  • Yılmaz, A. (2000). Eşler arasındaki uyum ve çocuğun algıladığı anne-baba tutumu ile çocukların, ergenlerin, gençlerin akademik başarıları ve benlik algıları arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Zunker, V. G. (1998). Career counseling: Applied concepts of life planning (5th ed.). California: Brooks/Cole, Pacific Grove, CA.
APA ÇOLAKKADIOĞLU O, Güçray S (2012). Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. , 655 - 676.
Chicago ÇOLAKKADIOĞLU OĞUZHAN,Güçray S. Sonay Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. (2012): 655 - 676.
MLA ÇOLAKKADIOĞLU OĞUZHAN,Güçray S. Sonay Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. , 2012, ss.655 - 676.
AMA ÇOLAKKADIOĞLU O,Güçray S Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. . 2012; 655 - 676.
Vancouver ÇOLAKKADIOĞLU O,Güçray S Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. . 2012; 655 - 676.
IEEE ÇOLAKKADIOĞLU O,Güçray S "Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi." , ss.655 - 676, 2012.
ISNAD ÇOLAKKADIOĞLU, OĞUZHAN - Güçray, S. Sonay. "Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi". (2012), 655-676.
APA ÇOLAKKADIOĞLU O, Güçray S (2012). Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 655 - 676.
Chicago ÇOLAKKADIOĞLU OĞUZHAN,Güçray S. Sonay Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12, no.2 (2012): 655 - 676.
MLA ÇOLAKKADIOĞLU OĞUZHAN,Güçray S. Sonay Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.12, no.2, 2012, ss.655 - 676.
AMA ÇOLAKKADIOĞLU O,Güçray S Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(2): 655 - 676.
Vancouver ÇOLAKKADIOĞLU O,Güçray S Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2012; 12(2): 655 - 676.
IEEE ÇOLAKKADIOĞLU O,Güçray S "Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, ss.655 - 676, 2012.
ISNAD ÇOLAKKADIOĞLU, OĞUZHAN - Güçray, S. Sonay. "Çatışma kuramına dayalı olarak geliştirilen karar verme beceri eğitimi psiko-eğitim grup yaşantısının ergenlerin karar verme stillerine etkisi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 12/2 (2012), 655-676.