Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği

SARAÇOĞLU, Gamze Varol; Onler, Ebru

Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği

Ebru ÖNLER, (Namık Kemal Üniversitesi, Sağlık Yüksek Okulu,, Tekirdağ, Türkiye)

Gamze Varol SARAÇOĞLU (Namık Kemal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tekirdağ, Türkiye)

Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi

5 0

Yıl: 2010 Cilt: 3 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 78 - 85 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği

Öz:

Giriş: Öğrencilerin mesleği nasıl algıladıkları, mezuniyet öncesi eğitiminden yararlanma ve mezuniyet sonrası hizmet niteliklerini etkilemesi nedeniyle sorgulama gerektiren önemli bir durumdur. Amaç: Hemşirelikte Meslek Seçimi Ölçeğinin (HMSÖ) Türkçe Formunun geçerlilik ve güvenilirliğinin araştırılması amacıyla metodolojik tipte yapılmıştır. Yöntem: Çalışma, Namık Kemal ve Trakya Üniversitelerinin Hemşirelik Bölümlerinde öğrenim gören 365 öğrenciye, orijinali Zysberg ve Berry tarafından geliştirilen HMSÖ Türkçe formu ve yapılandırılmış bilgi formu uygulanarak, metodolojik olarak gerçekleştirilmiştir. Veriler, t testi, pearson korelasyon ve faktör ve iç tutarlılık analizleriyle değerlendirilmiştir. Bulgular: Ölçeğin dil geçerliği çalışmasında, üç uzman tarafından Türkçe’ye çevirisi, bir uzman tarafından İngilizce’ye geri çevirisi yapılmıştır. İçerik geçerliği için 10 uzmandan görüş alınmış, yapılan analizde uzman görüşleri arasında uyum olduğuna karar verilmiştir. Toplam varyansın %47.44’ünün açıklandığı iki faktörlü yapıda, F1 varyansın %30.21’ini, F2 ise %17.23’ünü açıklamaktadır. Cronbach α; F1 için .77, F2 için .63, tüm ölçek için .79, test-tekrar test güvenilirliği için 74 katılımcıya yapılan uygulamada .84 bulunmuştur. Toplam ölçek puan ortalamaları arasında anlamlı fark bulunmamıştır. Eş değerlilik analizinde, GKSÖ (Güdülenme Kaynakları ve Sorunları Ölçeği) ile HMSÖ arasında pozitif yönde, çok güçlü ve anlamlı (r= .95, p< .000) ilişki bulunmuştur. Sonuç: HMSÖ Türkçe formu hemşirelik öğrencilerinin meslek seçme kararlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araçtır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik

Validity and reliability of the Turkish version of the HMSÖ

Öz:

Background: Students’ perception of the profession is important, because it has effect on quality of postgraduated services and improve gradute degree education quality. Objectives: Turkish version of the HMSÖ was performed by methodologically to examine reliability and validity. Methods: The validity and reliabilty of Turkish version of HMSÖ, which were created by Zysberg and Berry, and configured information form were assessed in a sample of 365 nursing students from Namık Kemal University and Trakya University. This study was methodically carried out. Datas were evaluated with using paired samples t test, factor analysis, pearson correlation, cronbach alpha. Results: Turkish translations were done by 3 experts, back translations to English were done by 1 expert at the study of linguistic analysis for scale. Content validity was done by taking decisions of 10 different experts. Results has been showed a harmony at the decisions of experts. Principle component analysis revealed 2 factors (“congruence” and “survival/need”) explaining 47.44% of the total variance. F1 is explaining %30.21 of variance, F2 is explaining % 17.23 of variance. Reliability analysis showed that Cronbach alpha coefficients for total questionnaire was .79. Cronbach’s alpha coefficients for “congruence” and “survival/need” subscales were .77 and .63. The correlation coefficients for test-retest reliability were .84. Test-retest point average of whole scale was comparable and no statistically significant difference was found. Coefficient of Equivalance was examined with correlation between Occupational Learning Motivation Scale and Nursing Career Decision Scale and there was positively significant corelated (r= .95, p< .01). Conclusion: These results suggest that Turkish HMSÖ is a reliable and valid measurement to define factors that affect nursing students’ career choosing.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ægisdóttir, S., Gerstein, L.H., & Çinarbas, D. (2008). Methodological issues in cross-cultural counseling research: equivalence, bias, and translations. The Counseling Psychologist, 36(2), 188-219.
Acat, B. & Köşgeroğlu, N. (2006). Güdülenme kaynakları ve sorunları ölçeği. Anatolian Journal of Psychiatry, 7, 204- 210.
Akgül, A. (2003). Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri “SPSS uygulamaları” (2. Basım). Ankara: Emek Ofset Ltd. Şti.
Altun, İ. (2000). Kocaeli Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin kişisel değerleri ve meslek seçimlerine etki eden faktörler. I. Uluslar arası & VIII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Antalya: 75- 77. Aktaran: Sarıkaya, T. & Khorsid L. (2009) Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimini Etkileyen Etmenlerin İncelenmesi: Üniversite Öğrencilerinin Meslek Seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423.
Baykan, Ö. (1998). Lise öğrencilerinin mesleki yönelimleri ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Kocaeli, Türkiye.
Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı, 10.Baskı, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çimen, S. (2003). 15-18 yaş grubu gençlerde 'riskli sağlık davranışları ölçeğinin geliştirilmesi. Çocuk Sağlığı ve Hemşireliği Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü. İstanbul, Türkiye.
Dinç,S., Kaya, Ö. & Şimşek, Z. (2007). Harran üniversitesi sağlık yüksekokulu öğrencilerinin hemşirelik mesleği hakkındaki bilgi, düşünce ve beklentileri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10 (1), 1-9.
Doğan, S., Öncü, B., Saraçoğlu V.G. & Küçükgöncü S. (2009). Erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu kendi bildirim ölçeği (ASRS-v1.1): Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 77-87.
Erbil, N. & Yılmaz, A. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçme kararlarını ve bakış açılarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Hemşirelik Forumu, 2 (1), 46-51.
Ercan, İ. & Kan, İ. (2004). Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30 (3), 211-216.
Gözüm, S. & Aksayan, S. (2003). Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 1, 3-14.
Karadeniz, G. & Çakmakçı, A. (2001). Bir yüksekokul hemşirelik öğrencilerinin kendini kabul düzeyleri. İbni Sina Tıp Dergisi, 6, 170–174.
Karasar, N. (2000). Bilimsel araştırma yöntemi, 10.Baskı, Ankara, Nobel Yayın Dağıtım. Aktaran: Bahar, Z., Beşer, A., Gördes, N., Ersin, F. & Kıssal, A. (2008). Sağlıklı yaşam biçimleri ölçeği II’nin geçerlik ve güvenirlik çalışması, Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1),1-13.
Lai, H.L., Lin, Y.P., Chang, H.K., Chen, C.J., Peng, T.C. & Chang, F.M. (2008). Is nursing profession my first choice? A follow up survey in pre-registeration student nurses. Nurse Education Today, 28, 768-776.
Mooney, M., Glacken, M., O’Brien, F. (2008). Choosing nursing as a career: A qualitative study. Nurse Education Today, 28, 385-392.
Özdamar, K. (1999). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (2. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Sarıkaya, T. & Khorsid L. (2009). Üniversite öğrencilerinin meslek seçimini etkileyen etmenlerin incelenmesi: Üniversite öğrencilerinin meslek seçimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 393-423.
Sireci, S.G. & Berberoğlu, G. (2000). Using bilungial respondents to evaluate translated- adapted items. Applied Measurement in Education, 13 (3), 229-248.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. 1.Baskı, 107-113, 166-169, 381-390, Ankara: Seçkin Yayınevi.
Şirin, A., Öztürk, R., Bezci, G., Çakar, G. & Çoban, A. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin meslek seçimi ve mesleği uygulamaya yönelik görüşleri. Dirim Tıp Dergisi, 83 (69- 75).
Ünal, S., Gürhan, N., Saral E. & Özbaş A. (2008). Hemşirelik öğrencilerinin sosyo-demografik özellikleri ve hemşirelik mesleğini seçme nedenleri. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 16 (63), 179- 187.
Ünalan, Ş.(2005) . Hayatta önemli bir dönüm noktası: Meslek seçimi. Erişim: 11 01 2010: http://www.ilkadımdergisi.com
Tezel, A. & Arslan S. (2002). Erzurum sağlık yüksekokulu 1. sınıf öğrencilerinin mesleklerini seçmeye ve mesleğe ilişkin görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 5(2): 39-44. Başvuru tarihi:24.09.2009 Kabul tarihi: 06.04.2010
Tüfekçi,F. & Yildiz A. (2009). Öğrencilerin hemşireliği tercih etme gerekçeleri ve gelecekleri ile ilgili görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 31-37.
Yanıkkerem, E., Altınparmak, S. & Karadeniz, G. (2004). Gençlerin meslek seçimini etkileyen faktörler ve benlik saygıları. Hemşirelik Forumu, 7(2): 61- 62.
Yeh, C.B., Fen Gau, S.S., Kesler, C.R. & Wu Y.Y. (2008). Psychometric properties of the Chinese version of the adult ADHD Self-report Scale. International Journal of Methods in Psychiatric Research, 17 (1), 45-54.
Zysberg, L. & Berry, D. (2005). Gender and students’ vocational choices in entering the field of nursing. Nursing Outlook, July-August, 193-198.

APA	Onler E, SARAÇOĞLU G (2010). Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. , 78 - 85.
Chicago	Onler Ebru,SARAÇOĞLU Gamze Varol Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. (2010): 78 - 85.
MLA	Onler Ebru,SARAÇOĞLU Gamze Varol Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. , 2010, ss.78 - 85.
AMA	Onler E,SARAÇOĞLU G Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. . 2010; 78 - 85.
Vancouver	Onler E,SARAÇOĞLU G Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. . 2010; 78 - 85.
IEEE	Onler E,SARAÇOĞLU G "Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği." , ss.78 - 85, 2010.
ISNAD	Onler, Ebru - SARAÇOĞLU, Gamze Varol. "Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği". (2010), 78-85.

APA	Onler E, SARAÇOĞLU G (2010). Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3(2), 78 - 85.
Chicago	Onler Ebru,SARAÇOĞLU Gamze Varol Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 3, no.2 (2010): 78 - 85.
MLA	Onler Ebru,SARAÇOĞLU Gamze Varol Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, vol.3, no.2, 2010, ss.78 - 85.
AMA	Onler E,SARAÇOĞLU G Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2010; 3(2): 78 - 85.
Vancouver	Onler E,SARAÇOĞLU G Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2010; 3(2): 78 - 85.
IEEE	Onler E,SARAÇOĞLU G "Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği." Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 3, ss.78 - 85, 2010.
ISNAD	Onler, Ebru - SARAÇOĞLU, Gamze Varol. "Hemşirelikte meslek seçimi ölçeğinin güvenilirlik ve geçerliliği". Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 3/2 (2010), 78-85.