Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım

Bülent YILMAZ, (Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)
Ömer DALKIRAN (Hacettepe Üniversitesi, Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü, Ankara, Türkiye)
Bilgi Dünyası
3 0
Yıl: 2012 Cilt: 13 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 57 - 81 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım

Öz:
Bu çalışmada, Türkiye’nin 2000 yılı sonrası bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna ilişkin yaklaşımın değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Öncelikle konuyla ilgili kavramsal bilgiler verilmiş, daha sonra Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (2001), Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun (2008), Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (2011), Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği (2002), Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği (2008), 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği (2008), Sanayi ve Ticaret Bakanlığı 2010-2014 Stratejik Planı, Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001- 2005, Dokuzuncu Kalkınma Planı (2007-2013), Bilgi Toplumu Stratejisi (2006-2010) ve Eylem Planı, Orta Vadeli Program (2012-2014), DPT Stratejik Planı (2009-2013), Türk Bilim ve Teknoloji Politikası (1993-2003), Ulusal Bilim ve Teknoloji Politikaları: 2003-2023 Strateji Belgesi (Vizyon 2023), Bilim ve Teknoloji Politikaları Uygulama Planı (2005-2010), Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Yenilik (BTY) Stratejisi Uygulama Planı (2007-2010), Ulusal Yenilik Stratejisi (2008-2010), Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 22.Toplantısı (2010), Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi (2011-2016), Bilim ve Teknoloji İnsan Kaynağı Stratejisi ve Eylem Planı (2011-2016) ve TÜBİTAK 2008-2012 Stratejik Planı, Türkiye Ulusal Programı (2008), Türkiye’nin AB Müktesebatına Uyum Programı (2007-2013), 59, 60 ve 61. Hükümet Programı, Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP), Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ve Barış ve Demokrasi Partisi (BDP) Programları incelenmiştir. Çalışma sonucunda, Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna ilişkin yaklaşımın son derece zayıf olduğu ve kütüphane kurumunun bu politikaların zorunlu bir parçası olarak görülmediği anlaşılmıştır. Kütüphanecilerin çağdaş bir bilim-teknoloji politikası oluşturulması için politika süreçlerine müdahale etmeleri önerilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi

The approach to the institution of library in Turkey’s science and technology policies

Öz:
In this study, science and technology policies of Turkey after the 2000 institution of the library aimed to evaluate the approach. Conceptual information is given on the subject, then the Technology Development Zones Law (2001), Law on the Promotion of Research and Development Activities (2008), Science, and Technology of the Ministry of Industry Decree Law on the Organization and Duties (2011), Technology Development Zones Application Regulation (2002), Research and Development Activities for Supporting Application and Control Regulations (2008), No. 5746 Law on the Promotion of Research and Development Activities, General Communiqué (2008), the Ministry of Industry and Commerce 2010-2014 Strategic Plan, Long Term Strategy and Eighth Five-Year Development Plan 2001-2005, the Ninth Development Plan (2007- 2013), Information Society Strategy (2006-2010) and Action Plan, the Medium Term Program (2012-2014), State Planning Organization’s Strategic Plan (2009-2013), Turkish Science and Technology Policy (1993-2003), the National Science and Technology Policies: 2003-2023 Strategy Document (Vision 2023), Science and Technology Policies Implementation Plan (2005-2010), the International Science, Technology and Innovation (BTY), Strategy Implementation Plan (2007- 2010), National Innovation Strategy (2008-2010), the 22nd Meeting of Supreme Council for Science and Technology, the National Science, Technology and Innovation Strategy (2011-2016), Science and Technology Human Resource Strategy and Action Plan (2011-2016) and TUBITAK Strategic Plan 2008-2012, National Programme of Turkey fort he Adoption of the EU Acquis (2008), Turkey’s Programme for Aligment with the Acquis (2007-2013), 59, 60 and 61 Government Programs, the Justice and Development Party (AKP), Republican People’s Party (CHP), the Nationalist Movement Party (MHP) and the Peace and Democracy Party (BDP) Programs, were investigated. As a result, Turkey’s science and technology policies of the institution of the library approach is extremely weak and not seen as a compulsory part of this policy is understood the institution of the library. Librarians for the creation of a modern science-technology policy to intervene in policy processes is proposed.
Anahtar Kelime:

Konular: Bilgi, Belge Yönetimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 5746 Sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği (Seri No: 3). (2008). T.C. Resmi Gazete, 2781, 07 Temmuz 2009. 17 Kasım 2011 tarihinde http://www.sanayi.gov.tr/Files/Mevzuat/9-5746-sayili-kanun-maliy-20042010143508.pdf adresinden erişildi.
  • I. Erdoğan Hükümeti Programı. (2003) 6 Şubat 2012 tarihinde http://www.tbmm.gov.tr/hukumetler/ HP59.htm adresinden erişildi.
  • II. Erdoğan Hükümeti Programı. (2007). 6 Şubat 2012 tarihinde http://www.tbmm.gov.tr/ hukumetler/HP60.htm adresinden erişildi.
  • III. Erdoğan Hükümeti Programı. (2011) 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.tbmm.gov.tr/ hukumetler/HP61.htm adresinden erişildi.
  • AKP. (2011). Program. 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.akparti.org.tr/akim/program.pdf adresinden erişildi.
  • Al, U. (2008). Türkiye’nin bilimsel yayın politikası: Atıf dizinlerine dayalı bibliyometrik bir yaklaşım. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun. (2008). T.C. Resmi Gazete, 26814, 28 Şubat 2008. 17 Kasım 2011 tarihinde http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx ?MevzuatKod=1.5.5746&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch= adresinden erişildi.
  • Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Uygulama ve Denetim Yönetmeliği. (2008). T.C. Resmi Gazete, 26953, 31 Temmuz 2008. 17 Kasım 2011 tarihinde http://www.sanayi. gov.tr/Files/Mevzuat/26953_sayili_ar_ge-faaliy-14042010024530.zip adresinden erişildi.
  • Aşukin, N. S., Butırskiy, N. P., Veber, A. B., Davıdov, A. İ., İlina, İ .V., Kirillova, L. V. ve diğerleri (1979). Politika sözlüğü. İstanbul: Sosyal Yayınları.
  • Avrupa Birliği Bakanlığı. (2007). Türkiye’nin AB Müktesebatına Uyum Programı (2007-2013). 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.abgs.gov.tr/index.php?p=6&l=1 adresinden erişildi.
  • Avrupa Birliği Bakanlığı. (2008). Avrupa Birliği Müktesebatının üstlenilmesine ilişkin Türkiye ulusal programı. 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.abgs.gov.tr/files/UlusalProgram/ UlusalProgram_2008/Tr/pdf/up2008_tr.zip adresinden erişildi.
  • BDP. (2011) Parti programı. 18 Kasım 2011 tarihinde http://bdpblog.wordpress.com/partiprogramimiz adresinden erişildi.
  • Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname. (2011). T:C. Resmi Gazete, 27958, 8 Haziran 2011. 5 Şubat 2012 tarihinde http:// www.sanayi.gov.tr/Files/Mevzuat/20110608m1-3-11082011145627.pdf adresinden erişildi.
  • CHP. (2011). Cumhuriyet Halk Partisi programı: Çağdaş Türkiye için değişim. 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.chp.org.tr/wp-content/uploads/chpprogram.pdf adresinden erişildi. Çakın, İ. (1983). Üniversite-kütüphane ilişkisi. Türk Kütüphaneciliği, 32(2), 61-64.
  • DPT. (2000). Uzun vadeli strateji ve sekizinci beş yıllık kalkınma planı 2001-2005. 5 Şubat 2012 tarihinde http://ekutup.dpt.gov.tr/plan/viii/plan8str.pdf adresinden erişildi.
  • DPT. (2006a). Bilgi toplumu stratejisi (2006-2010). Ankara: DPT.
  • DPT. (2006b). Bilgi toplumu stratejisi (2006-2010): Eylem Planı. Ankara: DPT.
  • DPT. (2006c). Dokuzuncu kalkınma planı (2007-2013). 31 Ekim 2011 tarihinde http://ekutup.dpt. gov.tr/plan/plan9.pdf adresinden erişildi.
  • DPT. (2009). Stratejik plan (2009-2013). Ankara: DPT.
  • Drake, M. A. (2001). Science, technology, and information. Journal of Academic Librarianship, 27(4), 260-262. 19 Nisan 2012 tarihinde http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/ S0099133301002130 adresinden erişildi.
  • Fenerci, T. (2003). Kütüphanecilik ve disiplinlerarası niteliği. Türk Kütüphaneciliği, 17(3), 283-293.
  • Gray, J. (1988). National information policies: Problems and progress. London: Mansell Publishing Limited.
  • Hill, M. W. (1994). National information policies and strategies: An overview and bibliographic survey. London: Bowker Saur.
  • Keseroğlu, H. S. (1989). Halk kütüphanesi politikası ve Türkiye Cumhuriyeti’nde durum. İstanbul: Türk Kütüphaneciler Derneği İstanbul Şubesi.
  • Keseroğlu, H. S. (2005). Kütüphanenin tözü: Tarih öncesi dönemde bilgi. Türk Kütüphaneciliği, 19(3), 1-12.
  • Keseroğlu, H.S. (2010). Bilginin bilgisi: Kütüphane ve bilgibilim kuramı sorunsalı. Türk Kütüphaneciliği, 24(4), 685-704.
  • MHP. (2009). Parti programı: “Geleceğe Doğru”. 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.mhp.org.tr/ kitaplar/mhp_parti_programi_2009_opt.pdf adresinden erişildi.
  • Montviloff, V. (1990). National information policies: A handbook on the formulation, approval, implementation, operation of a national policy on information. Paris: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization.
  • Oğuz, E. S. (2010). Türkiye’de kültür politikaları ve kütüphaneler 1923-1980. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Smith, E. (1993). Kütüphaneci, bilim adamı ve araştırma kütüphanesinin geleceği. (A. Çelik, Çev.). Ankara: ÜNAK.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı. (2011a). 1960 sonrası dönemde planlama. 08 Aralık 2011 tarihinde http:// www.dpt.gov.tr/PortalDesign/PortalControls/WebIcerikGosterim.aspx?Enc=A2D72737189B2 352663AF614EDEE804E7FC8EC4BC3D9F63C52ACD642CE792748 adresinden erişildi.
  • T. C. Kalkınma Bakanlığı. (2011b). Orta vadeli program (2012-2014). Ankara: Kalkınma Bakanlığı. 17 Nisan 2012 tarihinde http://www.kalkınma.gov.tr/DocObjects/Download/13636/OVP_2012- 2014_Baski.pdf adresinden erişildi.
  • T. C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı. (2009). 2010-2014 stratejik planı. 03 Kasım 2011 tarihinde http:// www.sanayi.gov.tr/Files/Documents/stb_stratejik_plan_2010_2-31032010030006.pdf adresinden erişildi.
  • TDK. (2005). Türkçe sözlük (10.bs.). Ankara: Türk Dil Kurumu.
  • Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (2001). T.C. Resmi Gazete, 24454, 6 Temmuz 2001. 17 Kasım 2011 tarihinde http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.4691&source XmlSearch=&MevzuatIliski=0 adresinden erişildi.
  • Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği. (2002). T.C. Resmi Gazete. 19 Haziran 2002. 17 Kasım 2011 tarihinde http://www.sanayi.gov.tr/Files/Mevzuat/4691-teknolojigelistirme- 15042010163526.pdf adresinden erişildi.
  • Toplu, M. (1999). Türkiye’de ulusal enformasyon ve bilim politikaları alanındaki yaklaşımlar. Türk Kütüphaneciliği, 13(4), 335-362.
  • TÜBİTAK. (1993). Türk bilim ve teknoloji politikası: 1993-2003. Ankara: TÜBİTAK.
  • TÜBİTAK. (2004). Ulusal bilim ve teknoloji politikaları: 2003-2023 strateji belgesi. Ankara: TÜBİTAK. 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files//vizyon2023/ Vizyon2023_Strateji_Belgesi.pdf adresinden erişildi.
  • TÜBİTAK. (2005). Bilim ve Teknoloji Politikaları Uygulama Planı (BTP-UP) (2005-2010). 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files//BTYPD/strateji_belgeleri/BTP_ UP_2005_2010.pdf adresinden erişildi.
  • TÜBİTAK. (2007a). Uluslararası Bilim, Teknoloji ve Yenilik (BTY) stratejisi uygulama planı (2007-2010). 02 Kasım 2011 tarihinde http://www.tubitak.gov.tr/tubitak_content_files//BTYPD/strateji_ belgeleri/Uluslararasi_BTY_Stratejisi_UP_2007_2010.pdf adresinden erişildi.
  • TÜBİTAK. (2007b). Ulusal yenilik stratejisi (2008-2010). 18 Kasım 2011 tarihinde http://www.tubitak. gov.tr/tubitak_content_files//BTYPD/strateji_belgeleri/Ulusal_Yenilik_Stratejisi_2008_2010. pdf adresinden erişildi.
  • TÜBİTAK. (2007c). TÜBİTAK 2008-2012 stratejik planı. Ankara: TÜBİTAK.
  • TÜBİTAK. (2010a). Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 22. Toplantısı: Gelişmelere ilişkin değerlendirmeler. Ankara: TÜBİTAK.
  • TÜBİTAK. (2010b). Ulusal bilim, teknoloji ve yenilik stratejisi (2011-2016). Ankara: TÜBİTAK.
  • TÜBİTAK. (2010c). Bilim ve teknoloji insan kaynağı stratejisi ve eylem planı (2011-2016). Ankara:
  • TÜBİTAK. 17. Aralık 2011 tarihinde http://www.tubitak.gov.tr/sid/1049/pid/468/index.htm adresinden erişildi.
  • TÜBİTAK. (2011). Uluslararası bilim, teknoloji ve yenilik stratejisi (2007-2010). 17 Aralık 2011 tarihinde http://www.tubitak.gov.tr/sid/1046/pid/468/index.htm;jsessionid=F24F13164FBABE430B83 1E3B279FC9EE adresinden erişildi.
  • Türkcan, E. (2009). Dünyada ve Türkiye’de bilim, teknoloji ve politika. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi.
  • Türkiye Cumhuriyet Anayasası. (2011). 5 Aralık 2011 tarihinde http://mevzuat.basbakanlik.gov.tr/ Metin.Aspx?MevzuatKod=1.5.2709&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch= adresinden erişildi.
  • Uçak, N. Ö. (1995). Kütüphaneleri etkileyen teknolojik yenilikler ve geleceğin kütüphaneleri. Türk Kütüphaneciliği, 9(1), 49-55.
  • UNESCO. (2011). UNESCO public library manifesto. 29 Kasım 2011 tarihinde http://www.unesco. org/webworld/libraries/manifestos/libraman.html adresinden erişildi.
  • Yılmaz, B. (2004). Türkiye’de eğitim politikası ve kütüphane. Ankara: Türk Kütüphanecileri Derneği Ankara Şubesi.
  • Yılmaz, B. (2008). İlkçağ Anadolu uygarlıklarında sosyo-ekonomik ve kültürel yapı bağlamında kütüphane/arşiv kurumu. Türk Kütüphaneciliği, 22(3), 351-376.
  • Yılmaz, B. (2009). Türkiye’de kültür politikası ve kütüphane: 1980 sonrası durum. Ankara: Türk Kütüphaneciler Derneği Ankara Şubesi.
  • Yücel, İ. H. (2006). Türkiye’de bilim teknoloji politikaları ve iktisadi gelişmenin yönü. Ankara: DPT.
APA Yılmaz B, Dalkıran Ö (2012). Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. , 57 - 81.
Chicago Yılmaz Bülent,Dalkıran Ömer Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. (2012): 57 - 81.
MLA Yılmaz Bülent,Dalkıran Ömer Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. , 2012, ss.57 - 81.
AMA Yılmaz B,Dalkıran Ö Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. . 2012; 57 - 81.
Vancouver Yılmaz B,Dalkıran Ö Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. . 2012; 57 - 81.
IEEE Yılmaz B,Dalkıran Ö "Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım." , ss.57 - 81, 2012.
ISNAD Yılmaz, Bülent - Dalkıran, Ömer. "Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım". (2012), 57-81.
APA Yılmaz B, Dalkıran Ö (2012). Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. Bilgi Dünyası, 13(1), 57 - 81.
Chicago Yılmaz Bülent,Dalkıran Ömer Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. Bilgi Dünyası 13, no.1 (2012): 57 - 81.
MLA Yılmaz Bülent,Dalkıran Ömer Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. Bilgi Dünyası, vol.13, no.1, 2012, ss.57 - 81.
AMA Yılmaz B,Dalkıran Ö Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. Bilgi Dünyası. 2012; 13(1): 57 - 81.
Vancouver Yılmaz B,Dalkıran Ö Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım. Bilgi Dünyası. 2012; 13(1): 57 - 81.
IEEE Yılmaz B,Dalkıran Ö "Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım." Bilgi Dünyası, 13, ss.57 - 81, 2012.
ISNAD Yılmaz, Bülent - Dalkıran, Ömer. "Türkiye’nin bilim-teknoloji politikalarında kütüphane kurumuna yaklaşım". Bilgi Dünyası 13/1 (2012), 57-81.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 17:55

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları