Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın

İŞMAL, ERDEMİ Özlenen

Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın

ERDEMİ Özlenen İŞMAL (Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü, İzmir, Türkiye)

YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ

2 0

Yıl: 2011 Cilt: 0 Sayı: 6 Sayfa Aralığı: 23 - 30 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın

Öz:

19. yüzyıl ortalarına kadar tekstil boya ve baskı işlemlerinde kullanılan başlıca renklendiriciler doğal boyarmaddelerdi. İngiliz Sir William Henry Perkin 1856’da ilk sentetik organik boyarmaddeyi (mauveine) keşfettiğinde ve ürettiğinde 17 yaşında idi. Mauveine’in rengi antik dönemin “Kraliyet moru”na (Tyrian purple) benzemekteydi. Dehası ve bilim tarihindeki önemli yerinin yanısıra, Perkin çok yönlü bir kişiliğe sahipti. Tüm Perkin ailesi müzik ile ilgiliydi ve William piyano, keman ve kontrbas çalmayı öğrenmişti. Yağlı boya, çizim, fotoğrafçılık, seyahat ve bahçıvanlıkla yaşamı boyunca çok ilgilenmiştir. Perkin’in bir üniversiteden hiç bir zaman bir derece ile mezun olmaması çok ilginç olmakla birlikte birçok üniversite tarafından doktora derecesi ile onurlandırılmıştı. Çok sayıda, ödül, nişan, madalya ve bilimsel makalelere sahipti. Bu makalede, bir bilim insanı olarak William Henry Perkin’in kişiliği, yaşam öyküsü ve entellektüel yanları ele alınmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Sanat

The pioneer of dyesuff industry: Sir william henry perkin as a scientist and intellectual

Öz:

Up to the middle of the 19th century natural dyes were the main colorants available for textile dyeing and printing processes. The Englishman Sir William Henry Perkin was only 17 years old, when he discovered and manufactured the first synthetic organic dye (mauveine) in 1856. Mauveine’s shade was similar to “Royal purple” (Tyrian purple) of antiquity. Besides his genius and essential place in the history of science, Perkin had a versatile personality. All the Perkin familiy was interested in music and William learned to play the piano, the volin and the double bass. He was also very interested in oil painting, drawing, photography, travelling and gardening during his life. It is very interesting that Perkin never formally graduated with a degree from a university, but he was awarded honorary doctorates by many universities. He was the recipient many awards, medals and honours and had great number of scientific papers. In this paper, personality, life story and intellectual sides of William Henry Perkin as a scientist were discussed.

Anahtar Kelime:

Konular: Sanat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

• İnci Başer, Yusuf İnanıcı, Boyarmadde Kimyası, Marmara Üniversitesi Yayın No: 482, Teknik Eğitim Fakültesi Yayın No:2, İstanbul. 1990
• Anon, Organic Chemistry at the Dawn of Perkin’s Discovery of Mauve and Thereafter, Colourage, May 2000.
• Anon, Shades of the Past: A History of Synthetic Organic Dye Industry, AATCC, Vol.1, No 26, 1969.
• Ian Holme, “Sir William Henry Perkin: a review of his life, work and legacy”, Coloration Technology. 2006.
• http://colorantshistory.org/ HistoryInternationalDyeIndustryRev1/ HistoryInternationalDyestuffIndustryFirefox/dyestuffs.html (Ocak 2011)
• http://www.rod.beavon.clara.net/hofmann.htm (Şubat 2011)
• http://www.general-anaesthesia.com/images/justusvonliebig. html (Ocak 2011)
• http://www.brown.edu/Courses/UC14/) (Ocak 2011)
• Anthony S. Travis, William Henry Perkin: A Teenage Chemist Discovers How to Make the First Synthetic Dye from Coal Tar, Textile Chemist and Colorists, August 1988.
• http://64.202.120.86/upload/image/personal-column/tonytravis/ 19th-centuary-high-tech/august-wilhelm-hofmannand-. jpg (Mart 2011)
• http://pharmgesch-bs.de/wahl07/Chinin/bilder/Mauvein.jpg (Ocak 2011)
• Joyce Storey, Manual of Dyes and Fabrics, 1992, Thames and Hudson, London, 192.
• http://www.ch.ic.ac.uk/perkin.html (Şubat 2011)
• http://www.mosi.org.uk/media/33871452/ sirwilliamhenryperkin.pdf (Şubat 2011)
• http://uh.edu/engines/epi2059.htm (Şubat 2011)

APA	İŞMAL E (2011). Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. , 23 - 30.
Chicago	İŞMAL ERDEMİ Özlenen Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. (2011): 23 - 30.
MLA	İŞMAL ERDEMİ Özlenen Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. , 2011, ss.23 - 30.
AMA	İŞMAL E Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. . 2011; 23 - 30.
Vancouver	İŞMAL E Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. . 2011; 23 - 30.
IEEE	İŞMAL E "Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın." , ss.23 - 30, 2011.
ISNAD	İŞMAL, ERDEMİ Özlenen. "Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın". (2011), 23-30.

APA	İŞMAL E (2011). Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ, 0(6), 23 - 30.
Chicago	İŞMAL ERDEMİ Özlenen Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ 0, no.6 (2011): 23 - 30.
MLA	İŞMAL ERDEMİ Özlenen Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ, vol.0, no.6, 2011, ss.23 - 30.
AMA	İŞMAL E Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ. 2011; 0(6): 23 - 30.
Vancouver	İŞMAL E Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın. YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ. 2011; 0(6): 23 - 30.
IEEE	İŞMAL E "Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın." YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ, 0, ss.23 - 30, 2011.
ISNAD	İŞMAL, ERDEMİ Özlenen. "Boyarmadde endüstrisinin öncüsü: Bir bilim adamı ve entelektüel olarak sir william henry perkın". YEDİ: SANAT, TASARIM VE BİLİM DERGİSİ 6 (2011), 23-30.