Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri

TOPAL, Hülya; KALKAN, Mine; GÜNDOĞDU, Ayla; ÇELİK, SEVİM

Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri

Sevim ÇELİK, (Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Zonguldak, Türkiye)

Mine KALKAN, (Boş)

Ayla GÜNDOĞDU, (Boş)

Hülya TOPAL (Boş)

Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi

11 0

Yıl: 2012 Cilt: 5 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 101 - 109 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri

Öz:

Amaç: Yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerin ötenazi hakkındaki düşüncelerini ve bu düşünceleri etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Yöntem: Bu tanımlayıcı çalışma, Zonguldak İl Merkezi’ndeki üniversite ve sağlık bakanlığına bağlı hastanelerin erişkin yoğun bakım ünitelerinde çalışan 89 hemşire ile yapılmıştır. Veriler anket formu ile toplanmıştır. Bulgular: Yoğun bakım hemşirelerinin %57.3’ü ötenaziyi kişinin kendi ölümünü istemesi olarak ifade etmişlerdir. Hemşireler (%59.5) ötenaziyi doğaya, yaratana, evrene karşı gelmek olduğunu belirtmişlerdir. Hemşirelerin yaklaşık yarısı (%44.9) aktif ve pasif ötenazi uygulamasını onaylamamıştır. Hemşireler (%85.4) hastadan ya da onların ailelerinden ötenazi isteğiyle karşılaşmamışlardır. Yaklaşık yarısı (%44.9) kendisi ve %67.4’ü de yakını için ötenaziyi istemediğini bildirmiştir. Hemşirelerin çoğunluğu (%80.9) ölmek üzere olan hastaya bakım vermek istediğini, bu hastalara aktif ($X^ 2$=9.45,p=.009) ve pasif ötenazinin uygulanmasını onaylamadıklarını belirtmişlerdir. Türkiye’de ötenazinin yasallaşmasını hemşirelerin %58.4’ünün desteklemediği belirlenmiştir. Sonuç: Araştırma, yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi uygulamasını benimsemedikleri, kendisi, yakını ve hastaları için aktif ya da pasif ötenazinin uygulanmasını onaylamadıklarını göstermiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Yoğun Bakım, Tıp Hemşirelik

Opinions of intensive care nurses about euthanasia

Öz:

Objectives: The study was conducted to determine the opinions of nurses working in intensive care units about euthanasia and factors affecting these opinions of nurses. Methods: This descriptive study was performed 89 nurses working in adult intensive care units at university and ministry of health hospitals of a province in Turkey. Data were collected by questionnaire. Results: Euthanasia was defined as willing for one's own death by intensive care nurses (57.3%). Nurses (59.5%) were stated that euthanasia is gone against to nature, universe and God. About half (44.9%) of nurses was not confirm to active and passive euthanasia for patients. Nurses (85.4%) were not come across to request for euthanasia from patient or their families. About half (44.9%) of nurses for themselves and 67.4% of nurses for relatives was not want to euthanasia. Most of nurses (80.9%) was reported that they were wanted to care for the terminally ill patients in intensive care units and was not support active ($X^ 2$=9.45, p=.009) and passive euthanasia for these patients. It was determined that 58.4% of nurses were not support legalisation of euthanasia in Turkey. Conclusion: This study shows that nurses do not support the euthanasia and not confirm to active and passive euthanasia for themselves, relatives and patients.

Anahtar Kelime:

Konular: Yoğun Bakım, Tıp Hemşirelik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aksoy Ş., Çevik, E., & Edisan, Z. (2002). Yaşamın sonunda verilen kararlara ilişkin bir etik tartışma. T Klin J Med Ethics, Law and History, 10, 263-268.
Bendiane, M.K., Bouhnik, A.D., Galinier, A., Favre, R., Obadia, Y., & Peretti-Watel, P. (2009). French hospital nurses' opinion about euthanasia and physician-assisted suicide: a national phone survey. Med Ethics, 35(4), 238-44.
Besiri, A.(2010). Ötenazi ve yaşam hakkı. Türkiye Barolar Birliği TBB Dergisi, 86, 188-204.
Civaner, M.(2003). Önemli bir etik sorun olan yaşamın son dönemi. Toplum ve Hekim Dergisi,18(2),148-51.
DeKeyser, G.F., & Musgrave, C.F. (2006). Israeli critical nurses’ attitudes toward physician-assisted dying. Heart Lung, 35(6), 412-22.
Ferrand E., Lemaire F., Regnier B., Kuteifan K., Badet M., Asfar P., et al. (2003). Discrepancies between perceptions by physicians and nursing staff of intensive care unit end-of-life decisions. Am J Respir Crit Care Med., 167, 1310-1315.
Huang, L.C., Chen, C.H., Liu, H.L., Lee, H.Y., Peng, N.H, Wang, T.M., et al. (2012). The attitudes of neonatal professionals towards end-of-life decision-making for dying infants in Taiwan. J Med. Ethics, doi:10.1136/medethics-2011- 100428
Inghelbrecht, E., Bilsen, J., Mortier, F., & Deliens, L. (2010). The role of nurses in physician-assisted deaths in Belgium. CMAJ, 182(9), 905-910.
Karahisar, F. (2006). Ölümcül hasta, hemşire ve hekimlerin ölüm ve ötenaziye ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Esasları Anabilim Dalı, Erzurum, Türkiye.
Kaya H., & Akçin, E. (2005). Hemşirelik öğrencilerinin ötenaziye ilişkin görüşleri. Türkiye Klinikleri J Med Ethics, 13, 115-119.
Kumaş, G. (2005). Adana ilindeki çeşitli hastanelerin yoğun bakım ünitelerinde çalısan hemşirelerin ötenazi hakkındaki düşünceleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, Adana, Türkiye.
Patelarou, E., Vardavas, C.I., Fioraki, I., Alegakis, T., Dafermou, M., & Ntzlepi, P. (2009). Euthanasia in Greece: Grek nurses’ involvement and beliefs. Int J Palliat Nurs, 15(5), 242-8.
Puntillo, K.A, Benner, P., Drought, T., Drew, B., Stotts, N., Stannard, D., et al. (2001). End-of-life issues in intensive care units: a national random survey of nurses' knowledge and beliefs. Am J Crit Care,10(4), 216-29.
TC Anayasası.(2001). Seçkin Yayıncılık. Ankara.
Teke, A., Uçar, M., Demir, C., Çelen, Ö., & Karaalp, T. (2007). Bir eğitim hastanesinde görev yapan hemşirelerin hasta hakları konusundaki bilgi ve tutumlarının değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni, 6(4), 259-266.
Tepehan, S., Ozkara, E., & Yavuz, M.F. (2009). Attitudes to euthanasia in ICUs and other hospital departments. Nurs Ethics,16(3), 319-27.
Ünsal, S. (2008). Yoğun bakım hemşirelerinin ölüm hakkındaki düşünceleri ve yaşadıkları anksiyetenin karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye.
Van Bruchem-van de Scheur, G.G., Van der Arend, A.J., Huijer Abu-Saad, H., Van Wijmen, F.C., Spreeuwenberg, C., & Ter Meulen, R.H. (2008). Euthanasia and assisted suicide in Dutch hospitals: the role of nurses. J Clin Nurs, 17(12), 1618-26.

APA	ÇELİK S, KALKAN M, GÜNDOĞDU A, TOPAL H (2012). Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. , 101 - 109.
Chicago	ÇELİK SEVİM,KALKAN Mine,GÜNDOĞDU Ayla,TOPAL Hülya Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. (2012): 101 - 109.
MLA	ÇELİK SEVİM,KALKAN Mine,GÜNDOĞDU Ayla,TOPAL Hülya Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. , 2012, ss.101 - 109.
AMA	ÇELİK S,KALKAN M,GÜNDOĞDU A,TOPAL H Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. . 2012; 101 - 109.
Vancouver	ÇELİK S,KALKAN M,GÜNDOĞDU A,TOPAL H Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. . 2012; 101 - 109.
IEEE	ÇELİK S,KALKAN M,GÜNDOĞDU A,TOPAL H "Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri." , ss.101 - 109, 2012.
ISNAD	ÇELİK, SEVİM vd. "Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri". (2012), 101-109.

APA	ÇELİK S, KALKAN M, GÜNDOĞDU A, TOPAL H (2012). Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 5(3), 101 - 109.
Chicago	ÇELİK SEVİM,KALKAN Mine,GÜNDOĞDU Ayla,TOPAL Hülya Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 5, no.3 (2012): 101 - 109.
MLA	ÇELİK SEVİM,KALKAN Mine,GÜNDOĞDU Ayla,TOPAL Hülya Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, vol.5, no.3, 2012, ss.101 - 109.
AMA	ÇELİK S,KALKAN M,GÜNDOĞDU A,TOPAL H Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2012; 5(3): 101 - 109.
Vancouver	ÇELİK S,KALKAN M,GÜNDOĞDU A,TOPAL H Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi. 2012; 5(3): 101 - 109.
IEEE	ÇELİK S,KALKAN M,GÜNDOĞDU A,TOPAL H "Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri." Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 5, ss.101 - 109, 2012.
ISNAD	ÇELİK, SEVİM vd. "Yoğun bakım hemşirelerinin ötenazi hakkındaki düşünceleri". Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi 5/3 (2012), 101-109.