Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu

Yıl: 2012 Cilt: 1 Sayı: 41 Sayfa Aralığı: 183 - 195 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu

Öz:
Osmanlı Devleti’nin beylikten devletleşme sürecine geçişte en önemli genişleme alanı Avrupa olmuştur. Kanuni Sultan Süleyman’ın 1526 yılında kazandığı Macaristan zaferi sonrası tüm Macaristan Osmanlı Devleti’nin egemenliği altına girdi. Bu durum karşısında Habsburg hanedanı Macaristan’daki egemenliğini kaybetmek istemediği için uzun yıllar Osmanlı Devleti ile Macaristan toprakları için mücadele etti. Fakat Avusturya’nın II. Viyana kuşatmasına kadar geçen zaman zarfında Macaristan üzerinde etkili olduğunu söylemek zordur. II. Viyana kuşatmasının başarısızlıkla sonuçlanması üzerine Türk –Avusturya ilişkileri yeni bir boyut kazanırken Macarların durumu da endişe uyandırmaya başladı. Bu durum karşısında Osmanlı Devleti, Macaristan’daki egemenliğini kaybederken, Macar asilzadeleri bilhassa Kral Tökeli İmre ve Erdelliler ile birlikte Macarlardan isteyenlerin Osmanlı topraklarında yaşamalarına izin verdi. Bunlar için özel yaşam alanları oluşturdu. Osmanlı Devleti, Macarları Osmanlı topraklarına iskân ederek her türlü ihtiyaçlarını karşıladığı gibi ekonomik ve dini özgürlük tanıdı. Bu çalışmada Osmanlı Devleti ile Avusturya arasındaki ilişkiler incelenirken Macaristan’daki Türk-Avusturya hâkimiyet mücadelesi ve bunun Osmanlı-Avusturya ilişkileri üzerindeki etkisi arşiv belgeleri ve ahitnamelerdeki yansımaları ile ortaya konacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar Sanat

The status of hungarians in relationship of ottoman and Austria after karlowitz treaty

Öz:
Principality of the Ottoman Empire in transition to nationalization process was the most important expansion area of Europe. After the Hungary Victory won by Süleyman the Magnificent in 1526 the whole Hungary came under the rule of the Ottoman State. Under these circumstances, Habsburg dynasty fought with the Ottoman Empire for many years for the territory of Hungry. But it is difficult to say that Austria had an impact on Hungry during the siege of Vienna until the last time. Because of the failure of the second Siege of Vienna while Turkish- Austrian relations gain a new dimension to the situation Hungarians began to arouse concern. Under these circumstances the Ottoman Empire loses sovereignty in Hungary while the Hungarians nobles especially with King Tokeli İmre, Transylvanians and Hungarians who want to live in the Ottoman territory allowed. These are created for the private living areas. The Ottoman Empire not only settled Hungarians on its lands but also entitled economic and religious freedom as meeting the needs of all kinds. While thıs study examine the relationship between the Ottoman Empire and Austria-sovereignty struggle of the Turkish-Austrian in Hungary and its impact on relationship between ottoman and Austria will be exposed to with archival documents and its reflections in treaties. I believed that this study will fill an important gap in this area.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih Siyasi Bilimler Kültürel Çalışmalar Sanat
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ahmet Ağa. Viyana Kuşatması Günlüğü, (Çev. Richard F. Kreutel, Türkçesi, Esat Nermi) Milliyet Yayınları, İstanbul, 1970.
  • Altınay, Ahmet Refik. Kral Rakoci ve Tevabi, Hilal Matbaası, İstanbul, 1331.
  • Bela, Köpeczi. “II Ferenc Rakoczi”, Türk-Macar Kültür Münasebetleri Işığı Altında II. Rakoczi Ferenc ve Macar Mülteciler Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İstanbul, 1976.
  • Defterdar Sarı Mehmed Paşa. Zübde-i Vekayiât, (Haz. Abdülkadir Özcan), Ankara, 1995.
  • Eckhart, F. Macaristan Tarihi, (Çev. İbrahim Kafesoğlu), TTKY, Ankara, 1949.
  • El-Haj, Rifa’at Ali Abou. The Reisülküttab And Ottoman Diplomacy At Karlowitz, İstanbul, 1963.
  • Emecan, Feridun. “Sultan Süleyman Çağı ve Cihan Devleti”, Türkler, C. 9, Yeni Türkiye Yayınları, Ankara, 2002. s. 501–520.
  • Gökbilgin, M. Tayyib. “Rakoczı Ferenc II. Ve Osmanlı Devleti Himayesinde Macar Mülteciler”, Türk Macar Kültür Münasebetleri Işığı Altında II. Rakoczı Ferenc ve Macar Mülteciler Sempozyumu, İstanbul, 1976.
  • Grenard, Fernand. Asya’nın Yükselişi ve Düşüşü, İstanbul, 1992.
  • İlgürel, Mücteba. “Kanuni Sultan Süleyman”, Doğuştan Günümüze Büyük İslâm Tarihi, C. 10, Çağ Yayınları, İstanbul, 1989, s. 313–380.
  • Parmaksızoğlu, İsmet. “Karlofça”, İ.A., MEBY, İstanbul, 1993, s. 346- 350.
  • Purgstall, Joseph von Hammer. Osmanlı Devleti Tarihi, C. 5, İstanbul, 1998.
  • Râşid Mehmet Efendi. Tarih-II, İstanbul, 1282.
  • Refik, Ahmet. Felaket Seneleri, İstanbul, 1332.
  • Savaş, Ali İbrahim. “XVIII. Asırda Osmanlı -Avusturya İlişkileri”, Askeri Tarih Bülteni, S. 32, Ankara, 1992, s. 23–54.
  • Silâhdar Fındıklı Mehmet Ağa. Nusretnâme, (Sad. İsmet Parmaksızoğlu), Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1962.
  • Stoye, John. Viyana Kuşatması, (Çev. Derin Türkömer), Doğan Kitap, İstanbul, 2003.
  • Uzunçarşılı, İsmail Hakkı. Osmanlı Tarihi, C. III/II, TTKY, Ankara, 2005.
  • Zülfikar Paşa. Sefaretnâme, (Wolfgang Jopst, Der Gesandtschaftsbericht des Zül-Figar Efendi über die fridensverhandlungen in Wien 1689,
  • Doktora Tezi, Üniversität Wien, Wien, 1980.
  • Arşiv Belgeleri
  • BOA, A. {DVN. DVE. d., 57/1.
  • BOA, A. {DVNS.MHM.d., 110, 111, 112, 113.
  • BOA, A.{DVN.ŞKT.d., 28, 33.
  • BOA, C. HR, 4/808; 79/3919; 115/ 5731; 126/6260; 150/7481; 165/8228; 180/8956.
  • BOA, D. BŞM.d., 804.
  • BOA, İE. HR, 436.
  • BOA, K.K.d., 53.
  • BOA, MAD.d., 6006, 10142.
APA Özkan S (2012). Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. , 183 - 195.
Chicago Özkan Selim Hilmi Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. (2012): 183 - 195.
MLA Özkan Selim Hilmi Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. , 2012, ss.183 - 195.
AMA Özkan S Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. . 2012; 183 - 195.
Vancouver Özkan S Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. . 2012; 183 - 195.
IEEE Özkan S "Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu." , ss.183 - 195, 2012.
ISNAD Özkan, Selim Hilmi. "Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu". (2012), 183-195.
APA Özkan S (2012). Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. Avrasya Etüdleri, 1(41), 183 - 195.
Chicago Özkan Selim Hilmi Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. Avrasya Etüdleri 1, no.41 (2012): 183 - 195.
MLA Özkan Selim Hilmi Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. Avrasya Etüdleri, vol.1, no.41, 2012, ss.183 - 195.
AMA Özkan S Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. Avrasya Etüdleri. 2012; 1(41): 183 - 195.
Vancouver Özkan S Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu. Avrasya Etüdleri. 2012; 1(41): 183 - 195.
IEEE Özkan S "Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu." Avrasya Etüdleri, 1, ss.183 - 195, 2012.
ISNAD Özkan, Selim Hilmi. "Karlofça antlaşması sonrası osmanlı – Avusturya ilişkilerinde macarların durumu". Avrasya Etüdleri 1/41 (2012), 183-195.