Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme

Yıl: 2012 Cilt: 8 Sayı: 30 Sayfa Aralığı: 25 - 58 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme

Öz:
Geri göndermeme ilkesi, uluslararası mülteci hukukunun köşe taşıdır. 1951 Mülteci Sözleşmesi de dahil olmak üzere pek çok uluslararası hukuk belgesi sözkonusu ilkeye yer vermektedir. Uluslararası hukuk literatüründe ilkenin uluslararası hukuktaki konumu hakkında çeşitli tartışmalar bulunmaktadır. Bazı yazarlar ilkenin bir uluslararası örf ve adet hukuku kuralı olduğunu savunurken, diğerleri bu iddiayı reddeder. Geri göndermeme ilkesinin bazı istisnalarla örf ve adet hukuku kuralı olduğunu belirten yazarlar yanında, ilkenin bir jus cogens kuralı olduğuna dair görüşler de bulunmaktadır. Makale, ilkenin bir uluslararası örf ve adet hukuku kuralı olduğunu savunmakta, ancak ilkeye verilecek anlamın 1951 Mülteci Sözleşmesi’ni aşan bir içeriğe sahip olmaması gerektiği sonucuna ulaşmaktadır.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk Uluslararası İlişkiler

A comment on the status of the Non-Refoulement principle in international law

Öz:
-
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AİHM (ECHR), Othman (Abu Qatada) v. Birleşik Krallık, 17 Ocak 2012 tarihli karar, http://cmiskp.echr.coe.int/tkp197/view.asp?item=1&portal=hbkm&action=h tml&highlight=Othman&sessionid=95559962&skin=hudoc-en (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • AİHM (ECHR), Soering v. Birleşik Krallık, 7 Temmuz 1989 tarihli karar, http://cmiskp. echr.coe.int/tkp197/view.asp?item=1&portal=hbkm&action=html&highlight=So ering&sessionid=95559962&skin=hudoc-en (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012). Türkçe çeviri için bkz. Anadolu Üniversitesi Hukuk Fakültesi İnsan Hakları Hukuku Projesi-İnsan Hakları Avrupa Mahkemesi İçtihatları, https://ihami.anadolu.edu.tr (Çeviri Osman Doğru’ya aittir) (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • AİHM (ECHR), Chahal v. Birleşik Krallık, 15 Kasım 1996 tarihli karar,http://cmiskp. echr.coe.int/tkp197/view.asp?item=1&portal=hbkm&action=html&highlight=Ch ahal&sessionid=95559962&skin=hudoc-en (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • AİHM (ECHR), Ahmed v. Austria, 17 Aralık 1996 tarihli karar, http://cmiskp.echr.coe. int/tkp197/view.asp?item=2&portal=hbkm&action=html&highlight=Ahmed&ses sionid=95559962&skin=hudoc-en (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • AİHM (ECHR), Nsona v. Hollanda, 28 Aralık 1996 tarihli karar, http://cmiskp.echr. coe.int/tkp197/view.asp?item=1&portal=hbkm&action=html&highlight=Nsona& sessionid=95559962&skin=hudoc-en (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • AİHM (ECHR), Paez v. İsveç, 30 Ekim 1997 tarihli karar, http://cmiskp.echr.coe.int/ tkp197/view.asp?item=1&portal=hbkm&action=html&highlight=Paez&sessionid =95559962&skin=hudoc-en (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • Allain, Jean,‘The Jus Cogens Nature of non-reofulement’, International Journal of Refugee Law, C. 13, 2001, s. 533-58.
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), A v. Hollanda, Com. No. 91/1997, CAT/C/21/D/91/1997, 13 Kasım 1998, http://www.unhchr.ch/tbs/ doc.nsf/0/1c4aebd8803964068025670e00383836?OpenDocument(Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), Aemei v. İsviçre, Com. No. 34/1995, CAT/C/18/D/34/1995, 29 Mayıs 1997, http://www.unhchr.ch/tbs/ doc.nsf/(Symbol)/79245cd9c91af027802566d6003d4ea7?Opendocument (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), Balabou Mutombo (v. İsviçre), Com. No. 13/1993, CAT/C/12/D/13/1993, 27 Nisan 1994, http://www. unhchr.ch/tbs/doc.nsf/0/9f57acaac22790ff802567a500500ad9?OpenDocument (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), Halil Haydin v. İsveç, Com. No. 101/1997, CAT/C/21/D/101/1997, 16 Aralık 1998,http://www.unhchr. ch/tbs/doc.nsf/(Symbol)/27106a95087d2252802567010060f276?Opendocument (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), Orhan Ayas v. İsveç, Com. No. 97/1997,CAT/C/21/D/97/1997, 12 Kasım 1998,http://www.unhchr.ch/ tbs/doc.nsf/(Symbol)/8b34624dca1734368025670e003735dc?Opendocument(Eri şim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), Tala v. İsveç, Com. No. 43/1996, CAT/C/17/D/43/1996, 15 Kasım 1996, http://www.unhchr.ch/tbs/doc. nsf/(Symbol)/c5d18b4d35079177802566f80062f6a6?Opendocument (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BMMYK Türkiye Temsilciliği, Sığınma ve Mülteci Korularındaki Uluslararası Belgeler ve Hukuki Metinler, (Ankara: BMMYK Türkiye Temsilciliği, 2010).
  • BMMYK (UNHCR), UNHCR Note on the Principle of Non-refoulement, Kasım 1997. İnternet erişimi: http://www.unhcr.org/refworld/docid/438c6d972.html (Erişim Tarihi: 10 Mart 2012).
  • BMMYK (UNHCR), Advisory Opinion by UNHCR on the Interpretation of the Refugee Definition, 23 Aralık 2004, Internet erişimi: http://www.unhcr.org/refworld/ docid/4551c0374.html (Erişim Tarihi: 16 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), Conclusion on International Protection, No. 85 (XLIX), 1998. Internet erişimi: http://www.unhcr.org/print/3ae68c6e30. html (Erişim Tarihi: 10 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), General Conclusion on International Protection, No. 25 (XXXIII), 20 Kasım 1982, para. (b). Internet erişimi: http://www. unhcr.org/print/3ae68c434c.html (Erişim Tarihi: 16 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), General Conclusion on International Protection, No. 79 (XXXIII), 11 Ekim 1996, para. (i). Internet erişimi: http://www. unhcr.org/print/3ae68c430.html (Erişim Tarihi: 16 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), Conclusion on International Cooperation and Burden and Responsibility Sharing in Mass Influx Situations, No. 100 (LV), 8 October 2004. Internet erişimi: http://www.unhcr.org/refworld/docid/41751fd82. html (Erişim Tarihi: 16 Mart2012).
  • BMMYK-Türkiye ve Türk İçişleri Bakanlığı, İltica ve Göç Mevzuatı, Ankara, 2005. Coleman, Nils, ‘Non-Refoulement Revised-Renewed Review of the Status of the Principle of Non-Refoulement as Customary International Law’, European Journal of Migration and Law, Cilt 5, 2003, s. 23-68.
  • Çiçekli, Bülent, Uluslararası Hukukta Mülteciler ve Sığınmacılar, (Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2009).
  • Duffy, Aoife, ‘Expulsion to Face Torture: Non-refoulement in International Law’, International Journal of Refugee Law, Cilt: 20, Sayı: 3, 2008, s. 373-90.
  • Durieux, Jean-François ve McAdam, Jane, ‘Non-Refoulement through Time: The Case for a Derogation Clause to the Refugee Convention in Mass Influx Emergencies, International Journal of Refugee Law, Cilt: 16, Sayı: 1, 2004, s. 4-24.
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), Orhan Ayas v. İsveç, Com. No. 97/1997,CAT/C/21/D/97/1997, 12 Kasım 1998,http://www.unhchr.ch/ tbs/doc.nsf/(Symbol)/8b34624dca1734368025670e003735dc?Opendocument(Eri şim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BM İşkenceye Karşı Komite (UN Committee Against Torture), Tala v. İsveç, Com. No. 43/1996, CAT/C/17/D/43/1996, 15 Kasım 1996, http://www.unhchr.ch/tbs/doc. nsf/(Symbol)/c5d18b4d35079177802566f80062f6a6?Opendocument (Erişim Tarihi: 12 Mayıs 2012).
  • BMMYK Türkiye Temsilciliği, Sığınma ve Mülteci Korularındaki Uluslararası Belgeler ve Hukuki Metinler, (Ankara: BMMYK Türkiye Temsilciliği, 2010).
  • BMMYK (UNHCR), UNHCR Note on the Principle of Non-refoulement, Kasım 1997. İnternet erişimi: http://www.unhcr.org/refworld/docid/438c6d972.html (Erişim Tarihi: 10 Mart 2012).
  • BMMYK (UNHCR), Advisory Opinion by UNHCR on the Interpretation of the Refugee Definition, 23 Aralık 2004, Internet erişimi: http://www.unhcr.org/refworld/ docid/4551c0374.html (Erişim Tarihi: 16 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), Conclusion on International Protection, No. 85 (XLIX), 1998. Internet erişimi: http://www.unhcr.org/print/3ae68c6e30. html (Erişim Tarihi: 10 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), General Conclusion on International Protection, No. 25 (XXXIII), 20 Kasım 1982, para. (b). Internet erişimi: http://www. unhcr.org/print/3ae68c434c.html (Erişim Tarihi: 16 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), General Conclusion on International Protection, No. 79 (XXXIII), 11 Ekim 1996, para. (i). Internet erişimi: http://www. unhcr.org/print/3ae68c430.html (Erişim Tarihi: 16 Mart 2012).
  • BMMYK İcra Komitesi (UNHCR EXCOM), Conclusion on International Cooperation and Burden and Responsibility Sharing in Mass Influx Situations, No. 100 (LV), 8 October 2004. Internet erişimi: http://www.unhcr.org/refworld/docid/41751fd82. html (Erişim Tarihi: 16 Mart2012).
  • BMMYK-Türkiye ve Türk İçişleri Bakanlığı, İltica ve Göç Mevzuatı, Ankara, 2005. Coleman, Nils, ‘Non-Refoulement Revised-Renewed Review of the Status of the Principle of Non-Refoulement as Customary International Law’, European Journal of Migration and Law, Cilt 5, 2003, s. 23-68.
  • Çiçekli, Bülent, Uluslararası Hukukta Mülteciler ve Sığınmacılar, (Ankara: Seçkin Yayıncılık, 2009).
  • Duffy, Aoife, ‘Expulsion to Face Torture: Non-refoulement in International Law’, International Journal of Refugee Law, Cilt: 20, Sayı: 3, 2008, s. 373-90.
  • Durieux, Jean-François ve McAdam, Jane, ‘Non-Refoulement through Time: The Case for a Derogation Clause to the Refugee Convention in Mass Influx Emergencies, International Journal of Refugee Law, Cilt: 16, Sayı: 1, 2004, s. 4-24.
  • Odman, Tevfik, Vatansızların Hukuki Durumu ve Türk Hukuku, (Adana: Çağ Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, 2011).
  • Özcan, Mehmet, Avrupa Birliği Sığınma Hukuku-Ortak Bir Sığınma Hukukunun Ortaya Çıkışı, (Ankara: USAK, 2005).
  • Özer, Deniz Kızılsümer, ‘Denizden Gelen Sığınmacılar ve Uluslararası Hukuk’, UHP, Cilt: 3, sayı: 10, 2007, s. 75-95.
  • Özgür, Nurcan ve Özer, Yeşim, Türkiye’de Sığınma Sisteminin Avrupalılaştırılması, (İstanbul: Derin Yayınları, 2010).
  • Pazarcı, Hüseyin, Uluslararası Hukuk, (Ankara: Turhan Kitabevi, 2003). Saraçlı, Murat, Uluslararası Hukukta Yerinden Edilmiş Kişiler, (Ankara: Adalet Yayınevi, 2011).
  • Tokuzlu, Lami Bertan, “Non-refoulement Principle in a Changing European Legal Environment with Particular Emphasis on Turkey, A Candidate Country at the External Borders of the EU”, (Basılmamış doktora tezi , Marmara Üniversitesi Avrupa Topluluğu Enstitüsü, 2006).
  • Uzun, Elif, Milletlerarası Hukuka Aykırı Eylemlerinden Dolayı Devletin Sorumluluğu, (İstanbul: Beta Basım Yayım, 2007).
  • Yamaner, Melike Batur, et al.,yay. haz., 12 Ağustos 1949 Tarihli Cenevre Sözleşmeleri ve Ek Protokolleri, (İstanbul: Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları).
APA UZUN E (2012). Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. , 25 - 58.
Chicago UZUN Elif Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. (2012): 25 - 58.
MLA UZUN Elif Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. , 2012, ss.25 - 58.
AMA UZUN E Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. . 2012; 25 - 58.
Vancouver UZUN E Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. . 2012; 25 - 58.
IEEE UZUN E "Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme." , ss.25 - 58, 2012.
ISNAD UZUN, Elif. "Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme". (2012), 25-58.
APA UZUN E (2012). Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Hukuk ve Politika, 8(30), 25 - 58.
Chicago UZUN Elif Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Hukuk ve Politika 8, no.30 (2012): 25 - 58.
MLA UZUN Elif Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Hukuk ve Politika, vol.8, no.30, 2012, ss.25 - 58.
AMA UZUN E Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Hukuk ve Politika. 2012; 8(30): 25 - 58.
Vancouver UZUN E Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Hukuk ve Politika. 2012; 8(30): 25 - 58.
IEEE UZUN E "Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme." Uluslararası Hukuk ve Politika, 8, ss.25 - 58, 2012.
ISNAD UZUN, Elif. "Geri göndermeme (Non-Refoulement) ilkesinin uluslararası hukuktaki konumu üzerine bir değerlendirme". Uluslararası Hukuk ve Politika 8/30 (2012), 25-58.