Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi

ALKAYA, Fadime; KEMİKLER, Gönül; BAŞ, Murat; GÜRSOY, Oğuz

Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi

Murat BAŞ, (Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyasyon Onkolojisi Anabilim Dalı, Van, Türkiye)

Fadime ALKAYA, (Girilmedi)

Gönül KEMİKLER, (Girilmedi)

Oğuz GÜRSOY (Girilmedi)

Cerrahpaşa Tıp Dergisi

1 0

Yıl: 2001 Cilt: 32 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 7 - 15 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi

Öz:

Radyoterapide kritik organların korunması amacıyla radyasyon alanı içine konulan bloklar, korunmuş volümden radyasyon saçılmasını azaltarak, açık alanın doz dağılımlarının değişmesine neden olurlar. Düzensiz alanların derin doz yüzde değerlerinin bulunmasına ilişkin çeşitli metodlar geliştirilmiştir. Rutinde kullanılan bu metodların ölçümlerle geçerliliğinin incelenmesi gereklidir. Bu çalışmada çeşitli düzensiz alanların ölçülen derin doz yüzde değerleri, kare eşdeğeri (KE-negatif alan) ve [4x(A/P)] yöntemiyle bulunan alanların derin doz yüzde değerleri ile karşılaştırılmış, bloklu ve açık alan doz verimleri ölçülmüştür. Ayrıca üç derinlikte (0.5,5 ve 10 cm derinlikler için) açık ve bloklu alanların doz profilleri çizdirilmiş ve bloklamanın açık alan doz profiline olan etkisi incelenmiştir. Seçilen düzensiz alanlarda yapılan derin doz yüzde değerleri ile yoğun bloklamanın yapıldığı ve ikinci boost alanı olan nazofarenks (faz-III) alanında ise KE yöntemi, [4x(A/P)] ' ye göre daha iyi sonuç vermiştir (% 2.34 ve % 0.35). Ancak, her iki hesaplama yöntemi de blok kenarındaki noktalar hariç derin doz yüzde değerleri için uygundur. Her kliniğin kendi hesaplama yöntemini kendi koşullarında belirmesi uygun olacaktır. Seçilen bloklu alanlar ile açık alanların doz verimleri mukayese edildiğinde bloklamanın % 25'den az olduğu vakalarda açık alan (kolimatör) doz veriminin kullanılabileceği görülmüştür. Ancak, bloklamanın ve blokların merkeze yakın olduğu nazofarenks (III) alanında doz verimi, açık alan doz verimine göre % 2 - % 3 arasında farklıdır. Bu çalışmada kullanılan alanlarda blok altındaki dozlar, tüm alanlar için dmax'in % 10'u civarındadır.

Anahtar Kelime: Radyoterapi dozajı Radyasyon etkileri Nazofarinks

Konular: Genel ve Dahili Tıp

The effects on dose parameters of shielding blocks at the irregular nasopharinx that irradiated

Öz:

Background.- Shielding blocks for protection of vital organs within a radiation field give rise to changes in dose distribution of open field due to decreasing of scattered radiation from the shielded areas. Several methods have been used to calculate depth dose values for irregular fields. However, validity of such methods should be verified before routine use in clinic. Design.- In this study, measured percentage depth doses for selected irregular fields have been compared with percentage depth dose for fields obtained using equivalent squares (negative field) and [4x(A/P)] techniques. Dose rates for blocked and unblocked fields have been measured. Also, dose profiles for open fields at 0.5 cm and blocked fields for three depths-0.5, 5 and 10 cm depth - have been obtained and the effect of blocking on dose profile for open field has been investigated. Results.- When measured percentage DD for the selected fields were compared with percentage DD for equivalent squares technique, the percentage difference was found 0.20 %-2.34 % in the nasopharyngeal fields since the block edge was close to central axis. When measured percentage DDs were compared with percentage DD for [4x (A/P)] technique, the percentage difference was found 0. 20 %-2.34 % for the nasopharygeal fields. But both techniques were convenient for percentage DD except points at block edge. When output values for selected blocked fields were compared with those of open fields, if blocked fields were less than 25 %, out-put of open fields could be used for irregular fields. Since blocks were close to center of the fields in cranial fields out-puts were found to have 2%-3% difference from outputs of open fields. Conclusion.- The dose under the block for selected field was about 10 % of dose at d max.

Anahtar Kelime: Radiotherapy Dosage Radiation Effects Nasopharynx

Konular: Genel ve Dahili Tıp

Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Erişime Açık

1. IAEA Absorbe dose determination in photon and electron beam. An International Code of Practica Technical Reports Series, Vienna, 1987; No: 277. 2. ICRU 23 Measurement of absorbed dose in a phantom irradiated by a single beam of X or gamma rays, 1973. 3. Perez CA. External beam dosimetry and treatment planing in principle and practice of radiation oncology. JB Lippincott, 1987; 208-239. 4. Quast U, Glaeser L. Irregular field dose determination with the weighted beam-zone method. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1982; 8: 1637- 1645. 5. Agarwall SK, Wakley J, Scheele RV, Normansell A. A method of dosimetry for irregularly shaped fields. Int Radiat Oncol Biol Phys 1977; 2: 199-203. 6. Anderson R, Dangio GJ, Khan FM. Dosimetry of irregularly shaped radiation therapy fields. Radiol 1969; 2: 1092-1100. 7. Aral IM, Cail D, Nissel M, Spira J. Dosimetry of İrregularl fields in cobalt 60 therapy. Acta Radiol Ther Phys Biol 1970; 9: 24-32. 8. Bilge H, Tekin M, Hamidkhou N. Kobalt 60 ile yapõlan çalõşmalarda düzensiz radyasyon alanlarõnõn merkezi eksenlerinde % derin doz tayinleri. Türk Onkol Derg 1995; 10: 35-38. 9. Brown LH, Swensson GK, Bjarngard BE. Days integration of scatter dose with an analytical expression. Med Phys 1981; 8: 184-189. 10. Bukowitz AG. Computer calculation of dose for irregularly shaped field for Co-60 and 6 MV photons. Radiol 1974; 113: 181-185. 11. Khan FM. Computer dosimetry of partially blocked fields in cobalt teletherapy. Radiol 1970; 97: 405-411. 12. Khan FM. Dosimetry of irregularly shaped fields in Levitt and Tapleys Technological Basis of Radiation Therapy; Practical Clinical Applications SM Levitt, FM Khan, RA Potish. Lea and Febiger, 1992; 73-79. 13. Page V, Gardner A, Karzmark CJ. Physical and dosimetric aspects of the radiotherapy of malignant lymphomas. Radiol 1970; 96: 619-626. 14. ICRU 24. Determination of absorbed dose in a patient irradiated by beams of X or gamma rays in radiotherapy procedures, 1976. 15. Clarkson JR. A note on depth doses in fields of irregular shape. Brit J Radiol 1941; 14: 265- 268. 16. Jhons HE, Cunningham JR. Equivalent squares and circles for rectangular and irregular fields in the physics of radiology. 4. edition, Illinois, Charles C Thomas, Sprinfield, 1983; 356-358. 17. Wrede D, Tai D, Edwards F, Coffey C, Schroader K. An intercomparison between two methods of obtaining percentage depth doses for irregular shaped fields and comparison of each method with experimental data for Co-60 and 10 MV X-rays. Brit J Radiol 1979; 52: 398-404. 18. Davis JB, Reiner B. Depth dose under narrow shielding blocks: a comparison of measure and calculated dose. Radiother Oncol 1995; 34: 219- 227. 19. Fontenla DP, Kutcher GJ, Losasso TJ. Simulating blocks in treatment planing calculations. Int Radiat Oncol Biol Phys 1989; 16: 867-873. 20. Shahabi S. Irregularly Shaped Fields. Blackburn s Introduction to Clinical Radiation Therapy Physics, Medical Physics Wisconsin, 1989; 141-152. 21. Tachter M, Bjarngard BE. Equivalent squares of irregular photon fields. Med Phys 1993; 20: 1229-1232. 22. British Journal of Radiology Supplement No:17; Central axis depth dose data in radiotherapy, Published by The British Institute of Radiology London, 1983. 23. Meurk ML, Green JP, Nussbaum H, Vaeth JM. Phantom dosimetry study of shaped Co-60 fields in the treatment of Hodgkins disease. Radiol 1968; 91: 554-558.

APA	BAŞ M, ALKAYA F, KEMİKLER G, GÜRSOY O (2001). Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. , 7 - 15.
Chicago	BAŞ Murat,ALKAYA Fadime,KEMİKLER Gönül,GÜRSOY Oğuz Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. (2001): 7 - 15.
MLA	BAŞ Murat,ALKAYA Fadime,KEMİKLER Gönül,GÜRSOY Oğuz Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. , 2001, ss.7 - 15.
AMA	BAŞ M,ALKAYA F,KEMİKLER G,GÜRSOY O Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. . 2001; 7 - 15.
Vancouver	BAŞ M,ALKAYA F,KEMİKLER G,GÜRSOY O Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. . 2001; 7 - 15.
IEEE	BAŞ M,ALKAYA F,KEMİKLER G,GÜRSOY O "Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi." , ss.7 - 15, 2001.
ISNAD	BAŞ, Murat vd. "Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi". (2001), 7-15.

APA	BAŞ M, ALKAYA F, KEMİKLER G, GÜRSOY O (2001). Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. Cerrahpaşa Tıp Dergisi, 32(1), 7 - 15.
Chicago	BAŞ Murat,ALKAYA Fadime,KEMİKLER Gönül,GÜRSOY Oğuz Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. Cerrahpaşa Tıp Dergisi 32, no.1 (2001): 7 - 15.
MLA	BAŞ Murat,ALKAYA Fadime,KEMİKLER Gönül,GÜRSOY Oğuz Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. Cerrahpaşa Tıp Dergisi, vol.32, no.1, 2001, ss.7 - 15.
AMA	BAŞ M,ALKAYA F,KEMİKLER G,GÜRSOY O Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. Cerrahpaşa Tıp Dergisi. 2001; 32(1): 7 - 15.
Vancouver	BAŞ M,ALKAYA F,KEMİKLER G,GÜRSOY O Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi. Cerrahpaşa Tıp Dergisi. 2001; 32(1): 7 - 15.
IEEE	BAŞ M,ALKAYA F,KEMİKLER G,GÜRSOY O "Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi." Cerrahpaşa Tıp Dergisi, 32, ss.7 - 15, 2001.
ISNAD	BAŞ, Murat vd. "Düzensiz nazofarenks alanlarına kobalt-60 ile radyoterapi uygulamalarında koruma bloklarının doz parametrelerine etkisi". Cerrahpaşa Tıp Dergisi 32/1 (2001), 7-15.