Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 129 - 144 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi

Öz:
Psikolojik danışmanlar okullarda ve dershanelerde öğrenci, veli ve öğretmenlere yönelik eğitici, öğretici ve danışmanlık görevlerini yaparlar. Bu çalışmada eğitim sisteminde önemli sorumluluk üstlenen psikolojik danışmanların psikolojik taciz (mobbing) ve yaşam doyumu düzeyleri Antalya il merkezindeki ilköğretim ve ortaöğretim okullarında çalışan 91 psikolojik danışmanın gönüllü katılımı ile incelenmiştir. Araştırmada, Einarsen & Raknes (1997) tarafından geliştirilen ve Cemaloğlu (2007) tarafından Türkçe’ye çevrilerek geçerlik ve güvenirliği yapılan olumsuz davranışlar ölçeği ve orijinali Diener, Emmons, Larsen & Griffin (1985) tarafından geliştirilen yaşam doyumu ölçeğinin, Köker (1991) ve Yetim (1991) tarafından Türkçeye uyarlanan formu kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre; ortaöğretim okullarında çalışan psikolojik danışmanların, ilköğretim okullarında çalışan psikolojik danışmanlara göre işyerinde psikolojik tacizin kendini gösterme ve iletişim oluşumunu etkilemek, kişinin yaşam kalitesi ve mesleki duruma saldırı, itibara saldırı ve sosyal ilişkilere saldırı alt boyut puan ortalamalarının anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulunurken, işyerinde psikolojik taciz alt boyut puan ortalamalarının cinsiyet ve yaş değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermediği belirlenmiştir.Yaşam doyumunun okul türü, cinsiyet ve yaş değişkenine göre analizi sonucunda ise anlamlı düzeyde farklılık göstermediği bulunmuştur.
Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri

An analysis of the mobbing and life satisfaction levels of school counselors

Öz:
School counselors function as educators, trainers, and consultants for students, parents, teachers in schools and private courses. In this study the mobbing and life satisfaction levels of school counselors were studied via data collected through the voluntary participation of 91 school counselors who were working in the urban elementary and secondary in Antalya. For data collection, the Negative Acts questionnaire developed by Einarsen & Raknes (1997) and translated into Turkish by Cemaloğlu (2007) and the Life Satisfaction questionnaire developed by Diener, Emmons, Larsen & Griffin (1985) and adopted into Turkish by Köker and Yetim (1991) were used. According to results of the research, high school counselors were exposed to mobbing significantly more than preschools counselors when the point averages in the subdimensions of mobbing in the workplace and preventing communication from occurring, attack on individual life quality and professional position, and attack on personal integrity and social relations were compared. The average points of the subdimensions of mobbing according to gender and age variables did not indicate a significant variation. It was also found that life satisfaction level did not vary significantly according to the school type, gender and age variables.
Anahtar Kelime:

Konular: İş Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Acar, N.,V. (2005). Grupla psikolojik danışma ilke ve teknikleri, (5.Baskı).İstanbul: Nobel Yayın.
  • Agervold, M. (2007). Bullying at work: a discussion definitions and prevelance, based on an empirical study, Scandinavian Journal of Psychology, 48, 161-172.
  • Arpacıoğlu, G. (2003). İşyerindeki stresin gizli kaynağı: zorbalık ve duygusal taciz, 26.11.2011 Tarihinde http://www.hrdergi.com/tr/dergi/kasim-2003/138.aspx, adresinden alınmıştır.
  • Avşaroğlu, S., Deniz, M. E. ve Kahraman, A. (2005). “Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14, 115-129.
  • Aydın, Ö., B. (2009). Ortaöğretim okullarında görev yapan okul yöneticisi ve öğretmenlerin mobbing (psikolojik şiddet)’e maruz kalma düzeyleri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  • Aysan, F.,Bozkurt, N. (2004). Okul psikolojik danışmanlarının yaşam doyumu, stresle başa çıkma stratejileri ile olumsuz otomatik düşünceleri: İzmir ili örneklemi, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya: İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi. Urasoğlu B., H. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinde psikolojik şiddet (Mobbing) düzeyi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Cemaloğlu, N. (2007). “The relationship between organizational health and bullying that teachersexperience in primary schools in Turkey”, Educationally Research Quarterly,2-31:3-28.
  • Çeçen, A. R. (2007). “Üniversite öğrencilerinin cinsiyet ve yaşam doyumu düzeylerine göre sosyal ve Duygusal yalnızlık düzeylerinin incelenmesi”, Mersin University Journal of the Faculty of Education, 3: 180-190.
  • Çivilidağ, A., Sargın N. (2011). “Farklı ortaöğretim kurumlarında çalışan öğretmenlerde psikolojik taciz (Mobbing): Antalyaiİli örneği”,Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi,3, 11-22.
  • Daig, I., Herschbach, P., Lehmann, A., Knoll, N., & Decker, O. (2009). Gender age differences in domain- specific life satisfaction and the impact of depressive and anxiety symptomps: a general population survey from Germany, Qual Life Res 18: 669-678.
  • Dikmen, A. A. (1995). İş yaşamı ve yaşam doyumu ilişkisi, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi,3, (50): 115-140.
  • Dreu De, C.,Dierendonck K.W., Dijkstra D. V. & Maria T.M. (2004). Conflict at work and Individual well-being, International Journal of Conflict Management,15, (1): 6-26.
  • Ertürk, A. (2005). Öğretmen ve okul yöneticilerinin okul ortamında maruz kaldıkları yıldırma eylemleri (Ankara ili ilköğretim okulları örneği), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gökçe, A.T. (2006). İşyerinde yıldırma: özel ve resmi ilköğretim okulu öğretmen ve yöneticileri üzerinde yapılan bir araştırma, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Güngör, M. (2008). Çalışma hayatında psikolojik taciz,(1.Baskı), İstanbul: Derin Yayınları. Hubert, B.A.& Veldhoven, M. V. (2001). Risk sectors for undesirable behaviour and mobbing, European Journal Of Work And Organizational Psychology, 10 (4): 415- 424.
  • Kılıç, E.D. (2009). Psychological violence in learning organizations: A Case Study in Şanlıurfa, Turkey, Social Behavior and Personality, 37 (7), 869-880.
  • Kuzgun, Y. (1997). Rehberlik ve psikolojik danışma, (5.Baskı), Ankara: ÖSYM Yayınları.
  • Leymann, H. (1996). The mobbing encyclopaedia bullying; whistle blowing, the definition of mobbing at workplaces, 26.11.2011 tarihinde http://www.leymann. se/English/frame.html, adresinden alınmıştır.
  • MEB(2001) 2524 Sayılı özel eğitim ve psikolojik danışma hizmetleri yönetmeliği, Resmi Gazete: 24376
  • Özdayı, N. (1990). Resmi ve özel liselerde çalışan öğretmenlerini iş tatmini ve iş streslerinin Karşılaştırmalı analizi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, İstanbul.
  • Özden, Y. (1999). Eğitimde dönüşüm eğitimde yeni değerler,(1.Baskı), Ankara: Pegem A Yayınları.
  • Seyidoğlu, H. (1993). Bilimsel araştırma ve yazma el kitabı, (5.Baskı). Kurtiş Matbaası, İstanbul.
  • Scandura, A., T. & Lankau, M. J. (1997). Relationships of gender, family responsibility and flexible work hours to organizational commitment and job satisfaction”. Journal of Organizational Behavior, (18): 377-391.
  • Tınaz, P. (2008). İşyerinde psikolojik taciz (Mobbing), (2.Baskı), İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Ünal, S., Karlıdağ, R. ve Yoloğlu, S. (2001). Hekimlerde tükenmişlik ve iş doyumu düzeylerinin yaşamdoyumu düzeyleri ile İlişkisi, 13.08.2011 tarihinde http://www.klinikpsikiyatri.org/files/journals/1/98.pdf,(4),113-118 adresinden alınmıştır.
  • Yılmaz, A., Özler, D.E. ve Mercan, N. (2008). Mobbing ve örgüt iklimi ile ilişkisine yönelik ampirik bir araştırma, 03.06.2009 tarihinde www.esosder.org, Elektronik Sosyal BilimlerDergisi, Güz- (7): 334-357 adresinden alınmıştır.
  • Zhang, D.,He, H. (2010). Personality traits and life satisfaction: chinese case study, Social Behavior and Personality, 38 (8), 1119-1122.
APA Çivilidağ A (2012). Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. , 129 - 144.
Chicago Çivilidağ Aydın Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. (2012): 129 - 144.
MLA Çivilidağ Aydın Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. , 2012, ss.129 - 144.
AMA Çivilidağ A Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. . 2012; 129 - 144.
Vancouver Çivilidağ A Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. . 2012; 129 - 144.
IEEE Çivilidağ A "Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi." , ss.129 - 144, 2012.
ISNAD Çivilidağ, Aydın. "Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi". (2012), 129-144.
APA Çivilidağ A (2012). Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 129 - 144.
Chicago Çivilidağ Aydın Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12, no.1 (2012): 129 - 144.
MLA Çivilidağ Aydın Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.12, no.1, 2012, ss.129 - 144.
AMA Çivilidağ A Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 12(1): 129 - 144.
Vancouver Çivilidağ A Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 12(1): 129 - 144.
IEEE Çivilidağ A "Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi." Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, ss.129 - 144, 2012.
ISNAD Çivilidağ, Aydın. "Okul psikolojik danışmanlarının psikolojik taciz ve yaşam doyumu düzeylerinin incelenmesi". Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 12/1 (2012), 129-144.