Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi
Yıl: 2012 Cilt: 28 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 117 - 152 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi
Öz: 6102 sayılı TTK, sigortacının kanuni halefiyet hakkına ilişkin yeni düzenlemeler (m. 1472, m. 1481, m. 1491) getirmiştir. Sigortacının sigortalısının başlattığı dava veya takibe kaldığı yerden devam edebilmesine ilişkin hüküm, sigortacıya yeni bir imkan getirmemekte; zaten sahip olduğu "dava takip yetkisP'ni (Prozessführungsbefügnis) açıklamaktadır. Diğer taraftan yeni hükümlerde "sigortalının payına ilişkin öncelik hakkı"na (Quotenvorrecht des Versicherungsnehmers), sigortalıya sigortacının rücu hakkını koruma yönünde bir "işbirliği ytikümlülüğü"ne (Mitwirkungsobliegenheit) ve sigortacının kanuni halefiyet hakkı çerçevesinde "rücu edilebilecek kişiler bakımından bir istisna htikmü"ne yer verilmeyerek, bu konularda açık normatif düzenleme imkanı kaçırılmıştır. Sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin maddelerde, ETTK'dan farklı olarak, sigortacının "sigorta ettiren" yerine, "sigortalı"ya halef olacağı belirtilmiştir. Ayrıca halefiyet ilkesinin sorumluluk sigortalarında geçerli olduğuna (TTK m. 1481) ve can sigortalarında geçerli olmadığına (TTK m. 1491) ilişkin açık hükme yer verilmiştir. Mal sigortalarında halefiyet maddesinin emredici olduğu açık hükümle ifade edilmiş, buna karşılık sorumluluk ve can sigortasında halefiyetle ilgili maddelerin emredici olduğuna dair bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
-
Öz: Law No. 6102, the Turkish Commercial Code (TCC), provides new provisions (Articles 1472, 1481, 1491) regarding legal subrogation of an insurer. This article regarding an insurer's ability to resume the case or litigation which is started by the insured, does not bring any definite opportunity to the insurer, butonly explains the "right of litigation" (Prozessführungsbefügnis) which the insurer is already entitled to. On the other hand, in new provisions, an opportunity to create normative regulations has been clearly missed by not mentioning some important issues such as the priority of claims of the assured (Quotenvorrecht des Versicherungsnehmers), the insured's "obligation of cooperation" (.Mitwirkungsobliegenheit) in order to protect the insurer's right of recourse and "an exception clause in terms of parties liable to recourse" under the insurer's right of legal subrogation. Unlike the former Turkish Commercial Code, articles relating to the insurer's legal subrogation ensure that the insurer will succeed the insured instead of the policy owner. Furthermore, it is clearly stated that the subrogation principle will be applicable in liability insurance (TCC Art. 1481) but not in life insurance (TCC Art. 1491). Although it is expressed in plain and precise terms that the subrogation insurer's legal subrogation clause is mandatory for the insurance of property, there is no indication that those litigation articles are also mandatory for life insurance.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
- Ayli, A.: Türk Ticaret Kanunu Tasarısı'mn Sigorta Hukuku'nu Düzenleyen Altıncı Kitabının Genel Hükümlere Ayrılmış Birinci Kısmına İlişkin Değerlendirme, SHD 2005, Özel Sayı 1, s. 215- 237.
- Bost, J-P.: Das Quotenvorrecht des Versicherungsnehmer, VersR 2007, s. 1199 vd.
- Bozer, A.: Sigortacının Rücu Hakkı, BATİDER 1964, C. II, S. 3, s. 477-480.
- Can, M.: Türk Özel Sigorta Hukuku, Ankara 2007.
- Çeker, M.: Sigortacının Rücu Hakkı, LHD, Aralık 2006, Yıl: 4, S. 48, s. 3707-3718 (Anılış: Rücu Hakkı).
- Çeker, M.: Sigorta Hukuku, Adana 2011 (Anılış: Sigorta Hukuku).
- Deren Yıldırım, N.: Kesin Hükmün Sübjektif Sınırları, İstanbul 1996.
- Doğanay, İ.: Sigorta Tazminatında Kanuni Halefiyetin Şumulü, BATİDER 1977, C. IX, S. 2, s. 335-348.
- Drees, H./Koch, R. T./Nell, M.: Aktüelle Probleme des Versicherungs-vertrags- und Vermittlerrechts, Karlsruhe 2011.
- Franko, N.: Yargıtay Kararları Açısından Zararı Ödeyen Sigortacının Rücu Hakkı, V. Banka ve Ticaret Hukuku Sempozyumu, Ankara 1988, s. 45-73.
- Günther, D. C.: Regress des Versicherers, Karlsruhe 2011.
- Halm, W./Engelbrecht, A./Krahe, F.: Handbuch des Fachanvvalts Versicherungsrecht, Köln 2008.
- Lemcke, H./Hess, R.: Kaskoversicherung und Quotenvorrecht des Geschâdigten, NJW, Spezial 2007, s. 63 vd.
- Kale, S.: Medeni Yargılamada Taraf Ehliyeti, İstanbul 2010.
- Karahan, S.: Üçüncü Şahıslara Karşı Mali Mesuliyet Sigortasında, Sigorta Himayesinin Kapsamı, Prof. Dr. Halil Çin'e Selçuk Üniversitesinde 10. Yıl Hizmet Armağanı, Konya 1995, s. 369-388.
- Kayıhan, Ş.: Alman ve Türk Özel Sigorta Hukukunda Sigorta Ettirenin Kurtarma Ödevi, AÜEHFD 2005, C. S. 1-2, s. 514- 541.
- Kender, R.: Sigorta Tazminatını Ödeyen Sigortacının Sigortalısının Yerine Geçmesi Meselesi, VIII. Banka ve Ticaret Hukuku Sempozyumu, Ankara 1991, s. 171-194 (Anılış: Yerine Geçme).
- Kender, R.: Türkiye'de Hususi Sigorta Hukuku, İstanbul 2011 (Anılış: Sigorta Hukuku).
- Render, R.: Türk Ticaret Kanunu Taslağı'nın Sigorta Hukukuna İlişkin Hükümleri Hakkında Düşünceler, Sigorta Hukuku Dergisi, Y. 2005, S. 1, s. 7-28 (Anılış: TTK Taslağı).
- Kılıçoğlu, A.: Özel ve Sosyal Sigortalarda Halefiyet ve Rücu, AÜHFD 1974, C. XXXI, S. 1-4, s. 395-446.
- Omağ, M.-K.: Türk Hukukunda Sigortacının Kanuni Halefiyeti, İstanbul 2011 (Anılış: Halefiyet).
- Omağ, M.-K.: Türk Ticaret Kanunu Tasarısı'nın Sigorta Hukukuna İlişkin 6. Kitabının Genel Hükümler ile Zarar Sigortalarına İlişkin Hükümlerinin Özet Değerlendirilmesi, SHD, Yıl: 2005, Özel Sayı: 1, s. 29-34 (Anılış: Tasarı Değerlendirmesi).
- Prölls, E-R./Martin, A.: Versicherungsvertragsgesetz Kommentar München 1998 (Anılış: Kommentar 1998).
- Prölls, E-R./Martin, A.: Versicherungsvertragsgesetz Kommentar, München 2010 (Anılış: Kommetar 2010).
- Richar, H.: Steht das Familienprivileg zur Disposition der Rechtsprechung, VersR 1998, s. 27 vd.
- Schirmer, H.: Neues VVG und die Kfz-Pflicht- und Kaskoversicherung-Teil II, DAR (Rechtzeitschrift des ADAC), 6/2008, s. 319-327.
- Schütze, R-A.: Zivilprozessordnung neben in Gesetze: Grosskommentar, Bd. 2, Berlin 2007.
- Schwintowski, H-P./Brömmelmeyer, C.: Praxiskommentar zum Versicherungsrecht, Münster 2008.
- Şenocak, K.: Mal Sigortalarında Sigorta Ettirenin Zararı Önleme ve Azaltma Vecibesi (TTK m. 1293), AÜHFD 1995, C. XLIV, S. 1-4, s. 365-424.
- Tekil, F.: Sigorta Hukukunda Tazmin İlkesi ve Rücu Hakkı, Prof. Dr. Ali Bozer'e Armağan, Ankara 1998, s. 113-131.
- Terbille, M.: Münchener Anvvalts Handbuch Versicherungsrecht, München 2008.
- Thume, K.-H.: Der Regress des Transportversicherers, VersR 2008, 59.
- Jahrgang, 1 April 2008, Heft 10, s. 455-459.
- Uluğ, I.: Türk Ticaret Kanunu Tasarısında Zarar Sigortaları, SHD 2005, Özel Sayı: 1, s. 215-237.
- Ünan, S.: Türk Ticaret Kanunu Taslağı'nın "Sigorta Hukuku" Başlıklı Altıncı Kitabı Hakkında Düşünceler, SHD, Yıl: 2005, Özel Sayı: 1, s. 109-196.
| APA | ÖZTUNA S (2012). Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. , 117 - 152. |
| Chicago | ÖZTUNA SOPACI Birgül Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. (2012): 117 - 152. |
| MLA | ÖZTUNA SOPACI Birgül Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. , 2012, ss.117 - 152. |
| AMA | ÖZTUNA S Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. . 2012; 117 - 152. |
| Vancouver | ÖZTUNA S Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. . 2012; 117 - 152. |
| IEEE | ÖZTUNA S "Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi." , ss.117 - 152, 2012. |
| ISNAD | ÖZTUNA, SOPACI Birgül. "Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi". (2012), 117-152. |
| APA | ÖZTUNA S (2012). Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 28(3), 117 - 152. |
| Chicago | ÖZTUNA SOPACI Birgül Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 28, no.3 (2012): 117 - 152. |
| MLA | ÖZTUNA SOPACI Birgül Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, vol.28, no.3, 2012, ss.117 - 152. |
| AMA | ÖZTUNA S Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2012; 28(3): 117 - 152. |
| Vancouver | ÖZTUNA S Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2012; 28(3): 117 - 152. |
| IEEE | ÖZTUNA S "Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi." Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 28, ss.117 - 152, 2012. |
| ISNAD | ÖZTUNA, SOPACI Birgül. "Yeni Türk ticaret kanunu'nun sigortacının kanuni halefiyetine ilişkin düzenlemelerinin alman sigorta sözleşmeleri kanunu'ndaki düzenlemelerle birlikte değerlendirilmesi". Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 28/3 (2012), 117-152. |
