Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları

Berk DEMİRKOL (Boş)
Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi
27 0
Yıl: 2012 Cilt: 28 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 301 - 357 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları

Öz:
Bu çalışma yatırım tahkiminde paravan şirketlerin açtığı davaların hakem heyetinin yetkisini ne derece ve hangi kurumların kapsamında etkilediğini incelemektedir. Türkiye açısından konunun önemi, Uzan ailesinin Türkiye Cumhuriyeti'ne karşı uluslararası yatırım antlaşmaları çerçevesinde ICSID'de açtığı davalar nedeniyle hissedilmiştir. Bilindiği üzere, bu tip mekanizmalarda dava açılması için davacının yabancı olması gerekir. Bu şartın yerine gelmesi amacıyla, yatırım yurtdışında kurulan bir şirketin üzerinden yapılmış gibi gösterilmektedir. İşte biz de, bu durumun tahkim heyetinin yetkisini nasıl etkileyeceğini tartışacağız.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

-

Öz:
This article investigates the relation between the jurisdiction of the investment tribunals and the claims initiated by mailbox or shell ("pseudo-national") companies. This subject has become relevant to Turkey right after ICSID proceedings filed by the Uzan family in the framework of international investment treaties. This mechanism gives jurisdiction to tribunals only for investors having a foreign nationality. In order to satisfy this condition, a foreign mailbox company has been used by the investor having the nationality of the host State. This paper discusses whether the jurisdiction of the investment tribunal can be based on this kind of structures.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Acconci, P.: Determining the Internationally Relevant Link between a State and a Corporate Investor: Recent Trends concerning the Application of the "Genuine Link" Test, JWIT 2004, C. 5, S. 1, s. 139-175.
  • Akıncı, Z.: Milletlerarası Tahkim, 2. Bası, Ankara 2007.
  • Amerasinghe, C. F.: Jurisdiction Ratione Personae under the Convention on the Settlement of Investment Disputes between States and Nationals of Other States, BYBIL 1974, C. 47, s. 227-267.
  • Arat, T.: Ticaret Şirketlerinin Tâbiiyeti, Ankara 1970.
  • Audit, B.: Droit international prive, 4. Bası, Paris 2006.
  • Aybay, R.: Vatandaşlık Hukuku, İstanbul 2004.
  • Aybay, R./Dardağan, E.: Uluslararası Düzeyde Yasaların Çatışması (Kanunlar İhtilafı), 2. Bası, İstanbul 2008.
  • Balas, V.: Saluka Investments B.V. (The Netherlands) v. The Czech Republic: Comments on the Partial Arbitral Award of 17 March 2006, JWIT 2006, C. 7, S. 3, s. 371-382.
  • Beygo, O.: Nationality of Corporations in International Claims Arising out of Foreign Investment Disputes, RHDI 1993, C. 46, s. 33-75.
  • Berki, O. F.: Devletler Hususî Hukuku: Tâbiiyet ve Yabancılar Hukuku, C. 1, 6. Bası, Ankara 1966.
  • Broches, A.: The Convention on the Settlement of Investment Disputes Between States and Nationals of Other States, RCADI 1972-11, s. 331-410.
  • Brownlie, I.: Principles of Public International Law, 7. Bası, Oxford 2008.
  • Caflisch, L. C.: La protection des societes commerciales et des interets indirects en droit international public, Lahey 1969.
  • Carreaux, D./Juillard, P.: Droit international economique, 3. Bası, Paris 2007.
  • Crawford, J.: Treaty and Contract in Investment Arbitration, Arbitration International 2008, C. 24, S. 3, s. 351-374.
  • Cutajar-Riviere, C.: La Societe-Ecran: Essai sur sa notion et son regime juridique, Paris 1998.
  • Çelikel, A./Erdem, B. B.: Milletlerarası Özel Hukuk, 9. Bası, İstanbul 2009.
  • Delaume, G. R.: ICSID Arbitration, Contemporary Problems in International Arbitration, (Ed. Julian D. M. Lew), London 1986, s. 23-39.
  • Demirkol, B.: Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun'un 24. Maddesi Çerçevesinde Sözleşmeye Uygulanacak Hukuk, İstanbul 2011.
  • Doğan, V.: Milletlerarası Özel Hukukta Zayıf Âkit Tarafın Korunması, MHB 1995, C. 15, S. 1-2, s. 21-42 (Anılış: Zayıf).
  • Doğan, V.: Tiirk Vatandaşlık Hukuku, 10. Bası, Ankara 2010 (Anılış: Vatandaşlık).
  • Douglas, Z.: The International Law of Investment Claims, Cambridge 2009.
  • Dugan, C. F./Wallace, D. Jr./Rubins, N./Sabahi, B.: Investor-State Arbitration, Oxford 2008.
  • Dupuy, P.-M.: Droit international public, 9. Bası, Paris 2008.
  • Ekşi, N.: Devletler ve Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümlenmesi Hakkında Konvansiyon (ICSID), Avrasya Günleri - Ekonomik ve Finansal İşbirliğinin Geliştirilmesinde Hukuki İhtilafların Çözümlenmesi Sempozyumu, İstanbul 1999, s. 145-151 (Anılış: ICSID).
  • Ekşi, N.: ICSID Hakem Kararlarının Tanınması Tenfizi ve İcrası, İstanbul 2009 (Anılış: İcra).
  • Esen, E.: Uluslararası Ticarî Tahkimde Tahkim Anlaşmasının Üçüncü Kişilere Teşmili, İstanbul 2008.
  • Gaillard, E.: Chronique des sentences arbitrales, JDI 2005, S. 1, s. 135-213 (Anılış: 2005).
  • Gaillard, E.: Chronique des sentences arbitrales, JDI Ocak-Mart 2009, C. 136, S. 1, s. 333-416 (Anılış: 2009).
  • Gaillard, E.: Energy Charter Treaty: International Centre for Settlement Decision, New York Law Journal, C. 233, S. 66, 7 Nisan 2005, _____www.nylj.com> (Anılış: PI ama).
  • Gaillard, E.: Identify or Define? Reflections on the Evolution of the Concept of Investment in ICSID Practice, International Investment Law for the 21st Century: Essays in Honour of Christoph Schreuer, (Ed. Christina Binder, Ursula Kriebaum, August Reinisch, Stephan Wittich), Oxford 2009, s. 403-416 (Anılış: Concept).
  • Gaillard, E.: Investments and Investors Covered by the Energy Charter Treaty, . Investment Arbitration and the Energy Charter Treaty (Ed. Clarisse Ribeiro), 2006, s. 54-73 (Anılış: ECT).
  • Gaillard, E./Banifatemi, Y.: The Meaning of "and" in Article 42(1), Second Sentence, of the Washington Convention: The Role of International Law in the ICSID Choice of Law Process, ICSID-FILJ 2003, C. 18, s. 375-411.
  • Garcia-Bolivar, O. E.: The Issue of a Foreign Company Wholly Owned by National Shareholders in the Context of ICSID Arbitration, TDM Kasım 2005, C. 2, S. 5, http://transnational-dispute-management.com/.
  • Ginther, K.: Nationality of Corporations, Österreichische Zeitschrift für öffentliches Recht 1966, C. 16, s. 27-83.
  • Göğer, E.: Türk Tâbiiyet Hukuku, 4. Bası, Ankara 1979.
  • Hirsch, M.: The Arbitration Mechanism of the International Center for the Settlement of Investment Disputes, Dordrecht 1993.
  • Huysal, B.: Milletlerarası Ticari Tahkimde Tahkime Elverişlilik, İstanbul 2010.
  • Jacquet, J-M./Delebecque, P./Corneloup, S.: Droit de commerce international, Paris 2007.
  • Kalpsüz, T.: Türkiye'de Milletlerarası Tahkim, 2. Bası, Ankara 2010.
  • Kegel, G./Schurig, K.: Internationales Privatrecht, 9. Bası, Münih 2004.
  • Loncle, J-M.: La qualite investisseur dans les decisions CIRDI, RDAI 2005, C. 6, s. 729-742.
  • Manciaux, S.: Investissements etrangers et arbitrage entre Etats et ressortissants d'autres Etats: Trente annees d'activite du CIRDI, Paris 2004.
  • Mayer, P./Heuze, V.: Droit international prive, 10. Bası, Paris 2010.
  • Niboyet, J.-P.: Existe-t-il vraiment une natıonalite des societes, RCDIP 1927, C. 22, s. 402-417.
  • Niboyet, M-L./Geouffre de la Pradelle, G.: Droit international prive, Paris 2007.
  • Nomer, E.: Devletler Hususî Hukuku, 19. Bası, İstanbul 2011.
  • Nomer, E./Ekşi, N./Öztekin, G.: Milletlerarası Tahkim, 2. Bası, İstanbul 2003.
  • Oğuzman, M. K./Barlas, N.: Medenî Hukuk, 17. Bası, İstanbul 2011.
  • Oğuzman, M. K./Öz, M. T.: Borçlar Hukuku: Genel Hükümler, C. 1, 9. Bası, İstanbul 2011.
  • Orrego Vicuna, F.: Changing Approaches to the Nationality of Claims in the Context of Diplomatic Protection and International Dispute Settlement, _____www.arbitration-icca.org/media/0/12224294674510/changing_approaches_ to_the_nationality_of_claims_in_the_context_of_diplomatic_protection_and _international_dispute_settlement.pdf>, 2000.
  • Özel, S.: Milletlerarası Ticari Tahkimde Kanunlar İhtilafı Meseleleri, İstanbul 2008.
  • Özsunay, E.: Türk hukukunda ve Mukayeseli Hukukta İnançlı Muameleler, Doktora Tezi, İstanbul 1968.
  • Rezek, J. F.: Le Droit international de la nationalite", RCADI 1986 III, C. 198, s. 341-399.
  • Rubins, N./Kinsella, N. S.: International Investment, Political Risk and Dispute Resolution: A Practitioner's Guide, New York 2005.
  • Schreuer, C./Dolzer, R.: Principles of International Investment Law, Oxford 2008.
  • Schreuer, C. H./Malitoppi, L./Reinisch, A./Sinclair, A.: The ICSID Convention: A Commentary, 2. Bası, Cambridge 2009.
  • Schwebel, S. M.: A BIT about ICSID, ICSID-FILJ Bahar 2008, C. 23, S. 1, s. 1-9.
  • Sinclair, A. C.: Investment Protection for "Mailbox Companies" under the 1994 Energy Charter Treaty, TDM 2005, C. 2, http.V/transnational-dispute-management.com/.
  • Tekinalp, G.: Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, 10. Bası, İstanbul 2009 (Anılış: Bağlama).
  • Tekinalp, G.: Türk Hukukunda Ortaklıkların Vatandaşlığı, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesinin Cumhuriyetin 50. Yıldönümü İçin Armağanı: Cumhuriyet Döneminde Hukuk, İstanbul 1973, s. 551-579 (Anılış: Vatandaşlık).
  • Tekinalp, G./Tekinalp, Ü.: Perdeyi Kaldırma Teorisi, Reha Poroy'a Armağan, İstanbul 1995, s. 387-404.
  • Tercier, P.: Le droit des obligations, 4. Bası, Zürih 2009.
  • Tercier, P./Ducrest, J.-F.: La Simulation, FJS, No. 606, Cenevre 1988.
  • Uygun, S.: ICSID Tahkimine İlişkin Hakem Kararlarının İcra Edilmesi, İzmir 2007.
  • Visscher, P.: La protection diplomatique des personnes morales, RCADI 1961-1, C. 102, s. 399-510.
  • Yeşilova, B.: Milletlerarası Ticari ^Tahkimde Nihai Karardan Önce Mahkemelerin Yardımı ve Denetimi, İzmir 2008.
  • Ek Belgeler:
  • ICSID, History of the ICSID Convention, C. II-1, Washington 2001 (Anılış: History).
  • ICSID, The ICSID Caseload - Statistics, 2012-1 (Anılış: Statistics).
  • International Bank for Reconstruction and Development, Report of the Executive Directors on the Convention on the Settlement of Investment Disputes between States and Nationals of Other States, 18 Mart 1965.
  • UNCTAD, Dispute Settlement: International Centre for Settlement of Investment Disputes - Consent to Arbitration, New York ve Cenevre 2003 (Anılış: Consent).
  • UNCTAD, Investor-State Dispute Settlement and Impact on Investment Rulemaking, New York ve Cenevre 2007 (Anılış: Impact).
  • İÇTİHATLAR*
  • ADC Affiliate Limited ve ADC & ADMC Management Limited v. Macaristan, ICSID Case No. ARB/03/16, Karar, 2 Ekim 2006.
  • AES Corporation v. Arjantin, ICSID Case No. ARB/02/17, Yetki hakkında karar, 26 Nisan 2005.
  • Aguas del Tunari v. Bolivia, ICSID Case No. ARB/02/3, Davalının yetki itirazları hakkında karar, 21 Ekim 2005.
  • Autopista Concesionada de Venezuela, C.A. v. Venezuela, ICSID Case No. ARB/00/5, Yetki hakkında karar, 27 Temmuz 2001.
  • Banro American Resources, înc ve Societe Aurifere du Kivu et du Maniema S.A.R.L. v. Demokratik Kongo Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB/98/7, Karar, 1 Eylül 2000.
  • Barcelona Traction, Light and Power Company, Limited (Belçika v. İspanya), ICJ, Karar, 5 Şubat 1970.
  • Bayındır İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ v. Pakistan, ICSID Case No. ARB/03/29, Karar, 27 Ağustos 2009 {Bayındır v. Pakistan - Karar).
  • Bayındır İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ v. Pakistan, ICSID Case No. ARB/03/29, Yetki hakkında karar, 14 Kasım 2005 ("Bayındır v. Pakistan -Yetki").
  • Cementownia "Nowa Huta" S.A. v. Türkiye Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB(A)/06/2, Karar, 17 Eylül 2009.
  • Champion Trading Company, Ameritrade International, Inc., James T. Wahba, John B. Wahba, Timothy T. Wahba v. Mısır Arap Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB/02/9, Yetki hakkında karar, 21 Ekim 2003.
  • Consortium Groupement LESI - Dipenta v. Cezayir, ICSID Case No. ARB/03/29, Karar, 10 Ocak 2005.
  • Europe Cement Investment & Trade S.A v. Türkiye Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB(AF)/07/2, Karar, 13 Ağustos 2009.
  • GEA Group Aktiengesellschaft v. Ukrayna, ICSID Case No. ARB/06/16, Karar, 31 Mart 2011.
  • Generation Ukraine, Inc. v. Ukrayna, ICSID Case No. ARB/00/9, Karar, 16 Eyliil 2003.
  • Hussein Nuaman Soufraki v. Birleşik Arap Emirlikleri, ICSID Case No. ARB/02/7, Ad Hoc Komite'nin iptal başvurusu hakkındaki kararı, 5 Haziran 2007.
  • Jan de Nul NV ve Dredging International NV v. Mısır, ICSID Case No. ARB/04/13, Yetki hakkında karar, 16 Haziran 2006.
  • Libananco Holdings Co. Limited v. Türkiye Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB/06/8, Dava Dilekçesi, 23 Şubat 2006 (yayımlanmamıştır).
  • Libananco Holdings Co. Limited v. Türkiye Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB/06/8, Karar, 2 Eylül 2011.
  • Malaysian Historical Salvors v. Malaysia, ICSID Case No. ARB/05/10, İptal başvurusu hakkında karar, 16 Nisan 2009.
  • Mavrommatis Palestine Concessions (Yunanistan v. Büyük Britanya), Daimî Uluslararası Adalet Divanı, Karar, A Serisi, S. 2, 30 Ağustos 1924.
  • Mihaly International Corporation v. Sri Lanka, ICSID Case No. ARB/00/2, Karar, 15 Mart 2002.
  • Nottebohm (Liechtenstein v. Guatemala), ICJ, Karar, 6 Nisan 1955.
  • Patrick Mitchell v. Demokratik Kongo Cumhuriyeti, ICS ID Case No. ARB/99/7, İptal başvurusu hakkında karar, 1 Kasım 2006.
  • Phoenix Action, Ltd v. Çek Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB/06/5, Karar, 15 Nisan 2009.
  • Plama Consortium Limited v. Bulgaristan, ICSID Case No. ARB/03/24, Karar, 27 Ağustos 2008 (Plama v. Bulgaristan - Karar).
  • Plama Consortium Limited v. Bulgaristan, ICSID Case No. ARB/03/24, Yetki hakkında karar, 8 Şubat 2005 (Plama v. Bulgaristan - Yetki).
  • Romak SA v. Özbekistan, PCA Case No. AA280, Karar, 26 Kasım 2009.
  • Rompetrol Group N.V. v. Romanya, ICSID Case No. ARB/06/3, Davalının yetkiye ilişkin ilk itirazları hakkında karar, 18 Nisan 2008.
  • Saba Fakes v Türkiye Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB/07/20, Karar, 14 Temmuz 2010.
  • Saipem S.p.A. v. Bangladeş, ICSID Case No. ARB/05/7, Yetki hakkında karar ve ihtiyatî tedbirlerle ilgili tavsiye, 21 Mart 2007.
  • Şalini Construttori S.p.A. ve Italstrade S.p.A v. Fas Krallığı, ICSID Case No. ARB/00/4, Yetki hakkında karar, 23 Temmuz 2001.
  • Saluka Investments BV v. Çek Cumhuriyeti, Kısmî karar, 17 Mart 2006.
  • SGS v. Filipinler, ICSID Case No. ARB/02/6, Yetki hakkında karar, 29 Ocak 2004.
  • SGS v. Pakistan, ICSID Case No. ARB/01/13, Yetki hakkında karar, 06 Ağustos 2003.
  • SOAB1 v. Senegal, ICSID Case No. ARB/82/1, Senegal'in yetki itirazı hakkında karar, 1 Ağustos 1984.
  • Tokios Tokeles v. Ukrayna, ICSID Case No. ARB/02/18, Yetki hakkında karar, 29 Nisan 2004.
  • Tokios Tokeles v. Ukrayna, ICSID Case No. ARB/02/18, Prosper WEIL, Karşı oy yazısı, 29 Nisan 2004 {"WEIL").
  • TSA Spectrum de Argentina S.A. v. Arjantin, ICSID Case No. ARB/05/5, Karar, 19 Aralık 2008.
  • Victor Pey Casado ve President Ailende Foundation v. Şili Cumhuriyeti, ICSID Case no. ARB/98/2, Karar, 8 Mayıs 2008.
  • Wena Hotels Limited v. Mısır Arap Cumhuriyeti, ICSID Case No. ARB/98/4, Yetki Hakkında Karar, 25 Mayıs 1999.
  • Yukos Universal Limited v. Rusya Federasyonu, PCA Case No. AA 227, Yetki hakkında ara karar, 30 Kasım 2009.
APA Demirkol B (2012). Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. , 301 - 357.
Chicago Demirkol Berk Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. (2012): 301 - 357.
MLA Demirkol Berk Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. , 2012, ss.301 - 357.
AMA Demirkol B Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. . 2012; 301 - 357.
Vancouver Demirkol B Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. . 2012; 301 - 357.
IEEE Demirkol B "Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları." , ss.301 - 357, 2012.
ISNAD Demirkol, Berk. "Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları". (2012), 301-357.
APA Demirkol B (2012). Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 28(3), 301 - 357.
Chicago Demirkol Berk Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 28, no.3 (2012): 301 - 357.
MLA Demirkol Berk Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, vol.28, no.3, 2012, ss.301 - 357.
AMA Demirkol B Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2012; 28(3): 301 - 357.
Vancouver Demirkol B Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları. Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi. 2012; 28(3): 301 - 357.
IEEE Demirkol B "Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları." Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi, 28, ss.301 - 357, 2012.
ISNAD Demirkol, Berk. "Yatırım tahkiminde paravan şirketlerin yol açtığı yetki sorunları". Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 28/3 (2012), 301-357.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
29-04-2024 11:13

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları