Yıl: 2012 Cilt: 8 Sayı: 89-90 Sayfa Aralığı: 23 - 68 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi

Öz:
Kanun hükmünün yerine getirilmesi Türk Ceza Kanunu md. 24/1’de ve Türk Borçlar Kanunu md. 63/1’de düzenlenmiş bir hukuka uygunluk nedenidir. Özellikle kamu görevlilerinin bir kanun hükmü çerçevesinde kişilerin hukuksal alanlarına yaptıkları müdahaleler bu hukuka uygunluk nedeni bakımından değerlendirilmektedir.Kanun hükmünün yerine getirilmesi hukuka uygunluk nedeninin genel koşulları bir kanun hükmünün varlığı, kanun hükmüyle verilmiş bir yetkinin bulunması ve kanun hükmüne dayanılarak bir fiilin gerçekleştirilmesinden ibarettir. Bu koşulların yanısıra, ilgili kanunda özel bazı koşullar da aranabilir. Kamu sağlığının korunması amacıyla ilgilinin rızası aranmaksızın yapılan tıbbî müdahaleler kanun hükmünü yerine getirme kapsamında hukuka uygun olmaktadır. Yine güvenlik güçlerinin zor ve silâh kullanma yetkileri ve koşulları bu hukuka uygunluk nedeni çerçevesinde ele alınmaktadır. Ceza Muhakemesi Kanunu md. 90/1’deki herkese geçici yakalama yetkisi veren düzenleme de bu hukuka uygunluk nedeninin örneklerinden birini teşkil etmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk

-

Öz:
Executing the provisions of a statute is regulated as a justification in Turkish Criminal Code (Article 24/1) and Turkish Code of Obligations (Article 63/1). Especially, public officer's intervention in the legal fields of people is evaluated on the basis of this justification. General conditions of this concept are the following: existence of provision in law, a power given by law or acting on the basis of law. In addition, the relevant law may require some special conditions. The medical interventions without consent to protect public health is a justification within executing the provisions of a statute. The right to use force of law enforcement officers is also evaluated within this scope. Another of the example of this justification is the Article 90 paragraph one of the Turkish Criminal Procedure Code, which provides everyone a right to provisional arrest
Anahtar Kelime:

Konular: Hukuk
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ARTUK, Mehmet Emin/GÖKCEN, Ahmet/YENİDÜNYA, A. Caner: Ceza Hukuku Genel Hükümler, 4. Bası, Ankara 2009.
  • BAUMANN, Jiirgen/WEBER, Ulrich/MITSCH, Wolfgang: Strafrecht, Allgemeiner Teit, Lehrbuch, 11. Auflage, Bielefeld 2003.
  • BAYRAKTAR, Koksal: Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezaî Sorumluluğu, İstanbul 1972.
  • CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide: Ceza Muhakemesi Hukuku, 4. Bası, İstanbul 2006.
  • CENTEL, Nur/ZAFER, Hamide/ÇAKMUT, Özlem: Türk Ceza Hukuku, 5. Bası, İstanbul 2008.
  • CORNILS, Karin: "Gründe für den Aussch/uss der Strafbarkeit in Schweden" Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, Allgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 387-440.
  • DANTI-JUAN Michel: "Ordre de la loi", Dalloz Encyclopedic juridique, Repertoire de droit penal et de procedure penale, Tome V, 2 ed., Paris 2000, sh: 1-9.
  • DEMİRBAŞ, Timur: Ceza Hukuku, Genel Hükümler, 6. Baskı, Ankara 2009.
  • DESPORTES, Frederic/LE GUNEHEC, Francis: Droit penal general, 12e ed., Paris 2005.
  • DÖNMEZER, Sulhi/ERMAN, Sahir: Nazarî ve Tatbikî Ceza Hukuku, Gene! Kısım, c: II, 10. Bası, İstanbul 1994.
  • DÖNMEZER, Sulhi: "Kolluğun Zor Kullanma Yetkisi ve İnsan Hakları", Kolluğun Silah Kullanma Yetkisi, İstanbul 2005, sh: 9-25.
  • ERMAN, Barış: Ceza Hukukunda Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu, Ankara 2003.
  • ERYILMAZ, M. Bedri/BOZLAK, Ayhan: "Hukukumuzda Zor ve Silah Kullanma Yetkisi", TBBD 2009, sy: 83, sh: 223-277.
  • FERNANDES, Joâo Manuel: Das portugiesische Strafgesetzbuch, Berlin 2010.
  • FISCHER, Thomas: Strafgesetzbuch und Nebengesetze, 58. Auflage, München 2011.
  • FORSTER, Susanne: "Gründe für den Aussch/uss der Strafbarkeit in England und Wales", Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, Allgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 72-111.
  • FUCHS, Helmut: Österreichisches Strafrecht, Allgemeiner Teil I, 7. Auflage, Wien-New York 2008.
  • GROPP, Walter: Strafrecht, Allgemeiner Teil, 3. Auflage, Berlin-Heidelberg 2005.
  • GÜN AL, Yılmaz: Yetkili Merciin Emrini İfa, Ankara 1967.
  • GÜZELOĞLU, Turan: Kolluğun Kuvvet ve Silah Kullanma Yetkisi, Ankara 2008.
  • HAFT, Fritjof: Strafrecht, Allgemeiner Teil, 9. Auflage, München 2004.
  • HAKERİ, Hakan: Tıp Hukuku, 4. Baskı, Ankara 2012.
  • HAKERİ, Hakan: Ceza Hukuku>, Gene/ Hükümler, 10. Baskı, Ankara 2011.
  • HEINRICH, Bernd: Strafrecht - AHgemeiner Teil I, 2. Auflage, Stuttgart 2010.
  • HIRSCH, Hans-Joachim: Vorbemerkungen zu den §§ 32 ff{son güncelleme: 01.04.1994), Strafgesetzbuch, Leipziger Kommentar, 11. Auflage, Berlin 2003.
  • HOFFMANN-HOLLAND, Klaus: Strafrecht, AHgemeiner Teil, Frankfurt am Main 2007.
  • HOFFMAN, Markus/MELIÂ, Manuel Cancio: Das spanische Strafgesetzbuch, Freiburg im Breisgau 2002.
  • İÇEL, Kayıhan/SOKULLU-AKINCI, Füsun/ÖZGENÇ, İz-zet/SÖZÜER, Adem/ MAHMUTOĞLU, Fatih S./ÜNVER, Yener: İçel -Suç Teorisi, 2. Kitap, 3. Bası, İstanbul 2004.
  • JAKOBS, Günther: Strafrecht AHgemeiner Teil, 2. Auflage, Berlin-New York 1993.
  • JARVER5, Konstanze: "Gründe für den Ausschluss der Strafbarkeit in ita lien" Nationales Strafrecht in reçhtsvergleichender Darstellung, AHgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 151-204.
  • JESCHECK, Hans-Heinrich/WEIGEND, Thomas: Lehrbuch des Strafrechts, AHgemeiner Teil, 5. Auflage, Berlin 1996.
  • JOECKS, Wolfgang/MIEBACH, Klaus: Münchener Kommentar zum Strafgesetzbuch, Band I: §§ 1-51, München 2003.
  • KANGAL, Zeynel T.: Ceza Hukukunda Zorunluluk Durumu, Ankara 2010.
  • KANGAL, Zeynel T.: Asken Ceza Hukuku, Ankara 2010.
  • KARDAŞ, Ümit/ÇINGI, Mehmet: Asker! Ceza ve Ceza Yargısı, İstanbul 2001.
  • KIENAPFEL, Diethelm/HÖPFEL, Frank: GrundriB des österreichischen Strafrechts, AHgemeiner Teil, 9. Auflage, Wien 2001.
  • KINDHÂUSER, Urs: Strafrecht, AHgemeiner Teil, 5. Auflage, Baden-Baden 2011.
  • KINDHÂUSER, Urs/NEUMANN, Ulfrid/PAEFFGEN, Hans-Ullrich: Nomos Kommentar, Strafgesetzbuch, Band I (§§l-145d), 3. Auflage, Baden-Baden 2010. [Kısaltma: NK-StGB3 (PAEFFGEN)].
  • KLESCZEWSKI, Diethelm: Strafrecht, Allgemeiner Teil, Bonn 2008.
  • KOCA, Mahmut/ÜZÜLMEZ, İlhan: Türk Ceza Hukuku, Gene! Hükümler, 3. Baskı, Ankara 2010.
  • KÖHLER, Michael: Strafrecht, Allgemeiner Teil, Berlin-Heidelberg 1997.
  • KREY, Volker/ESSER, Robert: Deutsches Strafrecht, Allgemeiner Teil, 4. Auflage, Stuttgart 2011.
  • KUNTER, Nurullah/YENİSEY, Feridun/NUHOĞLU, Ayşe: Muhakeme Hukuku Dalı Olarak Ceza Muhakemesi Hukuku, 15. Baskı, İstanbul 2006.
  • KÜHL, Kristian: Strafrecht, Allgemeiner Teil, 4. Auflage, München 2002.
  • MAIWALD, Manfred: Einführung in das italienische Strafrecht und StrafprozeBrecht, Frankfurt am Main 2009.
  • MANSO PORTO, Teresa: "Gründe für den Ausschluss der Strafbarkeit in Spanien" Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, Allgemeiner'Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 441-487.
  • MASCALA, Corinne: "Faits justifıcâti/s", JCP 1, (Art. 122-4), Paris 2002.
  • MAURACH, Reinhart/ZIPF, Heinz: Strafrecht, Allgemeiner Teil, TeilbandI, 8. Auflage, Heidelberg 1992.
  • MERLE, Roger/VITU, Andre: Traite de droit criminel, Tome I, 7e ed., Paris 1997.
  • ÖZBEK, Veli Özer/KANBUR, M. Nihat/DOĞAN, Ko-ray/BACAKSIZ, Pınar/TEPE, İlker: Türk Ceza Hukuku, Genel Hükümler, 2. Baskı, Ankara 2011.
  • ÖZBUDUN, Ergun: Türk Anayasa Hukuku, 8. Baskı, Ankara 2005.
  • ÖZGENÇ, İzzet: "Emniyet Görevlilerinin Silah Kullanma Yetkisi Üzerine DüşüncelerİBD 1994, c: 68, sy: 1-2-3, sh: 90-101.
  • ÖZGENÇ, İzzet: Türk Ceza Hukuku, Genel Hükümler, 5. Bası, Ankara 2010.
  • ÖZTÜRK, Bahri/ERDEM, Mustafa Ruhan: Uygulamalı Ceza Hukuku ve Emniyet Tedbirleri Hukuku, 8. Bası, Ankara 2005.
  • ÖZTÜRK, Bahri/TEZCAN, Durmuş/ERDEM, Mustafa Ru-han/SIRMA, Özge/SAYGILAR, Yasemin F./ALAN, Esra: Nazari ve Uygulamalı Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2010.
  • PARLAR, Ali/HATİPOĞLU, Muzaffer: Açıklamalı - Yeni İçtihatlarla 5237Sayılı Türk Ceza Kanunu Yorumu, c: 1, 3. Baskı, Ankara 2010.
  • PFÜTZNER, Peggy: "Gründe für den Ausschluss der Strafbarkeit in Frankreich", Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, Allgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 112-150.
  • PRADEL, Jean: Manuel de droit penal general, 14eed., Paris 2002.
  • RENGIER, Rudolf: Strafrecht, Allgemeiner Teil, 3. Auflage, München 2011.
  • RICHTER, Thomas/ZHAO, Yang: "Gründe für den Ausschluss der Strafbarkeit in China" Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, Allgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 5-36.
  • RIZ, Roland/BOSCH, Johanna: Italienisches Strafgesetzbuch, Bozen 1995.
  • ROXIN,* Claus: Strafrecht, Allgemeiner Teil, Band I, Grundlagen, der Aufbau der Verbrechenslehre, 4. Auflage, München 2006.
  • RÖNNAU, Thomas: Vorbemerkungen zu den §§ 32 ff, Strafgesetzbuch, Leipziger Kommentar, 12. Auflage, Band: 2, Berlin 2006.
  • SCHMIDT, Rolf: Strafrecht Allgemeiner Teil, 10. Auflage, Bremen 2011.
  • SCHÖNKE, Adolf/SCHRODER, Horst: Strafgesetzbuch Kommentar, 28. Auflage, München 2010.
  • SEELMANN, Kurt: Strafrecht, Allgemeiner Teil, 4. Auflage, Basel 2009.
  • SIRMA, Özge: "Türk Hukukunda Silah Kullanma Yetkisi" Beitrâge zum deutschen und türkischen Strafrecht und Strafprozessrecht, Die Entwicklung von Rechtssystemen in ihrer gesellschaftlichen Verankerung, Baden-Baden 2010, sh: 161-165.
  • SOYASLAN, Doğan: Ceza Hukuku Genel Hükümler, 3. Baskı, Ankara 2005.
  • SÖZÜER, Adem: "Die strafrecht/iche Bewertung des tödlichen polizeilichen Schusswaffeneinsatzes gegen Flüchtige in der Türkei", Strafrecht als Universalis, Festschrift für Claus ROXIN zum 80. Geburtstag, Band 2, Berlin-New York 2011, sh: 1749-1764.
  • STEFANI, Gaston/ LEVASSEUR, Georges/BOULOC, Bernard: Droit penal general, 19e ed., Paris 2005.
  • STOPPEL, Wolfgang: Die Strafgesetze Aibaniens, Tirana 2003.
  • STRATENWERTH, Günter: Schweizerisches Strafrecht, AHgemeiner Teil I: Die Straftat, 4. Auflage, Bern 2011.
  • STRATENWERTH, Günter/WOHLERS, Wolfgang: Schweizerisches Strafgesetzbuch, Handkommentar, 2. Auflage, Bern 2009.
  • STRATENWERTH, Günter/KUHLEN, Lothar: Strafrecht, AHgemeiner Teil, Die Straftat, 6. Auflage, München 2011.
  • STYMA, Dirk: Das Strafgesetzbuch der argentinischen Nation, 2. Auflage, Berlin 2009.
  • TANÖR, Bülent/YÜZBAŞIOGLU, Necmi: 1982 Anayasasına Göre Türk Anayasa Hukuku, 7. Bası, İstanbul 2005.
  • TELLENBACH, Silvia: uGründe fur den Aussch/uss der Strafbarkeit in der Türkei" Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, AHgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 488-534.
  • TEZİÇ, Erdoğan: Türkiye'de 1961 Anayasasına Göre Kanun Kavramı, İstanbul 1972.
  • TEZİÇ, Erdoğan: Anayasa Hukuku, 11. Bası, İstanbul 2006.
  • TRECHSEL, Stefan/JEAN-RICHARD, Marc: Schweizerisches Strafgesetzbuch, Praxiskommentar, Zürich 2008.
  • TURHAN, Faruk: Ceza Muhakemesi Hukuku, Ankara 2006.
  • ÜNVER Yener/HAKERİ, Hakan: Ceza Muhakemesi Hukuku, 3. Baskı, Ankara 2010.
  • VITT, Elmar: "Gedanken zum Begriff der RechtmâBigkeit der Diensthandlung bei§ 113StGB", ZStW 106 (1994), sh: 581-604.
  • WEIGEND, Ewa: "Gründe für den Ausschluss der Strafbarkeit in Polen" Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, AHgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 310-360.
  • WESSELS, Johannes/BEULKE, Werner: Strafrecht, AHgemeiner Teil, 41. Auflage, Heidelberg-München-Landsberg-Frechen-Hamburg 2011.
  • YAŞAR, Osman/GÖKCAN, Hasan Tahsin/ARTUÇ, Mustafa: Yorumlu - Uygulamalı Türk Ceza Kanunu, c: I, Ankara 2010.
  • ZAFER, Hamide: Ceza Hukuku, Genel Hükümler, İstanbul 2010.
  • ZERBES, Ingeborg: "Gründe für den Aussch/uss der Strafbarkeit in Österreich" Nationales Strafrecht in rechtsvergleichender Darstellung, Allgemeiner Teil, Teilband 5, Berlin 2010, sh: 260-309.
  • ZIESCHANG, Frank: Strafrecht, Allgemeiner Teil, 2. Auflage, Stuttgart 2009.
APA KANGAL T (2012). Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. , 23 - 68.
Chicago KANGAL T. Zeynel Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. (2012): 23 - 68.
MLA KANGAL T. Zeynel Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. , 2012, ss.23 - 68.
AMA KANGAL T Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. . 2012; 23 - 68.
Vancouver KANGAL T Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. . 2012; 23 - 68.
IEEE KANGAL T "Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi." , ss.23 - 68, 2012.
ISNAD KANGAL, T. Zeynel. "Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi". (2012), 23-68.
APA KANGAL T (2012). Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, 8(89-90), 23 - 68.
Chicago KANGAL T. Zeynel Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi 8, no.89-90 (2012): 23 - 68.
MLA KANGAL T. Zeynel Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, vol.8, no.89-90, 2012, ss.23 - 68.
AMA KANGAL T Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi. 2012; 8(89-90): 23 - 68.
Vancouver KANGAL T Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi. Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi. 2012; 8(89-90): 23 - 68.
IEEE KANGAL T "Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi." Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi, 8, ss.23 - 68, 2012.
ISNAD KANGAL, T. Zeynel. "Ceza hukukunda hukuka uygunluk nedeni olarak Kanun hükmünün yerine getirilmesi". Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi Kazancı Hakemli Hukuk Dergisi 8/89-90 (2012), 23-68.