Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması

KARADAĞ, AYİŞE; KORKUT, Hatice; GÖÇMEN BAYKARA, Zehra; Çelik, Bülent

Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması

Ayişe KARADAĞ, (Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Zehra GÖÇMEN BAYKARA, (Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Hatice KORKUT, (Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Hemşirelik Bölümü, Ankara, Türkiye)

Bülent ÇELİK (Gazi Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Fakültesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Ankara, Türkiye)

Ulusal Cerrahi Dergisi

19 4

Yıl: 2011 Cilt: 27 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 206 - 211 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması

Öz:

Amaç: Bu araştırma, stomalı bireylerin psikososyal uyumlarını değerlendirmek için geliştirilen Ostomi Uyum Ölçeği'nin Türkçe'ye uyarlanması, geçerlilik ve güvenilirliğini belirlemek amacıyla yapılmıştır.Hastalar ve Yöntem: Ölçeğin Türkçeye uyarlanması iki aşamada yapılmıştır. Birinci aşamada dil uyarlaması yapılmıştır. Dil uyarlaması için ölçek, 5 uzman tarafından İngilizce'den Türkçeye çevrilmiş, uzman görüşüne sunulmuş ve geri çevirisi yapılmıştır. İkinci aşamada dil uyarlaması yapılmış olan Ostomi Uyum Ölçeği'nin geçerlilik ve güvenirliliğini test etmeye yönelik veriler toplanmıştır. Ostomi Uyum Ölçeği, Simmons, Smith ve Maekawa tarafından stomalı bireylerin stomaya uyum düzeylerinin saptanması amacıyla geliştirilmiş olup, 23 maddeden ve 4 alt faktörden oluşmaktadır. Ocak 2010 - Nisan 2011 tarihleri arasında Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Stomaterapi Ünitesi'nde izlenen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 100 hastaya ölçek, yüz yüze görüşme yöntemi ile üç hafta aralıklarla iki kez uygulanmıştır.Bulgular: Araştırma kapsamına alınan hastaların yaş ortalaması 55.7 ± 12.2 olup, %53'ü erkektir. Hastaların %44'ünün kalıcı kolostomisi, %21'inin geçici ileostomisi ve %14'ünün ürostomisi vardır. İstatistiksel analiz için Doğrulayıcı Faktör Analizi ve Cronbach alfa iç tutarlılık katsayıları hesaplanmıştır. Ölçeğin güvenilirlik (Cronbach α) katsayılarının tümü anlamlı bulunmuştur (p<0.01). Ölçeğin geneline ait güvenilirlik katsayısı 0.874, ölçeğin test-tekrar test yöntemiyle elde edilen korelasyon katsayıları toplamı 0.766'dır.Sonuç: Bu araştırmanın sonuçları, Ostomi Uyum Ölçeğinin Türk toplumu için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araç olduğunu ortaya koymuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: Cerrahi

Adaptation of the ostomy adjustment inventory into Turkish Language

Öz:

Purpose: In the present study, the reliability and validity of the Ostomy Adjustment Inventory, which is a scale designed to assess psychosocial adjustment in patients with ostomy is examined in a Turkish sample.Patients and Method: Authors were asked for consent for the adaptation studies of Ostomy Adjustment Inventory. The adaptation of the scale was carried out in two stages. In the first stage, the language adaptation was made. Language adaptation was made by five language experts as from English to Turkish and retranslated. In the second stage, the data was gathered in order to test the validity and reliability of the scale. A questionnaire form and the Ostomy Adjustment Inventory, developed by Simmons, Smith and Maekawa in 2009 were used to collect the data. The inventory contained 23 items and 4 sub-factors. One hundred patients followed in the Stomatheraphy unit of Gazi University, Centre for Health Researches and Applications were included in the study and the inventory was applied through a face-to-face interview method twice, within three weeks intervals.Results: Average age of patients was 55.7 ± 12.2 with 53% male, and 44% had a permanent colostomy, 21% with nonpermanent ileostomy and 14% had urostomy. Confirmatory Factor Analysis was applied to the new model that was obtained through the changes. All the coefficients were significant (p<0.01). The overall scale coefficient was 0.874. The overall correlation coefficient obtained through test-restest method in the scale was 0.766.Conclusion: The results of the research show that Ostomy Adjustment Inventory was found a valid and reliable instrument for Turkish society.

Anahtar Kelime:

Konular: Cerrahi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. The International Agency for Research on Cancer (IARC GLOBOCAN) (2008) Cancer Incidence, Mortality and Prevalence Worldwide. Erişim tarihi ve adresi: 20.05.2011, www.dep.iarc.fr/globocan/ database.
2. Ferlay J, Parkin DM, Steliarova-Foucher E. Estimates of cancer incidence and mortality in Europe in 2008. Eur J Cancer 2010; 46: 765-781. [doi:10.1016/j. ejca.2009.12.014]
3. Simmons KL, Smith JA, Bobb KA, et al. Adjustment to colostomy: stoma acceptance, stoma care self-efficacy and interpersonal relationships. J Advan Nurs 2007; 60:627-635. [doi:10.1111/j.l365-2648.2007.04446.x]
4. T.C. Sağlık Bakanlığı, Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2010. Bölüm 3: Morbidite; Cinsiyete Göre En Sık Görülen 10 Kanser Türünün İnsidansı. Sağlık Bakanlığı, Yayın No:832. Ankara, 2011.
5. Husain SG, Cataldo TE. Late stomal complications. Clin Colon Rectal Surg 2008; 21: 31-40. [doi:10.1055/s-2008-1055319]
6. Butler DL. Early postoperative complications following ostomy surgery. J Wound Ostomy Continence Nursing 2009; 36(5): 513-519. [doi:10.1097/ WON.0b013e3181b35eaa]
7. Bekkers MJ, Van Knippenberg FC, Vanden Borne HW, et al. Psychosocial adaptation to stoma surgery: A review. J Behav Med 1995; 18: 1-31. [doi:10.1007/ BF01857702]
8. Sprangers MAG, Taal BG, Aaronson NK, et al. Quality of life in colorectal cancer. Dis Colon Rectum 1995; 38: 361-369. [doi:10.1007/BF02054222]
9. Brown H, Randle J. Living with a stoma: a review of the literature. J Clin Nurs 2005; 14: 74-81.
10. Yaşan A, Ünal S, Gedik E, et al. Kalıcı ve geçici ostomi yapılmış kişilerde yaşam kalitesinde değişim, depresyon ve ank-siyete. Anatolian Journal of Psychiatry 2008; 9:162-168.
11. Bekkers MJTM, Knippenberg FCE, Dul-men AM, et al. Survival and psycholo-gicial adjustment to stoma surgery and nonstoma bowel resection: A 4- year fol-low-up. J Psychosomatic Res 1997; 42:235- 244. [doi:10.1016/S0022-3999(96)00288-7]
12. Sprunk E, Alteneder RR. The impact of an ostomy on sexuality. Clin J Oncol Nurs 2000; 4: 85-88.
13. Karadağ A, Menteş BB, Üner A. Impact of stomatherapy on quality of life in patients with permanent colostomies or ileostomies. Int J Colorectal Dis 2003; 18: 234-238.
14. Black PK. Psychological, sexual and cultural issues for patients with a stoma. Br J Nurs 2004; 13: 692-697.
15. Harris RP, Daly KJ, Jones LS, et al. Stoma formation for functional bowel disease. Colorectal Dis 2004; 6: 280-284.
16. White CA, Hunt JC. Psychological factors in postoperative adjustment to stoma surgery. Ann R Coll Surg Engl 1997; 79: 3-7.
17. Wade B. Colostomy patients: psychological adjustment at 10 weeks and 1 year after surgery in districts which employed stoma care nurses and districts which did not. J Advan Nurs 1990; 15:1297-1304.
18. Nugent KP, Daniels P, Stewart BS, et al. Quality of life in stoma patients. Dis Colon Rectum 1999; 42:1569-1574.
19. Weerakoon P. Sexuality and the patient with a stoma. Sexuality and Disability 2001; 19:121-129.
20. Junkin J, Beitz JM, Colwell JC. Sexuality and the person with a stoma: implication for comprehencive WOC Nursing Practice 2005; 32(2): 121-128.
21. Zmijewski HC. Sexual counseling by the ET nurse: If not you, then who? J Wound Ostomy Continence Nursing 2002; 29: 184-185.
22. Persson E, Hellstrom AL. Experences of Swedish men and women 6 to 12 weeks after ostomy surgery. JWOCN 2002; 29: 103-108.
23. Addis G. The effect of home visits after discharge on patients who have had an ileostomy or a colostomy. WCET Journal 2003; 231: 26-33.
24. Kılıç E, Taycan O, Belli KA, et al. Kalıcı Ostomi Ameliyatının Beden Algısı, Benlik Saygısı, Eş Uyumu ve Cinsel İşlevler Üzerine Etkisi. Türk Psikiyatri Dergisi 2007; 18:302-310.
25. Gürkan A, Aslan F, Akgün M, et al. İstanbul'da Yaşayan Kolostomili Bireylerin Taburculuk Sonrası Evde Karşılaştıkları Sorunları Saptamaya Yönelik Retrospektif Bir çalışma. Hemşirelik Forumu 1999; 2: 233-240.
26. Ito N, Tanaka r M, Kazuma K, et al. Health-related quality of life among person living in Japon with a permanent colostomy. J of Wound Ostomy Continence Nursing 2005; 32:178-183.
27. Ayaz S. Stomalı Bireylerde Hemşirenin Rolü. Türkiye Klinikleri J Med Sci 2007; 27: 86-90.
28. Karadağ A, Menteş B, Ayaz S, et al. Kolostomili ve İleostomili Hastaların Bakımına Yönelik Rehber Kitap. Ankara: Ayhun Ofset, 2003.
29. Simmons KL, Smith JA, Maekawa A. Development and Psychometric Evaluation of the Ostomy Adjustment Inventory-23. J Wound Ostomy Continence Nurs 2009; 36: 69-76.
30. Cleveland Clinic Foundation RB. Turnbull JR. School of Enterostomal Therapy Nursing WOCN/ET Student Handbook, 2003.
31. Karadağ A. Stomaterapi Ünitelerinin ve Stoma Bakım Hemşiresinin Kolorektal Cerrahideki Yeri ve Önemi. Kolon Rektum Hast. Derg 2007; 17: 46-52.
32. Karadağ A. Stoma Bakımı ve Hemşireliği. In: Baykan A, Zorluoğlu A, Geçim E, Terzi C. (Ed.) Kolon ve Rektum Kanserleri. 1. Baskı. İstanbul: Seçil Ofset Matbaacılık ve Ambalaj Sanayi Ltş. Şti., 2010: 693-712.
33. Ayaz, S. Stomalı Bireylerin Cinsel Sorunlarının Çözümünde PLISSIT Modelinin Etldnliğinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim dalı, 2007.
34. Kuzu MA, Topçu O, Uçar K, et al. Effect of sphincter-sacrificing surgery for rectal carcinoma on quality of life in muslim patients. Dis Colon Rectum 2002; 45:1359-1366. [doi: 10.1007/Sİ0350-004-6425-4]
35. Nordin K, Pahlman L, Larsson K, et al. Health-related quality of life and psychological distress in a population-based sample of Swedish patients with inflammatory bowel disease. Scand J Gastroenterol 2002; 37: 450-457.

APA	KARADAĞ A, GÖÇMEN BAYKARA Z, KORKUT H, Çelik B (2011). Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. , 206 - 211.
Chicago	KARADAĞ AYİŞE,GÖÇMEN BAYKARA Zehra,KORKUT Hatice,Çelik Bülent Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. (2011): 206 - 211.
MLA	KARADAĞ AYİŞE,GÖÇMEN BAYKARA Zehra,KORKUT Hatice,Çelik Bülent Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. , 2011, ss.206 - 211.
AMA	KARADAĞ A,GÖÇMEN BAYKARA Z,KORKUT H,Çelik B Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. . 2011; 206 - 211.
Vancouver	KARADAĞ A,GÖÇMEN BAYKARA Z,KORKUT H,Çelik B Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. . 2011; 206 - 211.
IEEE	KARADAĞ A,GÖÇMEN BAYKARA Z,KORKUT H,Çelik B "Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması." , ss.206 - 211, 2011.
ISNAD	KARADAĞ, AYİŞE vd. "Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması". (2011), 206-211.

APA	KARADAĞ A, GÖÇMEN BAYKARA Z, KORKUT H, Çelik B (2011). Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Ulusal Cerrahi Dergisi, 27(4), 206 - 211.
Chicago	KARADAĞ AYİŞE,GÖÇMEN BAYKARA Zehra,KORKUT Hatice,Çelik Bülent Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Ulusal Cerrahi Dergisi 27, no.4 (2011): 206 - 211.
MLA	KARADAĞ AYİŞE,GÖÇMEN BAYKARA Zehra,KORKUT Hatice,Çelik Bülent Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Ulusal Cerrahi Dergisi, vol.27, no.4, 2011, ss.206 - 211.
AMA	KARADAĞ A,GÖÇMEN BAYKARA Z,KORKUT H,Çelik B Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Ulusal Cerrahi Dergisi. 2011; 27(4): 206 - 211.
Vancouver	KARADAĞ A,GÖÇMEN BAYKARA Z,KORKUT H,Çelik B Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Ulusal Cerrahi Dergisi. 2011; 27(4): 206 - 211.
IEEE	KARADAĞ A,GÖÇMEN BAYKARA Z,KORKUT H,Çelik B "Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması." Ulusal Cerrahi Dergisi, 27, ss.206 - 211, 2011.
ISNAD	KARADAĞ, AYİŞE vd. "Ostomili bireylere yönelik uyum ölçeğinin Türkçeye uyarlanması". Ulusal Cerrahi Dergisi 27/4 (2011), 206-211.