Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği

Aytac, Ayhan; Akduğan, Umut

Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği

Ayhan AYTAÇ, (Trakya Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Edirne, Türkiye)

Umut AKDUĞAN (Trakya Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Edirne, Türkiye)

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

2 0

Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 55 - 70 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği

Öz:

Küreselleşmenin de etkisiyle ithalat ve ihracattaki genişleme hareketleri ile ekonomik büyüme arasında pozitif bir ilişki gözlemlenmektedir. Bu çalışmada uluslararası piyasalarla bütünleşen Türkiye’de dış ticaret ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenmiştir. 2001Q1-2011Q3 döneminde üçer aylık verilerle GSYİH, ithalat ve ihracat değerleri arasındaki ilişki, Granger nedensellik analizi ile test edilmiştir. Daha sonra Johansen eşbütünleşme testi uygulanarak bu değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişki incelenmiş ve VAR analizi yardımıyla uzun dönemli ilişki nedensellik olduğu, ayrıca ihracattan ekonomik büyümeye doğru bir nedensellik olduğu sonucuna ulaşılmıştır. İthalat ve ihracattaki değişimlerin, GSYİH’daki değişimleri açıkladığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

An causality test on foreign trade and economic growth: Case of Turkey 2001-2011

Öz:

By the globalization period, it has been seemed close positive relationship among export, import and economic growth. The study has focused on the linkage between foreign trade and economic growth in Turkey which has been integrated by international economy. The study has used the quarterly datas such as GDP, export, import (2001Q1-2011Q3), and the outcomes of the datas have been tested by Granger Causality Analysis. After this step , it has been analyzed the long run relationship among the variables by the Johansen Co-integration test therefore VAR

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aktaş, Cengiz, “Türkiye’de Reel Döviz Kuru il İhracat ve İthalat Arasındaki İlişkinin VAR Tekniğiyle Analizi”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 6, Sayı 11, 2010.
Enders, W., Applied Econometric Time Series, New York, 1995.
Erdoğan, S., Türkiye’nin İhracat Yapısındaki Değişme ve Büyüme İlişkisi: Koentegrasyon ve Nedensellik Testi Uygulaması, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya 2006.
Ertek, Tümay; Ekonometriye Giriş, 2. Baskı, Beta Yay., İstanbul 1996.
Jenicek, V., Krepl, V., “The role of Foreign Trade and Its Effects”, Agricultural Journals, (55), Agricecon, 2009.
Fryges ,H., “The Export-Growth Relationship: Estimating a Dose- Response Function”, ZEW Discussion Papers, No. 06-28, 2006.
Granger, C. W., “Some Recent Developments in a Concept of Causality”, Journal of Econometrics, 39, 1988.
Gujaratı, Damodar N., Temel Ekonometri, 4. Baskı, Literatür Yay., İstanbul 2006.
Sarı, Aydın, “Parasalcı Görüşe Göre Türkiye’de Ödemeler Bilançosu Dengesinin Sağlanmasında Otomatik Denkleşme Mekanizmalarının Etkinliği”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 9, Sayı 2, 2008.
Telatar, Murat, Terzi, Harun, “Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Cari İşlemler Dengesi İlişkisi”, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 23, Sayı 2, 2009.
Uğur, A., “Import and Economic Growth in Turkey”, East-West Journal of Economics and Business, Vol.XI, No:1&2.
Yentürk, N., Körlerin Yürüyüşü: Türkiye Ekonomisi ve 1990 Sonrası Krizler, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yay., İstanbul 2005.
Yükseler, Z., Türkan, E., “Türkiye’nin Üretim ve Dış Ticaret Yapısında Dönüşüm Küresel Yönelimler ve Yansımalar”, TCMB-TÜSİADEAF Küresel Ekonomiye Entegrasyon Sürecinde Büyüme Dizisi No:1, 2008.

APA	Aytac A, Akduğan U (2012). Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. , 55 - 70.
Chicago	Aytac Ayhan,Akduğan Umut Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. (2012): 55 - 70.
MLA	Aytac Ayhan,Akduğan Umut Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. , 2012, ss.55 - 70.
AMA	Aytac A,Akduğan U Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. . 2012; 55 - 70.
Vancouver	Aytac A,Akduğan U Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. . 2012; 55 - 70.
IEEE	Aytac A,Akduğan U "Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği." , ss.55 - 70, 2012.
ISNAD	Aytac, Ayhan - Akduğan, Umut. "Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği". (2012), 55-70.

APA	Aytac A, Akduğan U (2012). Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 55 - 70.
Chicago	Aytac Ayhan,Akduğan Umut Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14, no.2 (2012): 55 - 70.
MLA	Aytac Ayhan,Akduğan Umut Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.14, no.2, 2012, ss.55 - 70.
AMA	Aytac A,Akduğan U Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012; 14(2): 55 - 70.
Vancouver	Aytac A,Akduğan U Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012; 14(2): 55 - 70.
IEEE	Aytac A,Akduğan U "Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği." Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14, ss.55 - 70, 2012.
ISNAD	Aytac, Ayhan - Akduğan, Umut. "Dış ticaret ve ekonomik büyüme üzerine bir nedensellik analizi: 2001-2011 Türkiye örneği". Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14/2 (2012), 55-70.