Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?

Teoman, Özgür; TARTICI, N. Barıs

Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?

Özgür TEOMAN, (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Ankara, Türkiye)

N. Barıs TARTICI (Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara, Türkiye)

Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi

6 1

Yıl: 2012 Cilt: 30 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 163 - 184 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?

Öz:

Bu çalısmada, Türkiye tarımında son yıllarda yaygınlasan sözlesmeli üretim modelinin tarımsal üretici kategorileri üzerinde sınıfsal açıdan yaratması beklenilen etkileri incelenmektedir. Bu amaçla öncelikle Türkiye tarımındaki agırlıklı üretici kategorisini olusturan küçük üreticiligin kendi yeniden üretim kosullarındaki degismeler, tarım politikalarındaki yapısal dönüsümler kapsamında ortaya konulmustur. Daha sonra, kapitalist üretim biçiminin farklı üretim sistemlerine nüfuz etme kosulları temel alınarak sözlesmeli üreticiligin küçük, orta ve büyük tarımsal üretici kategorileri üzerindeki dönüstürücü islevi arastırılmıs ve söz konusu dönüsüm süreci hakkında öngörülerde bulunulmustur.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

Contract farming in Turkish agriculture – may it be a connecting link for capitalist transformation?

Öz:

In this study, the effects of contract farming, which has recently become prevalent in Turkish agriculture on categories of agricultural producers was analysed. For this purpose, firstly, the changes in the reproduction conditions of small producers; the dominant producer category in Turkish agriculture was introduced in the context of transformation in agricultural policies. Then transformation role of contract farming on small, middle and large agricultural producer categories was explored considering penetration conditions of capitalist mode of production. Finally some expectations about the transformation process were formed.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Aydın, B. (2007) “Tarımda Sözlesmeli Üretim Modeli”, Ekonomik Yaklasım, 65(18), 91-105.
Aydogus, O. (2010) “Türkiye Tarımında Çözülme”, ktisat ve Toplum Dergisi, 1, 46- 57.
Basaran, K.E. (2008) Petty Agricultural Production and Contract Farming: A Case In Turkey, (Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi), Ankara: Orta Dogu Teknik Üniversitesi.
Bernstein, H. (2009) Tarımda Degisimin Sınıfsal Dinamikleri, (Çev. O. Köymen), stanbul: Yordam Kitap.
Bor, Ö. (2011) “Küresellesme Sürecinde Türkiye’de Tütün”, Mülkiye Dergisi, XXXV(270), 65-91.
Boratav, K. (2009) “Tarımsal Fiyatlar, stihdam ve Köylülügün Kaderi”, Mülkiye Dergisi, XXXIII(262), 9-24.
Büke, A., K. Gökdemir (2010) “Günümüz Kapitalist Tarımında Küçük Meta Üretimi ve Toprak Mülkiyeti liskisi”, Toprak Mülkiyeti Sempozyum Bildirileri, (Yay.
Haz.: S. Bayramoglu), Ankara: Memleket Yayınları.
Edleman, P.R. (2006) “Farm Characteristics of Contract Speciality Grain Producers”, Journal of Sustainable Agriculture, 29(1), 95-117.
Friedman, H. (1978) “World Market, State and Family Farm: Social Bases of Household Production in the Era of Wage Labour”, Comparative Studies in Society and History, Cambridge University Press, 545-586.
Friedmann, H. (2005) “From Colonialism to Green Capitalism: Social Movements and Emergence of Food Regimes”, Research in Rural Sociology and Development ,11, 227-264.
Günlü, H. (2012) Arazi Toplulastırması: Türkiye, Kalkınma Bakanlıgı Kabul Edilmis Uzmanlık Tezi, Ankara.
Hazine Müstesarlıgı (2011) Uluslararası Dogrudan Yatırım Verileri Bülteni-Subat 2011, http://www.ekonomi.gov.tr/upload/F58C98E2-D8D3-8566- 4520973065B138FF/Aralik_2010.pdf, (Erisim tarihi: 28.11.2012).
lkkaracan ., . Tunalı (2011) “Agricultural Transformation and the Rural Labor Market in Turkey”, in (Karapınar, B, F. Adaman, G. Özerten) (eds.), Rethinking Structural Reform in Turkish Agriculture: Beyond the World Bank’s Strategy, New York: Nova Science Publishers, 105-148.
Key, N., D. Runsten (1999) “Contract Farming, Smallholders, and Rural Development in Latin America: The Organization of Agroprocessing Firms and the Scale of Outgrower Production, World Development, 27(2), 381-401.
Keyder, Ç. (1988) “Türk Tarımında Küçük Meta Üretiminin Yerlesmesi (1946-1960)”, Türk Sosyal Bilimler Dernegi, S. Pamuk ve Z. Toprak (Der.), Ankara: Yurt Yayınları, 18, 163-175.
Keyder, Ç., Z. Yenal (2011) “Agrarian Change Under Globalisation: Markets and Insecurity in Turkish Agriculture”, Journal of Agrarian Change, 11(1), 60- 68.
Kılıç, ., Ö. Bor (2009) “Sözlesmeli Tarım, Devlet ve Hukuk”, Türkiye Barolar Birligi Dergisi, 86, 102-120.
Kıymaz, T., Y. Saçlı (2008) Tarım ve Gıda Ürünleri Fiyatlarında Yasanan Sorunlar ve Öneriler, DPT, Ankara.
King, L.J. (2001) “Concentration and Technology in Agricultural Input Industries”, USDA Agricultural Information Bulletin No: 763, www.ers.usda.gov. (Erisim Tarihi: 12/06/2012).
Lenin, V.. (1988) Rusya’da Kapitalizmin Gelismesi, (Çev. S. Aydogdu), Ankara: Yigit Ofset.
Lenin, V.. (1996) Tarımda Kapitalizm, (Çev. S. Güvenç), Ankara: Sol Yayınları.
Luxemburg, R. (1986) Sermaye Birikimi, (Çev. T. Ertan), stanbul: Alan Yayıncılık.
Mc Michael, P. (2009) “A Food Regime Genealogy”, The Journal of Peasant Studies, 36(1), 139-169.
Minot, N.W. (1986) “Contract Farming and Its Effect on Small Farmers in Less Developed Countries”, Working Paper No: 31, Department of Agricultural Economics, Michigan State University.
Müftüoglu B.G., U. Ulukan (2010) “Sanayiden Tarlaya Degisim liskisi: Sözlesmeli Üretim/Çiftçilik ve Mülksüzlesme”, Toprak Mülkiyeti Sempozyum Bildirileri, (Yay. Haz.: S. Bayramoglu), Ankara: Memleket Yayınları.
Neocosmos, M. (1986) “Marx’s Third Class: Capitalist Landed Property and Capitalist Development”, The Journal of Peasant Studies, 14(3), 5-44.
Oral, N. (2006) Türkiye Tarımında Kapitalizm ve Sınıflar, Tarım Politikaları Yayın Dizisi No.6, Ankara: TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası.
Oral, N. (2009) “Türkiye’de Tarım ve Gıda Sektöründe Yabancılasma ve Tekellesme”, Mülkiye Dergisi, XXXIII(262), 325-344.
Özçelik, A., A. Turan, H. Tanrıvermis (1999) Türkiye’de Tarımın Pazara Entegrasyonunda Sözlesmeli Tarım ve Bu Modelin Sürdürülebilir Kaynak Kullanımı ile Gelir Üzerine Etkileri, Tarımsal Ekonomi Arastırma Enstitüsü, Ankara.
Özkaya, T. (2008) “Tohumda Tekellesme ve Etkileri”, www.ekolojistler.org/tohumda tekellesme ve etkileri (Erisim Tarihi: 12 /10/2011).
Painter, M. (1986) “The Value of Peasant Labour Power in a Prolonged Transition to Capitalism”, The Journal of Peasant Studies, 13(14), 221-239.
Rehber, E. (2000) “Vertical Coordination in the Agro-food Industry and Contract Farming: A Comparative Study of Turkey and the USA”, Policy Center, Connecticut, USA Research Report No: 52, http://www.fmpc.ucoo.edu (Erisim Tarihi: 18/06/2012.)
Saçlı, Y., N.B. Tartıcı (2012) “Sözlesmeli Üretim Modelinin Tarım Sektöründe Uygulanması Üzerine Bir nceleme”, Uluslararası Tarım Gıda ve Gastronomi Kongresi, 15-19 Subat, Antalya.
Teoman, Ö. (2001) “Türkiye Tarımında Kapitalizm Tartısmalarına Bir Katkı”, Gazi Üniversitesi, ..B.F Dergisi, 3(3), 41-60.
TÜK (2011) Genel Tarım Sayımı Tarımsal sletmelerde (Hane Halkı) Anketi Sonuçları, Ankara: TUK.
TÜK (2011) Hane Halkı sgücü Anketleri, Ankara: TUK..
Ulukan, U. (2009) Türkiye Tarımında Yapısal Dönüsüm ve Sözlesmeli Çiftçilik: Bursa Örnegi, stanbul: Sosyal Arastırmalar Vakfı.
Windfuhr, M., J. Jennie (2005) “Food Sovereignty Towards Democracy in Localised Food Systems”, www.itdgpulishing.org.uk, (Erisim Tarihi: 18/05/2012).
Winson, A. (1990) “Capitalist Coordination of Agriculture: Food Processing Firms and Farming in Central Canada”, Rural Sociology, 55 (3), 376-394.
Yenal, Z. (2001) “Türkiye’de Tarım ve Gıda Üretiminin Yeniden Yapılanması ve Uluslararasılasması”, Toplum ve Bilim, 88(Bahar), 33-54.
Yıldırım, A.E. (2010) “Tarımsal Krediler Çok Can Yakacak”, www.tarim dunyasi.net, (Erisim Tarihi: 16/12/2011).

APA	Teoman Ö, TARTICI N (2012). Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. , 163 - 184.
Chicago	Teoman Özgür,TARTICI N. Barıs Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. (2012): 163 - 184.
MLA	Teoman Özgür,TARTICI N. Barıs Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. , 2012, ss.163 - 184.
AMA	Teoman Ö,TARTICI N Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. . 2012; 163 - 184.
Vancouver	Teoman Ö,TARTICI N Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. . 2012; 163 - 184.
IEEE	Teoman Ö,TARTICI N "Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?." , ss.163 - 184, 2012.
ISNAD	Teoman, Özgür - TARTICI, N. Barıs. "Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?". (2012), 163-184.

APA	Teoman Ö, TARTICI N (2012). Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), 163 - 184.
Chicago	Teoman Özgür,TARTICI N. Barıs Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 30, no.2 (2012): 163 - 184.
MLA	Teoman Özgür,TARTICI N. Barıs Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.30, no.2, 2012, ss.163 - 184.
AMA	Teoman Ö,TARTICI N Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012; 30(2): 163 - 184.
Vancouver	Teoman Ö,TARTICI N Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2012; 30(2): 163 - 184.
IEEE	Teoman Ö,TARTICI N "Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?." Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30, ss.163 - 184, 2012.
ISNAD	Teoman, Özgür - TARTICI, N. Barıs. "Türkiye tarımında sözlesmeli üreticilik kapitalist dönüsümde bir halka olabilir mi?". Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 30/2 (2012), 163-184.