Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama

Lopcu, Kenan; DÜLGER, FİKRET; BURGAÇ ÇİL, ALMILA

Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama

Kenan LOPCU, (Çukurova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Ekonometri Bölümü, Adana, Türkiye)

ALMILA BURGAÇ ÇİL, (Çukurova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Adana, Türkiye)

Fikret DÜLGER (Çukurova Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Adana, Türkiye)

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

2 2

Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 1 - 22 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama

Öz:

Balassa ve Samuelson (B-S) hipotezi satın alma gücü paritesinden sapmaların nedenini, ticarete konu olan ve ticarete konu olmayan sektörler arasındaki verimlilik farklılığına dayandırmaktadır. B-S hipotezine göre, ticarete konu olan sektörlerde verimlilik artış hızı ticarete konu olmayan sektörlere göre daha hızlı olduğundan bu sektörlerde reel ücret artışları meydana gelmektedir. Ticarete konu olan malların fiyatı uluslararası piyasalarda belirlendiği için bu malların fiyatında bir artış olmayacaktır. İşgücünün ülke içerisinde tam hareketli olduğu varsayımıyla, ticarete konu olan sektörlerdeki ücret artışı ticarete konu olmayan sektörlere de yansıyacaktır. Ancak, ticarete konu olmayan sektörlerdeki ücret artışlarına, verimlilik artışı eşlik etmediğinden bu sektörlerdeki malların fiyatları artar. Bu durum genel fiyat seviyesinin artışına neden olarak reel döviz kurunda değerlenmeye yol açacaktır. Bu bağlamda B-S hipotezi ülkede ticarete konu olan ve olmayan sektörler arasındaki verimlilik farklılıklarının reel döviz kuru üzerindeki etkisini göstermek açısından önemlidir. Türkiye Ekonomisi için bu etkinin önemi son yıllarda Merkez Bankası tarafından da vurgulanmaktadır (Enflasyon Görünümü II, 2006 Raporu). Bu çalışmanın amacı Merkez Bankasının bu vurgusu ile güncelliği göreli olarak artan B-S hipotezini Türkiye ve başlıca ticaret ortaklarının çoğunu içeren EU-27 bölgesi arasında finansal liberalizasyon sonrası dönem için zaman serisi metotları kullanılarak sınamaktır. Analizde kullanılan veri seti ve ekonometrik yöntemler B-S hipotezini doğrular sonuçlar ortaya koymamaktadır.

Anahtar Kelime:

Balassa-Samuelson hypothesis: A test for the Turkish Economy

Öz:

The Balassa-Samuelson (B-S) hypothesis relies on the productivity differential between tradable and nontradable sectors to explain deviations in purchasing power parity. According to the B-S hypothesis, because productivity growth in tradable sectors is higher than in non-tradable sectors, real wages increase in tradable sectors. On the other hand, because the prices of tradable goods are determined in the world market, tradable prices will not increase. With an assumption of perfect labor mobility within a country, increases in wages in tradable sectors will be reflected in non-tradable sectors as well. However, an increase in wages in non-tradable sectors is not accompanied by an increase in productivity. As a result, the prices of non-tradable goods will increase, leading to an increase in the overall price level and the appreciation of the real exchange rate for the domestic economy. Thus, within this framework, the relative productivity differences in tradable vis-à-vis non-tradable sectors between two countries will determine the long-run changes of the real exchange rate. The Turkish Central Bank in recent years has emphasized the importance of the Balassa-Samuelson hypothesis for Turkey (Inflation Outlook II, 2006). The purpose of this study then, given the increased consideration of the Balassa-Samuelson effect by the Central Bank is to test the hypothesis between Turkey and the Euro- 27 area, which includes the majority of Turkey’s main trading partners, for the post-financial liberalization era, using time series methods. Given the dataset and econometric techniques used, the results do not support the B-S hypothesis.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alper, A. M. ve Civcir, I. (2012). Can Overvaluation Prelude to crisis and Harm Growth in Turkey, Journal of Policing Modeling, 34, 1, 112-131.
Bahmani-Oskooee, M. ve Nasir, A. (2001). Panel dana and Productivity Bias “Hypothesis, Economic Development and Cultural Change, 49, 4, 395-402.
Balassa, B. (1964). Purchasing Power Parity Doctrin: A Reappraisal, The Jourmal of Political Economy, 72, 584-596.
Bhagwati, J. N. (1984). Why are services cheaper in the poor Countries, The Economic Journal, 94, 279-286.
Blaszkiewicz, M. , Przemyslaw, K. , Rawdanowicz, L.W. ve Wozniak, P. (2004). Harrod-Balassa-Samuelson Effect in Selected Countries of Central and Eastern Europe, Center for Social and Economic Research, CASE Reports, 57.
Canzoneri, M. B. , Cumby, R.E. ve Diba, B. (1999). Relative Labor Productivity and the Real Exchange Rate in the Long Run: Evidence For a panel of OECD Countries, Journal of International Economics, 47, 245-266.
Choudhri, E. U. ve Khan, M. S. (2004). Real Echange Rates In Developing Countries: Are Balassa-Samuelson Effect Present?, IMF Working Paper , 04, 188.
Chowdhury, K. (2007). Balassa-Samuelson Effect Approaching Fifty Years: Is it Retiring Early in Australia?, http://ro.uow.edu.au/commwkpapers/176.
Cipriani, M. (2001). The Balassa-Samuelson Effect in Transition Economies, Mimeo IMF.
Corsetti, G. ve Dedola, L. (2005). A Macroeconomics of International Price Discrimination, Journal of International Economics, 67,129-155.
Coudert, V. (2004). Measuring the Balassa-Samuelson Effect for the Countries of Central and Eastern?, Banque DeFrance Bulletein, 122.
Çeliku E. ve Hoxholli, R. (2007). An Estimation of Balassa Samuleson Effect in Albania, Bank of Albania.
De Broeck, M. ve Slok, T. (2001). Interpreting Real Exchange Rate Movements in Transition Countries, IMF Working Paper, 56.
De Gregorio, J. , Giovannini, A. ve Wolf, H. (1994). International Evidence on Tradables and Nontradables Inflation, European Economic Review, 38, 1225-1224.
Dickey, D. ve Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root, Econometrica, 49, 1057‑1072.
Dimutru, I. ve Jianu I. (2009). The Balassa Samuelson Effect in Romania: The Role of Regulated Prices, European Journal of Operational Resaerch,194, 873- 887
Drine, I. ve Rault, C. (2003). Do Panel Data Permit the Rescue of the Balassa-Samuelson Hypothesis for Latin American Countries, Applied Economics, 35, 351-359.
Drine, I. ve Rault, C. (2005). Can The Balassa –Samuelson Theoryu Explain Long-Run Real Exchange Rate Movements in OECD Countries? , Applied Financial Economist, 15, 519-530.
Égert, B. Drine I. , Lommatzsch, K ve Rault, C. (2003). The Balassa-Samuelson Effect in Central and Eastern Europe Myth or Realty?, Journal of Comparative Economies, 31, 552-572.
Égert, B. (2002). Investigating the Balassa-Samuelson Hypothesis in Transition: Do we Understand What We See?, Economics of Transition, 10 (2), 273–309.
Égert, B. (2003). Nominal and Real Convergence in Estonia: The Balassa Samuelson (dis) connection, William Davidson Institute Working Paper, 556.
Égert, B. (2005). Balassa-Samuelson Meets South Eastern Europe, the CIS and Turkey: A Close Encounter of the Third Kind?, William Davidson Institute Working Paper, 796, 1-20.
Égert, B. , Halpern, L. ve MacDonald R. (2006). Equilibrium Exchange Rates in Transition Economies: Taking Stock of the Issues”, Journal of Economic Surveys, 20, 2, 257-324.
Enflasyon Görünümü Raporu II, (2006). Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası
Faria, J. R. ve Ledesma, M.L. (2003). Testing the Balassa- Samuelson Effect: Implications for Growth and PPP, Journal of Macroeconomics, 25, 241–253.
Funda, J, Lukinic, G. ve Ljubaj, I. (2007). Assessment of the Balassa-Samuelson Effect in Croartia, Financial Theory and Practice, 31, 4, 321-351.
Genius, M. ve Tzouvelekas, V. (2008). The Balassa Samuelson Productivity Bias Hypothesis: Further Evidence Using Panel Data, Agricultural Economics Review, 9, 2, 31-41.
Ghironi, F. ve Melitz, M. (2004). International Trade and Macroeconomics Dynamics with Heterogeneous Firms, NBER Working Paper, 10540.
Gregory, A. W. ve Hansen, B. E. (1996a). Residual- Based Tests for Cointegration in Models with Regime Shifts, Journal of Econometrics, 70, 99-126.
Gregory, A. W. ve Hansen, B. E. (1996b). Tests for the Cointegration in Models with Regime and Trend Shifts, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 58, 3, 555-560.
Guo, Q. (2010). The Balassa Samuelson Model of Purchasing Power Paritya and Chinese Exchange Rates, China Economic Review, 21, 334-345 .
Harrod, R. F. (1933). International Economics, Nisbet & Cambridge University Press.
Hsieh, D. A. (1982). The Determination of the Real Exchange Rate: The Productivity Approach, Journal of International Economics, 12, 355–362.
Jaunky, V. C. (2008). The Real Exchange Rate and Productivity Differantials: A Panel Cointegration Approach, Appied Economic Letters, 15, 313-318.
Katsimi, M. (2004). Inflation Divergence in the Euro Area: The Balassa-Samuelson Effect, Applied Economics Letters, 11, 329-332.
Konopczak, K. ve Torój, A. (2010). Estimating the Baumol-Bowen and Balassa- Samuelson Effects in the Polish Ecıonomy- a Disaggregated Approach, Cental European Journal of Economic Modelling and Econometrics, 2, 117-150.
Kovács, M. A. (2002). On the Estimated Size of the Balassa-Samuelson Effect in Five Central and Eastern European Countries, National Bank of Hungary Working Paper.
Kravis, I. B. ve Lipsey, R. E. (1983). Toward an Explanation of National Price Levels, Princeton Studies in International Finance, 52.
Kwiatkowski, D., Phillips , P. C. B., Schmidt P. ve Shin Y., (1992). Testing the Null Hypothesis of Stationarity against the Alternative of a Unit Root: How Sure are We that Economic Time Series have a Unit Root?, Journal of Econometrics, 54, 159‑178
Lojschova, A. (2003). Estimating the Impact of the Balassa-Samuelson Effect in Transition Economies, Vienna: Institute for Advanced Studies.
Lommatzsch, K. ve Tober, S. (2004). The Inflation Target of the ECB:Does the Balassa Samuleson Effect Matter, EUI Working Papers, 19, 1-31.
MacDanold, R. ve Ricci, L. (2005). The Real Exchange Rate and The Balassa Samuelson Effect: The Role of the Distribution Sector, Pasific Economic Review, 10, 1, 29-48.
Mejean, I. (2008). Can Firms Locatşon Decisions Counteract the Balassa Samuelson Effect?, Journal of International Economics, 76, 139-154.
Mihaljek, D. (2002). The Balassa-Samuelson effect in central Europe : a disaggregated analysis, 8th Dubrovnik Economic Conference.
Mihaljek, D. ve Klau, M.(2003). The Balassa-Samelson Effect in Central Europe: A Disaggregated Analysis, BIS Working Paper, 143, 1-27.
Obstfeld, M. ve Rogoff K. (1996). Foundations of International Macroeconomics, Cambridge, MA: The MIT Press.
Officer, L. H. (1976). The Productivity Bias in Purchasing Power Parity: An Econometric Investigation, IMF Staff Paper 23, 545-579
Özçiçek, Ö. (2006). Türkiye’de Sektörler Arası Verimlilik Farkının Enflasyon ve Reel Kur Üzerindeki Etkisi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6,1, 145-158.
Palic, M. (2008). Is the Blassa Sameulson Effect Stil Relevant Factor of Real Appereciation: Lessons for South Eastern European Countries?,http://www. esce.fr/dlw/recherche/ArticlesColl2008/Palic.PDF.
Peltonen, T. Ve Sager, M. (2009). Productivity Shocks and Real Exchange Rate: A Reaprasial, European Central Bank Working Paper Series, 1046.
Pesaran, M. H. , Shin, Y. ve Smith, R. J. (2001). Bound Testing Approaches to the Analysis of Long- Run Relationships, Journal of Applied Econometrics, 16, 289-326.
Ramonov, D. (2003). The Real Exchange Rate and the Balassa-Samuelson Hypothesis: An Appraisal of Israel’s Case Since 1986, Research Department Bank of Isreal http://www.bankisrael.gov.il
Restout, R. (2009). The Balassa Samuelson Model in General EquilibriumWith Mark-up Variations, Document De Travail Working Papers, 39, 1-25.
Rogoff, R. (1992). Traded Goods Consumption Smoothing and the Random Walk Behavior of the Real Exchange Rate, NBER Working Papers Series, 4119, 1–34.
Samuelson, P. A. (1964). Theoretical Notes on Trade Problems, Review of Economics and Statistics, 46, 2, 145-54.
Sen, A. (2003). On Unit Root Tests When the Alternative is a trend Break Stationary Process”, Journal of Business and Economic Statistics, 21, 1, 174-184.
Solones, G. J. , Portero, S. I. ve Flores, T. F. (2008). Beyond the Balassa Samuelson Effect in Some New Member States of the European Union, Economic Systems, 32, 17-32.
Tica, J. ve Druzic, I. (2006). The Harrod-Balassa-Samuelson Effect: A Survey of Emprical Evidence, FEB Working Papers, 06, 07, 1-37.
Yıldırım, A. (2007). Samuelson-Balassa Hipotezi Ve Reel Döviz Kuru: Türkiye, ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya İçin Sınanması, Finans Politik & Ekonomik Yorumlar, 44, 509, 9-20
Zivot, E. ve Andrews, D. (1992). Further Evidence on the Great Crash, the Oil-Price Shock, and the Unit- Root Hypothesis, Journal of Business&Economic Statistics, 10, 3, 251-270.
Zumer, T. (2002). Estimation of the Balassa Samuelson Effect in Slovenia, Prikazi in Analize X/1, 20-29.

APA	Lopcu K, BURGAÇ ÇİL A, DÜLGER F (2012). Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. , 1 - 22.
Chicago	Lopcu Kenan,BURGAÇ ÇİL ALMILA,DÜLGER FİKRET Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. (2012): 1 - 22.
MLA	Lopcu Kenan,BURGAÇ ÇİL ALMILA,DÜLGER FİKRET Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. , 2012, ss.1 - 22.
AMA	Lopcu K,BURGAÇ ÇİL A,DÜLGER F Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. . 2012; 1 - 22.
Vancouver	Lopcu K,BURGAÇ ÇİL A,DÜLGER F Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. . 2012; 1 - 22.
IEEE	Lopcu K,BURGAÇ ÇİL A,DÜLGER F "Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama." , ss.1 - 22, 2012.
ISNAD	Lopcu, Kenan vd. "Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama". (2012), 1-22.

APA	Lopcu K, BURGAÇ ÇİL A, DÜLGER F (2012). Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(4), 1 - 22.
Chicago	Lopcu Kenan,BURGAÇ ÇİL ALMILA,DÜLGER FİKRET Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12, no.4 (2012): 1 - 22.
MLA	Lopcu Kenan,BURGAÇ ÇİL ALMILA,DÜLGER FİKRET Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.12, no.4, 2012, ss.1 - 22.
AMA	Lopcu K,BURGAÇ ÇİL A,DÜLGER F Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012; 12(4): 1 - 22.
Vancouver	Lopcu K,BURGAÇ ÇİL A,DÜLGER F Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012; 12(4): 1 - 22.
IEEE	Lopcu K,BURGAÇ ÇİL A,DÜLGER F "Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama." Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, ss.1 - 22, 2012.
ISNAD	Lopcu, Kenan vd. "Balassa Samuelson hipotezi: Türkiye Ekonomisi için bir sınama". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12/4 (2012), 1-22.