TY - JOUR TI - The prevalence and risk factors of juvenile deliquency in Turkish Republic Of Northern Cyprus AB - Problem Durumu: Çocuk Suçluluğunun yaygınlığını ve nedenlerini anlamaya yönelik bilimsel çalışmalar son yıllarda tüm dünyada hız kazanmıştır. Giderek büyüyen bu sorunu tanımlamak toplumlar için çocuk suçluluğunu önlemede gerek önleme staratejilerini belirlemek açısından gerekse suçlu çocuğun rehabilitasyonu açısından çok önemlidir. Çocuk suçluluğu tüm dünyada olduğu gibi Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde de (KKTC) hukuki ve sosyal açıdan en önemli problemlerden biridir. KKTC’de de çocuk suçluluğunu önlemeye yönelik programlar hazırlamak için çocuk suçluluğunun yaygınlığı yanında, sosyo-ekonomik düzey, aile, eğitim gibi risk faktörleri hakkında ayrıntılı bilgiye sahip olunması gerekmektedir. Araştırmanın Amacı: Bu çalışma KKTC’deki çocuk suçluluğunun yaygınlığını, çocukların suç davranışına yönelim nedenlerini ve çözüm önerilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın Yöntemi: Bu arşiv çalışmasında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde (KKTC) bulunan bütün mahkemelerin (Lefkoşa, Gazimağusa, Girne, Güzelyurt and Lefke mahkemeleri) 2000-2010 yılları arasındaki, 18 yaş altında suç işleyen, haklarında dosya tutulan ve mahkemeye çıkarılan çocuklara ait kayıtlarının tamamı incelenmiştir. 1520 dosya yazarlar tarafından incelenmiştir. Çocukların yaş, cinsiyet, eğitim ve meslek durumları gibi sosyo-demografik özellikleri ve suça ilişkin özellikler (suç türleri, suçun kiminle işlendiği) mahkeme dosyaları incelenerek önceden yazarlar tarafından hazırlanan bir bilgi formuna kaydedilmiştir. Bilgi formu dört bölümden oluşturulmuştur. Birinci bölümde suçlu çocuğun kişisel bilgilerine, ikinci bölümde anne-babaların kişisel bilgilerine, üçüncü bölümde ise suçlu çocuğun çevresi ve ailesi ile ilişkili bilgilere yer verilmekte ve son olarak dördüncü bölümde ise, çocuğun işlediği suç ve aldığı ceza ile ilgili bilgilere yer verilmiştir. Yazarlar mahkemelerdeki çocuklar ile ilgili tüm dosyaları inceleyerek bilgi formuna kodlamışlardır. Mahkeme dosyalarından bilgi formuna aktarılan veriler SPSS programına yüklenmiş ve verilerin analizinde betimleyici istatistik yöntemleri (frekans ve yüzdelikler) kullanılmıştır. Araştırmanın Bulguları: Araştırmanın içerdiği tarihlerde KKTC mahkemelerinde 85’i (%5,6) kız, 1435’i (%94,4) erkek olmak üzere toplam 1520 suçlu çocuk dosyası bulunmaktaydı. Çocuk suçlular en yüksek oranla % 33,8 ile Gazimağusa Mahkemesinde, %32,6’sı Lefkoşa Mahkemesinde, %18’i Girne Mahkemesi’nde, %10,5 Güzelyurt Mahkemesi’nde, %5,1’i ise Lefke Mahkemesi’nde tespit edilmiştir. Çocukların %54,4’ünün Kıbrıs, %42,1’inin Türkiye, %3,1’inin ise diğer ülkelerde doğduğu belirlenmiştir. Cinsiyet dağılımına bakıldığında, kızların %68,8’inin Kıbrıs, %29,2’sinin Türkiye, erkeklerde ise %53,3’ünün Kıbrıs, %43’ünün Türkiye doğumlu oldukları görülmüştür. Çocukların %98,7’sinin KKTC’de ikamet etmekte oldukları tespit edilmiştir. Çocuklar’ın 518’i (%36) Gazimağusa’da, 399’u (%27,8) Lefkoşa’da, 279’u (%19,4) Girne’de, 174’ü (%12,1) Güzelyurt’ta, 67’si (%4,7) Lefke’de yaşadıkları ve daha çok şehirlerde (%58,4) yaşadıkları belirlenmiştir. Çocuk suçlularının %34,1’inin ilkokul, %30,6’sının ortaokul, %32,5’inin lise %2,8’ininn okumamış olduğu ortaya çıkmıştır. Meslek dağılımı açısından bakılığında %39,8’inin öğrenci, %24,1’inin işçi, %24,1’inin işsiz, %10,2’sininn serbest, %1’inin diğer meslek grubunda oldukları görülmüştür. Çocukların çalıştıkları yerler incelendiğinde %83,7’sinin yabancı, %10,1’inin aile, %6,2’sinin akrabanın yanında çalıştığı ve daha çok anne-baba (%89) ile birlikte yaşadıkları tespit edilmiştir. Çocuk suçluların ebeveynlerinin özelliklerine bakıldığında babalarının eğitim düzeyinin okumamış (%11,1) olanlar daha düşük olmakla birlikte büyük kısmının (%55,5) ilkokul ve ortaokul (%20,9) mezunu oldukları belirlenmiştir. Babaların az bir kısmının lise mezunu (%11,1) olduğu ve üniversite mezunu ise bulunmadığı görülmüştür. Babaların büyük bir kısmı işçi (%56 ve serbest mesleklerde (%23,6) çalışırken emekli, memur ve işadamı gibi daha yüksek gelir düzeyine sahip işlerde çalışmadıkları tespit edilmiştir. Babaların %8,2’si ise işsiz olduğu belirlenmiştir. Çocuk suçluların babalarının doğum yeri incelendiğinde %73,9’unun Türkiye, %24’ünün Kıbrıs, %1,4’ünün İngiltere ve %1,4’ünün ise diğer ülke doğumlu oldukları görülmüştür. Babaların %85,5’inin Kıbrıs, % 8,3’inin Türkiye, %5,9’unun diğer, %6,2’sinin diğer ülkelerde yaşadığı tespit edilmiştir. Annelerin %51,1 ilkokul, %13,1’i ortaokul, %8,5’i lise mezunuyken okumamış oranı ise %25,9’dur. Anneler arasında da üniversite mezunu bulunmadığı tespit edilmiştir. Meslek dağılımına bakıldığında %62,1’i işsiz, %19,2’si işçi, %5,2’si de serbest mesleklerde oldukları görülürken, memur ve iş kadını oranlarının çok düşük düzeyde bulunduğu belirlenmiştir. Annelerin %71,6’sı Türkiye doğumlu olduğu görülürken %26,3’ü KKTC doğumlu olduğu tespit edilmiştir. Annelerinde çoğunluğu KKTC’de (%84,1) daha az sayıda da (%9,6) Türkiye’de yaşadığı belirlenmiştir. Çalışmamızda çocukların büyük çoğunluğunun anne ve babası hayattaydı (%97,1) ve birlikte yaşıyorlardı (%87,6). Ebeveynlerin %74,7’si çocuklara destek olduğu, %98,3’ünün bir erişkinin yanında kaldığı ve %80,3’ünün anne ve babası ile birlikte kaldığı tespit edilmiştir. Çocukların %91,1’inin anne veya babası herhangi bir suç işlemediği de görülmüştür. Dava dosyalarının içerisindeki Sosyal Hizmetler Uzmanları’nın hazırladıkları raporlar incelendiğinde suçlu çocukların sosyo-ekonomik düzeylerinin kötü (%54) veya çok kötü (%29,7), anne ile ilişkilerinin genellikle orta (%48,1) veya kötü (%29,4) ve baba ile ilişkilerinin de anne gibi orta (46,8) ve kötü (%30,5) olduğu öğrenilmiştir. Çocukların işledikleri suç türleri incelendiğinde %33,2’si hırsızlık, %13,4’ü Trafik, %10,5’i kavgada yer alma, %8,3’ü darp, %6,7’si ev açma, %4’ü meskene saldırı, %1,7’si hakaret ve küfür etme, %1,6’sı gasp ve soygun gibi suçlar işlemişlerdir. 8 çocuğunda cinayetten yargılandığı görülmüştür. Çocuklar suçları 70,2’si yalnız, %22,5’i arkadaş, %6,3’ü ail AU - Cakici, Mehmet AU - Gorkem, Anil AU - PAŞA, Emel PY - 2012 JO - Eurasian Journal of Educational Research VL - 12 IS - 49A SN - 1302-597X SP - 183 EP - 198 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/140719 ER -