El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması

KINIKLI, SAMI; IRMAK, HASAN; TUFAN KOÇAK, Zeliha; Cesur, Salih; DEMİRÖZ, Ali Pekcan; BULUT, CEMAL

El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması

Zeliha TUFAN KOÇAK, (Sağlık Bakanlığı, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara, Türkiye)

Hasan IRMAK, (Sağlık Bakanlığı, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara, Türkiye)

Cemal BULUT, (Sağlık Bakanlığı, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara, Türkiye)

Salih CESUR, (Sağlık Bakanlığı, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara, Türkiye)

Sami KINIKLI, (Sağlık Bakanlığı, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara, Türkiye)

Ali Pekcan DEMİRÖZ (Sağlık Bakanlığı, Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, Ankara, Türkiye)

Mikrobiyoloji Bülteni

6 0

Yıl: 2012 Cilt: 46 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 236 - 246 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması

Öz:

Bu çalışmada, hastanemizde çalışan hastane personelinden, hasta ile temas sonrası ve el hijyeni sonrası el kültürleri alınarak; sağlık çalışanlarının el hijyenine uyumunun gözlemlenmesi, metisiline dirençli Staphylococcus aureus (MRSA) taşıyıcılık oranlarının saptanması, el hijyen ürünlerinin MRSA üzerine etkinliği ve kromojenik agarın MRSA saptamadaki etkinliğinin iki farklı yöntemle değerlendirilmesi amaçlan- mıştır. Çalışmaya, MRSA taşıyıcılığının özellikle önem arz ettiği bölümlerde çalışan doktor (n= 33), hemşire (n= 38) ve yardımcı sağlık personeli (n= 29) olmak üzere 100 personel (61i kadın; yaş ortalaması: 32.7 ± 5.2 yıl; yaş aralığı: 25-51 yıl) dahil edilmiştir. Bireyler hasta bakımı yaparken gözlenmiş ve hasta ile temas sonrası ilk kültürler; el hijyeni uygulandıktan sonra ise ikinci kültürler alınmıştır. El kültürleri alı- nırken her birey için; parmak ucu (fingertip) yöntemi (CHROMagar MRSA içeren HygiSlide ile) ve eküvyon sürüntüsü yöntemi (doğrudan CHROMagar MRSA besiyerlerine ekim) olmak üzere iki ayrı yöntem kullanılmıştır. Bu besiyerlerinde üreyen MRSA kolonileri konvansiyonel yöntemlerle doğrulanmıştır. Sağlık personelinden hasta ile temas sonrası alınan el kültürlerinde MRSA üreme oranları, HygiSlide ve sürün- tü yöntemleriyle sırasıyla %39 ve %11 olarak saptanmıştır. El yıkama sonrası alınan kültürlerde, HygiSlide ile bakıldığında olguların %13ünde, plağa ekim ile bakıldığında %6sında MRSA üremesinin devam ettiği belirlenmiştir. MRSA üremesi el hijyeni sonrası devam eden (n= 13) ve etmeyen (n= 26) iki grup karşılaştırıldığında, klinikleri, görevleri, sekresyon ve açık yara temasları ve el yıkama süreleri açısından aralarında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Ancak el hijyen ürünü seçimine göre değerlendirildiğinde iki grup arasındaki fark anlamlı bulunmuştur. Alkol bazlı el antiseptiği kullanan yedi personelin hiçbirinde ikinci kültürde üreme olmazken, sabun kullanan 19 personelin 10 (%53)unda ve klorheksidin kullanan 13 personelin 3 (%23)ünde üremenin çeşitli yoğunluklarda devam ettiği görülmüştür. Üreme yoğunluklarındaki azalma göz önünde alındığında; en etkin alkol bazlı el antiseptiği bulunurken, sabun kullanan 19 kişinin 7 (%37)sinde üremede hiç azalma olmadığı görülmüş ve sabun en az etkin kabul edilmiştir. Çalışmamızda, hastanemizde çalışan personelin ellerindeki MRSA taşıyıcılığının yüksek olduğu (%39) dikkati çekmiştir. Ayrıca bu çalışmada, hastalara temas esnasında MRSA kolonizasyonunun olabileceği ve uygun el hijyeni ile bu kolonizasyonun önemli oranda (%66) azaltılabileceği gösterilmiştir. Alkol bazlı el antisepsisi diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında en etkin yöntem olarak bulunmuştur. HygiSlide ve plağa ekim yöntemlerinin MRSA tespit etmede duyarlılıkları karşılaştırıldığında, HygiSlide yönteminin daha duyarlı olduğu saptanmış; ellerdeki MRSA taşıyıcılığının araştırılmasında CHROMagar MRSA yönteminin hızlı, etkin ve pratik olduğu kanısına varılmıştır.

Anahtar Kelime: Dezenfektanlar Kromojenik bileşikler El yıkama Hijyen Metsilin-dirençli Staphylococcus aureus

Konular: Mikrobiyoloji Farmakoloji ve Eczacılık

The effectiveness of hand hygiene products on MRSA colonization of health care workers by using CHROMagar MRSA

Öz:

The aims of this study were; to investigate the hand hygiene compliance of the health care workers (HCWs) during their routine patient care, to determine the methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) hand colonization of the HCWs, to investigate the effect of different hand hygiene products on MRSA colonization and to evaluate the effectiveness of chromogenic agar for detecting MRSA. HCWs were investigated during their routine patient care and hand cultures were taken before and after hand wash/hygiene. Two different techniques were used to obtain the hand cultures: fingertip method (CHROMagar MRSA containing HygiSlide); and direct swab method and then inoculation to CHROMa- gar MRSA media. MRSA strains grown on those cultures were confirmed with conventional methods. A total of 100 HCWs (of them 61 were female; mean age: 32.7 ± 5.2 years; age range: 25-51 years) invol- ving physicians (n= 33), nurses (n= 38) and health care assistants (n= 29), were included in the study. MRSA was detected in 39% and 11% before hand hygiene and in 13% and 6% after hand hygiene, with HygiSlide CHROMagar media and with CHROMagar in plate media, respectively. No difference were fo- und regarding clinics, occupations, or the type of patient handling in those HCWs who were positive (n= 13) for MRSA colonization following hand hygiene, and those who were negative (n= 26). Howe- ver, the type of the hand hygiene product used exhibited a statistical difference. None of the seven HCWs who used alcohol based hand rub revealed growth in the second culture while 10 of 19 (53%) HCWs who used soap and three of 13 (23%) HCWs who used chlorhexidine were still colonized with MRSA. In terms of reduction in the MRSA counts, the most effective one was the alcohol based hand rub while the soap was the least, since seven of 19 (37%) HCWs who used soap showed no reduction at all in the MRSA counts. A high ratio of hand colonization with MRSA was detected in our hospital staff (39%). It was shown that the colonization could be reduced significantly (with a rate of 66%) with hand hygiene. Alcohol based hand rub was found to be the most effective method in hand hygiene. The fin- gertip technique was found to be superior to inoculation to plate media for obtaining hand cultures and CHROMagar MRSA media was found to be rapid, effective and practical for detecting the MRSA hand colonization.

Anahtar Kelime: Handwashing Hygiene Methicillin-Resistant Staphylococcus aureus Disinfectants Chromogenic Compounds

Konular: Mikrobiyoloji Farmakoloji ve Eczacılık

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

1. Boyce JM, Pittet D; Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee; Society for Healthcare Epidemiology of America; Association for Professionals in Infection Control; Infectious Diseases Society of America; Hand Hygiene Task Force. Guideline for Hand Hygiene in Health-Care Settings: recommendations of the Healthcare Infection Control Practices Advisory Committee and the HICPAC/SHEA/APIC/IDSA Hand Hygiene Task Force. Infect Control Hosp Epidemiol 2002; 23(12 Suppl): S3-40.
2. Akdeniz S. Yoğun bakım infeksiyonlarının önlenmesinde hemşirenin rolü, s: 149-59. Köksal İ, Çakar N, Arman D (eds), Yoğun Bakım İnfeksiyonları. 2005. Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara.
3. Dokuzoğuz B. El hijyeni. Türkiye Klinikleri Mikrobiyoloji-Enfeksiyon Derg 2003; 2(2): 79-84.
4. MacDonald A, Dinah F, MacKenzie D, Wilson A. Performance feedback of hand hygiene, using alcohol gel as the skin decontaminant, reduces the number of inpatients newly affected by MRSA and antibiotic costs. J Hosp Infect 2004; 56(1): 56-63.
5. Johnson PD, Martin R, Burrell LJ, et al. Efficacy of an alcohol/chlorhexidine hand hygiene program in a hospital with high rates of nosocomial methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) infection. Med J Aust 2005; 183(10): 509-14.
6. Voss A, Widmer AF. No time for handwashing!? Handwashing versus alcoholic rub: can we afford 100% compliance? Infect Control Hosp Epidemiol 1997; 18(3): 205-8.
7. Maki DG. The use of antiseptics for handwashing by medical personnel. J Chemother 1989; 1(Suppl 1): 3-11.
8. Pittet D, Dharan S, Touveneau S, Sauvan V, Perneger TV. Bacterial contamination of the hands of hospital staff during routine patient care. Arch Intern Med 1999; 159(8): 821-6.
9. Oztoprak N, Cevik MA, Akinci E, et al. Risk factors for ICU-acquired methicillin-resistant Staphylococcus au- reus infections. Am J Infect Control 2006; 34(1): 1-5.
10. Brown DF, Edwards DI, Hawkey PM, et al; Joint Working Party of the British Society for Antimicrobial Che- motherapy; Hospital Infection Society; Infection Control Nurses Association. Guidelines for the laboratory diagnosis and susceptibility testing of methicillin-resistant Staphylococcus aureus (MRSA). J Antimicrob Che- mother 2005; 56(6): 1000-18.
11. Kampf G, Kramer A. Epidemiologic background of hand hygiene and evaluation of the most important agents for scrubs and rubs. Clin Microbiol Rev 2004; 17(4): 863-93.
12. Humphreys H, Grundmann H, Skov R, Lucet JC, Cauda R. Prevention and control of methicillin-resistant Staphylococcus aureus . Clin Microbiol Infect. 2009; 15(2): 120-4.
13. Pittet D, Hugonnet S, Harbarth S, et al. Effectiveness of a hospital-wide programme to improve complian-ce with hand hygiene. Infection Control Programme. Lancet 2000; 356(9238): 1307-12.
14. Gopal Rao G, Jeanes A, Osman M, Aylott C, Green J. Marketing hand hygiene in hospitals--a case study. J Hosp Infec 2002; 50(1): 42-7.
15. Tufan ZK, Cesur S, Irmak H ve ark. Hastane personelinde elde MRSA kolonizasyonu. Klimik Dergisi 2005; 18(Özel Sayı 1): 322-3.
16. Yetkin G, Kuzucu Ç, Bayraktar M, Iraz M. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesinde yoğun bakımlarda yatan hastalarda ve hastane personelinde Staphylococcus aureus ve MRSA taşıyıcılığı. İnönü Üniv Tıp Fak Derg 2006; 13(2): 91-3.
17. Şenol G, Öztürk T. Bir eğitim hastanesinin cerrahi ve ameliyathane personelinde Staphylococcus aureus taşıyıcılığı. Türk Mikrobiyol Cem Derg 2003; 33(1): 47-51.
18. Pittet D. Improving compliance with hand hygiene in hospitals. Infect Control Hosp Epidemiol 2000; 21(6): 381-6.
19. Perry JD, Davies A, Butterworth LA, Hopley AL, Nicholson A, Gould FK. Development and evaluation of a chromogenic agar medium for methicillin-resistant Staphylococcus aureus. J Clin Microbiol 2004; 42(10): 4519-23.
20. Cherkaoui A, Renzi G, François P, Schrenzel J. Comparison of four chromogenic media for culture-based screening of meticillin-resistant Staphylococcus aureus. J Med Microbiol 2007; 56(Pt 4): 500-3.
21. Malhotra-Kumar S, Haccuria K, Michiels M, et al. Current trends in rapid diagnostic for methicillin resistant Staphylococcus aureus and glycopeptide-resistant enterococcus species. J Clin Microbiol 2008; 46(5): 1577-87.
22. Blanc DS, Wenger A, Bille J. Evaluation of a novel medium for screening specimens from hospitalized pati- ents to detect methicillin-resistant Staphylococcus aureus. J Clin Microbiol 2003; 41(8): 3499-502.
23. Taguchi H, Kaneko T, Onozaki M, Kubo R, Kamiya S. Evaluation of a new chromogenic medium for isolation of MRSA. Kansenshogaku Zasshi 2004; 78(1): 54-8.
24. Diederen B, van Duijn I, van Belkum A, Willemse P, van Keulen P, Kluytmans J. Performance of CHROMa- gar MRSA medium for detection of methicillin-resistant Staphylococcus aureus. J Clin Microbiol 2005; 43(4): 1925-7.
25. Eckmanns T, Bessert J, Behnke M, Gastmeier P, Ruden H. Compliance with antiseptic hand rub use in inten- sive care units: the Hawthorne effect. Infect Control Hosp Epidemiol 2006; 27(9): 931-4.
26. Pittet D, Mourouga P, Perneger TV, et al. Compliance with handwashing in a teaching hospital.Infection Control Program. Ann Intern Med 1999; 130(2): 126-30.

APA	TUFAN KOÇAK Z, IRMAK H, BULUT C, Cesur S, KINIKLI S, DEMİRÖZ A (2012). El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. , 236 - 246.
Chicago	TUFAN KOÇAK Zeliha,IRMAK HASAN,BULUT CEMAL,Cesur Salih,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. (2012): 236 - 246.
MLA	TUFAN KOÇAK Zeliha,IRMAK HASAN,BULUT CEMAL,Cesur Salih,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. , 2012, ss.236 - 246.
AMA	TUFAN KOÇAK Z,IRMAK H,BULUT C,Cesur S,KINIKLI S,DEMİRÖZ A El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. . 2012; 236 - 246.
Vancouver	TUFAN KOÇAK Z,IRMAK H,BULUT C,Cesur S,KINIKLI S,DEMİRÖZ A El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. . 2012; 236 - 246.
IEEE	TUFAN KOÇAK Z,IRMAK H,BULUT C,Cesur S,KINIKLI S,DEMİRÖZ A "El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması." , ss.236 - 246, 2012.
ISNAD	TUFAN KOÇAK, Zeliha vd. "El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması". (2012), 236-246.

APA	TUFAN KOÇAK Z, IRMAK H, BULUT C, Cesur S, KINIKLI S, DEMİRÖZ A (2012). El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. Mikrobiyoloji Bülteni, 46(2), 236 - 246.
Chicago	TUFAN KOÇAK Zeliha,IRMAK HASAN,BULUT CEMAL,Cesur Salih,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. Mikrobiyoloji Bülteni 46, no.2 (2012): 236 - 246.
MLA	TUFAN KOÇAK Zeliha,IRMAK HASAN,BULUT CEMAL,Cesur Salih,KINIKLI SAMI,DEMİRÖZ Ali Pekcan El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. Mikrobiyoloji Bülteni, vol.46, no.2, 2012, ss.236 - 246.
AMA	TUFAN KOÇAK Z,IRMAK H,BULUT C,Cesur S,KINIKLI S,DEMİRÖZ A El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. Mikrobiyoloji Bülteni. 2012; 46(2): 236 - 246.
Vancouver	TUFAN KOÇAK Z,IRMAK H,BULUT C,Cesur S,KINIKLI S,DEMİRÖZ A El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması. Mikrobiyoloji Bülteni. 2012; 46(2): 236 - 246.
IEEE	TUFAN KOÇAK Z,IRMAK H,BULUT C,Cesur S,KINIKLI S,DEMİRÖZ A "El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması." Mikrobiyoloji Bülteni, 46, ss.236 - 246, 2012.
ISNAD	TUFAN KOÇAK, Zeliha vd. "El hijyen ürünlerinin sağlık çalışanlarında MRSA kolonizasyonuna etkilerinin CHROMagar MRSA ile araştırılması". Mikrobiyoloji Bülteni 46/2 (2012), 236-246.