Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz

TOSUN, M. Umur; TOSUN, A. Nil; CANYAŞ, Oytun

Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz

M. Umur TOSUN, (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Ankara, Türkiye)

Oytun CANYAŞ, (TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Ankara, Türkiye)

A. Nil TOSUN (Hacettepe Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, Maliye Bölümü, Ankara, Türkiye)

Maliye Dergisi

6 3

Yıl: 2012 Cilt: 0 Sayı: 163 Sayfa Aralığı: 204 - 222 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz

Öz:

Bir normda idarenin takdir yetkisinin saptanması idari yargı denetiminin sınırlarının çizilmesi bakımından büyük öneme sahiptir. Bununla birlikte öğretide idarenin takdir yetkisini saptamak üzere geliştirilen ölçütlerin bu işlevi tam olarak yerine getirdiği söylenemez. Bu çalışmada önerilen ölçüt, takdir yetkisini normun konu ve amaç unsurlarından hareketle saptamaktadır. Önerilen ölçüt, gecikme faizi oranını belirleyen 6183 sayılı AATUHK’nın 51’inci maddesinin analizinde kullanılmıştır. Bu analiz neticesinde Bakanlar Kurulu kararlarında kullanılan oran belirleme yetkisinin bağlı yetki çerçevesinde kullanılması gereken bir yetki olduğu sonucuna varılmıştır. Çalışmanın son bölümünde, Fisher etkisi kullanılarak Bakanlar Kurulu kararlarında bağlı yetki doğrultusunda belirlenmesi gereken gecikme faizi oranlarının hukuka aykırı saptandığı ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

The discreationary power of the administration in determining the overdue interest rate in Turkish tax law: An economical and legal analysis

Öz:

Determination of the administrative discretion in a legal norm has an utmost importance in setting the framework of administrative procedural supervision. However, it is not possible to assert that the criteria suggested by the doctrine in order to determine the discretionary power of the administration fulfil this function completely. The criterion suggested in this study determines the administrative discretion basing on the subject and purpose elements of the norm. The suggested criterion has been used in analysing the article 51 of the Code 6183 which determines the overdue interest rate. As a result of this analysis, it has been concluded that the rate determination power used in the decisions of the Council of Ministers is such a power that should be used in the framework of prescribed power. In the final part of the study, by using Fisher Effect, it has been proved that the overdue interest rates which should be determined in virtue of prescribed power have been determined in an unlawful way.

Anahtar Kelime:

Konular: İşletme İktisat

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Alan, N. (1982), “Türk İdari Yargısında Yerindelik ve Takdir Yetkisinin Değerlendirilmesi”, İdari Yargıda Son Gelişmeler Sempozyumu, Danıştay Başkanlığı, 31-71.
Bayraktar, E. (1976), “Takdir Yetkisi ve Yargı Yoluyla Denetimi”, İdare Hukuku ve İdari Yargı ile İlgili İncelemeler I, 254-294.
Calabresi, G. (1961), “Some Thoughts on Risk Distribution and the Law of Torts” Yale Law Journal, 70, 499-453.
Canyaş, O. (2011), Vergi İdaresinin Takdir Yetkisinin Saptanması, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Celayir, S. (1959), “İdarenin Takdir Hakkı Prensibi ve Görülen Lüzum Telakkisi”, İdare Dergisi, Cilt:30, Sayı:257-258, Mart-Haziran, 95-102.
Coase, R.H. (1960), “The Problem of Social Cost”, Journal of Law and Economics, 3, 1-44.
Çağlayan, R. (2003), “Türk Hukukunda İdarenin Takdir Yetkisinin Yargısal Denetimi”, Atatürk Üniversitesi Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:VII, Sayı:3-4, 171-208.
Gerçek, A. (2006), Türk Vergi Hukukunda İdarenin Takdir Yetkisi, Yaklaşım Yayıncılık, Ankara.
Gözler, K. (2003), İdare Hukuku, Ekin Yayınevi, Bursa, Cilt:1.
Günday, M. (1990), “1982 Anayasasına Göre İdari Yargı Denetiminin Kapsamı ve Sınırları”, I. Ulusal İdare Hukuku Kongresi, Ankara, 1-4 Mayıs 1990, 145-146.
Kalabalık, H. (1997), “İdarenin Takdir Yetkisinin Sınırları ve Yargısal Denetim”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), 172-211.
Karatepe, Ş. (1991), “İdarenin Takdir Yetkisi”, Türk İdare Dergisi, Eylül, 63(392), 63-121.
Kaya, C. (2001), “İdarenin Takdir Yetkisi ve Yargısal Denetimi”, Nuri Çelik’e Armağan, İstanbul, 1, 251-283.
Kornprobst, B. (1972), “Bağlı Yetki” (Çev.) A.H. Tuncay, İdare Hukuku ve İdari Yargının Bazı Sorunları, Başbakanlık Basımevi, Ankara, 159-190.
Nievergelt, Y. (1988), “Fisher’s Effect: Real Growth Is Not Interest Less Inflation”, MathmeticsTeacher, 81, 546-547.
Onar, S.S. (1966), İdare Hukukunun Umumi Esasları, Cilt:I, 3. Bası, İstanbul.
Oytan, M. (1985), “Türkiye’de İdari Yargı Denetiminin Sınırları”, Türk İdare Dergisi, 57(366), 17-57.
Posner, R.A. (1972), Economic Analysis of Law, Little Brown, Boston.
Sürbehan, S. (1970), “İdarede Takdir Hakkı”, Türk İdare Dergisi, Temmuz-Ağustos, 41(325), 77-107.
Tuncay, A.H. (1972), “İdarenin Takdir Yetkisi Üzerinde Bazı Düşünceler”, İdare Hukuku ve İdari Yargının Bazı Sorunları, Ankara, 130-189.
Üstün, S. (2007), Türk Vergi Hukukunda İdarenin Takdir Yetkisi, Turhan Kitabevi, Ankara.

APA	TOSUN M, CANYAŞ O, TOSUN A (2012). Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. , 204 - 222.
Chicago	TOSUN M. Umur,CANYAŞ Oytun,TOSUN A. Nil Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. (2012): 204 - 222.
MLA	TOSUN M. Umur,CANYAŞ Oytun,TOSUN A. Nil Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. , 2012, ss.204 - 222.
AMA	TOSUN M,CANYAŞ O,TOSUN A Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. . 2012; 204 - 222.
Vancouver	TOSUN M,CANYAŞ O,TOSUN A Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. . 2012; 204 - 222.
IEEE	TOSUN M,CANYAŞ O,TOSUN A "Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz." , ss.204 - 222, 2012.
ISNAD	TOSUN, M. Umur vd. "Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz". (2012), 204-222.

APA	TOSUN M, CANYAŞ O, TOSUN A (2012). Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. Maliye Dergisi, 0(163), 204 - 222.
Chicago	TOSUN M. Umur,CANYAŞ Oytun,TOSUN A. Nil Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. Maliye Dergisi 0, no.163 (2012): 204 - 222.
MLA	TOSUN M. Umur,CANYAŞ Oytun,TOSUN A. Nil Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. Maliye Dergisi, vol.0, no.163, 2012, ss.204 - 222.
AMA	TOSUN M,CANYAŞ O,TOSUN A Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. Maliye Dergisi. 2012; 0(163): 204 - 222.
Vancouver	TOSUN M,CANYAŞ O,TOSUN A Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz. Maliye Dergisi. 2012; 0(163): 204 - 222.
IEEE	TOSUN M,CANYAŞ O,TOSUN A "Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz." Maliye Dergisi, 0, ss.204 - 222, 2012.
ISNAD	TOSUN, M. Umur vd. "Türk vergi hukukunda gecikme faizi oranının belirlenmesinde idarenin takdir yetkisi sorunu: İktisadi ve hukuki bir analiz". Maliye Dergisi 163 (2012), 204-222.