Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi

zaybak, ayten; Eşer, İsmet; GÜNAY İSMAİLOĞLU, ELİF

Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi

Ayten ZAYBAK, (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

İsmet EŞER, (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

ELİF GÜNAY İSMAİLOĞLU (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Yüksek Okulu, İzmir, Türkiye)

İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi

4 1

Yıl: 2012 Cilt: 20 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 104 - 111 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi

Öz:

Amaç: Bu araştırma, hastaların yürürlükte olan Hasta Hakları Yönetmeliği nde yer alan kendi haklarına ilişkin tutumlarını belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı. Yöntem: Araştırma 1 Mart- 31 Mayıs 2010 tarihleri arasında Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi dahiliye ve cerrahi kliniklerinde gerçekleştirildi. Araştırmanın örneklemini bu kliniklerde yatarak tedavi görmekte olan 196 hasta oluşturdu. Veriler birey tanıtım formu ve Hasta Hakları Kullanma Tutum Ölçeği (HKKTÖ) kullanılarak toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelik, Student t-testi ve varyans analizi kullanıldı. Bulgular: Araştırma sonucunda, hastaların %55.1inin hasta hakları konusunda bilgisi olduğu ve haklarından haberdar olan hastaların %56.5inin hasta haklarını sağlık çalışanlarından öğrendiği saptanmıştır. Hastaların HKKTÖ toplam puan ortalamasının 64.52±22.69 olduğu, yaş, yaşadığı yer, kronik bir hastalığın varlığı, hasta hakları konusundaki bilgi kaynağı gibi değişkenlerin hastaların haklarını kullanma tutumlarını olumlu yönde etkilediği belirlenmiştir. Sonuç: Hastaların hasta hakları kullanma tutum puanlarının düşük olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Tıbbi Etik Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

An analysis of the attitude of patients towards using their patient rights at a university hospital

Öz:

Aim: This study has been performed descriptively in order to determine the attitudes of patients towards their own rights mentioned in the Patients Rights Act that is in effect. Method: It has been realized in the internal medicine and surgical clinics of Ege University Medicine Faculty Hospital between the dates of March 1- May 31, 2010. The study sample consisted of 196 inpatients in this clinics. The data have been gathered through an individual information form and the Scale of Patient Rights Using Attitude. Analysis of data was done with percentage, test of Student t-test and ANOVA test. Results: As a result of the study, it was determined that 55.1% of the patients had knowledge of patient rights and 56.5% of these patients learned about their rights from healthcare workers. It was determined that the patients mean score of the scale of patient rights using attitude was 64.52±22.69, and the variables such as age, place of residence, presence of a chronic illness, source of information for patient rights positive affected patients attitudes towards using their patient rights. Conclusion: It can be said that the point of patients attitudes towards using their patient rights was low.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Tıbbi Etik Acil Tıp Temel Sağlık Hizmetleri Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ardahan, M. (2003). Hemşirelerin savunuculuk rolü. C. Ü. Hemşirelik Yüksek Okulu Dergisi, 7(2): 23-27.
Aydın, E. (2004). Rights of patients in developing countries: the case of Turkey. J Med Ethics, 30: 555-557.
Bayık, A., Türkistanlı, E. (1992). Hastaların hasta haklarını bilme bu haklardan yararlanma durumları ve karşılaştıkları riskler. III. Ulusal Hemşirelik Kongresi Kitabı, Esnaf Ofset Matbaacılık, Sivas, 778-782.
Dicle, B. G. (2003). Sağlık hizmeti talep edenlerin beklenti ve bilgilerinin evrensel hasta hakları tanımlarına göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul, 30-99.
Donnelly, J. (1995). Teoride ve Uygulamada Evrensel İnsan Hakları. Çeviren: M. Erdoğan, L. Korkut, Yetkin Yayınları, Ankara, 27.
Ekici, B. (1999). Hemşirelerin hasta haklarını savunucu rolü. VII. Ulusal Hemşirelik Kongresi Bildirileri Kitabı. Erzurum, 362-365.
Eksen, M. ve ark. (2004). Hastaların hasta hakları konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 1(1): 1-12.
Erbil, N. (2009). Hasta hakları kullanma tutumu ölçeğinin geliştirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(1): 826- 837.
Erkuş, A. (2003). Psikometri üzerine yazılar, Ölçme ve Psikometrinin Tarihsel Kökenleri, Güvenirlik, Geçerlik, madde Analizi, Tutumlar; Bileşenleri ve Ölçülmesi. 1. basım, Türk Psikologlar Derneği Yayınları, Ankara, 34-148.
Kaçar, H. (2008). Hastanede yatan hastaların hasta hakları konusunda bilgi düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Afyon, 16-32.
Kuzu, N., Ergin, A., Zincir, M. (2006). Patients awareness of their rights in a devoloping country. Public Health, 120(4): 290-296.
Merako, K., Dalla-Vorgia, P., Garanis-Papadatos, T., Kourea- Kremastinou, J. (2001). Satisfying patients rights: A hospital patient survey. Nursing Ethics, 8(6): 499-509.
Önal, G., Civaner, M. (2005). Hasta Hakları Uygulama Yönergesi: Türkiyede hasta haklarının yaşama geçirilmesi için bir adım. Türkiye Klinikleri Journal Medical Ethics, 13: 203-208.
Öztürk, H., Yılmaz, F., Hindistan, S., Çilingir, D., Yesilçiçek, K. (2007). Hekim, hemşire ve hastaların hastanede uygulanan hasta haklarını değerlendirmeleri. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği-Hukuku- Tarihi Dergisi, 15(3): 145- 152.
Sütlaş, M. (2000). Hasta ve hasta yakını hakları. 1. basım, Berdan Matbaası, İstanbul, 52.
Şahbudak, Ü. (1992). Hastanede yatan hastaların hasta hakları konusundaki görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 74.
Taşçı, D. K. (2007). Doğum yapan hastaların aldıkları bakımı hasta hakları açısından değerlendirmeleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 10(3): 26-33.
Tengilimoglu, D., Kısa, A., Dziegielewski, S. F. (2000). What patients know about their rights in Turkey. Journal of Health and Social Policy, 12(1): 5369.
Vural, T. G. (1997). Öğrenci hemşirelerin hasta savunuculuğuna yönelik yaklaşımları. III. Hemşirelik Eğitimi Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul, 332-339.
Yılmaz, H. (2002). Osmangazi üniversitesi eğitim uygulama ve araştırma hastanesinde yatan erişkin hastaların hasta haklarından yararlanma durumları ve hemşirelerin hasta haklarına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 12.
Zülfïkar, F., Ulusoy, M. F. (2001). Are patients aware of their rights? Nursing Ethics, 8: 487498.

APA	zaybak a, Eşer İ, GÜNAY İSMAİLOĞLU E (2012). Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. , 104 - 111.
Chicago	zaybak ayten,Eşer İsmet,GÜNAY İSMAİLOĞLU ELİF Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. (2012): 104 - 111.
MLA	zaybak ayten,Eşer İsmet,GÜNAY İSMAİLOĞLU ELİF Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. , 2012, ss.104 - 111.
AMA	zaybak a,Eşer İ,GÜNAY İSMAİLOĞLU E Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. . 2012; 104 - 111.
Vancouver	zaybak a,Eşer İ,GÜNAY İSMAİLOĞLU E Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. . 2012; 104 - 111.
IEEE	zaybak a,Eşer İ,GÜNAY İSMAİLOĞLU E "Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi." , ss.104 - 111, 2012.
ISNAD	zaybak, ayten vd. "Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi". (2012), 104-111.

APA	zaybak a, Eşer İ, GÜNAY İSMAİLOĞLU E (2012). Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20(2), 104 - 111.
Chicago	zaybak ayten,Eşer İsmet,GÜNAY İSMAİLOĞLU ELİF Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 20, no.2 (2012): 104 - 111.
MLA	zaybak ayten,Eşer İsmet,GÜNAY İSMAİLOĞLU ELİF Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, vol.20, no.2, 2012, ss.104 - 111.
AMA	zaybak a,Eşer İ,GÜNAY İSMAİLOĞLU E Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2012; 20(2): 104 - 111.
Vancouver	zaybak a,Eşer İ,GÜNAY İSMAİLOĞLU E Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi. İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2012; 20(2): 104 - 111.
IEEE	zaybak a,Eşer İ,GÜNAY İSMAİLOĞLU E "Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi." İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20, ss.104 - 111, 2012.
ISNAD	zaybak, ayten vd. "Bir Üniversite hastanesinde hastaların hasta haklarını kullanma tutumunun incelenmesi". İstanbul Üniversitesi Florence Nightingale Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 20/2 (2012), 104-111.