Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi

POLAT, HAVVA EYLEM; MANAVBAŞI, İsmail Doğukan

Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi

Havva Eylem POLAT, (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Ankara, Türkiye)

İsmail Doğukan MANAVBAŞI (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, Ankara, Türkiye)

Tarım Bilimleri Dergisi

9 3

Yıl: 2012 Cilt: 18 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 157 - 165 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi

Öz:

Arazi toplulaştırmasından beklenilen başarı; bir ölçüde kırsal çevrenin denge unsurları olan su, toprak ve hava kalitesinin korunmasına verilen öneme bağlıdır. Günümüzde arazi toplulaştırmasının hidroloji ve tarımsal verimlilik üzerindeki etkilerinin belirlenmesine ağırlık veren birçok çalışma yapılmaktadır. Bu araştırmada arazi toplulaştırması projelerinin kırsal çevrenin hava kalitesi üzerinde yaptığı etkiler belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma için, topografya, tarım işletmesi sayısı, parsellerin, işletme ve köy merkezlerinin arazi üzerindeki dağılımları, tarla parsel sayısı ve yol uzunluğu parametreleri bakımından farklılık gösteren 4 adet arazi toplulaştırma proje alanı ve her bir proje alanından çok amaçlı örneklemeye göre 5 adet olmak üzere toplam 20 işletme seçilmiştir. Arazi toplulaştırması sonucunda bu alanlardaki yol uzunluklarında ve güzergâhlarında oluşan değişimlerin, traktörlerin yakıt tüketimleri ve buna bağlı olarak da karbondioksit (CO2) salınım değerleri üzerindeki etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Yol uzunluklarındaki değişimlerin belirlenebilmesi için seçilen proje alanlarına ilişkin toplulaştırma öncesi ve sonrası haritalar, arazi çalışmalarından elde edilen ve projelere ilişkin veriler ile uydu görüntüleri kullanılmıştır. Araştırma sonucunda arazi toplulaştırması yapılan alanlardan seçilen işletmelerde çiftçilerin günlük olarak işletme merkezitarla parseli arasındaki gidiş-dönüş yol uzunluklarında ortalama 26.68 km kısalma (en az 6.44 km ve en çok 70.24 km) olduğu hesaplanmıştır. Yol uzunluklarındaki kısalmanın yakıt tüketimini ortalama 10.86 L (en az 2.62 L ve en fazla 28.59 L) ve ortalama karbondioksit (CO2) salınım değerini ise 28.93 kg (en az 6.98 kg ve en çok 76.16 kg) düşürdüğü belirlenmiştir. Sera gazı salınımlarının ve küresel ısınma üzerindeki etkilerinin ölçülmesinde hesaplanan karbondioksit (CO2) salınım miktarına karşılık gelen karbon eşdeğerinin de bilinmesi önemlidir. Karbondioksit (CO2) salınımına bağlı olarak, kilometre başına en az 1.90 kg, en fazla 20.77 kg olmak üzere ve ortalama 7.89 kg karbon eşdeğeri (CE) azalma olduğu belirlenmiştir. Tarla içi bitkisel üretim faaliyetlerinde de toplulaştırma sonrasında bir üretim dönemi boyunca yakıt tüketiminden hektar başına 48.8 L ha-1 tasarruf edildiği hesaplanmıştır. Araştırmada, arazi toplulaştırmasının kırsal alandaki tarımsal üretimi ve verimliliği artırılması yanında hava kalitesinin korunmasına da büyük katkısı olduğu sonucuna varılmıştır. Özellikle kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbon salınımlarının azaltılması, hava kirliliği ile iklim değişiklerinin olumsuz etkilerini bir ölçüde önleyecektir.

Anahtar Kelime: traktörler hava kirliliği uzaktan algılama bitki üretimi karbondioksit hava kalitesi işletmeler arazi toplulaştırması emisyon yakıt tüketimi hava kirleticileri kırsal alanlar sera gazları verimlilik topoğrafya küresel ısınma uydu görüntüsü

Konular: Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Enerji ve Yakıtlar Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Ziraat, Toprak Bilimi

Determining the effects of land consolidation on fuel consumption and carbon dioxide emissions in rural area

Öz:

Expected achievement of land consolidation depends on the priority given to the protection of water, soil and air quality which are the elements of rural environmental balance. Today, many of researches have carried out to determine the effects of land consolidation on the local hydrology and agricultural productivity. However in this study impact of land consolidation projects on air quality of rural environment have been tried to determine. Total of 20 enterprises were selected including four projects and five enterprises chosen according to multipurpose sampling method from each projects for the study. Projects and enterprises selected for research differ from each other as parameters of topography, the number of enterprises, distribution of parcels and village centres on project area, the length of path between parcels and farmyard centre, number of parcels. As a result of land consolidation projects applications, effects of changes in path length and routes on fuel consumption of tractors and also the carbon dioxide (CO2) emission values are tried to determine in these areas. In order to identify changes in road lengths, before and after land consolidation s maps, data obtained from land studies and satellite images about selected projects are used. It is calculated that path length of farmer s daily go and back between farm centre and parcels shortened about average 26.68 km (at least 6.44 km and up to 70.24 km) after land consolidation in research areas. Shortening of path length reduced the fuel consumption to average 10.86 L (at least 2.62 L and up to 28.59 L), and carbon dioxide (CO2) emission decreased to average 28.93 kg (at least 6.98 kg and up to 76.16 kg). It s important to know the carbon equivalent value corresponding carbon dioxide emissions for measurement of greenhouses gases emissions effects on global warming. Carbon equivalent values (CE) reduces were calculated for per kilometre as at least 1.90 kg and up to 20.77 kg and average 7.89 kg for the research. Fuel consumption was saved 48.8 L ha-1 in farm and crop production activities after land consolidation for one crop production period. In addition to having advantages for increasing the agricultural production and productivity, land consolidation projects have contributed to protection of air quality in rural areas. Especially having been reduced fuel consumption and carbon emissions partly prevents from air pollution and the adverse effects of climate change.

Anahtar Kelime: air pollutants rural areas greenhouse gases productivity topography global warming satellite imagery tractors air pollution remote sensing crop production carbon dioxide air quality enterprises land consolidation emission fuel consumption

Konular: Bahçe Bitkileri Tarımsal Ekonomi ve Politika Enerji ve Yakıtlar Çevre Bilimleri Ziraat Mühendisliği Bitki Bilimleri Ziraat, Toprak Bilimi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

TRDizin Dışındaki Atıf Sayıları

OpenCitations: 0

OpenAlex: 0

Crossref: 0

Acaroğlu M, Turcan H & Özçelik E (2003). Biyomotorin üretiminde enerji bilançosu ve yaşamsal döngü analizi. Tarımsal Mekanizasyon 21. Ulusal Kongresi (3-5 Eylül - Konya) Bildiriler Kitabı (I): 10-17
Alkan V & Bayhan Y (2003). Çekilir tip tarım alet ve makinelerin çeki kuvvetinin belirlenmesinde bilgisayar destekli ölçme sisteminin kullanılması. Trakya University Journal of Science 4(2): 195-202
Arapatsakos C I & Gemtos T A (2008). Tractor engine and gas emissions. WSEAS Transactıons on Envıronment and Development Journal 10 (4): 897-906
Çevik B & Tekinel O (1987). Arazi toplulaştırması. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı 45: 23-37
CARB (2008). Instructional guidance for mandatory GHG emissions reporting - common calculation methods. California Air Resources Board 13: 1-5
Available:www.arb.ca.gov/cc/reporting/ghg-rep/ghg-repguid/ 13_CommonMeths.pdf
Dyer J A & Desjardins R L (2003). Simulated farm fieldwork, energy consumption and related greenhouse gas emissions in Canada. Biosystems Engineering 85(4): 503513
EPA (2004). Unit conversations, emission factors and other reference data. Available: www.epa.gov/appdstar/pdf/ brochure.pdf.
Goering C E (1992). Engine and tractor power. American Society of Agricultural Engineers Books 19962400003: 102539
Hansson A & Mattsson B (1999). Influence of derived operation-specific tractor emission data on results from an LCI on wheat production. International Journal LCA 4 (4): 202- 206
Juostas A & Januleviöius A (2009). Evaluating working quality of tractors by their harmful impact on the environment. Journal of Environmental Engineering and Landscape Management 17 (2): 106-113
Koga N, Tsuruta H, Tsuji H & Nakano H (2003). Fuel consumption-derived CO2 emissions under conventional and reduced tillage cropping systems in northern Japan. Agriculture, Ecosystem and Environment 99 (2): 213-219
Labeckas G & Slavinskas S (2003). The influence of fuel additives S0-2E on diesel engine exhaust emission. Transport Journal. 8(5): 202-208
Polat H E (2009). Hayvan barınaklarının iklim değişikliği üzerine etkisi ve alınabilecek önlemler. I. Ulusal Kuraklık ve Çölleşme Sempozyumu (16-18 Haziran Konya) Bildiriler Kitabı (I): 249-256
Ruiyin H, Wenqingv Y, Yadong Z & Van Sonsbeek G (1999). Improving management system of agricultural machinery in Jiangsu. Proceedings of International Conference on Agri-Engine (I): 42-45
Schumacher L G, Marshall W J, Krahl J, Wetherell W B & Grabowski M S (2001). Biodiesel emissions data from series 60 DDC engines. Transactions of the ASAE 44(6): 1465-1468
Sümer S K, Kocabıyık H, Say S M & Çiçek G (2010). Traktörlerde 540 ve 540E kuyruk mili çalışma karakteristiklerinin tarla koşullarında kıyaslanması. Tarım Bilimleri Dergisi 16: 37-45
Vatandaş M & Ekmekçi K (2002). Traktör motorlarında eksoz gazı kirliliği ve yakıt ekonomisi optimizasyonu. Tarım Bilimleri Dergisi 8 (2): 140-142
Viesturs D, Kopiks N, Melece L & Zakis I (2011). Methodological aspects for estimation of impact of modernisation of fleet of tractors upon polluting emissions in the air. Proceedings of the 10th International Scientific Conference - Latvian University of Agriculture, Jelgava (I): 89-92

APA	POLAT H, MANAVBAŞI İ (2012). Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. , 157 - 165.
Chicago	POLAT HAVVA EYLEM,MANAVBAŞI İsmail Doğukan Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. (2012): 157 - 165.
MLA	POLAT HAVVA EYLEM,MANAVBAŞI İsmail Doğukan Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. , 2012, ss.157 - 165.
AMA	POLAT H,MANAVBAŞI İ Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. . 2012; 157 - 165.
Vancouver	POLAT H,MANAVBAŞI İ Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. . 2012; 157 - 165.
IEEE	POLAT H,MANAVBAŞI İ "Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi." , ss.157 - 165, 2012.
ISNAD	POLAT, HAVVA EYLEM - MANAVBAŞI, İsmail Doğukan. "Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi". (2012), 157-165.

APA	POLAT H, MANAVBAŞI İ (2012). Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 18(2), 157 - 165.
Chicago	POLAT HAVVA EYLEM,MANAVBAŞI İsmail Doğukan Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 18, no.2 (2012): 157 - 165.
MLA	POLAT HAVVA EYLEM,MANAVBAŞI İsmail Doğukan Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, vol.18, no.2, 2012, ss.157 - 165.
AMA	POLAT H,MANAVBAŞI İ Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2012; 18(2): 157 - 165.
Vancouver	POLAT H,MANAVBAŞI İ Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi. 2012; 18(2): 157 - 165.
IEEE	POLAT H,MANAVBAŞI İ "Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi." Tarım Bilimleri Dergisi, 18, ss.157 - 165, 2012.
ISNAD	POLAT, HAVVA EYLEM - MANAVBAŞI, İsmail Doğukan. "Arazi toplulaştırmasının kırsal alanda yakıt tüketimi ve karbondioksit salınımına etkisinin belirlenmesi". Tarım Bilimleri Dergisi 18/2 (2012), 157-165.