Yıl: 2011 Cilt: 20 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 343 - 360 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama

Öz:
Örgüt yaşamında pek çok farklı faktörün etkisinde kalmak çalışanların örgüte yönelik tutumlarında farklılıklara yol açmaktadır. Bu faktörlerden bazıları çalışanların örgüte yönelik tutumlarını olumlu yönde etkilerken bazıları olumsuz yönde etkilemektedir. Çalışanların örgütsel uygulamalarda adaletsiz davranıldığını düşünmesi, algılanan örgütsel desteğin azalması ve psikolojik sözleşme ihlalinin olması gibi bazı örgütsel faktörler bireyin çalıştığı örgüte yönelik olumsuz tutumu olarak tanımlanan örgütsel sinizmin artmasına yol açabilmektedir. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı; çalışanların örgüte yönelik tutumlarını olumlu ya da olumsuz yönde etkileyen örgütsel adalet algısının örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda Adana ilinde bölge müdürlüğüne sahip olan 66 adet ilaç firmasında tıbbi mümessil olarak çalışanlara, literatürde yer alan örgütsel sinizm ve örgütsel adalet algılarına ilişkin ölçekler uygulanmıştır. Çalışmada, örgütsel adalet, dağıtımsal, işlemsel, etkileşimsel ve bilgisel adalet alt boyutları ile incelenirken, örgütsel sinizm kavramı, bilişsel (inanç), duyuşsal (duygu) ve davranışsal (davranış) eğilimlerden oluşan bir tutum olarak tanımlanmıştır. Bölge yöneticileri aracılığıyla gerçekleştirilen alan araştırması sonucunda, tıbbi mümessil olarak görev yapan çalışanların örgütsel adalet algıları ile örgütsel sinizm tutumları arasında ters yönlü bir ilişki olduğu, buna göre çalışanların örgütsel adalete ilişkin algıları azaldıkça, örgütlerine yönelik sinik tutum sergileme düzeylerinin arttığı ve örgütsel adalet algısının boyutlarından işlemsel ve bilgisel adalet boyutlarının örgütsel sinizm tutumunu en iyi açıklayan iki boyut olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

-

Öz:
To be influenced by many different factors in organizational life causes differences in employees attitudes towards the organization. As some of these factors affect employees attitudes towards organization positively, some affects negatively. Some organizational factors such as employees thinking about being treated unfairly in organizational practices, reduction of perceived organizational support and violation of psychological contract may lead to an increase in organizational cynicism which is defined as individual s negative attitude towards the organization where S/he is employed. In this context, the purpose of this study is to determine the effects of organizational justice perception, which affects employees attitudes towards the organization positively or negatively, on organizational cynicism. For this purpose, organizational cynicism, and organizational justice scales in the literature were applied to the employees working as medical representatives at regional directorate of 66 Pharmaceutical Companies in Adana province. In the study, while organizational justice has been examined with distributional justice, procedural justice, interactional justice and informational justice as sub-dimensions, the concept of organizational cynicism is defined as an attitude compose of cognitive (beliefs), affective (feeling) and behavioral (behavior) trends. As a result of field research conducted with the help of regional managers, it has been founded that there s an inverse relationship between medical representatives perception of organizational justice and their organizational cynicism attitudes. Accordingly, as the employees perceptions regarding the organizational justice decrease, their levels of cynical attitudes towards their organizations increase and it has been founded that transactional and informational justice dimensions, which are the dimensions of organizational justice perception, are the two dimensions describing organizational cynicism attitude best.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Andersson, L. M. ve Bateman, T. S. (1997), “Cynicism In The Workplace: Some Causes and Effects”, Journal of Organızational Behavior, 18: 449-469.
  • Arabacı, I. B. (2010), “The Effects of Depersonalization and Organizational Cynicism Levels on the Job Satisfaction of Educational Inspectors”, African Journal of Business Management, 4(13): 2802-2811.
  • Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S. ve Walker, H. J. (2007), “Justice, Cynicism, and Commitment: A Study of Important Organizational Change Variables”, Journal of Applied Behavioral Science, 43: 303-326.
  • Brandes, P., Dharwadkar, R., Dean, J. W. (1999), “Does Organizational Cynicism Matter?: Employee and Supervisor Perspectives on Work Outcomes”, paper presented at the 36th Annual Meeting of the Eastern Academy of Management, Philadelphia PA., 1-34.
  • Brandes, P., Castro: L., James, M.S. L., Martinez, A. D., Matherly, T. A., Ferris, G. R., Hochwarter, W. A. (2008), “The Interactive Effects of Job Insecurity and Organizational Cynicism on Work Effort Following a Layoff”, Journal of Leadership & Organizational Studies, 14: 233-247.
  • Brockner, J., Ackerman, G., Greenberg, J., Gelfand, M. J., Francesco, A. M., Chen, Z. X., Leung, K., Bierbrauer, G., Gomez, C., Kirkman, B. L. ve Shapiro, D. (2001), “Culture and Procedural Justice: The Influence of Power Distance on Reactions to Voice”, Journal of Experimental Social Psychology, 37: 300–315
  • Beugre, C. D. (2002): „Understanding Organizational Justice and Its Impact on Managing Employees: An African Perspective‟, The International Journal of Human Resource Management, 13:7 November, 1091-1104.
  • Colquitt, J.A. (2001) “On the Dimensionality of Organizational Justice: A Construct Validation of a Measure”, Journal of Applied Psychology, 86(3): 386–400.
  • Colquitt, J. A., Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C. O. L. H., Ng, K. Y. (2001), “Justice at the Millennium: A Meta Analytic Review of 25 Years of Organizational Justice Research”, Journal of Applied Physiology, 86(3): 425–445.
  • Fearne, A., Duffy, R. ve Hornibrook: (2003). “Measuring distributive and procedural justice in buyer/supplier relationships: An empirical study of UK supermarket supply chains, British Food Journal, 105(10):682-694.
  • Fitzgerald, M. (2002), “Organizational Cynicism: Its Relationship Perceived Organizational Injustice Explanatory Style”, A Dissertation Presented to the Division of Research and Advanced Studies of University of Cincinnati , 1-70.
  • Folger, R. ve Konovsky, M.A. (1989). “Effects of Procedural and Distributive Justice on Reactions to Pay Raise Decisions”, Academy of Management Journal, 32 (1): 111–130.
  • Francis, L. ve Barling, J. (2005), “Organizational Injustice and Psychological Strain”, Canadian Journal of Behavioural Science, 37(4): 250-261.
  • Greenberg, J. (1987), “A Taxonomy of Organizational Justice Theories”, The Academy of Management Review, 12(1): 9-22.
  • Greenberg, J. (1990), “Organizational Justice: Yesterday, Today and Tomorrow”, Journal of Management, 16 (2): 399–432.
  • Greenberg, J. (1993), “The Social Side of Fairness: Interpersonal and Informational Classes of Organizational Justice”, Russell Cropanzano (Ed.), Justice in the Workplace: Approaching Fairness in Human Resource Management, Lawrence Erlbaum Associates, Publishers, Hillsdale, New Jersey.79-103.
  • Ho, Z. W. and Chang, K. T. (2009), “Simmelian Ties, Organizational Justice and Knowledge Sharing in Virtual Workgroups” The 17th European Conference on Information Systems (ECIS 2009) Proceedings. 152-164.
  • Holtz, B. C. ve Harold, C. M. (2010), “Interpersonal Justice and Deviance: The Moderating Effects of Interpersonal Justice Values and Justice Orientation”, Journal of Management, http://jom.sagepub.com/, erişim tarihi: 25.04.2011.
  • İçerli, L. (2010), “Örgütsel Adalet: Kuramsal Bir Yaklaşım”, Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 5(1): 67-92.
  • İplik, F. N., (2009), “Algılanan Örgütsel Adaletin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesine Yönelik Süpermarket Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma: Adana İli Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25:107-118.
  • James, M. S. L.,(2005), “Antecedents and Consequences of Cynicism in Organizations: An Examination of The Potential Positive and Negative Effects on School Systems”, , A Dissertation Presented to the College of Business, The Florida State University, 1-145.
  • Judge, T. A. ve Colquitt, J. A. (2004), “Organizational Justice and Stress: The Mediating Role of Work–Family Conflict”, Journal of Applied Psychology, 89(3): 395–404.
  • Kalağan, G. (2009), “Araştırma Görevlilerinin Örgütsel Destek Algıları İle Örgütsel Sinizm Tutumları Arasındaki İlişki”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
  • Özen Kutanis, R. ve Çetinel, E. (2009), “Adaletsizlik Algısı Sinisizmi Tetikler Mi?: Bir Örnek Olay”, 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İşletme Bölümü 21-23 Mayıs 2009, 693-699.
  • Moorman, R.H. (1991), “Relationship Between Organizational Justice and Organizational Citizenship Behaviors: Do Fairness Perceptions Influence Employee Citizenship?”, Journal of Applied Psychology, 76: 845–855.
  • Naus, A. J. A. M. (2007), “Organizational Cynicism: On The Nature, Antecedents, and Consequences of Employee Cynicism Toward The Employing Organisation”, , Maastricht University,1-144.
  • Ngodo, O. E. (2008), “Procedural Justice and Trust: The Link in the Transformational Leadership – Organizational Outcomes Relationship”, International Journal of Leadership Studies, 4(1): 82-100.
  • Özdevecioğlu, M. (2004); “Duygusal Olaylar Teorisi Çerçevesinde Pozitif ve Negatif Duygusallığın Algılanan Örgütsel Adalet Üzerindeki Etkilerini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma”, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Fakültesi Dergisi, 59(3): 181-202.
  • Özer, G. ve Günlük, M. (2010), “Örgütsel Adaletin Muhasebecilerin İş Memnuniyeti ve İşten Ayrılma Eğilimine Etkisi”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2):459-485
  • Özler, D. E., Atalay C.G. ve Şahin, M. D. (2010), “Örgütlerde Sinizm Güvensizlikle Mi Bulaşır?”, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (2): 47-57
  • Özmen Ö. N. T., Arbak, Y., Süral Özer P. (2007); “Adalete Verilen Değerin Adalet Algıları Üzerindeki Etkisinin Sorgulanmasına İlişkin Bir Araştırma”, Ege Akademik Bakış, 7(1): 17–33
  • Robinson, K.L. (2004). The Impact of Individual Differences on the Relationship Between Employee Perceptions of Organizational Justice and Organizational Outcome Variables. A Dissertation Presented to the Faculty of the California School of Organizational Studies, Alliant International University, San Diego.
  • Ribbers, I. L. (2009). Trust, Cynicism, and Organizational Change: The Role of Management. http://www.ooa.nl/download/?noGzip=1&id=16102711, Erişim Tarihi: 03.01.2011.
  • Titrek, O. (2009), “Okul Türüne Göre Okullardaki Örgütsel Adalet Düzeyi”, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2): 551-573.
  • Tutar, H. (2007), “Erzurum‟da Devlet ve Özel Hastanelerde Çalışan Sağlık Personelinin İşlem Adaleti, İş Tatmini ve Duygusal Bağlılık Durumlarının İncelenmesi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, 12(3): 97-120.
  • Williams, M.L., Malos S.B., Palmer D.K. (2002). Benefit System and Benefit Level Satisfaction: An Expanded Model of Antecedents and Consequences, Journal of Management, 28 (2), 195–215.
  • Yeniçeri, Ö., Demirel, Y. ve Seçkin Z. (2009) “Örgütsel Adalet İle Duygusal Tükenmişlik Arasındaki İlişki: İmalat Sanayi Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, KMU İİBF Dergisi, 11 (16): 83-99.
  • Yürür: (2008), “Örgütsel Adalet İle İş Tatmini ve Çalışanların Bireysel Özellikleri Arasındaki İlişkilerin Analizine Yönelik Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2):295-312.
  • Zapata-Phelan, C. P., Colquitt, J. A., Scott, B. A. ve Livingston B. (2009), “Procedural justice, interactional justice, and task performance: The mediating role of intrinsic motivation”, Organizational Behavior and Human Decision Processes, 108: 93–105.
APA EFEOĞLU İ, İPLİK E (2011). Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. , 343 - 360.
Chicago EFEOĞLU İ. Efe,İPLİK Esengül Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. (2011): 343 - 360.
MLA EFEOĞLU İ. Efe,İPLİK Esengül Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. , 2011, ss.343 - 360.
AMA EFEOĞLU İ,İPLİK E Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. . 2011; 343 - 360.
Vancouver EFEOĞLU İ,İPLİK E Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. . 2011; 343 - 360.
IEEE EFEOĞLU İ,İPLİK E "Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama." , ss.343 - 360, 2011.
ISNAD EFEOĞLU, İ. Efe - İPLİK, Esengül. "Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama". (2011), 343-360.
APA EFEOĞLU İ, İPLİK E (2011). Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3), 343 - 360.
Chicago EFEOĞLU İ. Efe,İPLİK Esengül Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20, no.3 (2011): 343 - 360.
MLA EFEOĞLU İ. Efe,İPLİK Esengül Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.20, no.3, 2011, ss.343 - 360.
AMA EFEOĞLU İ,İPLİK E Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2011; 20(3): 343 - 360.
Vancouver EFEOĞLU İ,İPLİK E Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2011; 20(3): 343 - 360.
IEEE EFEOĞLU İ,İPLİK E "Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama." Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, ss.343 - 360, 2011.
ISNAD EFEOĞLU, İ. Efe - İPLİK, Esengül. "Algılanan örgütsel adaletin örgütsel sinizm üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik ilaç sektöründe bir uygulama". Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 20/3 (2011), 343-360.