Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi
Yıl: 2012 Cilt: 25 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 507 - 530 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi
Öz: Askeri okullar olan Mühendishâne-i Bahrî-i Hümayun ve Mühendishâne-iBerrî- i Hümayun ile başlayan eğitim öğretim kurumlarındaki modernleşme, SultanII. Mahmud döneminde askeri okulların dışında da modern eğitim kurumlarınınteşkiliyle devam etmiştir. Sultan II. Mahmud ile başlayan bu hareket, gerekTanzimat döneminde gerekse Tanz imat sonrasında yeni öğretim kurumlarının teşkiliile sürdürülmüştür.1846 yılında ilköğretim, ortaöğretim ve yükseköğretim şeklinde üçkademeden oluşan bir hiyerarşik yapı oluşturma kararı alınmıştır. Bu yapılanmaTanzimat Dönemi’nin sonlarına kadar gerçekleştirilememiş olsa da yine TanzimatDönemi içerisinde, 1869 yılında çıkarılan Maârif-i Umumiye Nizâmnâmesi, yeni tarz öğretim kurumları arasındaki hiyerarşi için bir dönüm noktası olmuştur. Buçalışmada yeni tarzda kurulan öğretim kurumları arasındaki hiyerarşik yapı oluşumusüreci ortaya konmaya çalışılacaktır
Anahtar Kelime: Konular:
Hierarchy in the modernization process of ottoman educational system
Öz: The modernization of educational institutions starting with military schoolsas Mühendishâne-i Bahrî-i Hümayun and Mühendishâne-i Berrî-i Hümayuncontinued with the establishment of modern educational institutions in addition tothese military schools in II. Mahmud period. This movement, which was startedwith Sultan Mahmud II, both in the Tanzimat Period and after Tanzimat Period hadcontinued with constitution of new education institutions.It was decided to create a hierarchical structure consisting of three stages asprimary secondary and higher education, in 1846 . Although this structure has notbeen implemented until the end of the Tanzimat Period, also in the Tanzimat Period, Maârif-i Umumiye Nizâmnâmesi , issued in 1869, was a milestone for hierarchyamong the new-style education institutions. In this paper it would be attempted toexpose founding process of hierarchical structure between education institutions thatis established in new form
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
- 1329–1330 Senesine Mahsus Maârif-i Umumiye İhsâiyyât Mecmuasıdır, Matbaa-i Amire, 1336.
- Akyıldız A., 1993. Osmanlı Merkez Teşkilâtında Reform, İstanbul.
- Akyüz, Y., 2004. Türk Eğitim Tarihi M.Ö. 1000-M.S. 2004, Ankara, Eylül.
- Berkes, N., 2002. Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul.
- Beydilli, K., 2006. “Mühendishâne-i Bahrî-i Hümayun”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (TDVİA), XXXI, İstanbul, 514-516.
- Beydilli, K., 2006. “Mühendishâne-i Berrî-i Hümayun”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, XXXI, İstanbul, 516-518.
- BOA (Başbakanlık Osmanlı Arşivi), İ. DH (İrade-i Dâhiliye), MF. MKT (Maârif Nezâreti Mektûbî Kalemi Evrakı), Y. EE (Yıldız Esas Evrakı)
- Zeki, Ç., 2009, “II. Abdülhamid Dönemi Bir Bürokrat Portresi: Sadrazam (Küçük) Mehmed Said Paşa ve Reformları”, Turkish Studies, Vol. 4/8 (Prof. Dr. Ahmet Buran Armağanı), Erzincan, 838-865.
- Zeki, Ç., 1988. Sadrazam (Küçük) Mehmed Said Paşa (Siyasi Hayatı), Ankara Üniversitesi, Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
- Demirel, F., 2010. Mekteb-i İdâdî, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, Erzurum.
- Demirel M., 2009. “Bezmiâlem Valide Sultan School: Darülmaârif”, Middle Eastern Studies, Volume 45, Issue 3, 507-516.
- Demirel M., 2002. “Türk Eğitiminin Modernleşmesinde Rüşdiye Mektepleri”, Türkler, XV, Ankara, 44-44-60.
- Dersaâdet ve Vilâyâtta Kâin Mekâtib-i Resmiye ve Hususiyeye ve Dersaâdet’te Bulunan Medâris-i İslâmi’ye ile Kütüphanelere Dair İstatistik Mecmuâsıdır, Matbaa-i Amire, 1327.
- Düstur, II. Tertip, C. 6. Engin, V., 2003. Mekteb-i Sultani, İstanbul.
- Ergin, O., 1940. Türkiye Maârif Tarihi, II, İstanbul.
- Ergün, M., 1996. İkinci Meşrûtiyet Devrinde Eğitim Hareketleri, Ankara.
- Fortna, B., 2005. C., Mekteb-i Hümayûn (Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde İslâm, Devlet ve Eğitim), Çeviren: Pelin Siral, İstanbul.
- İhsanoğlu, E., 2010. Dârülfünun (Osmanlı’da kültürel modernleşmenin odağı), C. 1, İstanbul.
- İhsanoğlu, E., 1991.“Dârülfünun”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, VIII, (İstanbul, 1993). Kodaman Bayram, Abdülhamid Devri Eğitim Sistemi, Ankara, 521-525.
- Kuran, E.,1997. "Said Paşa", İslam Ansiklopedisi, X, Eskişehir, 82-86.
- Kutlu, Ş., 1977. Sadrazam Sait Paşa Anılar, İstanbul.
- Lewis, B., 1996. Modern Türkiye’nin Doğuşu, Ankara.
- Maârif-i Umumiye Nizâmnâmesi, Matbaa-i Amire, 1286.
- Mahmud Cevad İbn’üş Şeyh Nâfi, Maârif-i Umûmiye Nezâreti Tarihçe-i Teşkilât ve İcrââtı, Yayına Hazırlayanlar: M. Ergün, T. Duman, S. Arıbaş, H. H. Dilaver, Ankara, 2002.
- Mardin, Ş., 1997. Türk Modernleşmesi, İstanbul.
- Mekâtib-i Sultâniye Talîmâtnâmesi, İstanbul, 1329.
- Nurdoğan A, M., 2005. Osmanlı Modernleşme Sürecinde İlköğretim (1869- 1922), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Basılmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Ortaylı, İ., 2007. Türkiye Teşkilât ve İdare Tarihi, Ankara.
- Öztürk, C., 1996. Atatürk Devri Öğretmen Yetiştirme Politikası, Ankara.
- Öztürk, C., 1998. Türkiye’de Dünden Bugüne Öğretmen Yetiştiren Kurumlar, İstanbul.
- Said, P., 1328. Said Paşa’nın Hatıratı, I, Dersaâdet.
- Sâlnâme-i Nezâret-i Maârif-i Umûmiye, (H. 1316, 1317, 1319, 1321)
- Somel, S.A., 2010. Osmanlı’da Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908) (İslamlaşma, Otokrasi ve Disiplin), İstanbul.
- Sungu, İ., 1941. “Mekteb-i Maârif-i Adliyenin Tesisi”, Tarih Vesikaları Dergisi, 1/3, 212.225.
- Tekeli, İ., İlkin, S., 1999. Osmanlı İmparatorluğu’nda Eğitim ve Bilgi Üretim Sisteminin Oluşumu ve Dönüşümü, Ankara.
- Unat F.R., 1964. Türk Eğitim Sisteminin Gelişmesine Tarihî Bir Bakış, Ankara.
- Yücel, H.A., 1938. Türkiye’de Orta Öğretim, İstanbul.
- Zürcher, E.J., 1995., Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, İstanbul.
| APA | DEMIREL F (2012). Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. , 507 - 530. |
| Chicago | DEMIREL FATIH Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. (2012): 507 - 530. |
| MLA | DEMIREL FATIH Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. , 2012, ss.507 - 530. |
| AMA | DEMIREL F Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. . 2012; 507 - 530. |
| Vancouver | DEMIREL F Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. . 2012; 507 - 530. |
| IEEE | DEMIREL F "Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi." , ss.507 - 530, 2012. |
| ISNAD | DEMIREL, FATIH. "Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi". (2012), 507-530. |
| APA | DEMIREL F (2012). Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 507 - 530. |
| Chicago | DEMIREL FATIH Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25, no.2 (2012): 507 - 530. |
| MLA | DEMIREL FATIH Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.25, no.2, 2012, ss.507 - 530. |
| AMA | DEMIREL F Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 25(2): 507 - 530. |
| Vancouver | DEMIREL F Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2012; 25(2): 507 - 530. |
| IEEE | DEMIREL F "Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi." Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, ss.507 - 530, 2012. |
| ISNAD | DEMIREL, FATIH. "Osmanlı eğitim sisteminin modernleşmesi sürecinde hiyerarşi". Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25/2 (2012), 507-530. |
