60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi

Yıl: 2013 Cilt: 0 Sayı: 36 Sayfa Aralığı: 91 - 100 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi

Öz:
Bu çalışma, çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerilerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 359 çocuk (60-72 ay) ile yürütülmüştür. Çocukların duyguları anlama beceri düzeylerini belirleyebilmek için Denham Duygu Anlama Testi (DDAT) ,akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkileri değerlendirebilmek için ise Akran Tepki Testi (ATT) kullanılmıştır. Araştırmada toplanan veriler SPSS 15.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir ve verilerin analizinde Kay-Kare ($X^2$) testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, çocukların duyguları anlama becerilerine göre akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerin farklılaştığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Studying emotional and behavioral responses of 60-72 months old children against their peers in terms of their emotion understanding skills

Öz:
The research was conducted in order to determine if children s emotional and behavioral reactions against their peers differentiate or not depending on their emotion understanding skills. The research was conducted with 359 children (60-72 months old) attending pre-school education institution. Denham s Affect Knowledge Testwas used to determine the children s level of emotion understanding skills while Challenging Situation Task was used in order to assess their emotional and behavioral reactions against their peers. The data collected in the study were assessed by using spss 15.0 package program and chi-square (($X^2$)) test was used for analysis of the data. At the end of the research, children s emotional and behavioral responses against their peers were found to differentiate according to their emotion understanding skills.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ARGUN, Y. (2005). “Anne Baba ve Öğretmenlerin Öğrenilmiş Güçlüğü İle Okulöncesi Çocukların Davranışsal– Duygusal Güçlüğü ve Kendilik Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi.” Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
  • ARSLAN, Ü. (2012). “Okul Öncesi Eğitimde Temel Becerilerin ve Sosyal Davranışların Kazandırılması”, Okul Öncesi Eğitime Giriş. (Ed. Gelengül Haktanır). 6. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • BAK, M. (2011). Çocuk Gelişimi. İstanbul: Cinius Yayınları.
  • BARTH, J.M. ve ARCHIBALD, A. (2003). “The Relation Between Emotion Production Behavior and Preschool Social Behavior: in The Eye of The Beholder”, Social Development, 12(1): 67-90.
  • BAŞAL, H.A. (2004). Gelişim ve Psikoloji. İstanbul: Morpa Yayınları.
  • BAUMGARTNER, E. ve STRAYER, F.F. (2008). “Beyond Flight or Fight: Developmental Changes in Young Children’s Coping with Peer Conflict”, Acta Ethologica, 11: 16-25.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş., KILIÇ ÇAKMAK, E., AKGÜN, Ö.E., KARADENİZ, Ş. ve DEMİREL, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
  • BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi.
  • CRICK, N.R. ve DODGE, K.A. (1994). “A Review and Reformulation of Social İnformation Processing Mechanisms in Children’s Social Adjustment”, Psychological Bulletin, 33: 74-101.
  • DAVIS, M. (2004). EQ Duygusal Zekanızı Ölçün. (Çev. Solina Silahlı). İstanbul: Alfa Yayınları.
  • DENHAM, S.A. (1986). “Social Cognition, Prosocial Behavior, and Emotion in Preschoolers: Contextual Validation”, Child Development, 57: 194–201.
  • DENHAM, S.A ve COUCHOUD, E. (1987). “Young Preschoolers’ Ability to Identify Emotion in Equivocal Situations”, Annual Meetings of the American Psychological Association, New York, ED291467.
  • DENHAM, S.A., MCKINLEY, M.J., COUCHOUD, E.A. ve HOLT, R. (1990). “Emotional and Behavioral Predictors of Preschool Peer Ratings”, Child Development, 61: 1145-1152.
  • DENHAM, S.A. ve BOURIL, B. (1991). “Preschoolers’ Understanding of Challenging Peer Situations”, Biennial Meeting for Society Research in Child Development, Seattle, ED337251.
  • DENHAM, S.A., BOURIL, B. ve BELOUAD, F. (1994). “Preschoolers’ Affect and Cognition About Challenging Peer Situations”, Child Study Journal, 24: 1–21.
  • DENHAM, S.A. (1998). Emotional Development of Young Children. New York: Guilford.
  • DENHAM, S.A., BLAIR, K.A., DEMULDER, E., LEVITAS, J., SAWYER, K. ve AUERBACH-MAJOR, S. (2003). “Preschool Emotional Competence: Pathway to Social Competence?”, Child Development, 74: 238-256.
  • DENHAM, S.A., BASSETT HAMADA, H. ve WYATT, T.M. (2010a). “Gender Differences in the Socialization of Preschoolers’ Emotional Competence”, New Directions for Child and Adolescent Development, 128: 29–49.
  • DENHAM, S.A., JI, P. ve HAMRE, B. (2010b). Compendium of Social-Emotional Learning and Associated Assessment Measures. Chicago, IL: Collaborative for Academic, Social, and Emotional Learning.
  • DENHAM, S.A., BASSETT HAMADA, H., WAY, E., MINCIC M., ZINSSER, K. ve GRALING, K. (2012). “Preschoolers’ Emotion Knowledge: Self-Regulatory Foundations, and Predictions of Early School Success”, Cognition and Emotion, 26(4): 667-679.
  • DOWNS, A ve STRAND, P.(2008). “Effectiveness of Emotion Recognition Training for Young Children with Developmental Delays”, Journal of Early and Intensive Behavior Intervention, 5(1): 75-89.
  • DUNN, J. ve HUGHES, C. (1998). “Young Children’s Understanding of Emotions Within Close Relationships”, Cognition and Emotion, 12: 171–190.
  • EISENBERG, N., FABES, R.A., MILLER, P.A., SHELL, R., SHEA, C. ve MAY-PLUMLEE, T. (1990). “Preschoolers’ Vicarious Emotional Responding and Their Situational and Dispositional Prosocial Behavior”, Merrill-Palmer Quarterly, 36: 507–528.
  • ELİBOL GÜLTEKİN, S. (2008). “5 Yaş Çocuklarının Sosyal Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi.” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • GANDER, M.J. ve GARDINER, H.W. (2010). Çocuk ve Ergen Gelişimi. (Çev: Ali Dönmez, H. Nermin Çelen ve Bekir Onur) 7. Baskı. Ankara: İmge Kitabevi.
  • GARNER, P W. ve WAAJID, B. (2012). “Emotion Knowledge and Self-Regulation as Predictors of Preschoolers’ Cognitive Ability, Classroom Behavior, and Social Competence”, Journal of Psychoeducational Assessment, 30(4): 330-343.
  • IZARD, C., FINE, S., SCHULTZ, D., MOSTOW, A., ACKERMAN, B. ve YOUNGSTROM, E. (2001). “Emotion Knowledge as a Predictor of Social Behavior and Academic Competence in Children at Risk”, Psychological Science, 12: 18-23.
  • KUYUCU, Y. (2012). “Duyguları Anlama Becerileri Farklı Düzeydeki Çocukların (60-72 Ay) Akranlarına Karşı Gösterdikleri Duygusal ve Davranışsal Tepkilerin İncelenmesi.” Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • LEMERISE, E. ve ARSENIO, W. (2000). “An Integrated Model of Emotion Processes and Cognition in Social Information Processing”, Child Development, 71: 107-118.
  • MILLER, A.L., FINE, S.E., GOULEY, K.K., SEIFER, R., DICKSTEIN, S. ve SHIELDS, A. (2006). “Showing and Telling About Emotions: Interrelations Between Facets of Emotional Competence and Associations with Classroom Adjustment in Head Start Preschoolers”, Cognition and Emotion, 20(8): 1170-1192.
  • RIBES, R., BISQUERRA, R., AGULLO, M.J., FIELLA, G., SOLDEVILLA, A. (2005). “An Emotional Curriculum Proposal for Early Childhood (3 to 6 years)”, Cultura y Educación, 17(1): 1-13.
  • SALTALI, N. (2010). “Duygu Eğitiminin Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Duygusal Becerilerine Etkisi.” Yayımlanmamış Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
  • SAN BAYHAN, A. ve ARTAN, İ. (2007), Çocuk Gelişimi ve Eğitimi. İstanbul: Morpa Yayınları.
  • SROUFE, L.A. (1997). Emotional Development: The Organization of Emotional Life in The Early Years. UK, Cambridge: Cambridge University Press.
  • TEPELİ, K., YILMAZ, E., KUYUCU, Y. (2012). “Denham Duygu Anlama Testi’nin Türkçeye Uyarlanması ve Geçerlik-Güvenirlik Çalışması” Yayın Aşamasında Araştırma Raporu.
  • TEPELİ, K., KUYUCU, Y. (2012). “Akran Tepki Testi’nin Türkçeye Uyarlanması ve Geçerlik-Güvenirlik Çalışması” Yayın Aşamasında Araştırma Raporu.
  • TRENTACOSTA, C.J., IZARD, C.E., MOSTOW, A. J. ve FINE, S.E. (2006). “Children’s Motional Competence and Attentional Competence in Early Elementary School”, School Psychology Quarterly, 21(2): 148-170.
  • ZAHN-WAXLER, C. ve RADKE-YARROW, M. (1990). “The Origins of Empathic Concern”, Motivation and Emotion, 14: 107–130.
  • ZEMBAT, R. ve UNUTKAN, R. (2001). Okul Öncesi Dönemde Çocuğun Sosyalleşmesinde Ailenin Yeri. İstanbul: Yapa Yayıncılık.
APA KUYUCU Y (2013). 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. , 91 - 100.
Chicago KUYUCU Yasemin 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. (2013): 91 - 100.
MLA KUYUCU Yasemin 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. , 2013, ss.91 - 100.
AMA KUYUCU Y 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. . 2013; 91 - 100.
Vancouver KUYUCU Y 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. . 2013; 91 - 100.
IEEE KUYUCU Y "60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi." , ss.91 - 100, 2013.
ISNAD KUYUCU, Yasemin. "60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi". (2013), 91-100.
APA KUYUCU Y (2013). 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0(36), 91 - 100.
Chicago KUYUCU Yasemin 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 0, no.36 (2013): 91 - 100.
MLA KUYUCU Yasemin 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.0, no.36, 2013, ss.91 - 100.
AMA KUYUCU Y 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 0(36): 91 - 100.
Vancouver KUYUCU Y 60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2013; 0(36): 91 - 100.
IEEE KUYUCU Y "60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi." Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 0, ss.91 - 100, 2013.
ISNAD KUYUCU, Yasemin. "60-72 aylık çocukların akranlarına karşı gösterdikleri duygusal ve davranışsal tepkilerinin duyguları anlama becerileri açısından incelenmesi". Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 36 (2013), 91-100.