Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar

Recep KOÇAK (Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Eğitimde Psikolojik Hizmetler Bölümü, Ankara, Türkiye)
Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi
38 10
Yıl: 2002 Cilt: 35 Sayı: 1-2 Sayfa Aralığı: 183 - 212 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar

Öz:
Bu çalışma aleksitimi ile ilgili geniş bir literatür taramasını içeren bir derleme çalışmasıdır. Aleksitimin ne olduğu, tarihsel gelişimi, temel özellikleri, kuramsal temelleri ve ilgili tedavi yaklaşımları hakkında bilgi verilmektedir. Makalede ayrıca aleksitimi ilgili olarak yapılmış yerli ve yabancı araştırmaların genel bir özetide sunulmaktadır.
Anahtar Kelime: aleksitimi tedavi

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

-

Öz:
This article is a literature study, including a general review of the concept of the alexithyma. The author tries give recent information about alexithyma focusing on it's meaning, definition, historical background, clinical and demographic features, theoretical (etiological) approaches, and treatments. In addition the article also includes the summaries of researches and investigations, made in Turkey and abroad.
Anahtar Kelime: treatment alexythimia

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık
  • Allik, j and Realo, A. (1979). Emotional Experience and Its Relation to the Five Factor Model in Estonian. Journal of Personality, 65(3). 625-647.
  • Arnold, M.B. (1960). Emotion and Personality. New York. Colombia University Press.
  • Akkoyun, F. (1998). Transaksiyonel Analiz:Psikolojide İşlemsel Çözümlere Yaklaşim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. .
  • Arthur, H ve Morn, C .(1990) "Perceived Intimacy Of Expressed Emotion", The Journal of Social Psychology, 130(4),476-486.
  • Aslan, H ve ark.(1996). "Psikiyatrik,Psikosomatik Hastalarda Aleksitimi", Nöropsikiyatri Arşivi, 33 (1), 13-18
  • Apfel-Savitz,R., Silverman, D.,Bennett,M.I.(1977). Group Psychotherapy of Patients with Somatic Illnesses and Alexithymia. Psychotherapy Psychosomatics. 28,323-329.
  • Atasoy, A.S. (2002). Göz Hareketleri İle Duyarsızlaştırma ve Yeniden İşlemenin (EMDR) Üniversite Öğrencilerinin Aleksitimik Özellikleri Üzerine Etkisi, Ankara Üniversitesi Eğit.Bil.Enst.
  • Bayazid, G. (1996). Psikodramanın Kontrol Odağı, Aleksitimi ve Empatik Eğilim Düzeyine Etkisi, Marmara Üniver. Atatürk.Eğit. Fak. II Ulusal Eğitim Sempozyumu Bildirisi Özetleri.İstanbul.
  • Baymur, F.(1983). Genel Psikoloji. İstanbul.İnkılap Ve Aka Kitabevi.
  • Beck,J.S.(1995). Cognitive Therapy. Basics and Beyond, New York: The Guilford Press.
  • Beach, M. (1994). Alexithymia and Somatization: Relationship to DSMIII-R. Diagnoses", Journal of Psychosomatic Research, 38(6) ,529-535)
  • Berenbaum, H. (1993). "Alexithymia And Movie Preference", Psychotherapy Psychosomatics, 59, 173-178.
  • Blanchard, B.E ., ArenaJ.G., Pallmeyer, J.P. (1981)."Psychosometrik Properties Of a Scale to Measure Alexithymia", Psychother Psychosom, 35, ,67-71.
  • Borke, H. (1971). "The Development of Empathy in Chineese And American Children Between Three And Six Years of Age", Development Psychology, 9(1), 102-108.
  • Boyatzis, J. (1992). "Preschool Children's Decoding Of Facial Emotions", The Journal Of Genetic Psychology, 15(3), 375-382.
  • Carvey, C.S and Scheir, M.F. (1990). Origins and Functions of Positive and Negative Affect: A control Process View, Psychological Review, 97(1), 37-54.
  • Crooks, R.L and Stein ,J. (1991). Psychology Science, Behavior and Life. 2. Edition. Florida: Holt, Rinehart and Winston Inc.
  • Cüceloğlu, D.(1991). İnsan ve Davranışı: Psikolojinin Temel Kavramları. İstanbul: Remzi Kitabevi. 2.Basım.
  • Candansayar, S ve Ark. (1993). "Genç Erişkin Sağlıklı Gönüllülerde Aleksitimi Prevalası", XXIX: Ulusal Pisikiyatri Kongresi, Bursa: Savaş Ofset,
  • Cooper, E.D., Holmstrom , R.W. (1984). ; "Relation Ship Between Alexihmia and Somatic Complaints in Normal Sample", Psychother Psychosom, 41,20-24.
  • Dereboy, İ.F.(1990). ; "Alesitimi Ozbildirim Ölçeklerinin Psikometrik Özellikleri Üzerine Bir Çalışma", (Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
  • Dökmen, Ü. (2000). Yarına Kim Kalacak? Evrenle Uyumlaşma Sürecinde Varolmak Gelişmek Uzlaşmak. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Dökmen, Ü. (1987); "Yüz İfadeleri Konusunda Verilen Eğitimin Duygusal Yüz İfadelerini Teşhis Becerisi ve İletişim Çatışmalarına Girme Eğilimi Üzerindeki Etkisi", Psikoloji Dergisi, 6( 21).
  • Dökmen. U. (1994). İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
  • Faryna A., Rodenhauser P., Törem M. (1986). ;Development of an Analog Alexithymia Scale. Psycychoter Psychosom. 45, 201-206.
  • Freedman M. B., Sweet B. S. (1954). "Some Specific Features of Group Psychotherapy and Their Implications for Selection Patients", International Journal of Group Psychotherapy, 4, 355-368
  • Freyberger H. (1977). Supportive Psycho Therapeutic Techniques in Primary and Secondary Alexithymia", Psychotherapy Psychosomatic, 28, 337-342.
  • Freyberger, H., Künsebeck, H.W., Lempa, W. (1985). Psychotherapeutic Interventions in Alexithymia Patients. Psychotherapy Psychosomatic, 44, 72-81.
  • Fricchione G., Howanitz, E. (1985) ; Aprosodia and Alexithymia A Case Report, Pschotherapy Psychosomatics, 43, 156-169.
  • Gençtan, E. (1995). İnsan Olmak. Istanbul: Remzi Kitabevi.15. Basım
  • Goleman, D. (1996). E.Q. Emotionale Intellgence (EQ. Duygusal Zeka).
  • Gücer, Z.(1992). "Bazı Psikosomatik Hasta gruplarının aleksitimi Açısından Araştırılması" (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal. Bil.Enst.
  • Gürkan, S.B (1969). "Aleksitimi", Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, (14). 99-103.
  • Güz, H., Ay, M., Dilbaz, N. (2001). Bir Grup Dermotolojik Hastalarda Aleksitimik,Depresyon ve Anksiyete. Düşünen Adam, 14 (2), 99-103
  • Hoppe K.D., Bogen J.E. (1977). Alexithymia in Twelve Commissurotomised Patients, Psychotherapy Psychosomatics, 28, 148-155
  • Izard, C.E.(1993). Four Systems for Emotion Activation. Cognitive and Negative Processes, Psychological Review, 10081), 68-90.
  • Koçak, R. (2003). Üniversite Öğrencilerinde Aleksitimi ve Yalnızlığın Bazı Değişkenler Açısından Kaşılaştırılması ve Aralanndaki İlişkinin İncelenmesi, Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 11 (19), 15-24.
  • Kokkonen, P., Karvonen, J.T. Veijola, j. (2001). Prevelence and Sociodemographic Correlates of Alexithymia in Population Sample of Young Adults, Comprehensive Psychiatry, 42, 471-476.
  • Konrad, S and Hend, C.(1997). Duygularla Güçlenmek, (Çev: Taştan,M,2001). İstanbul: Hayat Yayıncılık.
  • Kooiman, C.G. (1998). The Status of Alexithymia As a Risk Factor in Medically Unexplained Physical Symptoms. Comprehensive Psychiatry, 39 (3). 155-159.
  • Krystal, HJ. (1968). "Massive Psychical Trauma". New York: International Universities Press.
  • Krystal, H.J. (1979). Alexithymia and Psychotherapy", American Journal of Psychotherapy, 33 (1), 17-31.
  • Krystal, H.J. (1982). Alexithymia and Effectiveness of Psychoanalytic Treatment. International Journal of Psychoanalytic Psychotherapy. 9, 353-378.
  • Krystal, H.J. (1988). On Some Roots Of Creativity. Psycho . Clinic. N. Am. 11, 475-491.
  • Laos, G.(1995). "Prevalence Of Alexithymia In a General Population", Annual Medical Psychology, 153(5), 355-357.
  • Lane, R.D., Ahern, G.L., Schwrtz, G.E. (1997). Is Alexithymia The Emotional Equivalent of Blindsight? Biological Psychiatry, 834-844.
  • Lane , R.D., Schwatz, G.E. (1987). Levels of Emotional Awareness : A Cognitive Development Theory and Its Application to Psychopathology. American Journal of Psychiatry, 144, 133-143.
  • Lazarus, R.S.(1991). Progress on a Cognitive - Motivational Relational Theory of Emotion, Journal of Research in Personality, 21, 1-39.
  • Lazarus, R.S. (1982). Thoughts on The Relation Between Emotion and Cognition. American Psychologist, 37, 1019-1024.
  • Lesser, I.M.(1985 b) "A Critique Of Contributions to The Alexithymia Symposium", Psychotherapy Psychosomatic, 44, 82-88.
  • Lesser, I.M.(1985 a). "Current Concepts In Psychiatry: Alexithymia", The New England Journal Of Medicine, 312,(11), 690-694.
  • Lesser, I.M. (1981). "A Review of the Alexithymia Concept", Psychosomatic Medicine, 43, (6), 531-543
  • Luminet, D.(1995). "Psychosomatic Medicine The Future of An Illusion (Review)", Ann. Med. Psycholl. 44, (11), 367-371.
  • Lumley, A.M and Roby, K.(1994). "Alexithymia and Negative Affect: Relationship to Cigarette Smoking, Noticing Dependence And Smoking Cessation", Psychotherapy. Psychosomatic, 61, 156-162
  • MacLean, P.D. (1949). Psychosomatics Disease and The Visceral Brain, Psychosomatic. Medicine, 11,338-353.
  • Morgon,C.T., King, J.R., Welsz, j.(1986). Introduction to Psychology, NewYork. McGrow Hill Company.
  • Martin, B. J, and Pihl, OH.(1986). Influence of Alexithymia Characteristics on Psychological and Subjective Stress Responses In Normal Individuals", Psychotherapy Psychosomatic.45, 66-11.
  • Mc Dougall, J.(1982).; Alexithymia; A Psychoanalytic''Viewpoint, Psychotherapy Psychosomatics. 38,81-90.
  • Montreuil, M and Pedinielli, J.L.(1995). Parallel Visual Processing Characteristics In Healthy Alexithymia Subjects", Ecephale, 21(5).
  • Morris ,G.C.(2002). Psikolojiyi Anlamak (Çev. H.B Ayvaşık ve M. Sayıl). Türk Psikologlar. Derneği Yayınları. No: 23 (1991).
  • Nemiah, J.C., Sifnoes P. E.(1970). "Psycho-somatic Illness: A Problem In Commu-nication. Psychotherapy. Psychoso-matic. 18, 150-160.
  • Nemiah, J.C. (1975). Denial Revisited: Ref-lection on Psychosomatic Theory, Psychotherapy Psychosomatics, 26, 140-147.
  • Okyavuz, U., Çevik, A., Gürcan, F. (1989). Psikosomatik Serviste Yatarak Tedavi Gören Hastaların Bazı MMPI Bulgularının Aleksitimik Özellikler Açısından İncelenmesi. XXV.Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi. Ankara.
  • Öner, U. (1988). Uygulamalı Grup Etkileşimi Dersi İle İlgili Öğrenci İzlenimlerinin Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğit. Bil. Fak. Dergisi, 21, (1-2), 145-153.
  • Özer, A.K.(1994). "Öfke Kaygı, Depresyon Eğilimlerinin Bilişsel Alt Yapısı ile İlgili Bir Çalışma", Türk Psikoloji Dergisi, 9, (31), 12-35.
  • Paez, D., Basebe, N., Voldoseda, M. (1977). Confrontation: Inhibition, Alexithymia and Health In James W. Pennebaker, Emotion, Disclousure and Health, 2. Edition.
  • Pennebaker, J.W.(1989). Confession Inhibition and Disease. Advances in Experimental Social Psychology. 22,211-244.
  • Parker, J.D. and Ark .(1989). The Alexithymia Construct: Relationship with Sociodemographic Variables And Intelligence, Comprehensive Psychiatry. 30,
  • Parker, J.D. and Ark.(1993). Alexithymia And The Recognition Facial Expressions of Emotion", Psychotherapy. Psychosomatic, 59, 197-202.
  • Parkinson, B. (1996). Emotions Are Social, British Journal of Psychology, 87, 663-683.
  • Plutchik, R.(1980). A General Psycho Evolutionary Theory, Emotional Theory Research Expe-rience, s. 68-78.
  • Pektaş, Ö ve Ark.819919. "Eroin Bağımlılarında Aleksitimi", XXVII. Ulusal Psikiyatrik Bilimler Kongresi, Antalya.
  • Parker, J.D. and Ark. (1998). Alexithymia: Relationship with Ego Defense And Coping Styles", Comprehensive Psychiatry, 39(2), 91-98.
  • Sifneos P.E., Apfel, S.R., Frankel, F.H.(1977). "The Phenomenon of Alexithymia," Psychotherapy Psychosomatic. 28,47-57.
  • Sifneos, P.E.(1988). Alexithymia and Its Relationship to Hemispheric Specialization Affect and Creativity", Psychiatric Clinics of North America, 11(3) ,287-293.
  • Sifneos, P. E (1972). Is Dynamic Psychotherapy Contraindicated For A Large Number of Patients With Psychosomatics Disease? Psychotherapy Psychosomatics, 21,133-136.
  • Sifneos, P.E. (1996). Alexithymia, Past and Present, American Journal of Psychiatry, 153(7).
  • Skipko, S .(1982). Alexithymia and Somatizasyon", Psychotherapy Psychosomatic, 37, 193-201.
  • Stokes, J.P. (1985). The Relation of Social Network and Individual Difference Variables to Loneliness. Journal of Personality and Social Psychology, 48 (4), 981-990.
  • Stoudemire, A. (1991). Somatothymia, Part 1 and 2", Psychosomatics, 32,(4),365-381.
  • Suslow, T and Jounghonns, K.(2002). Impairments of Emotion Priming Alexithymia. Personality and Individual Differences, Feb, 32,541-550
  • Swiller, H. (1988) Alexithymia Utilizing Combined Individual and Group Psychotherapy, International Journal of Group Psychotherapy, 38(1), 47-61.
  • Şahin, R.A.(1992). Peptik Ülserli Hastalarda Aleksitimil Özellikler. Türk Psikiyatri Dergisi. 3 (1), 26-30.
  • Taylor, J.G., Bagby, R.M.(1988). Creation Validity of the Toronto "Alexithymia Scale", Psychosomatic Medicine, 50, 500509.
  • Taylor .G.J., Bagby, R.M., Parker, J.D.(1991).Alexithymia Construct, A Potential Paradigm for Psychosomatic Medicine", The Academy of Psychosomatic Medi-cine, 32 (2), 153-163.
  • Taylor, G.J .(1984). Alexithymia Concept, Measurement and Implications For Treatment", American Journal of Psychiatry, 141(6),725-732.
  • Taylor, G.J.(1993). Is Alexithymia A Non Nevrotik Personality Dimension, A Response Rubin Grasso, Sannino", British Journal of Medical Psychology, 66(3),281-287.
  • Taylor, G.J .(1992). Is Alexithymia And Somatic Complaints Psychiatric Out Patients", Journal of Psychosomatic Research, 36(5), 417-424
  • Taylor, G.J., Bagby, R.M ve Parker, J.D.A.(1993). Alexithymia: State and Trait, Psychotherapy Psychosomatics, 60, 211-212.
  • Taylor, GJ. (2000). Recent Development in Alexithymia Theory and Research. Canadian Journal of Psychiatry, 45, 134-142.
  • Troisi ve Ark. (1996). Nonverbal Behavior and Alexithymic Traits in Normal Subjects, Indidual Differences in Encoding Emotions. Journal Of Mental Disorders, 184(4).
  • Türk, M.(1992). "Üniversite Öğrencilerinde Aleksitimik Özellikler İle Ruh Sağlığı Arasındaki İlişki", (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bil. Enst.
  • Varol, Ş. (1998). "Grupla Psikolojik . Danışmanın Üniversite Öğrencilerinin Aleksitimik Özellikleri Üzerine Etkisi", (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Samsun: Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bil. Ents.
  • VonRad, M. (1984). Alexithymia and Symptom Formation. Psychotherapy Psychosomatics, 28,337-342.
  • Vingerhoets, J. A. (1992). Weeping Associations With Personality Coping and Subjective Health Status", Person. Individ. Differ, 14(1).
  • Warnes, H. (1986) "Alexithymia Clinical and Thera-peutic Aspects", Psychotherapy Psychoso-matic (46), 96-104.
  • Wise, T. N., Mann, L.S. (1994). The Relationship Between Somatosensory Amplification Alexithymia and Nevrotizmin. Journal of Psychosomatic Research, 38 (6), 68-71.
  • Witteenberg, M.T. (1986). Loneliness, Social Skills and Social Perception. Journal of Personality and Social Psychology,12(12), 1-30.
  • Wolf, H. (1977). The Contribution of The Interviev Sitiation to The Restriction of Fantasy Life and Emotional Experience in Psychosomatics Patients. Psychotherapy Psychosomatics, 28, 58-67.
  • Yalom, I. (1999). Varoluşçu Psikotherapy, Çev:(Z.İ. Babayiğit) Istanbul: Kabalci Yayınevi.
  • Yemez, B. (1991). Psikosomatik, Somatoform ve Diğer Bozukluklarda Alektesitimi Üzerine Kontrollü Bir Çalışma", (Uzmanlık Tezi), İzmir: Ege. Üniver. Sos. Bil. Enst.
  • Young, J.E. (1982). Cognitive Therapy and Lonelines . New Direction in Cognitive Therapy. New York: The Guilford Press.
  • Ziotkowski, M.(1995). Does Alexithymia In Male Alcoholics Constitute A Negative Factor for Maintaining Abstinence, Psychotherapy. Psychosomatic, 63, 169-173.
APA KOÇAK R (2002). Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. , 183 - 212.
Chicago KOÇAK Recep Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. (2002): 183 - 212.
MLA KOÇAK Recep Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. , 2002, ss.183 - 212.
AMA KOÇAK R Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. . 2002; 183 - 212.
Vancouver KOÇAK R Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. . 2002; 183 - 212.
IEEE KOÇAK R "Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar." , ss.183 - 212, 2002.
ISNAD KOÇAK, Recep. "Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar". (2002), 183-212.
APA KOÇAK R (2002). Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35(1-2), 183 - 212.
Chicago KOÇAK Recep Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 35, no.1-2 (2002): 183 - 212.
MLA KOÇAK Recep Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.35, no.1-2, 2002, ss.183 - 212.
AMA KOÇAK R Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2002; 35(1-2): 183 - 212.
Vancouver KOÇAK R Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2002; 35(1-2): 183 - 212.
IEEE KOÇAK R "Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 35, ss.183 - 212, 2002.
ISNAD KOÇAK, Recep. "Aleksitimi: Kuramsal Çerçeve Tedavi Yaklaşımları ve İlgili Araştırmalar". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 35/1-2 (2002), 183-212.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
24-04-2024 13:41

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları