TY - JOUR TI - Belgian and Turkish pre-service primary school teachers' metaphoric expressions about mathematics AB - Problem Durumu Metafor Yunanca Metaphora kelimesinden gelmekte olup, anlamı aktarmak ya da nakletmek anlamına gelmektedir. Düşünme ve hareket etme bakımından kavramsal sistemimiz temelde metaforiktir. Eğer bizim düşünce sistemimiz metaforik ilişkilerle yapılandırılıyorsa bundan dolayıdır ki inanç ve düşünme sistemimizi metaforlarla daha kolay anlayabiliriz.Metaforlarla akıl yürütme insan düşüncesinin temel bir yolu ve iletişim biçimi olarak ifade edilmektedir. Metaforların araştırmacılar, eğitimciler ve öğrenenler için pek çok yararları bulunmaktadır. Metafor, soyut düşüncelerle somut görüntüler arasında bağ kurar, bir araştırma aracıdır, araştırmacılara öğretmen adaylarının kendi yaşamlarını ve dünyalarını yorumlamalarını anlamalarına yardım eder. Metaforlar doğrudan birbirine benzemeyen şeyleri karşılaştırmada kullanılan formlardır. Örneğin,matematik bir şirkettir buna bir örnek olarak verilebilir. Bu örnekte matematik ona benzemeyen şirket kavramıyla açıklanmıştır. Alan yazına baktığımızda, öğretmen adaylarının ya da öğretmenlerin öğrenci, öğretmen ve matematik gibi özel konu alanlarında ve diğer disiplinlerdeki kavramlara yönelik metaforik düşünmelerine bakılmıştır. Matematikle ilgili olan metaforik anlatımlar ürün, yolculuk ve büyüme ya da savaş, dağ, köprü ve dil olarak sınıflandırılmıştır. Bunların yanı sıra matematik için kullanılan metaforlar dil, takım çantası, yapı ve yolculuk olarak belirlenmiştir. Araştırmanın amacı Öğretmenlerin inançlarının sınıf etkinliklerini şekillendirdiği göz önüne alındığında, öğretmen adaylarının düşüncelerini öğrenmek önem taşımaktadır. Araştırmalarda da vurgulandığı gibi metaforlar güçlü araştırma araçlarıdır. Bu araştırmanın amacı farklı iki ülkedeki (Belçika ve Türkiye) sınıf öğretmeni adaylarının matematikle ilgili metaforik anlatımlarını belirlemektir. Belçika ve Türkiyedeki sınıf öğretmeni adaylarının matematikle ilgili metaforik anlatımlarına bakmak iki ülkenin öğretmen yetiştirmedeki benzerlik ve farklılıklarını ve bunun metaforik düşünme becerilerine etkisine bakmaya yardımcı olacağı düşünülmüştür. Bu amaçla aşağıdaki şu soruya yanıt aranmıştır; Belçikalı ve Türk öğretmen adayları matematikle ilgili ne tür metaforik anlatımlar kullanmaktadırlar? İki ülkedeki katılımcıların kullandıkları metaforlar farklılık göstermekte midir? Araştırmanın yöntemi Araştırmada betimsel yöntem kullanılmıştır. Veriler metafor anketi ile toplanmıştır. Araştırmaya, 37 Belçikalı ve 42 Türk olmak üzere toplam 79 sınıf öğretmeni adayı katılmıştır. Araştırmada, matematik ve öğretimi derslerini almış olan öğrenciler seçilmiştir. Bu öğrencilerin seçilmesinin nedeni bu dersleri almış olan öğrencilerin matematikle ilgili metaforik anlatımlarını kolayca yansıtabilecekleri düşünülmüştür. Araştırmanın Belçikadaki verileri Mart 2010, Türkiyedeki verileri ise Nisan 2010 aylarında toplanmıştır. Veri toplamaya geçmeden once, metaforun ne olduğu örnekler verilerek katılımcılara anlatılmıştır. Daha sonrasında Matematik ...gibidir. Çünkü.... yazılı formu doldurmaları ve matematik ile ilgili metaforik anlatımlarını görsel olarak çizmeleri istenmiştir. Soruların uygunluğu konusunda uzman kanısı alınmıştır. Bunun için katılımcılara 30 dakika süre verilmiştir. Araştırma elde edilen verilerin analizinde metaphor analizi yöntemi benimsenmiştir. Metaphor analizi öğretmen adaylarının yazılı ve çizimlerine dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. Veri analizi birbirini takip eden 5 aşamadan oluşmuştur. Ilk aşamada katılımcıların oluşturdukları metaforlar listelenmiştir. Araştırmacılar tarafından katılımcıların oluşturdukları metaforlara bağlı olarak bir başlangıç kodlama listesi geliştirilmiştir ve metaforlar organize edilmiştir. Üçüncü aşamada metaforlar kodlanmıştır. Kodlanan metaforlar kategorilere ayrılmıştır ve daha sonra bu metaforlara genel bir isim verilmiştir. Analizler araştırmacılar tarafından ayrı ayrı gerçekleştirilmiştir. En son aşamada ise kodlayıcılar arası güvenirliğe bakılmıştır. Kodlayıcılar arası güvenirlik %98 olarak bulunmuştur. Analiz sonucunda metaforlar canlı, cansız, hareket ve duygu olarak belirlenmiştir. Araştırmanın bulguları Hareket kategorisinde oyun ve eylem olmak üzere iki ayrı alt kategori bulunmuştur. Belçikalı katılımcılar iki eylem ve beş oyun metaforu kullanırken, Türk katılımcılar ise sekiz eylem ve altı oyun metaforunu kullanmışlardır. Eylem kategorisinde oyun metaforu daha çok kullanılmıştır. Canlı metafor kategorisinde ise insan, hayvan ve bitki alt kategorileri bulunmuştur. Türk katılımcılar yanlızca bitki alt kategorisinde metafor üretirken, Belçikalı katılımcılar her üç alt kategoride de metafor üretmişlerdir. Cansız metafor kategorisine bakıldığında ise nesne ve yer metaforlarını kullandıkları görülmektedir. Belçikalı ve Türk katılımcılar yer metaforunu aynı sayıda kullanırlarken, nesne metaforunu farklı kullanmışlardır. Matematik gibi soyut bir olguyu açıklarken katılımcılar hem soyut, hem de somut duygu metaforlarından yararlanırlarken, ağırlıklı olarak somut duygu metaforlardan faydalanmışlardır. Araştırmanın sonuçları ve öneriler Metaforlar eğitimcilere ve araştırmacılara özellikle öğretmen adayları ile ilgili bilgiler sunan güçlü ve yararlı araştırma ve bilişsel araçlardır. Türk ve Belçikalı sınıf öğretmen adaylarının matematikle ilgili metaforik anlatımlarının araştırıldığı bu araştırmanın sonuçlarına bakıldığında, dört farklı metafor kullanıldığı görülmektedir. Yapılan araştırmalarda da benzer sonuçlar çıkmıştır. Her iki grupta yer alan katılımcılar matematik ve matematik öğretimi derslerini almalarına rağmen matematiği anlatmak için kullandıkları metaforlarda farklılıklar görülmektedir. Belçikalı katılımcılar canlı metaforları daha çok kullanırlarken, Türk katılımcılar ise eylem ve duygu metaforları kullanmışlardır. Öğretmen adaylarına Matematik ...gibidir. Çünkü....biçiminde sorulduğundan ve bu durum seçmeye dayalı olduğu için katılımcıların metaforları birbirinden farklı olmuştur. Araştırmada benzer metafor kullanılan durumlar da olmuştu AU - YANPAR YELKEN, Tuğba AU - Kilic, Cigdem PY - 2013 JO - Eurasian Journal of Educational Research VL - 13 IS - 50 SN - 1302-597X SP - 21 EP - 42 DB - TRDizin UR - http://search/yayin/detay/145652 ER -